გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
გადმოტვირთვა PDF ფორმატში გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
სოფელში ძირითადად ოსები ცხოვრობდნენ. ისინი აქ დამკვიდრებიდან მესამე თაობას წარმოადგენდნენ 105 . სოფელ წუნარის მოსახლეობა კვლავ ხელოვნურად იზრდებოდა. როკის `გადაღმიდან~ 35 ოსური ოჯახი ჩა- მოასახლეს. 1937 წელს ჩრდილოეთ ოსეთის სოფელ გნუ- ღოდან აქ დამკვიდრდნენ ხუბაევები, თარაევები ხა- ჩიროვები, მალძიგოვები და სხვ. იქ თუ უსახლკაროდ იყვნენ, მადლიან ქართულ მიწაზე ორ-ორ ოთახიანი ქვითკირის სახლები აიშენეს და მშვენივრად მოაწყვეს ოჯახები 106 . 1959 წელს ცხინვალის რეგიონში ქართველებისა და ოსების გარდა ცხოვრობდა 2380 რუსი, 1723 ებრაელი, 1555 სომეხი, 439 უკრაინელი და 428 სხვა ეროვნების წარმომადგენელი 107 . 1989 წლის მონაცემებით ოსების საერთო რაოდე- ნობა 598 ათას სულს შეადგენდა. ამათგან საკუთრივ ოს- ეთში (ანუ ყოფილ რსფსრ-ს შემადგენლობაში შემავალ ე. წ. `ჩრდილოეთ ოსეთის ასსრ~ ტერიტორიაზე) _ 335 ათასი სული ცხოვრობდა. საქართველოში 164 ათასი სული იყო (აქედან ყოფილი ე. წ. `სამხრეთ ოსეთის აო~- ს ფარგლებში 65 ათ.), ყოფილი სსრკ-ს ტერიტორიაზე 101 ათასი ოსი იყო დაფიქსირებული. 105 g. Citaia, Sromebi xuT tomad, t. I, Tb., 1997, gv. 228. 106 komunisti, 1939, 11 marti. 107 r. kverenCxilaZe, dasax. naSromi, gv. 71. 84
რუსები და ოსები XIX საუკუნის დასაწყისში რუსეთის მიერ ჯერ ქართლ-კახეთის და მოგვიანებით სრულიად საქართვე- ლოს დაპყობის შემდეგ, ოსებმა ქართველებთან ერთად მალე იგემეს მომხვდურის კოლონიური პოლიტიკის სუსხი. საბატონყმო გადასახადებით ისედაც შევიწროებული მოსახლეობის მდგომარეობა კიდევ უფრო გაუარესდა. ცარიზმის საოკუპაციო ჯარების შენახვა და მათი სამსახური სულ უფრო და უფრო აუტანელი ხდებოდა. რუსული მმართველობის დიდ თუ პატარა მოხელეთა და მოსამართლეთა თვითნებობამ, მექრთამეობამ, უსამართლობამ ყოველგვარ მოლოდინს გადააჭარბა. რუსული მმართველობა მძიმე ტვირთად დააწვა ხალხს, რასაც თვით ცარიზმის მოხელეებიც არ მალავდნენ. ცარიზმის კოლონიური რეჟიმი განსაკუთრებით მძიმე იყო XIX საუკუნის პირველ მესამედში, როდესაც რუსეთი განუწყვეტელ ომებს აწარმოებდა სამხრეთ კავ- კასიაში სპარსეთ-თურქეთისა და ადგილობრივი სახანო- ების წინააღმდეგ. ცარიზმი ამ ომებისათვის საჭირო მძი- მე სამეურნეო ტვირთს ქართველ გლეხობას აკისრებდა. განსაკუთრებით მძიმე მდგომარეობაში იმყოფებოდა საქართველოს სამხედრო გზისპირის მოსახლეობა. XIX საუკუნის დასაწყისში ეს იყო ერთად-ერთი გზა, რომე- ლიც რუსეთს აკავშირებდა ახლად დაპყრობილ ქართლ- კახეთთან. ამ გზით მოდიოდა ჯარი, მოჰქონდა საქონე- ლი და ფოსტა. 85
- Page 33 and 34: მარება სალაპ
- Page 35 and 36: ქართულ ტოპონ
- Page 37 and 38: 1919 წლის 7 ნოემბ
- Page 39 and 40: ვინ არის ოსი
- Page 41 and 42: ვ. აბაევის კი
- Page 43 and 44: ერთ კენტად მდ
- Page 45 and 46: ფად: `ირებად~ (
