გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
გადმოტვირთვა PDF ფორმატში გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
ხთა სასიცოცხლო ინტერესების მჭიდრო გადახლართვა- ში, მათი ისტორიული ბედის ერთობაში. საერთოდ, ქვეყნებსა და ხალხებს შორის ურთიერ- თობა ყველა ეპოქაში თითოეული ქვეყნის თუ ხალხის რეალური ინტერესების საფუძველზე იგება და თუ ინ- ტერესთა დამთხვევას ადგილი არა აქვს, ურთიერთობის სიმყარეზე და ხანგრძლივობაზე ლაპარაკიც არ შეიძლე- ბა. საქართველო ძლიერი ფეოდალური მონარქია იყო, ეკონომიკურად, პოლიტიკურად და კულტურულად ოს- ეთზე მაღლა იდგა, მაგრამ ეს სრულიადაც არ ნიშნავდა, რომ მას ოსეთთან ურთიერთობა თავის უპირატესობის გამო არ სჭირდებოდა. პირიქით, მისი უპირატესობა და სიძლიერე სწორედ მაშინ იქნებოდა უზრუნველყოფილი, თუ იგი მეზობელ ქვეყნებთან, მიუხედავად მათი განვითარების დონისა, მჭიდრო ურთიერთობას დაამყა- რებდა და ამ გზით თავისი პოლიტიკური ინტერესების განხორციელების საქმეში ჩააბამდა. ქართული დიპლომა- ტია შესანიშნავად ერკვეოდა ამ საკითხებში და მე- ზობელ ქვეყნებთან დამოკიდებულებაში რეალური სარ- გებლობის მიღების პრინციპებით ხელმძღვანელობდა. თავის მხრივ, ჩრდილო კავკასიის ცენტრალურ ნა- წილში მცხოვრები ოსები სამხრეთ კავკასიის მდიდარი ქვეყნების მიმართ დიდ ინტერესს იჩენდნენ. მათ აქ აინ- ტერესებდათ ნადავლი, ტყვეები, ქირა სამხედრო სამსა- ხურის სანაცვლოდ. ქართლი თავისი ხელსაყრელი მდე- ბარეობით, _ გადმოსასვლელი გზების მის ხელში არსე- ბობით, სარგებლობდა და არამარტო იზღვევდა თავს ოსთა მოულოდნელი შემოჭრისაგან, არამედ მათ მახ- ვილს თავის მტრების წინააღმდეგ მიმართავდა. ოსები 46
გზის გახსნის გულისათვის ხშირად ღებულობდნენ ქარ- თლის ხელისუფალთა მიერ შეთავაზებულ პირობებს და ებრძოდნენ მის მტერს, რითაც ქართლის საქმესაც აკე- თებდნენ და ნადავლსა და ტყვეებსაც შოულობდნენ 44 . ქართული წყაროები ოსთა ბელადებს `მეფეებს~ უწ- ოდებენ. ტრადიციით ქართლის პირველ მეფეს ფარნა- ვაზს აზონის წინააღმდეგ ბრძოლაში ოსები ეხმარებიან, რის შემდეგ იგი ოსთა `მეფეს~ თავის დას მიათხოვებს. მოგვიანებით მამის დისწულს, ოსთა `მეფეს~ დახმარები- სათვის მიმართავს ფარნავაზის მემკვიდრე საურმაგი. მაგრამ ურთიერთობა, მხოლოდ დახმარებას როდი ით- ვალისწინებდა. უკვე V საუკუნეში ოსებმა ისარგებლეს ვახტანგ გორგასალის მცირეწლოვანებით და ქართლში შემოვიდნენ. ქართლში შემოსასვლელი ძირითადი გზა დარიალის კარი ოსებს არც უცდიათ გამოეყენებინათ, რადგან იგი ძლიერ გამაგრებული ყოფილა. ისინი მის დასავლეთით არსებული რომელიღაც უღელტეხილით გადმოსულან, უკან კი დარუბანდის გზით დაბრუნებუ- ლან. მრავალ ტყვესთან ერთად ვახტანგის სამი წლის და მირანდუხტიც წაიყვანეს. მოგვიანებით ვახტანგმა რევანშის მიზნით განვლო დარიალის კარი და მდინარე თერგზე შეხვდა ოსთა ლაშქარს. წყაროებში ამას მოსდევს ვახტანგის შერკინე- ბის ამბები თარხან-ხაზართან და ოს-ბაყათართან. იმარ- ჯვებს ვახტანგი. 44 g. TogoSvili, saqarTvelo-oseTis urTierobis istoriidan (uZvelesi droidan XIV s. damlevamde), staliniri, 1958, gv. 74-75. 47
- Page 1 and 2: ავთანდილ სონ
- Page 3 and 4: წ ი ნ ა თ ქ მ ა ძ
- Page 5 and 6: მტრებისადმი
- Page 7 and 8: თველი ერი ტრა
