Bestand (1.7 MB) - VVOG

Bestand (1.7 MB) - VVOG Bestand (1.7 MB) - VVOG

22.02.2013 Views

GV155N_2009 Annelies Lust De lentevergadering van de VVOG deed dit jaar zijn naam wel alle eer aan. Op een van de eerste zonnige lentedagen van maart verenigden de Vlaamse gynaecologen zich in Keerbergen voor het lentecongres georganiseerd door de werkgroep Verloskunde. De lezingen werden één voor één bijzonder goed gesmaakt Roland Devlieger door het talrijk opgekomen publiek. Als organisator van de vergadering verwelkomde Roland Devlieger (UZ Leuven) iedereen op deze mooie groene locatie. Invasieve prenatale diagnostiek in Vlaanderen Luc De Catte (UZ Leuven), Anne Loccufier (AZ Sint Jan, Brugge) Als eerste spreker was Luc De Catte (UZ Leuven) aan het woord over de statistiek Anne Loccufier omtrent de prenatale diagnostiek. Aangezien deze gegevens nog niet officieel zijn, wachten wij nog even met het neerschrijven hiervan. Later volgt ongetwijfeld meer hierover… Aansluitend stelde Anne Loccufier (AZ Sint-jan, Brugge) de nieuwe VVOG-brochure over prenatale diagnose voor, waarin kort en in begrijpelijke taal uitleg gegeven wordt over echo. tevens biedt het reeds een antwoord op enkele van de meest gestelde vragen door patiënten (bv. geen meerwaarde van meer dan drie echo’s, geen uitsluitsel van foetale afwijkingen ondanks normale echografische beelden, 3-dimensionele echo’s bieden maar in zeldzame gevallen een meerwaarde t.o.v. 2-D…). Er wordt ook uitgelegd voor wie prenatale diagnose bestemd is en wat het nut en de mogelijke consequenties hiervan zijn. Men hoopt op een wijd verspreid gebruik van deze praktische brochure om de patiënten te informeren. vvog lentevergadering, Keerbergen, maart 2009 Voormiddagsessie: prenatale diagnostiek Verslag van Annelies Lust (KULeuven) Ke y w o r d s: obstetrics – prenatal s c r e e n i n g – vvog – s p r i n g meeting 2009 157 GUNAIKEIA - Vol 14 nr 5 - 2009 Counseling bij prenatale testen. Resultaten van de cRZ/VVOG-enquête Sindy Helsen (KULeuven, cRZ) Sindy Helsen Sindy Helsen, medewerkster van het cRZ (centrum voor Relatievorming en Zwangerschapsproblemen), stelde de resultaten voor van de enquête georganiseerd door het cRZ, in samenwerking met de VVOG, Domus Medica, de VLOV en UVV aangaande de counseling bij prenatale testen. Het was de bedoeling een debat op gang te trekken, niet zozeer over de testen op zich, maar wel over de grotere toegankelijkheid die alom geboden wordt tot zwangerschapsafbreking en de complexiteit rond heel dit beslissingsproces. De enquête bevroeg gynaecologen, huisartsen en vroedvrouwen, aangezien ze allen betrokken partij zijn bij de counseling. (De resultaten van deze enquête kunt u terugvinden op de VVOGwebsite. Op de website van het cRZ (www.crz.be) kunt u terecht voor meer informatie.) De uiteindelijke boodschap is dat onder andere de gynaecoloog de bijzonder belangrijke taak heeft de patiënte en partner voldoende in te lichten, zodat zij een weloverwogen keuze kunnen maken zonder dat zij zich gedwongen voelen in de één of andere richting, noch onvoldoende op de hoogte zijn van de mogelijke gevolgen van een bepaalde test – en vooral van de resultaten ervan. Prenatale screeningstesten, zoals bijvoorbeeld de gecombineerde test voor risico op trisomie 21, zijn immers maar een eerste stap in een heel traject van testen die eventueel kunnen uitgevoerd worden wanneer een verhoogd risico vastgesteld wordt. De counseling kan echter ook gebeuren door de huisarts of vroedvrouw. Het is van belang de complementariteit van deze drie groepen (gynaecoloog-huisarts-vroedvrouw) te erkennen en hun taken op elkaar af te stemmen. Door een goede samenwerking kunnen ze de patiënte en partner nog beter sensibiliseren en informeren. Uit de enquête werd duidelijk dat deze drie groepen over het algemeen wel allemaal de medische en wetenschappelijke

