Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
a m o c a n a #5<br />
xaxunis Zalebi warmoadgenen tangencialur Zalebs,<br />
romlebic mimarTuli arian sxeulebis (uZravi an moZravi)<br />
moxaxune zedapirebis gaswvriv da abrkoleben maT<br />
moZraobas erTmaneTis mimarT.<br />
arsebobs xaxunis ori saxe: 1. mSrali, romelic warmoiqmneba<br />
moxaxune sxeulebis mSrali zedapirebis xaxunis<br />
dros; 2. blanti, romelic aRiZvreba myari sxeulis<br />
moZraobisas siTxeSi an airSi.<br />
ZiriTadi gansxvaveba maT Soris mdgomareobs imaSi,<br />
rom pirvel SemTxvevaSi xaxunis Zalebi ar ispobian,<br />
rodesac sxeulis moZraobis fardobiTi siCqare utoldeba<br />
nuls, meore SemTxvevaSi ki es Zalebi qrebian.<br />
mSrali xaxunis Zalas, romelic arsebobs uZrav sxeulebs<br />
Soris uZraobis xaxunis Zala ewodeba.<br />
rogorc cnobilia, Tu sxeuli devs horizontalur,<br />
gluv zedapirze, masze modebuli mcire Zala ver daZmSrali<br />
xaxunis koeficientis gansazRvra<br />
- 5 -
avs mas adgilidan, radgan aRiZvreba am Zalis toli da<br />
sawinaaRmdegod mimarTuli uZraobis xaxunis Zala.<br />
magram, Tu gareSe Zala aRemateba garkveul mniSvnelobas,<br />
sxeuli daiwyebs aCqarebul moZraobas, e.i. arsebobs<br />
uZraobis xaxunis Zalis maqsimaluri mniSvneloba,<br />
romlis miRwevamde sriali ar Cndeba.<br />
kulonis kanonis Tanaxmad, uZraobis xaxunis Zalas<br />
aqvs Semdegi saxe:<br />
F kN<br />
(1)<br />
sadac k _ uZraobis xaxunis koeficientia, xolo N _<br />
normaluri wnevis Zala.<br />
k koeficienti damokidebulia moxaxune sxeulebis<br />
gvarobaze da maT mdgomareobaze.<br />
rodesac gareSe Zala aRemateba uZraobis xaxunis<br />
Zalis maqsimalur mniSvnelobas, sxeuli iwyebs<br />
moZraobas, romlis drosac adgili aqvs e.w. srialis<br />
xaxuns.<br />
rogorc uZraobis xaxunis Zala, ise srialis xaxunis<br />
Zalac damokidebulia normalur wnevis Zalaze:<br />
k N<br />
F1 <br />
1<br />
(2)<br />
sadac k<br />
1 srialis xaxunis koeficientia, romelic<br />
damokidebulia rogorc sxeulis gvarobaze da damuSavebis<br />
xarisxze, aseve srialis fardobiT siCqareze.<br />
Tu moZraobis siCqare ar aris didi, maSin srialis<br />
xaxunis koeficienti SegviZlia mudmivad CavTvaloT da<br />
misi mniSvneloba uZraobis xaxunis koeficientis tolia<br />
<br />
k k<br />
<br />
1 .<br />
siCqaris zrdasTan erTad srialis xaxunis koeficienti<br />
odnav mcirdeba, aRwevs minimalur mniSvnelobas da<br />
Semdeg ki izrdeba (nax. 1).<br />
srialis garda arsebobs urTierTSemxebi sxeulebis<br />
moZraobis kidev erTi saxeoba _ gorva. am SemTxvevaSi<br />
sxeulebis Sexebis wertilebi yovel mocemul momentSi<br />
uZravia da mgoravi sxeuli asrulebs brunvas am wertilebis<br />
(an am wertilebSi gamavali RerZis) garSemo.<br />
- 6 -
cxadia, rom gorvis dros yovel Semdgom momentSi<br />
adgili eqneba sxva wertilebTan Sexebas da brunva<br />
sruldeba maT mimarT.<br />
srialis gareSe gorvis dros sxeulebis Sexebis<br />
wertilebi an Sexebis wrfe yovel mocemul momentSi<br />
uZravia, e.i. am wertilebSi moqmedebs uZraobis xaxunis<br />
tangencialuri Zala.<br />
k<br />
1<br />
u<br />
nax. 1 nax. 2<br />
F <br />
R<br />
u <br />
amasTan erTad aRiZvrebian e.w. gorvis xaxunis Zalebi,<br />
romelTa moqmedeba gamoixateba brunvis damatebiTi<br />
momentis aRZvraSi.<br />
ganvixiloT cilindruli formis sxeuli, romelic<br />