- Page 9 and 10: ისტორიოგრაფ
- Page 11 and 12: ბრძოლას ეწეო
- Page 13 and 14: რა დავარქვათ
- Page 15 and 16: იექტურად იქნ
- Page 17 and 18: ვას, ი. კვაშილ
- Page 19 and 20: მოგვიანებით,
- Page 21 and 22: მხარის ცალკე
- Page 23 and 24: მნიშვნელოვა
- Page 25 and 26: კლიმატურ მხა
- Page 27 and 28: ვხვდებით მინ
- Page 29 and 30: ქაში მეტალურ
- Page 31 and 32: ით, რომ აქ გად
- Page 33 and 34: მარება სალაპ
- Page 35 and 36: ქართულ ტოპონ
- Page 37 and 38: 1919 წლის 7 ნოემბ
- Page 39 and 40: ვინ არის ოსი
- Page 41 and 42: ვ. აბაევის კი
- Page 43 and 44: ერთ კენტად მდ
- Page 45: ფად: `ირებად~ (
- Page 49 and 50: ვითარებაში ს
- Page 51 and 52: ქართულიდან ო
- Page 53 and 54: ჰყიდდა შვილე
- Page 55 and 56: თული ცდებიც უ
- Page 57 and 58: ამდენად, XIII სა
- Page 59 and 60: კავკასიაზე გ
- Page 61 and 62: სოფელ წეისთა
- Page 63 and 64: პრეტენზია უჩ
- Page 65 and 66: ოსებსაც. მათი
- Page 67 and 68: თავისებური ს
- Page 69 and 70: თითქოს აღნიშ
- Page 71 and 72: და ითვისებდნ
- Page 73 and 74: ენოხინის 1803 წ
- Page 75 and 76: ქრის თავდასხ
- Page 77 and 78: ქართული ტერი
- Page 79 and 80: ამასთან ერთა
- Page 81 and 82: ბი, ჩერტკოევე
- Page 83 and 84: აღნიშნულ პერ
- Page 85 and 86: რუსები და ოსე
- Page 87 and 88: გე, პური, ქერი,
- Page 89 and 90: რუსებმა გაიმ
- Page 91 and 92: რმეში, გაეტეხ
- Page 93 and 94: საციციანოსა
- Page 95 and 96: ქვეშევრდომე
ხთა სასიცოცხლო ინტერესების მჭიდრო გადახლართვა-<br />
ში, მათი ისტორიული ბედის ერთობაში.<br />
საერთოდ, ქვეყნებსა და ხალხებს შორის ურთიერ-<br />
თობა ყველა ეპოქაში თითოეული ქვეყნის თუ ხალხის<br />
რეალური ინტერესების საფუძველზე იგება და თუ ინ-<br />
ტერესთა დამთხვევას ადგილი არა აქვს, ურთიერთობის<br />
სიმყარეზე და ხანგრძლივობაზე ლაპარაკიც არ შეიძლე-<br />
ბა. საქართველო ძლიერი ფეოდალური მონარქია იყო,<br />
ეკონომიკურად, პოლიტიკურად და კულტურულად ოს-<br />
ეთზე მაღლა იდგა, მაგრამ ეს სრულიადაც არ ნიშნავდა,<br />
რომ მას ოსეთთან ურთიერთობა თავის უპირატესობის<br />
გამო არ სჭირდებოდა. პირიქით, მისი უპირატესობა და<br />
სიძლიერე სწორედ მაშინ იქნებოდა უზრუნველყოფილი,<br />
თუ იგი მეზობელ ქვეყნებთან, მიუხედავად მათი<br />
განვითარების დონისა, მჭიდრო ურთიერთობას დაამყა-<br />
რებდა და ამ გზით თავისი პოლიტიკური ინტერესების<br />
განხორციელების საქმეში ჩააბამდა. ქართული დიპლომა-<br />
ტია შესანიშნავად ერკვეოდა ამ საკითხებში და მე-<br />
ზობელ ქვეყნებთან დამოკიდებულებაში რეალური სარ-<br />
გებლობის მიღების პრინციპებით ხელმძღვანელობდა.<br />
თავის მხრივ, ჩრდილო კავკასიის ცენტრალურ ნა-<br />
წილში მცხოვრები ოსები სამხრეთ კავკასიის მდიდარი<br />
ქვეყნების მიმართ დიდ ინტერესს იჩენდნენ. მათ აქ აინ-<br />
ტერესებდათ ნადავლი, ტყვეები, ქირა სამხედრო სამსა-<br />
ხურის სანაცვლოდ. ქართლი თავისი ხელსაყრელი მდე-<br />
ბარეობით, _ გადმოსასვლელი გზების მის ხელში არსე-<br />
ბობით, სარგებლობდა და არამარტო იზღვევდა თავს<br />
ოსთა მოულოდნელი შემოჭრისაგან, არამედ მათ მახ-<br />
ვილს თავის მტრების წინააღმდეგ მიმართავდა. ოსები<br />
46
Change language