De Infolijn Prenatale Diagnose, een initiatief van het cRZ, i.s.m. de vier Vlaamse Universitaire Centra Menselijke Erfelijkheid (UZ Leuven, UZ Brussel, UZ Gent, UZ Antwerpen). Van maandag tot en met donderdag, tijdens de kantooruren, kunnen (toekomstige) ouders naar het centrale nummer 078-153.555 bellen. De bedoeling van de Infolijn is een aanvullend aanbod te bieden, met een lage drempel om mensen voorbereidend of volgend op een afspraak te kunnen opvangen en zo volledig mogelijk te informeren. Deze Infolijn kan uiteraard nooit een gesprek met een deskundige zoals de eigen huisarts, gynaecoloog of vroedvrouw vervangen. Begeleidingsgesprekken voor ouders na zwangerschapsafbreking op medische indicatie Ouders die kiezen voor een zwangerschapsafbreking op medische indicatie, moeten door een specifiek rouwproces. Het is niet altijd evident om hiervoor de aangepaste (professionele) psychologische begeleiding te vinden. Het cRZ biedt voor deze doelgroep individuele begeleidingsgesprekken aan, aanvullend op het aanbod vanuit de centra voor prenatale diagnose. Men kan een afspraak maken bij Sindy Helsen, psycholoog, systeemtherapeute en stafmedewerker cRZ, prenatale diagnose. Telefonisch via het nummer 0477/930.771 of via e-mail: sindy.helsen@med.kuleuven.be. De prijs voor een gesprek bedraagt 40 euro. kant belichten alsook de keuzevrijheid omtrent de testen, doch dat het voornamelijk de vroedvrouwen en in tweede instantie de huisartsen zijn die extra aandacht hebben voor de belevings aspecten. Merken we echter op dat bijna 1/4 van de vroedvrouwen en huisartsen van zichzelf vindt onvoldoende kennis te hebben omtrent het puur wetenschappelijke en medische luik. Niet alleen de informatie zelf, maar ook het tijdstip waarop deze informatie wordt gegeven, is van belang! Daarbij kan men zich de vraag stellen of het niet nuttig zou zijn om al bij een preconceptieadvies de prenatale counseling te doen en de patiënten in te lichten omtrent de mogelijkheden rond de prenatale testen die hen zullen aangeboden worden. Zo kan misschien vermeden worden dat, zoals actueel het geval is, nog bij meer dan 1/10 van de gevallen de uitleg op het moment van de test zelf gegeven wordt… Daarnaast erkennen vooral de gynaecologen de meerwaarde van een infobrochure; desalniettemin wordt deze brochure maar weinig gebruikt in de praktijk. Het cRZ heeft sinds haar bestaan reeds een hele weg afgelegd en ook op het domein van prenatale diagnose intussen al een aantal initiatieven ontwikkeld. Hierin zien we als mijlpalen de oprichting 158 GUNAIKEIA - Vol 14 nr 5 - 2009 van de ‘Infolijn Prenatale Diagnose’ in 2004, met de steun van de Vlaamse overheid in 2007 de enquête prenatale screening, en uiteindelijk in 2009 de mogelijkheid tot individuele begeleidingsgesprekken voor koppels na een zwangerschapsafbreking op medische indicatie, wat heel positief onthaald wordt. Fetal medicine: present and future Kypros Nikolaides (Kings College London, UK) De voormiddagsessie werd afgesloten met een klapper van formaat: Kypros Nikolaides, oprichter van The Fetal Medicine Foundation. Een spreker die altijd goed is voor een beetje sensatie en wat ‘lichte overdrijvingen’, maar zeker stof tot nadenken aanreikt. We hoorden gedurende een halfuur een muisstille zaal, afgewisseld met uitbundige lachsalvo’s. Deze éminence grise schetste kort de successen maar ook de tekortkomingen van de foetale geneeskunde tot nog toe en wat we nog kunnen verwachten in de toekomst. Foetale interventie bij foetale anemie obv rhesus-immunisatie, bij allo-immune thrombocytopenie, bij foetale arrythmie, open foetale chirurgie bij congenitale hernia diafragmatica, bij spina bifida ter preventie van paralyse, vesico-amniotische shunts bij obstruc- Figuur 1: Screening for trisomy 21. (%) 60 50 40 30 20 10 0 Nasal bone Present Absent Euploid Trisomy 21

