გადმოტვირთვა PDF ფორმატში

გადმოტვირთვა PDF ფორმატში გადმოტვირთვა PDF ფორმატში

ijhei.files.wordpress.com
from ijhei.files.wordpress.com More from this publisher
20.01.2015 Views

ტყვია. თაგაურელებმა ლარსისა და სხვა სამხედრო პოსტების ბლოკირება მოახდინეს 109 . აჯანყების ჩაქრობის შემდეგ ოსებმა ქართველებთან ერთად სასტიკი რეპრესიები განიცადეს. შემთხვევითი არ იყო, რომ ოსები 1810-1811 წლების აჯანყების დროს გვერდში დაუდგნენ ლეონ ბატონიშვილს. ბაგრატიონთა დინასტიის წარმომადგენლისა და ქართული სამეფოს მხარდაჭერა ოსებმა უყოყმანოდ გამოხატეს და მათ მიმართ თავიანთი ერთგულება დაადასტურეს 110 . 1810 წლის სექტემბრის ბოლოს აჯანყებულთა და- სასჯელად და ლეონის დასაჭერად ოსური სოფლების შუაგულში გაიგზავნა პოლკოვნიკი სტალი. სტალმა შე- ტევა ორი მიმართულებით განახორციელა _ ლომსი- ანთხევისა და ჯავის ხეობებზე. 30 სექტემბერს სტალის შეიარაღებულ ძალასა და პატარა ლიახვზე შეკრებილ 2000 ოსს შორის მოხდა სისხლისმღვრელი ბრძოლა, რო- მელიც დილის 7 საათიდან საღამოს 5 საათამდე გაგ- რძელდა. აჯანყებულებმა უკან დაიხიეს. სტალმა სო- ფელი მარალეთი დაიკავა. შემდეგ აჯანყებულები სხვა სოფლებშიც დამარცხდნენ. ამ ბრძოლებში აჯანყების ერთ-ერთი აქტიური მონაწილე დურმიშხან ტუსიშვილი იქნა მოკლული. იგი სოფელ მარმაზეთში არსებულ კოშ- კში იყო გამაგრებული და შეუპოვარ წინააღმდეგობას უწევდა რუსებს. კოშკი აფეთქებულ იქნა და ტუ- სიშვილიც სხვა დამცველებთან ერთად დაიღუპა. 109 g. TogoSvili, qarTveli da osi xalxebis urTierToba, Tb., 1969, gv. 7. 110 m. tyavaSvili, dasax. naSromi, gv. 80. 88

რუსებმა გაიმარჯვეს ჯავის ხეობაშიც. მაიორ პოტ- ლოგის ხელმძღვანელობით მათ აჯანყებულთა 2000-იანი რაზმი დაამარცხეს. რუსები სასტიკად გაუსწორდნენ აჯანყებულებს. დაწვეს ოცი სოფელი, დაანგრიეს საგვარეულო კოშკები. ამ სოფლების მოსახლეობამ რუსების ანგარიშგების შე- საჩერებლად გაგზავნა უხუცესები, რომელთაგან სტალმა 12 ამოირჩია და გაგზავნა თბილისში მთავარმართებელ- თან. როგორც ტორმასოვი წერდა, `უდიდესი დამცი- რებისა და მორჩილების ნიშნად მათ მიესაჯათ თბილი- სის ქუჩებში ყელზე ხმალჩამოკიდებულებს გაევლოთ~. ამის შემდეგ ტორმასოვმა შეიწყალა ისინი. მოგვიანებით დასაჯეს ქართველი თავადებიც 111 . გასაგები მიზეზების გამო საქართველოში მცხოვრებ ოსებს რუსეთის ხელისუფლებამ თავიდანვე თავს მო- ახვია მართვის ისეთი სისტემა, რომელიც თითქმის არა- ვითარ ანგარიშს არ უწევდა ამ ხალხის ყოფით ჩვევებს, საუკუნეების მანძილზე გამომუშავებულ ადათ-წესებს. ხელისუფლება ისე ეწყობოდა, რომ მასში ადგილობრივ მკვიდრთაგან არავინ არ მონაწილეობდა. მართალია, არსე- ბული წესის თანახმად სამოქალაქო საქმეები უნდა გადაწ- ვეტილიყო ვახტანგ VI-ის სამართლის წიგნის მიხედვით, მაგრამ არც ვახტანგის სამართლის წიგნი და არც ადგილობრივი ადათები ცხოვრებაში თითქმის არასოდეს არ გატარებულა იმ უბრალო მიზეზის გამო, რომ არც ერთ რუს მოხელეს მათზე წარმოდგენაც კი არ ჰქონდა. 111 m. tyavaSvili, dasax. naSromi, gv. 85-86. 89

რუსებმა გაიმარჯვეს ჯავის ხეობაშიც. მაიორ პოტ-<br />

ლოგის ხელმძღვანელობით მათ აჯანყებულთა 2000-იანი<br />

რაზმი დაამარცხეს.<br />

რუსები სასტიკად გაუსწორდნენ აჯანყებულებს.<br />

დაწვეს ოცი სოფელი, დაანგრიეს საგვარეულო კოშკები.<br />

ამ სოფლების მოსახლეობამ რუსების ანგარიშგების შე-<br />

საჩერებლად გაგზავნა უხუცესები, რომელთაგან სტალმა<br />

12 ამოირჩია და გაგზავნა თბილისში მთავარმართებელ-<br />

თან. როგორც ტორმასოვი წერდა, `უდიდესი დამცი-<br />

რებისა და მორჩილების ნიშნად მათ მიესაჯათ თბილი-<br />

სის ქუჩებში ყელზე ხმალჩამოკიდებულებს გაევლოთ~.<br />

ამის შემდეგ ტორმასოვმა შეიწყალა ისინი. მოგვიანებით<br />

დასაჯეს ქართველი თავადებიც 111 .<br />

გასაგები მიზეზების გამო საქართველოში მცხოვრებ<br />

ოსებს რუსეთის ხელისუფლებამ თავიდანვე თავს მო-<br />

ახვია მართვის ისეთი სისტემა, რომელიც თითქმის არა-<br />

ვითარ ანგარიშს არ უწევდა ამ ხალხის ყოფით ჩვევებს,<br />

საუკუნეების მანძილზე გამომუშავებულ ადათ-წესებს.<br />

ხელისუფლება ისე ეწყობოდა, რომ მასში ადგილობრივ<br />

მკვიდრთაგან არავინ არ მონაწილეობდა. მართალია, არსე-<br />

ბული წესის თანახმად სამოქალაქო საქმეები უნდა გადაწ-<br />

ვეტილიყო ვახტანგ VI-ის სამართლის წიგნის მიხედვით,<br />

მაგრამ არც ვახტანგის სამართლის წიგნი და არც<br />

ადგილობრივი ადათები ცხოვრებაში თითქმის არასოდეს<br />

არ გატარებულა იმ უბრალო მიზეზის გამო, რომ არც<br />

ერთ რუს მოხელეს მათზე წარმოდგენაც კი არ ჰქონდა.<br />

111 m. tyavaSvili, dasax. naSromi, gv. 85-86.<br />

89

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!