Latvijas kultÅ«raugu gÄnu banka - Agropols
Latvijas kultÅ«raugu gÄnu banka - Agropols
Latvijas kultÅ«raugu gÄnu banka - Agropols
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AUGKOPÎBA 6<br />
Agroíîmisko pçtîjumu centra raþîgais darba cçliens<br />
Regîna Timbare, APC<br />
Agroíîmisko pçtîjumu centrs (APC)<br />
izveidots, lai nodroðinâtu zinâtniski<br />
pamatotu un kompleksu augðòu<br />
agroíîmisko izpçti lauku saimniecîbâs,<br />
mçsloðanas lîdzekïu kvalitâtes<br />
kontroli un lietoðanas optimizâciju,<br />
augsnes un augkopîbas produkcijas<br />
piesâròojuma kontroli.<br />
Kompleksa augðòu agroíîmiskâ<br />
izpçte ietver:<br />
• augsnes paraugu òemðanu,<br />
• augsnes agroíîmisko îpaðîbu<br />
pamatrâdîtâju noteikðanu akreditçtâ<br />
laboratorijâ,<br />
• analîþu rezultâtu izvçrtçðanu,<br />
• agroíîmisko karðu sagatavoðanu,<br />
• ieteikumu sniegðanu ðo materiâlu<br />
izmantoðanâ,<br />
• datu ievadîðanu Latvijâ vienîgajâ<br />
augðòu agroíîmiskâs izpçtes datu<br />
bâzç, kâ arî datu bâzes uzturçðanu,<br />
tâs informâcijas analîzi un pârskatu<br />
sagatavoðanu.<br />
Augsnes agroíîmiskâs izpçtes<br />
izmaksas lauku saimniecîbâs ðogad<br />
70- 75% apmçrâ sedza no valsts<br />
subsîdijâm. Visa ðim mçríim iedalîtâ<br />
subsîdiju summa ir apgûta. Bija arî<br />
saimniecîbas, kuras pasûtîja izpçti<br />
par lîgumcenâm, jo daþâdu iemeslu<br />
dçï nevarçja ðim nolûkam izmantot<br />
subsîdiju lîdzekïus. Tâdçjâdi ðogad<br />
esam apsekojuði gandrîz 30 tûkst.<br />
hektâru, nodroðinot 435 saimniecîbas<br />
ar augsnes analîþu rezultâtiem,<br />
to novçrtçjumu, agroíîmiskajâm<br />
kartçm un ieteikumiem ðo materiâlu<br />
izmantoðanâ.<br />
Veicâm augðòu analîzes arî pçc<br />
pasûtîjuma zinâtniskâs pçtniecîbas<br />
iestâdçm, Lauksaimniecîbas konsultâciju<br />
un izglîtîbas atbalsta centram,<br />
SIA Kemira Grow-How, apzaïumoðanas<br />
firmâm, mazdârziòu<br />
îpaðniekiem u. c. Priecâjamies, ka<br />
arvien vairâk saimniecîbu îpaðnieku<br />
saprot augðòu analîþu nozîmi un<br />
pasûta ðo darbu, jo tikai tâ iespçjams<br />
noskaidrot skâbo jeb kaïíojamo<br />
augðòu platîbas, plânot optimâlu<br />
kultûraugu izvietojumu un to raþu,<br />
aprçíinât ekonomiski izdevîgas un<br />
videi draudzîgas mçslojuma normas<br />
kvalitatîvas raþas ieguvei un izvçlçties<br />
piemçrotâkos minerâlmçslus.<br />
Eiropas Savienîbas dalîbvalstu<br />
normatîvajos dokumentos noteikts,<br />
ka augðòu analîzes saimniecîbâs<br />
obligâti jâveic ik pçc pieciem<br />
gadiem. Mûsu valstî tas noteikts<br />
Labas lauksaimniecîbas prakses<br />
nosacîjumos, kuru ievieðana<br />
saimniecîbâ paðlaik vçl ir brîvprâtîga.<br />
No savas puses cenðamies darît<br />
visu, lai mûsu klienti bûtu apmierinâti<br />
un saòemtu kvalitatîvu un precîzu<br />
informâciju par augsnes auglîbas<br />
lîmeni. APC Analîtiskâ nodaïa ir<br />
akreditçta augsnes, mçsloðanas<br />
lîdzekïu un kaïíoðanas materiâlu<br />
analîþu jomâ, sadarbojamies ar<br />
citâm valstîm analîþu rezultâtu<br />
salîdzinâðanâ, strâdâjam jaunu,<br />
universâlâku analîþu metoþu un<br />
modernâkas aparatûras apgûðanâ.<br />
Paldies Zemkopîbas ministrijai,<br />
<strong>Latvijas</strong> Lauksaimniecîbas un meþa<br />
zinâtòu akadçmijas Prezidijam un<br />
Lauksaimnieku organizâciju sadarbîbas<br />
padomei, kas atbalstîja valsts<br />
subsîdiju pieðíirðanu jaunas<br />
analîtiskâs aparatûras iegâdei un<br />
beidzot deva mums iespçju jûtami<br />
uzlabot kritisko situâciju ðajâ ziòâ.<br />
Kolektîvâ radâs optimisms un ticîba,<br />
ka varçsim strâdât vçl efektîvâk.<br />
Balstoties uz augðòu agroíîmiskâs<br />
