გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
გადმოტვირთვა PDF ფორმატში გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
რუსეთის მიერ საქართველოს დაპყრობის შემდეგ გვარის მამასახლისის გვერდით ჩნდება აგრეთვე სოფ- ლის მამასახლისის თანამდებობაც _ კაუხიცაუს სახელ- წოდებით 245 . ჰაქსტჰაუზენის გადმოცემით `ხშირად პიროვნება, რომელმაც მოკლა დიდი, ძლიერი გვარის წევრი, წლო- ბით არ გამოდის სახლიდან, სადაც თავს უსაფრთხოდ გრძნობს, რადგან სახლი კანონით დაცულია. ვისაც არ აქვს საკუთარი ოჯახი, რომელიც მას დაიცავდა, ის თავ- შესაფარს ეძებს რომელიმე ძლიერ (ცნობილ) გვართან, ვისთანაც რამდენიმე წლით მსახურად დგება. `მე მოვისმინე, _ აღნიშნავს მოგზაური _ რომ უხ- სოვარ ი დროიდა ნ ორ ოსურ ოჯახს (გვარს) შორის არსე- ბობდა სისხლის აღება. ორივე გვარი თითქმის მთლი- ანად ამოწყდა. ბოლოს ურთიერშეთანხმებით, თითო გვარიდან თითო ობოლი ბიჭი ერთობლივად დაკლეს წარმართულ სამსხვერპლოზე და სამუდამოდ შერიგდნენ~ 246 . ოსები დიდ პატივს სცემდნენ წინაპართა საფლა- ვებს. ბევრ ოსურ გვარს ჰქონდა საკუთარი მემკვიდრე- ობითი საფლავები და საერთოდ საგვარეულო აკლდა- მები. მიცვალებულს პირით დასავლეთისკენ ასაფლავებ- დნენ. ცალკეულ საფლავებზე აწყობდნენ დიდ ქვებს, ხოლო თავთან დგამდნენ ოთხკუთხა, 6-8 ფუტი სიმაღ- ლის ქვას. `დასაფლავება დიდი ამბით მიმდინარეობს. დასაფლავებისას სამარესთან მიჰყავთ გარდაცვლილის 245 u. baxtaZe, dasax. naSromi, gv. 11-12. 246 g. gelaSvili, dasax. naSromi, gv. 391. 198
ცხენი და ცოლი იმის ნიშნად, რომ ისინი იყვნენ გარ- დაცვლილის ნამდვილი საკუთრება, რომლებიც არავის გადაეცემოდა. ორივეს სამჯერ შემოატარებდნენ საფლავს. ცხენზე ვეღარავინ შეჯდება, ცოლი კი ვეღარ გათ- ხოვდება~ 247 . ოსებში დაბალი და გაბატონებული ფენების ტან- საცმელი ურთიერთისაგან ძირითადად ქსოვილის სახე- ობით განსხვავდებოდა. დაბალი ფენები უპირატესად ადგილობრივ დამზადებული ქსოვილებისაგან შეკერილ ტანსაცმელს იცვამდნენ, წარჩინებულნი კი იცვამდნენ ისეთ ტანსაცმელს რომლის მასალა გარედან უნდა შე- მოეტანათ. ასეთ შემოტანილ საქონლის კატეგორიას უნ- და მიეკუთვნოს ხამი (ტილო), დარაია, ყუთნი და სხვ. 248 . საქართველოში, განსაკუთრებით ბარის რაიონებში ოსების მიერ მამულის მიღების და დამკვიდრების ერთ- ერთი პირობათაგანი იყო მათი ქრისტიანობა. წყალობის წიგნებში ხშირადაა ხაზგასმული ის ფაქტი, რომ ესა თუ ის ოსი `ახალი ქრისტიანია~, `ნაოსარი~ ანდა `ოსყო- ფილია~. სამივე შემთხვევაში ეს ნიშნავს იმ ოსის ქრის- ტიანობას, რომელსაც ეს ცნებები ეხება. ამ გარემოებაზე მითითება იმის მაჩვენებელია, რომ ქრისტიანი ოსის (თუ ის ქრისტიანია, მაშინ `ოსი~ ამ სიტყვის სრული აზრით აღარცაა და იგი ქართველად ითვლება) ცხოვ- 247 iqve, gv. 385. 248 g. TogoSvili, saqarTvelo-oseTis urTierToba XV-XVIII ss. Tb., 1969, gv. 78. 199
- Page 147 and 148: სოფლებს. ზოგჯ
- Page 149 and 150: არაგვის საერ
- Page 151 and 152: ოსების მოთარ
- Page 153 and 154: თვლიდნენ შეს
- Page 155 and 156: არქმევს და გა
- Page 157 and 158: ვის ქალა თითქ
- Page 159 and 160: ათასია, აქვთ
- Page 161 and 162: განხორციელე
