Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

OVER ABSOLUUT LICHT
Vraag – Wilt u wat meer licht werpen op de werkelijke betekenis van de
uitspraak in de stanza’s van Dzyan over duisternis: ‘Duisternis alleen
vulde het grenzeloze al’? Strikt gesproken betekenen deze woorden dat er
niets dan duisternis was. Vraag: Wat is deze duisternis en wat is licht?
E.D.W. – Zoals ik het begrijp is duisternis de toestand van het heelal
tijdens pralaya of voor de dageraad; en er is licht wanneer de stralen van
mahat of de universele intelligentie tot manifestatie komen. Zoals een
zonnestraal zich als licht toont bij het bereiken van het aardse gebied, zo
wordt elke straal van de monadische essentie licht op elk gebied van
manifestatie waarop hij zich belichaamt.
G. de P. – Ik denk dat het hier om een bijzonder belangrijk punt gaat.
Ik moet denken aan de passage in de eerste verzen van Genesis: ‘Duisternis
is op de afgrond’. ‘Duisternis’ is de ouder van het daglicht. Die ‘duisternis’
betekent iets van subtielere aard en iets essentiëlers, dat dieper tot in
het wezen van de dingen gaat. ‘Licht’ kan er alleen zijn als er sprake is van
manifestatie en differentiatie – want dat is ‘licht’. Als er differentiatie is
betekent dat contrast van schaduwen, wat verscheidenheid van licht betekent.
Daarom wil ‘duisternis’ in dit verband zeggen absolute geest, wat
voor ons ontoereikende en onvolmaakte menselijke intellect iets is wat we
ook absoluut licht kunnen noemen; maar voor ons gewone bewustzijn is
het duisternis. Ik moet weer denken aan het gezegde van Pythagoras over
de kosmische monade die zich terugtrekt in ‘duisternis’ en ‘nacht’, d.w.z.
in de diepe afgrond van de kosmische geest. Ik breng dit punt naar voren
omdat ik denk dat het velen kan helpen die pas theosofie bestuderen en
die woorden misschien verkeerd uitleggen door ze letterlijk te nemen en
denken dat het zoiets is als een gewone nacht, een nacht na de dag – het
ontbreken van daglicht; maar ook wij weten dat wat we ‘nacht’ noemen
eenvoudig is doorweven met allerlei stralingen en één octaaf daarvan
noemen wij mensen licht.
O.T. – Mijn idee is dat duisternis zoals het in de stanza’s wordt
gebruikt ongericht bewustzijn is, bewustzijn waaruit de intelligentie zich
heeft teruggetrokken. We moeten bedenken dat bewustzijn zuiver licht