You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
figuur 2: Invasive diagnosis.<br />
Deaths/100.000 abortions<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
CVS<br />
Abortions in the USA 1988-1997<br />
(Bartlett et al. 2004)<br />
0,5<br />
10 12 14 16 18 20<br />
Gestation (weeks)<br />
Amnio<br />
11 16 20 40<br />
Gestation (weeks)<br />
◆ 2nd trimester amnio – miscarriage 1%<br />
◆ TA CVS – No di�erence from amnio<br />
Randomized studies on safety, Cochrane Library<br />
tieve uropathie… al deze technieken passeerden de revue en vele<br />
ervan werden als ontoereikend beschouwd. Naast technische problemen<br />
ontbreken vaak ook gegevens over neonatale follow-up bij<br />
kinderen bij wie foetaal ingegrepen werd, waardoor geen correcte<br />
4<br />
159<br />
GUNAIKEIA - Vol 14 nr 5 - 2009<br />
conclusies kunnen worden gemaakt. De groep van Jan Deprest<br />
binnen de KULeuven (foetoscopische plugging voor congenitale<br />
hernia diafragmatica), zal deze fout niet maken en werkt aan<br />
een grote studie over de neonatale follow-up bij deze kinderen.<br />
Hiervan worden veelbelovende resultaten verwacht! Twin-to-twin<br />
transfusion-syndroom wordt er gelijkaardig aangepakt met grote<br />
follow-up-studies en ook deze resultaten zijn bemoedigend.<br />
Nikolaides benadrukte tevens in zijn betoog dat we een andere weg<br />
zouden moeten inslaan qua prenatale diagnostiek voor trisomie<br />
21. Ondanks het feit dat reeds in 1992 door hem beschreven werd<br />
dat Down-kinderen een verdikte nekplooi hebben en dit sinds 1999<br />
met een maternale bloedafname (vrij bHCG en PAPP-a) gecombineerd<br />
werd in de ‘eerstetrimesterscreening’ (in 2001 nog uitgebreid<br />
met het al dan niet detecteren van het neusbot (Figuur 1), in 2005<br />
met tricuspid flow en in 2008 met ductus venosus flow), worden<br />
toch nog teveel invasieve procedures uitgevoerd voor detectie van<br />
trisomie 21. Het veralgemeend toepassen van de eerstetrimesterscreening<br />
door middel van nekplooi en maternaal bloed, reduceert<br />
niet alleen zwangerschapscomplicaties te wijten aan de invasieve<br />
testen; het verhoogt tevens de detectieratio van trisomie 21, daar<br />
het grootste aantal voorkomt in de laagrisicopopulatie. Daarnaast<br />
stelde hij vast dat chorionvillus sampling (CVS) (onterecht) veel<br />
minder aan bod komt dan amniocentese (AC), ondanks het gelijke<br />
risico van zwangerschapsverlies van 1 (0,5)% (Figuur 2) en het<br />
extra voordeel van CVS van vroegere detectie rond 11 à 12 weken<br />
i.p.v. 16 weken bij AC. Nikolaides gaf ook een clear cut antwoord<br />
op de vraag hoeveel ingrepen je moet uitgevoerd hebben om de<br />
techniek te beheersen. Het antwoord was als volgt: de gevaarlijkste<br />
periode is als je er een tiental gedaan hebt: je denkt dat het<br />
niets inhoudt en je voelt je onfeilbaar. Als je er een stuk of vijftig<br />
uitgevoerd hebt, begin je al de mogelijke problemen te begrijpen<br />
en eens je er honderd achter de rug hebt, dan kan je het (of zal je<br />
het nooit kunnen). En zo is het met elke technische ingreep.