Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

ONSTERFELIJKHEID EN CONTINUÏTEIT 393
hij sterft zijn geest – gewoonlijk weet hij niet wat hij met dit woord
bedoelt, maar heeft hij een vaag idee dat een of ander deel van hem het
uiteenvallen van het stoffelijk lichaam overleeft – naar de zalige jachtgronden
gaat of naar een heel menselijk en materialistisch ‘paradijs’; en,
afhankelijk van de toestand van geestelijke en mentale evolutie van deze
primitieve mens of barbaar, ziet hij uit naar een tijd waarin hij eeuwig op
dieren zal jagen, altijd zal overwinnen en zijn jachtbuit mee naar huis zal
brengen; of dat hij in een etherisch verblijf zal wonen en omgang zal hebben
met engelen of geesten. Andere denkers, die tot meer ontwikkelde,
verder gevorderde rassen behoren, hebben het vaste geloof dat hun geest
bij de dood, of kort of wat langer daarna, zal worden opgenomen in de
essentie die door alle rassen wordt gezien als het wezenlijke fundament
van het heelal – die essentie die de wijzen van het westen ‘geest’ hebben
genoemd. Deze en andere soortgelijke opvattingen vertellen ons niets,
hoe uitgewerkt ze ook zijn, over de essentiële filosofische aard van de
zogenaamde onsterfelijkheid; in het laatste hierboven genoemde voorbeeld
is het ontbreken van een nadere omschrijving echter het gevolg van
de sluier van geheimhouding en misschien zelfs de eed van stilzwijgen,
die door de eeuwen heen de wijzen ervan hebben weerhouden de mysteriën
zomaar aan iedereen zonder de nodige voorbereiding en training
door te geven.
Het zegt ons helemaal niets wat waardevol of van betekenis is, behalve
de verzekering dat de mens onsterfelijk is als hij doodgaat; want in de eerste
plaats, wie en wat is dit wezen dat in de eindeloze duur eeuwig en
onveranderlijk leeft? – als er namelijk, zoals hiervoor opgemerkt, zelfs
maar sprake is van een minieme verandering in bewustzijn of in individualiteit
vergeleken met wat de entiteit een ogenblik daarvoor was, is ze
daarna een ander wezen, anders naar gelang van de wijziging die plaatsvond.
De entiteit die was is verdwenen en er verschijnt, is of komt een
nieuwe entiteit, geboren uit de verandering die plaatsvond; en daaruit ziet
men onmiddellijk dat onveranderlijke onsterfelijkheid niet meer is dan
een verzinsel van de verbeelding, een waanidee van een ongeschoolde en
misschien gemakzuchtige geest.
Op dit punt gekomen zien we dat het antwoord op de vraag: ‘Is de
mens onsterfelijk?’ de facto nadrukkelijk negatief moet zijn. Nee, want het
is duidelijk dat het stoffelijk lichaam, het onbelangrijkste deel van ons
wezen, niet onsterfelijk is; evenmin kan het dat deel van ons zijn dat we
gewoonlijk onze ziel noemen, omdat deze ziel zowel het schepsel als de