migoravs horizontalur zedapirze srialis gareSe.<br />
Tu haeris winaaRmdegobis Zalas ugulebelvyofT,<br />
drois ganmavlobaSi cilindri anelebs Tavis moZraobas<br />
da Cerdeba, rac gamowveulia im Zalebis arsebobiT,<br />
romlebic amcireben cilindris gadataniT da brunviT<br />
siCqares. e.i. aniWeben mas uaryofiT xazovan da kuTxur<br />
aCqarebebs.<br />
cilindris masaTa centris siCqaris Semcireba gamowveulia<br />
xaxunis tangencialuri Zalis arsebobiT, romelic<br />
mimarTulia moZraobis sawinaaRmdegod (nax. 2),<br />
amitom<br />
m x<br />
F<br />
(3)<br />
sadac m _ cilindris masaa, x _ masaTa centris<br />
aCqareba.<br />
magram am Zalis moments SeiZleboda gaezarda cilindris<br />
brunvis kuTxuri siCqare, radgan misi mimarTuleba<br />
emTxveva brunvis mimarTulebas. e.i. rom arsebobdes<br />
- 7 -
mxolod xaxunis tangencialuri Zala, igi erTdroulad<br />
ver Seamcirebda cilindris gadataniT da brunviT siCqares<br />
ise, rom ar warmoqmniliyo sriali.<br />
maSasadame, arsebobs romeliRac Zalis momenti,<br />
romelic mimarTulia xaxunis tangencialuri Zalis<br />
momentis sawinaaRmdegod, aRemateba mas da anelebs brunvas.<br />
am Zalis moments ewodeba gorvis xaxunis Zalis<br />
momenti.<br />
cilindris gorvis dros horizontalur zedapirze<br />
simZimis Zalis gavleniT adgili aqvs cilindrisa da<br />
sayrdenis deformacias.<br />
Tu deformaciis Zalebi drekadia, isini simetriulia<br />
vertikaluri ab sibrtyis mimarT, romelic gadis cilindris<br />
brunvis RerZze (nax. 3a).<br />
yovel f <br />
Zalas Seesabameba misi toli da simetriulad<br />
modebuli f Zala. drekadi deformaciis yvela<br />
Zalis tolqmedi mimarTulia vertikalurad zeviT da am<br />
Zalis momenti cilindris RerZis mimarT nulis tolia;<br />
amitom drekadi deformaciis Zalebi ar moaxdenen<br />
araviTar gavlenas cilindris gorvis siCqareze da moZraoba<br />
iqneba iseTi, TiTqos araviTar deformacias adgili<br />
ar hqonda, gorvis xaxunis Zalebi ki nulis tolia<br />
(nax. 3b).<br />
imisaTvis, rom avxsnaT gorvis xaxunis Zalebis<br />
arseboba, saWiroa CavTvaloT, rom cilindris da sayrdenis<br />
deformacia aradrekadia, rasac faqtiurad<br />
yovelTvis aqvs adgili.<br />
vTqvaT, cilindri deformacias ar ganicdis, xolo<br />
gorvis sibrtyes gaaCnia narCeni deformacia, cxadia, rom<br />
gorvis sibrtyidan cilindrze moqmedi Zalebi ar iqnebian<br />
simetriuli ab sibrtyis mimarT, kerZod f Zala<br />
f <br />
f<br />
f <br />
f<br />
u <br />
- 8 -<br />
u <br />
nax. 3a<br />
nax. 3b
aRemateba f Zalas, romelic modebulia simetriul<br />
ubanze ab sibrtyis meore mxares (nax. 3g).<br />
amitom, yvela modebuli Zalis tolqmeds<br />
aucileblad eqneba horizontaluri mdgene-li, romelic<br />
mimarTulia moZra-obis sawinaaRmdegod da am Za-lis<br />
momenti cilindris RerZis mimarT nulisgan<br />
gansxvavebulia.<br />
davuSvaT, rom: 1) cilindri moZraobs haerTan<br />
xaxunis gare-Se da anelebs Tavis moZraobas mxolod<br />
gorvis xaxunis gamo; 2) cilindri moZraobs srialis<br />
gareSe, e.i. cilindris zedapirze moTavsebuli<br />
wertilebi gadian igive manZils,<br />
rasac cilindris centri:<br />
f <br />
f<br />
nax. 3g<br />
sadac<br />
x <br />
R<br />
<br />
(4)<br />
d<br />
aris cilindris<br />
dt<br />
kuTxuri aCqareba, R _<br />
cilindris radiusia. amasTan<br />
erTad cilindris xazo-vani da<br />
kuTxuri aCqarebebi uaryofiTia.<br />
