Programmaboekje MenG - Meesters en Gezellen

en werd in de twaalfde eeuw verwoest tijdens een van de
kruistochten. In de later gecreëerde Atlantische sage werd de
stad niet verwoest, maar verzwolgen door de golven. Nu nog
zouden vanuit de diepte van de zee de klokken van de stad te
horen zijn.
In het derde en laatste lied wordt de dood van Darthula, de
dochter van Colla, beweend. Het gedicht is van de hand van
James Macpherson. Deze Schotse schrijver publiceerde in 1761
het boek Fingal, an Ancient Epic Poem composed by Ossian, the
Son of Fingal, translated from the Gaelic Language. Deze
vertaling van een derde-eeuws manuscript bleek later een
vervalsing. Intussen was het werk echter uitgegroeid tot een
van de hoogtepunten van de romantische literatuur waarin de
“noble savage” werd verheerlijkt. Het boek werd in vele talen
vertaald; in Duitsland door onder andere Goethe en Herder, in
Nederland door Rhijnvis Feith en Bilderdijk. Onder de
bewonderaars van het boek bevonden zich Napoleon, Thomas
Jefferson en Brahms.
De religieuze toewijding van de Zwitsers-Nederlandse
componist Frank Martin komt in een groot deel van zijn
oeuvre tot uitdrukking. Zijn vader was dominee in de
calvinistische traditie en genoot veel aanzien. Er is zelfs een
straat in Genève naar hem genoemd, de Promenade Charles-
Martin.
De jonge Martin organiseerde een uitvoering van de Matthäus
Passion en was sedertdien diep onder de indruk van Johann
Sebastian Bach. Dit komt tot uitdrukking in zijn Mis voor
dubbelkoor. Evenals de lutherse Bach gebruikte de van
oorsprong calvinistische Martin daarvoor de tekst van de
Latijnse mis. In 1922 voltooide Martin de eerste vier delen en
hij voegde daar in 1926 een Agnus Dei aan toe. Er volgde
echter geen uitvoering. Pas in 1963 werd het werk, op
aandringen van de dirigent van de Bugenhagen-Kantorei in
Hamburg, voor het eerst uitgevoerd. De reden dat Martin zijn
mis meer dan veertig jaar onthield van uitvoering had niets te
maken met zijn inschatting van de kwaliteit ervan. Martin
beschouwde het werk juist als, in zijn eigen woorden, “een
affaire tussen mij en God”.
Het dubbelkorig motet Komm, Jesu, komm staat in het teken
van de dood. Zoals bij veel werken van Johann Sebastian
Bach is de gelegenheid waarvoor het werk werd geschreven
4