გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
გადმოტვირთვა PDF ფორმატში გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
მან დაიდვა ჩემი ბრალი: ბაყათარ წყალსა მიეცა აღიხოცა ოსთა ჯარი. ვინცა ეს ლექსი იხილოთ მცირედ ბრძანეთ შენდობანი~ 46 . ვახტანგ გორგასლის შემდეგ ქართველ-ოსთა ურთი- ერთობის შესახებ ცნობები ქართულ წყაროებში გარ- კვეული ხნის მანძილზე შედარებით იშვიათია. ეს უნდა აიხსნას ერთის მხრივ იმით, რომ საქართველო დამ- პყრობელთა აგრესიის ობიექტად იქცევა და ქართველი ისტორიკოსებიც მთავარ ყურადღებას მათთან ბრძოლას უთმობენ. მეორეს მხრივ ოსეთიც დამპყრობელთა თავ- დასხმების არეში ექცევა და მეზობელ ქვეყნებთან აქ- ტიური ურთიერთობის საშუალება ესპობა. ოსთა მიერ ქრისტიანობის მიღების დროიდან (X საუკუნე) იზრდება მისი ინტერესი ქრისტიანული სამყაროს კულტურული მონაპოვრებისადმი. ქრისტიანობის საშუალებით ქართუ- ლი ენა გავრცელდა ჩრდილო კავკასიაშიც. პირველ რიგ- ში ჩერქეზებსა და ალანებში. ამ დროიდან ქართული კულტურის ბაზაზე აღზრდილი ოსების რიცხვი საკ- მაოდ უნდა გაზრდილიყო. შემთხვევითი არ არის, რომ ქრისტიანულ კულტთან დაკავშირებული ტერმინები ოს- ურში თითქმის ქართულია: ძუარ (ჯვარი), კვირა, მთავა- რანგელოზი, მარხვა, პარასკევი, მიქელ-გაბრიელი, ქრის- ტე, მარიამი, წმინდა გიორგი (ვასთირჯი), ილია წინას- წარმეტყველი და სხვ. 46 g. TogoSvili, dasax. naSromi, gv. 241. 50
ქართულიდან ოსურში ათვისებულ იქნა მებაღეობა- მებოსტნეობის ტერმინები: კიტრი, ბოლოკი, ნიორი, ბალი და სხვ. მატერიალური კულტურის ელემენტები: ფოცხი, ტიკი, კაბა, წინდა, დროშა, კირი, ხერხი და სხვ. საინ- ტერესოა, რომ ვ. აბაევმა ოსურ ენაში, მხოლოდ მეგრული ელემენტების გავრცელების 11 მაგალითი მოიყვანა 47 . XI საუკუნიდან საქართველოს ოსეთთან ურთიერთო- ბის სიმტკიცისა და გაფართოების მიზნით ამ ქვეყნების მმართველ წრეებს შორის ხშირდება დინასტიური ქორ- წინებები. ქორწინება ყველა ეპოქაში ნათესაური ურ- თიერთობის დამყარების მნიშვნელოვან საშუალებად იყო მიჩნეული. შუა საუკუნეებში დინასტიური კავშირი სა- ხელმწიფოთა შორის პოლიტიკური კავშირის დამყარების, ან თუ ასეთი კავშირი უკვე არსებობდა, მისი შემდგომი განმტკიცებისა და გამარადისების იარაღს წარმოადგენდა. საქართველო-ოსეთის ურთიერობაში მსგავსი დინასტიური ქორწინებანი არსებულ მეგობრულ ურთიერობათა გან- მტკიცება-შენარჩუნებას ისახავდნენ მიზნად. ისინი თავი- სებური თანამშრომლობისა და ურთიერდახმარების ხელ- შეკრულებათა როლში გვევლინებიან, ხოლო მათი პრაქ- ტიკული მიზნები ყველა ამ ქორწინების უახლოეს შე- დეგებში პოულობდა თავის აშკარა გამოხატულებას. ოსეთის მეფის ასულები, რომლებიც საქართველოში თხოვდებოდნენ, პოლიტიკური ორიენტაციის განმტკი- ცების გარდა, თავიანთ სამშობლოში ქართული რე- ლიგიისა და კულტურის პროპაგანდისტებიც იყვნენ. ქართულმა და უცხოურმა ისტორიულმა წყაროებმა შე- 47 g. TogoSTili, dasax. naSromi, gv. 232. 51
- Page 1 and 2: ავთანდილ სონ
- Page 3 and 4: წ ი ნ ა თ ქ მ ა ძ
- Page 5 and 6: მტრებისადმი
- Page 7 and 8: თველი ერი ტრა