izpçtç iegûto informâciju, pçc lauku<br />
saimniecîbu pasûtîjuma sagatavoti arî<br />
90 tehniskâs dokumentâcijas projekti<br />
skâbo augðòu kaïíoðanai 3000 ha<br />
platîbâ, lai saimniecîbas varçtu<br />
saòemt valsts subsîdijas augsnes<br />
reakcijas optimizçðanai savos laukos.<br />
Ðogad tika turpinâta mçsloðanas<br />
lîdzekïu analîþu metoþu standartu<br />
izstrâde, lai varçtu novçrtçt<br />
mçsloðanas lîdzekïu atbilstîbu ES<br />
direktîvâs, Mçsloðanas lîdzekïu<br />
aprites likumâ un Ministru kabineta<br />
noteikumos "Mçsloðanas lîdzekïu<br />
identifikâcijas, atbilstîbas novçrtçðanas<br />
un tirdzniecîbas noteikumi"<br />
noteiktajâm prasîbâm, ko veic<br />
íîmisko analîþu jeb testçðanas ceïâ.<br />
Mçsloðanas lîdzekïu testçðanu to<br />
sertifikâcijas un kontroles mçríiem<br />
drîkst veikt tikai ar nacionâlajos<br />
standartos noteiktajâm analîþu<br />
metodçm, bet, stâjoties spçkâ Mçsloðanas<br />
lîdzekïu aprites likumam,<br />
2001. gada beigâs ðajâ jomâ no<br />
aptuveni 100 nepiecieðamajiem<br />
standartiem bija adaptçti vai izstrâdâti<br />
tikai 40 nacionâlie analîþu metoþu<br />
standarti. Ðogad darbs noritçja îpaði<br />
saspringti, jo kâ nacionâlos standartus<br />
vajadzçja adaptçt vçl 43 ES direktîvâs<br />
vai starptautiskajos standartos<br />
noteiktâs metodes un izstrâdât divas<br />
nacionâlâs metodes. Darbs nav<br />
pabeigts, jo top jauni starptautiski<br />
standarti, kurus nepiecieðams adaptçt<br />
minerâlmçslu, organisko mçslu un<br />
kaïíoðanas materiâlu testçðanai mûsu<br />
valstî. Piemçram, nesen ir apstiprinâts<br />
starptautiskais standarts "Kaïíoðanas<br />
materiâlu reaìçtspçjas noteikðana",<br />
kas dod iespçju testçðanas ceïâ noteikt<br />
kaïíoðanas materiâla iedarbîbas<br />
âtrumu. Vairâkâs valstîs (piemçram,<br />
Vâcijâ un Dânijâ) ðo metodi lietoja jau<br />
senâk, bet tâ nebija apstiprinâta kâ<br />
starptautiskais standarts. Tâdçï mçs to<br />
nevarçjâm adaptçt par mûsu valsts<br />
standartu un izmantot kaïíoðanas<br />
materiâlu iedarbîbas âtruma noteikðanai<br />
sertifikâcijas vai kontroles<br />
mçríiem. Jâatzîmç, ka lîdz ðim<br />
nacionâlie standarti tika izmantoti tikai<br />
mçsloðanas lîdzekïu sertifikâcijas<br />
procesâ, bet 2004. gadâ Augu aizsardzîbas<br />
dienests uzsâks mçsloðanas<br />
lîdzekïu tirgus uzraudzîbu un kontroli.<br />
Mçsloðanas lîdzekïu sastâva kontrolei<br />
izmantos nacionâlajos standartos<br />
noteiktâs analîþu metodes.<br />
Nacionâlo standartu izstrâdi veic<br />
Standartizâcijas tehniskâ komiteja<br />
(STK) sadarbîbâ ar VSIA <strong>Latvijas</strong><br />
standarts. Tajâ darbojas APC speciâlistu<br />
darba grupa, kas kârto standartu<br />
tulkoðanu vai izstrâdi, sagatavo tos<br />
izskatîðanai STK sanâksmçs, ievieð<br />
labojumus un sagatavo standartus<br />
atbilstoðâ formâ iesniegðanai <strong>Latvijas</strong><br />
standartam. Standartu izskatîðanâ un<br />
rediìçðanâ piedalâs visu ieinteresçto<br />
puðu pârstâvji: no <strong>Latvijas</strong> standarta,<br />
ZM, LLU Lauksaimniecîbas fakultâtes,<br />
LU Íîmijas fakultâtes, LU Bioloìijas<br />
institûta, <strong>Latvijas</strong> Vides aìentûras,<br />
Nacionâlâ vides veselîbas centra,<br />
Skrîveru Zinâtnes centra, LLKC un<br />
mçsloðanas lîdzekïu tirdzniecîbas<br />
firmâm - starptautiskâs a/s Jumîtis, SIA<br />
Fertibalt.<br />
Mûsu centra Mçsloðanas lîdzekïu<br />
sertifikâcijas nodaïa (tâs kompetenci<br />
ir novçrtçjis <strong>Latvijas</strong> Nacionâlais<br />
akreditâcijas birojs) saskaòâ ar MK<br />
pagaidu pilnvarojumu 2002. gadâ un<br />
RAÞÎBA / NR.4 /
Change language