გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
გადმოტვირთვა PDF ფორმატში გადმოტვირთვა PDF ფორმატში
მეურნეობა და ყოფა-ცხოვრება ვ. აბაევი შიდა ქართლის ოსების შესახებ, რომლებ- საც `სამხრეთ ოსეთს~ უწოდებს აღნიშნავდა, რომ `პა- ტარა ნაკვეთები, რომელთაც ბუნებასთან სასტიკ ბრძო- ლაში ქმნიდნენ, ოდნავადაც ვერ აკმაყოფილებდა მოსახ- ლეობის მოთხოვნილებას მარცვალზე. მიწა უაღრესად ძვირი იყო. მიწა, რომელიც დაიტევდა ხარს _ ღირდა ხარი, ერთი დღის სახნავი მიწა _ 108 ძროხა~. მაღალმთიან ზონაში ითესებოდა ქერი. მიწას ხნავ- დნენ ძზძზრ-ით, მთისპირეთში პატარა გუთნით, რომელშიც სამი უღელი ხარი ება, ველზე – დიდი გუთნით, რომელსაც ქართულ გუთანს უწოდებდნენ და რომელშიც 7-8 უღელი ხარ-კამეჩი ება. პატარა გუთნით და კავით ერთი დღის სახნავი იანგარიშებოდა 1/4 დესე- ტინად, ხოლო გუთნით ნახნავი 1/2 დესეტინად. ცარიზმის მიერ კავკასიაში გატარებული ღონისძიე- ბანი სოფლის მეურნეობის გამოსაცოცხლებლად ოსებზე საკმაო გავლენას ვერ ახდენდა, რამდენადაც იგი ამ 180
ღონისძიებათა მიღმა რჩებოდა. საქართველოში იყო საჩ- ვენებელი მეურნეობები, ადგილი ჰქონდა ცალკეულ მე- მამულეთა ცდებს მეურნეობის გასაუმჯობესებლად. ოს- ებში ასეთი პროცესი არ ჩანს. პროფესორ გიორგი თო- გოშვილის მტკიცებით ამაში თურმე `დამნაშავე, პირველ რიგში, ქვეყნის ბუნებრივ-გეოგრაფიული პირობები იყო (სამიწათმოქმედო ბაზის შეზღუდულობა, არახელსაყ- რელი კლიმატური პირობები, დაშორებულობა ცენ- ტრიდან)~ 224 . თითქოს ქართულ სოფლებს სხვა კლიმა- ტური პირობები ჰქონდათ და სხვა მზე და მთვარე ყო- ფილიყოს ქართლის სოფლებში. საქმე იმაშია, რომ იგივე ტერიტორიაზე საჩვენებელი მეურნეობები ქართველი თავადების ძალისხმევით იქმნებოდა. ოსებში კი ქარ- თლის ტერიტორიაზე თავად-აზნაურობა არ არსებობდა. იქვე, მუხრანში მუხრანელმა მებატონეებმა დროის შესა- ბამისად გარდაქმნეს საკუთარი მეურნეობა. ესენი იყვნენ ახალი ტიპის მებატონეები, `პომეშჩიკები~. მათ მეურ- ნეობას ახასიათებდა წარმოების პროცესის რაციონალი- ზაცია და მჭიდრო კავშირი ბაზართან, რაც გამოიხატე- ბოდა სპეციალურად საბაზრო პროდუქციის დამზადე- ბაში 225 . სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტები მზადდებოდა არა მხოლოდ პირდაპირი მოხმარებისათვის, არამედ ბაზარზე გასაყიდად. გარდა ამისა, ბაგრატიონებმა დიდი ყურადღება მიაქციეს 224 g. TogoSvili, qarTveli da osi xalxebis urTierToba, Tb., 1969, gv. 21. 225 i. anTelava, XVIII saukunis saqarTvelos socialur-ekonomikuri ganviTarebis xasiaTis sakiTxisaTvis, Tb., 1977, gv. 60. 181
- Page 129 and 130: კი არ დააახლო
- Page 131 and 132: თავიდან აცილ
- Page 133 and 134: რეგიონში სიმ
- Page 135 and 136: აყენებს საფრ
- Page 137 and 138: ეს ვაჩილებიც
- Page 139 and 140: მომავალში ქა
- Page 141 and 142: არ ვიცით ამ შ
- Page 143 and 144: ხევარკუნძულ
- Page 145 and 146: ახასიათებს დ
- Page 147 and 148: სოფლებს. ზოგჯ
- Page 149 and 150: არაგვის საერ
- Page 151 and 152: ოსების მოთარ
- Page 153 and 154: თვლიდნენ შეს
- Page 155 and 156: არქმევს და გა
