Aspecten van de occulte filosofie - Theosofisch Genootschap ...

152 ASPECTEN VAN DE OCCULTE FILOSOFIE
eeuwige wegen van de wereld, waren dat algemene uitspraken, abstracte
uitspraken die, hoewel indirect, wel degelijk van toepassing waren op
menselijke problemen – menselijk goed en kwaad, enzovoort. Het was
beslist niet mijn bedoeling uiting te geven aan het oude christelijke theologische
idee dat er een oneindige persoonlijke god is die ‘goed’ is; en een
oneindig iets of iemand dat of die slecht is en, zo niet de duivel, dan toch
de duivel in een ander jasje is! Nee, dat was mijn bedoeling helemaal niet.
Probeer me nu in gedachte te volgen, niet alleen in de tijd maar in de
abstracte ruimte, dat wil zeggen geen bepaald deel van de ruimte zoals
onze aarde, of de planeten Venus of Mars of de zon, of de poolster; maar
de ruimte in het algemeen, overal, abstracte ruimte; en hetzelfde voor de
tijd: geen bepaald tijdstip zoals nu, of morgen of gisteren of duizend of
tien miljard jaar geleden, of even zo lang in de toekomst. Maar abstracte
tijd, elke tijd, overal. Als verandering, verdeling, tegengestelden, tegenstelling,
contrasten, licht en donker, geest en stof, goed en kwaad, kort en
lang, als deze en alle andere eeuwige contrasten zouden verdwijnen uit
het oneindige grenzeloze, dan zou alles, hoog en laag, van geest tot de
meest grove stof, ook verdwijnen, omdat het gehele heelal in al zijn
oneindige manifestaties – en ik gebruik het woord heelal hier in de absoluut
grenzeloze betekenis – uit deze contrasten is opgebouwd. Wij noemen
dat pad of aspect dat omhoogvoert de rechterhand, vaak ook de kant
of het pad van licht, van het goede, van mededogen, van harmonie; we
spreken over de andere of contrasterende kant als de kant van onvolmaaktheid,
van beperking, van gebrek, van nog niet ontplooide eigenschappen
– in feite van alles dat tegenover de rechterhand staat, als de
kwade kant van de natuur, de duistere zijde of de linkerhand.
Zijn deze dingen aan de ene kant, die slecht zijn, en die bestaan op
grond van het contrast met de dingen die goed zijn aan de andere kant –
zijn deze zelfde, identieke dingen eeuwig slecht, eeuwig onveranderlijk,
voor altijd als wezenlijk slecht vastgelegd? Kennelijk niet. Er is als het
ware voortdurend sprake van het wentelen van het wiel van het kosmische
leven, van de kleinere wielen van kosmische levens; zodat het kwaad dat
omhoogstijgt met het wiel minder kwaad wordt, minder onvolmaakt,
want onvolmaaktheid gaat langzaam over in betrekkelijke volmaaktheid.
Onvolmaaktheid noemen we ‘slecht’; de betrekkelijke volmaaktheid noemen
we ‘goed’. Dit proces is al sinds oneindig ver in het verleden aan de
gang, en is eindeloos. Er was nooit een begin; er komt nooit een eind aan,
in de tijdeloze tijd, let wel, van het gemanifesteerde zijn – hetzij geestelijk