JG 18 nr 1 - Reynaertgenootschap

■ Paul van Keymeulen
De bornput (branche Va)
Samenvatting
Een hongerige Reynaert is op jacht en zoekt voedsel voor vrouw en kinderen.
Omdat hij niets vindt, verlegt hij zijn jachtterrein. Hij loopt tot hij bij een abdij van
witte paters komt die beschreven wordt als een versterkt kasteel. De schuur zit vol
kippen en kapoenen. Via een openstaand deurtje in de poort geraakt hij toch binnen.
Hij rooft drie kippen. Terug buiten begeeft de dorstige vos zich naar de waterput.
In de spiegeling van het water meent hij zijn vrouw te zien. Hij springt in een
emmer en stort neer. Wat later komt een hongerige en dorstige Ysegrijn aan de put.
Ook hij ziet zijn spiegelbeeld en ook hij denkt dat het zijn vrouw is … in het gezelschap
van de vos. Reinaert roept de wolf toe dat hij overleden is en zich in een
hemels oord vol voedsel bevindt. De wolf springt in de emmer en zo kan de vos
naar de begane grond opstijgen. De volgende morgen wordt de emmer opgehaald
en bemerkt men de vreemde gast. Ysegrijn wordt ongenadig geslagen en bewerkt.
Thuis laat hij zijn wonden verzorgen.
Tekst
Ik moet u een verhaal vertellen
dat u zal doen achteroverhellen
van ‘t lachen, want, gij klerk of leek,
hebt niets aan een vite of een preek.
Daar hebt ge geen behoefte aan,
wel aan een leuk en fijn verhaal.
Maar laat iedereen nu zwijgen
want ik sta klaar om te rijmen,
en, mij helpe God, u iets te leren
als ge mij gehoor wilt geven,
iets dat goed is om t’ onthouden.
Men pleegt mij wel voor gek te houden,
maar op de school heb ik geleerd,
dat een nar vaak wijsheid leert.
Langere proloog heeft geen zin,
daarom ik maar meteen begin
en u niet onthouden wil
een verhaal over een valstrik
van hem die vele listen kent,
van Reynaert, u zeker wel bekend,
van wie ge al hebt horen praten,
die Reynaert die volgt kromme paden
en iedereen stort in narigheid,
53
Slecht is de school van die booswicht.
Al heeft hij u uitgekleed en opgelicht,
daarom zijt ge nog niet zijn vriend.
Hij is sluw en zeer gehaaid
Als het om bedriegen draait.
Hij is ook wijs en zeer discreet
Maar zoals eenieder weet
ook de wijze al eens faalt.
Dus luister naar het verhaal
van Reins pech en tegenslagen.
Laatst was de vos gaan jagen
in een hem vreemd jachtgebied
dat hij beter links liggen liet,
maar grote honger en hongersnood
jagen mensen op de dool.
Rein komt aan een akkerland
en vandaar in een weiland
en verder achter struikgewas
waar hij triest en woedend was
omdat hij geen prooi kon vinden
voor zijn vrouw en zijn vier kind’ren,
dat kon dienen voor hun maal.
want Reynaert verleidt, want Reynaert vleit. Hij doet het nu kalmer aan.
Tiecelijn, 18, 2005
vertaling