- Page 157 and 158: ვის ქალა თითქ
- Page 159 and 160: ათასია, აქვთ
- Page 161 and 162: განხორციელე
- Page 163 and 164: უცხო საქმეებ
- Page 165 and 166: ოსების მუხან
- Page 167 and 168: ისტორიის ასე
- Page 169 and 170: წითელი არმიი
- Page 171 and 172: მკითხველი უკ
- Page 173 and 174: რაიონში მცხო
- Page 175 and 176: სახლეობისად
- Page 177 and 178: ოლქის პოლიტი
- Page 179: უზენაესი საბ
- Page 183 and 184: ლი იყო ქერი, რ
- Page 185 and 186: თუ გადავხედა
- Page 187 and 188: ბატონყმობის
- Page 189 and 190: აქცევდნენ, ოღ
- Page 191 and 192: ოსები, ასევე
- Page 193 and 194: რუსეთში კაპი
- Page 195 and 196: ვანი ტრადიცი
- Page 197 and 198: გამოვლენის ფ
- Page 199 and 200: ცხენი და ცოლი
- Page 201 and 202: საერთოდ, ოსებ
- Page 203 and 204: კოვს~ (1790 წ.), მი
- Page 205 and 206: მასთან და შემ
- Page 207 and 208: რია გორის მაზ
- Page 209 and 210: წნელ ისთან მდ
- Page 211 and 212: საწყისების გ
- Page 213 and 214: სად ყოფნისა,
- Page 215 and 216: ოსი ხალხის გა
- Page 217 and 218: დასტურა ოსებ
- Page 219 and 220: აქვე უნდა ითქ
- Page 221 and 222: ყოფილება. იგი
- Page 223 and 224: ბელი~ ერი ყოფ
- Page 225 and 226: მწიფო ენა და
- Page 227 and 228: ბისმიერ ეროვ
- Page 229 and 230: რომ ოსები ყოვ
ღონისძიებათა მიღმა რჩებოდა. საქართველოში იყო საჩ-<br />
ვენებელი მეურნეობები, ადგილი ჰქონდა ცალკეულ მე-<br />
მამულეთა ცდებს მეურნეობის გასაუმჯობესებლად. ოს-<br />
ებში ასეთი პროცესი არ ჩანს. პროფესორ გიორგი თო-<br />
გოშვილის მტკიცებით ამაში თურმე `დამნაშავე, პირველ<br />
რიგში, ქვეყნის ბუნებრივ-გეოგრაფიული პირობები იყო<br />
(სამიწათმოქმედო ბაზის შეზღუდულობა, არახელსაყ-<br />
რელი კლიმატური პირობები, დაშორებულობა ცენ-<br />
ტრიდან)~ 224 . თითქოს ქართულ სოფლებს სხვა კლიმა-<br />
ტური პირობები ჰქონდათ და სხვა მზე და მთვარე ყო-<br />
ფილიყოს ქართლის სოფლებში. საქმე იმაშია, რომ იგივე<br />
ტერიტორიაზე საჩვენებელი მეურნეობები ქართველი<br />
თავადების ძალისხმევით იქმნებოდა. ოსებში კი ქარ-<br />
თლის ტერიტორიაზე თავად-აზნაურობა არ არსებობდა.<br />
იქვე, მუხრანში მუხრანელმა მებატონეებმა დროის შესა-<br />
ბამისად გარდაქმნეს საკუთარი მეურნეობა. ესენი იყვნენ<br />
ახალი ტიპის მებატონეები, `პომეშჩიკები~. მათ მეურ-<br />
ნეობას ახასიათებდა წარმოების პროცესის რაციონალი-<br />
ზაცია და მჭიდრო კავშირი ბაზართან, რაც გამოიხატე-<br />
ბოდა სპეციალურად საბაზრო პროდუქციის დამზადე-<br />
ბაში 225 . სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტები<br />
მზადდებოდა არა მხოლოდ პირდაპირი<br />
მოხმარებისათვის, არამედ ბაზარზე გასაყიდად. გარდა<br />
ამისა, ბაგრატიონებმა დიდი ყურადღება მიაქციეს<br />
224 g. TogoSvili, qarTveli da osi xalxebis urTierToba,<br />
Tb., 1969, gv. 21.<br />
225 i. anTelava, XVIII saukunis saqarTvelos socialur-ekonomikuri<br />
ganviTarebis xasiaTis sakiTxisaTvis, Tb., 1977,<br />
gv. 60.<br />
181
Change language