- Page 47 and 48: გზის გახსნის
- Page 49 and 50: ვითარებაში ს
- Page 51 and 52: ქართულიდან ო
- Page 53 and 54: ჰყიდდა შვილე
- Page 55 and 56: თული ცდებიც უ
- Page 57 and 58: ამდენად, XIII სა
- Page 59 and 60: კავკასიაზე გ
- Page 61 and 62: სოფელ წეისთა
- Page 63 and 64: პრეტენზია უჩ
- Page 65 and 66: ოსებსაც. მათი
- Page 67 and 68: თავისებური ს
- Page 69 and 70: თითქოს აღნიშ
- Page 71 and 72: და ითვისებდნ
- Page 73 and 74: ენოხინის 1803 წ
- Page 75 and 76: ქრის თავდასხ
- Page 77 and 78: ქართული ტერი
- Page 79 and 80: ამასთან ერთა
- Page 81 and 82: ბი, ჩერტკოევე
- Page 83: აღნიშნულ პერ
- Page 87 and 88: გე, პური, ქერი,
- Page 89 and 90: რუსებმა გაიმ
- Page 91 and 92: რმეში, გაეტეხ
- Page 93 and 94: საციციანოსა
- Page 95 and 96: ქვეშევრდომე
- Page 97 and 98: სულ მალე კნორ
- Page 99 and 100: ქვეყნის (ოსეთ
- Page 101 and 102: თველოს ერთ-ერ
- Page 103 and 104: არსებობს მხო
- Page 105 and 106: ისიც იყო ნათქ
- Page 107 and 108: ოსეთის~ შეერთ
- Page 109 and 110: უფლება, ოსებმ
- Page 111 and 112: ადგილობრივი
- Page 113 and 114: მცხოვრები სხ
- Page 115 and 116: ხის ავტონომი
- Page 117 and 118: რაჭის მაზრაშ
- Page 119 and 120: თის ეროვნული
- Page 121 and 122: ლი მდგომარეო
- Page 123 and 124: ამგვარად, ოლქ
- Page 125 and 126: დადგენილება
- Page 127 and 128: თბილისში ყოლ
- Page 129 and 130: კი არ დააახლო
- Page 131 and 132: თავიდან აცილ
- Page 133 and 134: რეგიონში სიმ
სოფელში ძირითადად ოსები ცხოვრობდნენ. ისინი აქ<br />
დამკვიდრებიდან მესამე თაობას წარმოადგენდნენ 105 .<br />
სოფელ წუნარის მოსახლეობა კვლავ ხელოვნურად<br />
იზრდებოდა. როკის `გადაღმიდან~ 35 ოსური ოჯახი ჩა-<br />
მოასახლეს. 1937 წელს ჩრდილოეთ ოსეთის სოფელ გნუ-<br />
ღოდან აქ დამკვიდრდნენ ხუბაევები, თარაევები ხა-<br />
ჩიროვები, მალძიგოვები და სხვ. იქ თუ უსახლკაროდ<br />
იყვნენ, მადლიან ქართულ მიწაზე ორ-ორ ოთახიანი<br />
ქვითკირის სახლები აიშენეს და მშვენივრად მოაწყვეს<br />
ოჯახები 106 .<br />
1959 წელს ცხინვალის რეგიონში ქართველებისა და<br />
ოსების გარდა ცხოვრობდა 2380 რუსი, 1723 ებრაელი,<br />
1555 სომეხი, 439 უკრაინელი და 428 სხვა ეროვნების<br />
წარმომადგენელი 107 .<br />
1989 წლის მონაცემებით ოსების საერთო რაოდე-<br />
ნობა 598 ათას სულს შეადგენდა. ამათგან საკუთრივ ოს-<br />
ეთში (ანუ ყოფილ რსფსრ-ს შემადგენლობაში შემავალ ე.<br />
წ. `ჩრდილოეთ ოსეთის ასსრ~ ტერიტორიაზე) _ 335<br />
ათასი სული ცხოვრობდა. საქართველოში 164 ათასი<br />
სული იყო (აქედან ყოფილი ე. წ. `სამხრეთ ოსეთის აო~-<br />
ს ფარგლებში 65 ათ.), ყოფილი სსრკ-ს ტერიტორიაზე<br />
101 ათასი ოსი იყო დაფიქსირებული.<br />
105 g. Citaia, Sromebi xuT tomad, t. I, Tb., 1997, gv. 228.<br />
106 komunisti, 1939, 11 marti.<br />
107 r. kverenCxilaZe, dasax. naSromi, gv. 71.<br />
84