pirveli pirobis gamo, cilindrze modebuli yvela<br />
Zalis tolqmedi unda iyos mimarTuli moZraobis sawinaaRmdegod,<br />
xolo meore pirobis gamo, tolqmedi Zalis<br />
modebis wertili ar unda iyos ganlagebuli arc vertikalur<br />
ab sibtrtyeSi da arc mis ukan (nax. 4a,b),<br />
radganac am SemTxvevaSi igi mianiWebda cilindrs dadebiT<br />
kuTxur aCqarebas.<br />
- 9 -
b<br />
N <br />
N <br />
a a) b) a<br />
nax. 4<br />
amasTan dakavSirebiT erTaderTi SesaZlebloba mdgomareobs<br />
imaSi, rom sayrdenis reaqciis yvela Zalis<br />
tolqmedi Zala mimarTulia ab sibrtyis win, amasTan<br />
misi moqmedebis xazi unda gadiodes cilindris RerZis<br />
zeviT (nax. 5).<br />
maSasadame, gorvis dros sayrdenis reaqciis Zala ar<br />
gadis cilindris simZimis centrze, aramed wanacvlebulia<br />
win, moZraobis mimarTulebiT; es ki iwvevs sayrdenis<br />
reaqciis Zalis momentis gaCenas cilindris<br />
brunvis RerZis mimarT,<br />
f f N romelic xels uSlis mis<br />
brunvas. am moments ewodeba<br />
gorvis xaxunis Zalis momenti<br />
da igi Caiwereba Semdegnairad:<br />
S<br />
M SN k2N<br />
(5)<br />
sadac k<br />
2 _ gorvis xaxunis<br />
F<br />
Zalis momentis koeficientia,<br />
romelic faqtiurad warmonax.<br />
5<br />
adgens reaqciis Zalis S mxars<br />
brunvis RerZis mimarT. igi mkveTrad gansxvavdeba k da<br />
k koeficientebisagan, radgan mas aqvs ganzomileba.<br />
1<br />
- 10 -
ganvsazRvroT M gorvis xaxunis Zalis momentis<br />
sidide cilindrisaTvis, romelic migoravs horizontalur<br />
zedapirze. amisaTvis davweroT Semdegi gantoleba:<br />
J M<br />
FR<br />
(6)<br />
sadac J _ cilindris inerciis momentia, R _ misi radiusi,<br />
F _ uZraobis xaxunis tangencialuri Zala. (3) da<br />
(6) gantolebebis amoxsniT da (4)-is gamoyenebiT miviRebT<br />
gamosaxulebebs M gorvis xaxunis Zalis momentisaTvis<br />
da F ZalisaTvis<br />
J<br />
mR<br />
2 M<br />
da<br />
J<br />
mR<br />
F <br />
2<br />
<br />
mR<br />
uZraobis xaxunis tangencialuri Zala F yovelTvis<br />
Rebulobs iseT mniSvnelobas, romlis drosac ar<br />
warmoiSveba sriali. am Zalis mniSvneloba ar SeiZleba<br />
aRematebodes uZraobis xaxunis Zalis udides mniSvnelobas,<br />
amitom gorvis xaxunis Zalis momentis didi mniSvnelobisaTvis<br />
F Zalis sidide ar aris sakmarisi cilindris<br />
simZimis centris SenelebisaTvis. cilindris brunvis<br />
siCqare ufro swrafad Semcirdeba M momentis moqmedebiT,<br />
vidre misi simZimis centris moZraobis siCqare da<br />
cilindris gorvasTan erTad gaCndeba sriali, romlis<br />
mimarTuleba emTxveva moZraobis mimarTulebas.<br />
M<br />
(7)<br />
(8)<br />
- 11 -
R<br />
O 2<br />
k<br />
N<br />
y<br />
F<br />
r<br />
x<br />
N mgcos<br />
<br />
nax. 6a<br />
ganvixiloT k , k 1 da k 2 xaxunis koeficientebis gansazRvris<br />
erT-erTi meTodi, romelic dakavSirebulia<br />
burTulas moZraobasTan daxril RarSi.<br />
I) mcire daxris kuTxis dros RarSi moTavsebuli bur-<br />
Tula uZravi iqneba. maqsimaluri daxris kuTxe 1 , romlis<br />
drosac burTula jer ar iwyebs Cagorebas, ganisaz-<br />
Rvreba Semdegi pirobidan (nax. 6a):<br />
mgsin 1<br />
F 0<br />
(9)<br />
Fr k 2<br />
mgcos<br />
1<br />
0<br />
sadac m burTulas masaa, r _ F Zalis mxari. (9) gantolebaTa<br />
sistemis amoxsniT miviRebT:<br />
k rtg<br />
(10)<br />
2<br />
1<br />
