Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

GOED EN KWAAD 153
gemanifesteerd of stoffelijk gemanifesteerd, en deze twee vormen de eeuwige
kosmische dualiteit. Wis ze uit en alle manifestatie verdwijnt, want
dan zouden er geen contrasten meer zijn. Is onvolmaaktheid dan oneindig?
Waar kunt u me een plek tonen waar manifestatie – onvolmaaktheid
– eindigt? Ik ken zo’n plaats niet. Ze is dus eindeloos. Omgekeerd, toon
me een plaats waar geen licht is, waar de andere kant, de andere pool, het
goede genoemd, niet bestaat. Waar eindigt het? Ik ken zo’n plaats niet.
Het ‘goede’ en het ‘slechte’, het volmaakte en onvolmaakte en alle tussenliggende
en betrekkelijke graden van beide – maar het volmaakte kent
geen einde en het onvolmaakte kent geen einde – bestaan dus alle in en
door en op grond van dat volstrekte, onuitsprekelijke, ondenkbare mysterie,
waarnaar wij mensen met ons onvolmaakte verstand slechts kunnen
verwijzen met de woorden van de vedische wijze – DAT.
Onvolmaaktheid en volmaaktheid zijn betrekkelijke termen, want ze
bestaan beide in graden; en beide zijn bevat in de omringende, omvattende
schoot van de eindeloze gebieden van het grenzeloze. Al deze zijn
kinderen van het grenzeloze. Zelfs het onvolmaakte wordt gemanifesteerd
door het grenzeloze. Dit betekent niet dat het onvolmaakte
eeuwig goed is, want dat is niet zo. Maar kijk nu in de andere richting,
naar de rechterhand. Kijk naar wat wij het ‘volmaakte’ noemen. Het feit
alleen dat volmaakt en meer volmaakt en nog meer volmaakt bestaat,
door de eeuwigheid heen, bewijst dat zelfs dat waarover we spreken als de
rechterhand – als we de afstanden tussen abstracte punten groot genoeg
maken – bestaat uit een opklimmende reeks graden of stappen die zich
steeds verder naar rechts uitbreiden, en dat we deze betrekkelijke stadia
van toenemende volmaaktheid ‘goed’ noemen, zodat we zelfs dat wat
minder ver naar rechts staat ook goed noemen. Dezelfde gedachtegang
gaat op voor de linkerhand. Wat wij het meest onvolmaakte noemen, of
het meest volmaakte van het onvolmaakte, is in werkelijkheid goddelijk
voor wezens en entiteiten die zoveel verder naar links, naar de onvolmaakte
kant, staan, dat dit minder volmaakte, op grond van het contrast,
op grond van evolutionaire ontplooiing, van groei, van verandering naar
rechts, naar verbetering, betrekkelijk geestelijk of goddelijk kan worden
genoemd. Er bestaat dus geen absolute scheidslijn tussen rechts en links.
Nu komt er een punt van buitengewoon belang. Materie is op zichzelf
niet slecht. Wat wij vaste stof noemen bestaat eenvoudig uit ontelbare
scharen en menigten monaden die compact zijn gerangschikt en samengevoegd;
vergeleken met ons, betrekkelijk ontwaakte mensen, zijn deze