- Page 9 and 10: ისტორიოგრაფ
- Page 11 and 12: ბრძოლას ეწეო
- Page 13 and 14: რა დავარქვათ
- Page 15 and 16: იექტურად იქნ
- Page 17 and 18: ვას, ი. კვაშილ
- Page 19 and 20: მოგვიანებით,
- Page 21 and 22: მხარის ცალკე
- Page 23 and 24: მნიშვნელოვა
- Page 25 and 26: კლიმატურ მხა
- Page 27 and 28: ვხვდებით მინ
- Page 29 and 30: ქაში მეტალურ
- Page 31 and 32: ით, რომ აქ გად
- Page 33 and 34: მარება სალაპ
- Page 35 and 36: ქართულ ტოპონ
- Page 37 and 38: 1919 წლის 7 ნოემბ
- Page 39 and 40: ვინ არის ოსი
- Page 41 and 42: ვ. აბაევის კი
- Page 43 and 44: ერთ კენტად მდ
- Page 45 and 46: ფად: `ირებად~ (
- Page 47 and 48: გზის გახსნის
- Page 49: ვითარებაში ს
- Page 53 and 54: ჰყიდდა შვილე
- Page 55 and 56: თული ცდებიც უ
- Page 57 and 58: ამდენად, XIII სა
- Page 59 and 60: კავკასიაზე გ
- Page 61 and 62: სოფელ წეისთა
- Page 63 and 64: პრეტენზია უჩ
- Page 65 and 66: ოსებსაც. მათი
- Page 67 and 68: თავისებური ს
- Page 69 and 70: თითქოს აღნიშ
- Page 71 and 72: და ითვისებდნ
- Page 73 and 74: ენოხინის 1803 წ
- Page 75 and 76: ქრის თავდასხ
- Page 77 and 78: ქართული ტერი
- Page 79 and 80: ამასთან ერთა
- Page 81 and 82: ბი, ჩერტკოევე
- Page 83 and 84: აღნიშნულ პერ
- Page 85 and 86: რუსები და ოსე
- Page 87 and 88: გე, პური, ქერი,
- Page 89 and 90: რუსებმა გაიმ
- Page 91 and 92: რმეში, გაეტეხ
- Page 93 and 94: საციციანოსა
- Page 95 and 96: ქვეშევრდომე
- Page 97 and 98: სულ მალე კნორ
- Page 99 and 100: ქვეყნის (ოსეთ
მან დაიდვა ჩემი ბრალი:<br />
ბაყათარ წყალსა მიეცა<br />
აღიხოცა ოსთა ჯარი.<br />
ვინცა ეს ლექსი იხილოთ<br />
მცირედ ბრძანეთ შენდობანი~ 46 .<br />
ვახტანგ გორგასლის შემდეგ ქართველ-ოსთა ურთი-<br />
ერთობის შესახებ ცნობები ქართულ წყაროებში გარ-<br />
კვეული ხნის მანძილზე შედარებით იშვიათია. ეს უნდა<br />
აიხსნას ერთის მხრივ იმით, რომ საქართველო დამ-<br />
პყრობელთა აგრესიის ობიექტად იქცევა და ქართველი<br />
ისტორიკოსებიც მთავარ ყურადღებას მათთან ბრძოლას<br />
უთმობენ. მეორეს მხრივ ოსეთიც დამპყრობელთა თავ-<br />
დასხმების არეში ექცევა და მეზობელ ქვეყნებთან აქ-<br />
ტიური ურთიერთობის საშუალება ესპობა. ოსთა მიერ<br />
ქრისტიანობის მიღების დროიდან (X საუკუნე) იზრდება<br />
მისი ინტერესი ქრისტიანული სამყაროს კულტურული<br />
მონაპოვრებისადმი. ქრისტიანობის საშუალებით ქართუ-<br />
ლი ენა გავრცელდა ჩრდილო კავკასიაშიც. პირველ რიგ-<br />
ში ჩერქეზებსა და ალანებში. ამ დროიდან ქართული<br />
კულტურის ბაზაზე აღზრდილი ოსების რიცხვი საკ-<br />
მაოდ უნდა გაზრდილიყო. შემთხვევითი არ არის, რომ<br />
ქრისტიანულ კულტთან დაკავშირებული ტერმინები ოს-<br />
ურში თითქმის ქართულია: ძუარ (ჯვარი), კვირა, მთავა-<br />
რანგელოზი, მარხვა, პარასკევი, მიქელ-გაბრიელი, ქრის-<br />
ტე, მარიამი, წმინდა გიორგი (ვასთირჯი), ილია წინას-<br />
წარმეტყველი და სხვ.<br />
46 g. TogoSvili, dasax. naSromi, gv. 241.<br />
50