- Page 163 and 164: უცხო საქმეებ
- Page 165 and 166: ოსების მუხან
- Page 167 and 168: ისტორიის ასე
- Page 169 and 170: წითელი არმიი
- Page 171 and 172: მკითხველი უკ
- Page 173 and 174: რაიონში მცხო
- Page 175 and 176: სახლეობისად
- Page 177 and 178: ოლქის პოლიტი
- Page 179 and 180: უზენაესი საბ
- Page 181 and 182: ღონისძიებათ
- Page 183 and 184: ლი იყო ქერი, რ
- Page 185 and 186: თუ გადავხედა
- Page 187 and 188: ბატონყმობის
- Page 189 and 190: აქცევდნენ, ოღ
- Page 191 and 192: ოსები, ასევე
- Page 193 and 194: რუსეთში კაპი
- Page 195 and 196: ვანი ტრადიცი
- Page 197: გამოვლენის ფ
- Page 201 and 202: საერთოდ, ოსებ
- Page 203 and 204: კოვს~ (1790 წ.), მი
- Page 205 and 206: მასთან და შემ
- Page 207 and 208: რია გორის მაზ
- Page 209 and 210: წნელ ისთან მდ
- Page 211 and 212: საწყისების გ
- Page 213 and 214: სად ყოფნისა,
- Page 215 and 216: ოსი ხალხის გა
- Page 217 and 218: დასტურა ოსებ
- Page 219 and 220: აქვე უნდა ითქ
- Page 221 and 222: ყოფილება. იგი
- Page 223 and 224: ბელი~ ერი ყოფ
- Page 225 and 226: მწიფო ენა და
- Page 227 and 228: ბისმიერ ეროვ
- Page 229 and 230: რომ ოსები ყოვ
- Page 231 and 232: განხილვის შე
- Page 233 and 234: ომის პერიოდშ
- Page 235 and 236: ხეთაგუროვის
- Page 237 and 238: ბლი `სიმდი~, ვო
- Page 239 and 240: სხვა ფეოდალე
- Page 241 and 242: მიუღებელია ე
- Page 243 and 244: თაობაზე, რომლ
- Page 245 and 246: 1992 წლის 25 ივნი
- Page 247 and 248: ერთს არ ემხრო
რუსეთის მიერ საქართველოს დაპყრობის შემდეგ<br />
გვარის მამასახლისის გვერდით ჩნდება აგრეთვე სოფ-<br />
ლის მამასახლისის თანამდებობაც _ კაუხიცაუს სახელ-<br />
წოდებით 245 .<br />
ჰაქსტჰაუზენის გადმოცემით `ხშირად პიროვნება,<br />
რომელმაც მოკლა დიდი, ძლიერი გვარის წევრი, წლო-<br />
ბით არ გამოდის სახლიდან, სადაც თავს უსაფრთხოდ<br />
გრძნობს, რადგან სახლი კანონით დაცულია. ვისაც არ<br />
აქვს საკუთარი ოჯახი, რომელიც მას დაიცავდა, ის თავ-<br />
შესაფარს ეძებს რომელიმე ძლიერ (ცნობილ) გვართან,<br />
ვისთანაც რამდენიმე წლით მსახურად დგება.<br />
`მე მოვისმინე, _ აღნიშნავს მოგზაური _ რომ უხ-<br />
სოვარ ი დროიდა ნ ორ ოსურ ოჯახს (გვარს) შორის არსე-<br />
ბობდა სისხლის აღება. ორივე გვარი თითქმის მთლი-<br />
ანად ამოწყდა. ბოლოს ურთიერშეთანხმებით, თითო<br />
გვარიდან თითო ობოლი ბიჭი ერთობლივად დაკლეს<br />
წარმართულ სამსხვერპლოზე და სამუდამოდ<br />
შერიგდნენ~ 246 .<br />
ოსები დიდ პატივს სცემდნენ წინაპართა საფლა-<br />
ვებს. ბევრ ოსურ გვარს ჰქონდა საკუთარი მემკვიდრე-<br />
ობითი საფლავები და საერთოდ საგვარეულო აკლდა-<br />
მები. მიცვალებულს პირით დასავლეთისკენ ასაფლავებ-<br />
დნენ. ცალკეულ საფლავებზე აწყობდნენ დიდ ქვებს,<br />
ხოლო თავთან დგამდნენ ოთხკუთხა, 6-8 ფუტი სიმაღ-<br />
ლის ქვას. `დასაფლავება დიდი ამბით მიმდინარეობს.<br />
დასაფლავებისას სამარესთან მიჰყავთ გარდაცვლილის<br />
245 u. baxtaZe, dasax. naSromi, gv. 11-12.<br />
246 g. gelaSvili, dasax. naSromi, gv. 391.<br />
198