GV155N_2009<br />

Annelies Lust<br />

De lentevergadering van de <strong>VVOG</strong><br />

deed dit jaar zijn naam wel alle eer<br />

aan. Op een van de eerste zonnige<br />

lentedagen van maart verenigden<br />

de Vlaamse gynaecologen zich in<br />

Keerbergen voor het lentecongres<br />

georganiseerd door de werkgroep<br />

Verloskunde. De lezingen werden één<br />

voor één bijzonder goed gesmaakt<br />

Roland Devlieger door het talrijk opgekomen publiek.<br />

Als organisator van de vergadering<br />

verwelkomde Roland Devlieger (UZ Leuven) iedereen op deze<br />

mooie groene locatie.<br />

Invasieve prenatale<br />

diagnostiek in<br />

Vlaanderen<br />

Luc De Catte (UZ Leuven),<br />

Anne Loccufier (AZ Sint Jan, Brugge)<br />

Als eerste spreker was Luc De Catte (UZ<br />

Leuven) aan het woord over de statistiek<br />

Anne Loccufier<br />

omtrent de prenatale diagnostiek. Aangezien deze gegevens nog<br />

niet officieel zijn, wachten wij nog even met het neerschrijven<br />

hiervan. Later volgt ongetwijfeld meer hierover…<br />

Aansluitend stelde Anne Loccufier (AZ Sint-jan, Brugge) de nieuwe<br />

<strong>VVOG</strong>-brochure over prenatale diagnose voor, waarin kort<br />

en in begrijpelijke taal uitleg gegeven wordt over echo. tevens<br />

biedt het reeds een antwoord op enkele van de meest gestelde<br />

vragen door patiënten (bv. geen meerwaarde van meer dan drie<br />

echo’s, geen uitsluitsel van foetale afwijkingen ondanks normale<br />

echografische beelden, 3-dimensionele echo’s bieden maar in<br />

zeldzame gevallen een meerwaarde t.o.v. 2-D…). Er wordt ook uitgelegd<br />

voor wie prenatale diagnose bestemd is en wat het nut en<br />

de mogelijke consequenties hiervan zijn. Men hoopt op een wijd<br />

verspreid gebruik van deze praktische brochure om de patiënten<br />

te informeren.<br />

vvog lentevergadering, Keerbergen, maart 2009<br />

Voormiddagsessie:<br />

prenatale diagnostiek<br />

Verslag van Annelies Lust (KULeuven)<br />

Ke y w o r d s: obstetrics – prenatal s c r e e n i n g – vvog – s p r i n g meeting 2009<br />

157<br />

GUNAIKEIA - Vol 14 nr 5 - 2009<br />

Counseling bij<br />

prenatale testen.<br />

Resultaten van de<br />

cRZ/<strong>VVOG</strong>-enquête<br />

Sindy Helsen (KULeuven, cRZ)<br />

Sindy Helsen<br />

Sindy Helsen, medewerkster van het<br />

cRZ (centrum voor Relatievorming<br />

en Zwangerschapsproblemen), stelde de resultaten voor van de<br />

enquête georganiseerd door het cRZ, in samenwerking met de<br />

<strong>VVOG</strong>, Domus Medica, de VLOV en UVV aangaande de counseling<br />

bij prenatale testen. Het was de bedoeling een debat op gang<br />

te trekken, niet zozeer over de testen op zich, maar wel over de<br />

grotere toegankelijkheid die alom geboden wordt tot zwangerschapsafbreking<br />

en de complexiteit rond heel dit beslissingsproces.<br />

De enquête bevroeg gynaecologen, huisartsen en vroedvrouwen,<br />

aangezien ze allen betrokken partij zijn bij de counseling.<br />

(De resultaten van deze enquête kunt u terugvinden op de <strong>VVOG</strong>website.<br />

Op de website van het cRZ (www.crz.be) kunt u terecht<br />

voor meer informatie.)<br />

De uiteindelijke boodschap is dat onder andere de gynaecoloog de<br />

bijzonder belangrijke taak heeft de patiënte en partner voldoende<br />

in te lichten, zodat zij een weloverwogen keuze kunnen maken<br />

zonder dat zij zich gedwongen voelen in de één of andere richting,<br />

noch onvoldoende op de hoogte zijn van de mogelijke gevolgen<br />

van een bepaalde test – en vooral van de resultaten ervan. Prenatale<br />

screeningstesten, zoals bijvoorbeeld de gecombineerde test<br />

voor risico op trisomie 21, zijn immers maar een eerste stap in een<br />

heel traject van testen die eventueel kunnen uitgevoerd worden<br />

wanneer een verhoogd risico vastgesteld wordt.<br />

De counseling kan echter ook gebeuren door de huisarts of vroedvrouw.<br />

Het is van belang de complementariteit van deze drie<br />

groepen (gynaecoloog-huisarts-vroedvrouw) te erkennen en hun<br />

taken op elkaar af te stemmen. Door een goede samenwerking<br />

kunnen ze de patiënte en partner nog beter sensibiliseren en informeren.<br />

Uit de enquête werd duidelijk dat deze drie groepen<br />

over het algemeen wel allemaal de medische en wetenschappelijke

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!