გადმოტვირთვა PDF ფორმატში

უფლებები გაუჩნდა, როგორიც მათ უნდა ჰქონოდათ
თავის საკუთარ რესპუბლიკებში 302 .
ქართული ენისადმი ნიჰილისტურ დამოკიდებულე-
ბას აძლიერებდა ის გარემოება, რომ რესპუბლიკის ცენ-
ტრალურ დაწესებულებებთან ურთიერთობისათვის ამა
თუ იმ ხალხს შეეძლო გამოეყენებინა მშობლიური ენა
და პასუხიც მიეღო ამავე ენაზე 303 .
სახელმწიფო ენისადმი მცდარი დამოკიდებულება
ქართველმა ბოლშევიკებმა გამოთქვეს ჯერ კიდევ რსდმპ
(ბ) კავკასიის I სამხარეო (საოლქო) ყრილობაზე 1917
წლის ოქტომბერში. ყრილობა მოითხოვდა სახელმწიფო
ენის პრივილეგიის მოსპობას და ენათა თანასწორუფ-
ლებიანობას ყველა სახელმწიფო და საზოგადოებრივ
დაწესებულებაში 304 . ბოლშევიკებმა ხელისუფლებაში
მოსვლისთანავე დაიწყეს აღნიშნული მოთხოვნის
ცხოვრებაში გატარება.
შესაბამისად ამიერკავკასიის ცაკის 1923 წლის
ივნისის დეკლარაციისა და 13 აგვისტოს დეკრეტისა
მაზრის იმ დაწესებულებებში, სადაც მცხოვრებთა უმ-
რავლესობა არაქართველი ეროვნებისა იყო, საქმე უნდა
წარმოებულიყო ამ უმრავლესობის ენაზე.
რაც შეეხება სასამართლო წარმოებას, განსაზღვრუ-
ლი იყო, რომ მხარეს, რომელმაც არ იცოდა სახელ-
302 a. sonRulaSvili, narkvevebi saqarTvelos uaxlesi istoriidan,
Tb., 2001, gv. 35.
303 Борьба за победу Советской власти в Грузии, документы и материалы,
Тб., 1958, с. 83.
304 u. sidamoniZe, erovnuli sakiTxis istoriografiidan (1917
weli), kr., `qarTuli istoriografia~, I, Tb., 1968, gv. 329.
224