Tu 1 kuTxe cnobilia, (10)-dan SegviZlia ganvsazRvroT<br />
k .<br />
2<br />
- 12 -
N<br />
2<br />
R<br />
r<br />
II) Raris daxris kuTxis<br />
zrdasTan erTad, dawyebuli<br />
1 kuTxidan iwyeba<br />
burTulas gorva srialis<br />
gareSe.<br />
marTkuTxa Raris SemTxvevaSi<br />
burTulas moZraobis<br />
gantolebebs aqvs Semdegi<br />
saxe (nax. 6b):<br />
m<br />
x mgsin<br />
F<br />
mgcos<br />
N 0<br />
J Fr k2<br />
x r<br />
<br />
N mgcos<br />
N<br />
nax. 6b<br />
N<br />
2<br />
sadac<br />
2 mR<br />
5<br />
J <br />
2<br />
aris burTulas inerciis momenti, R<br />
burTulas radiusi,<br />
F<br />
r <br />
1<br />
R . am gantolebebidan viRebT:<br />
2<br />
1 k2<br />
<br />
mg4sin<br />
5 cos<br />
<br />
9 r <br />
5 k2<br />
<br />
x<br />
gsin cos<br />
<br />
9 r <br />
(12) gantoleba gansazRvravs uZraobis xaxunis Zalas,<br />
romelic kulonis kanonis Tanaxmad icvleba intervalSi<br />
F kN kmgcos . Camogorebis dros yovelTvis myardeba<br />
iseTi uZraobis xaxunis Zala, romlis drosac ar gaCndeba<br />
sriali. amitom, uZraobis xaxunis Zalis maqsimaluri<br />
mniSvneloba Fmaqs kmgcos gansazRvravs kidevac im<br />
<br />
zRvrul kuTxes ( 2 ), romlis drosac jer kidev<br />
SesaZlebelia burTulas moZraoba srialis gareSe,<br />
maSasadame,<br />
(12)<br />
(13)<br />
- 13 -
F<br />
1 k2<br />
<br />
kmgcos<br />
2<br />
mg4sin<br />
2<br />
S cos<br />
<br />
9 r <br />
<br />
2<br />
(14) gantolebidan gamomdinareobs, rom<br />
1 5 k2<br />
k tg2<br />
<br />
9 9 r<br />
Tu 2 da k 2 cnobilia, (15)-dan SegviZlia ganvsazRvroT<br />
k .<br />
(13)-dan Cans, rom burTulas masaTa centri moZraobs<br />
TanabaraCqarebulad.<br />
Tu burTula moZraobs usawyiso siCqariT da gadis S<br />
manZils t droSi, maSin<br />
(13) da (16)-dan<br />
S<br />
<br />
1 x<br />
t 2<br />
9r<br />
5 2S<br />
1<br />
k2 g sin<br />
<br />
2<br />
<br />
5g<br />
9 t cos<br />
5<br />
sadac g sin j aris masaTa centris aCqareba gorvis<br />
9<br />
xaxunis gareSe.<br />
zRvrul SemTxvevebSi, rodesac S 0 , xolo 1<br />
(17)<br />
gantoleba dadis (10) gantolebamde. (17)-dan SegviZlia<br />
ganvsazRvroT k 2 , Tu cnobilia burTulas Camogorebis<br />
dro Raris sxvadasxva daxris kuTxeebisaTvis.<br />
III) Tu Raris daxris kuTxe <br />
2 -ze, burTulas moZraoba<br />
SegviZlia CavTvaloT rogorc wminda sriali.<br />
burTulas masaTa centris moZraobis gantolebas aqvs<br />
Semdegi saxe:<br />
m x<br />
mgsin k1mgcos<br />
(18)<br />
saidanac (16)-is gamoyenebiT SegviZlia miviRoT:<br />
2<br />
(15)<br />
(16)<br />
(17)<br />
(14)<br />
- 14 -
k<br />
1<br />
2S<br />
g sin<br />
<br />
2<br />
t<br />
1<br />
<br />
g cos<br />
(19) gvaZlevs saSualebas ganvsazRvroT srialis xaxunis<br />
koeficienti Raris sxvadasxva daxris kuTxeebisaTvis.<br />
danadgaris aRwera<br />
danadgaris ZiriTad nawils warmoadgens marTkuTxa<br />
kveTis liTonis Rari, romelic Tavisuflad brunavs mis<br />
fuZeze gamaval horizontaluri RerZis garSemo.<br />
Rari magrdeba sasurvel mdgomareobaSi Stativis<br />
saSualebiT, xolo misi daxris kuTxe horizontis<br />
mimarT aiTvleba kuTxemzomis saSualebiT 0,25<br />
-is<br />
sizustiT.<br />
Raris zedapiri dafarulia maudiT, romelic advilad<br />
deformirdeba foladis burTulis moZraobis dros. bur-<br />
Tulas radiusi 2,69 sm-is tolia.<br />
xaxunis koeficientis gansazRvra xorcieldeba Semdegi<br />
wyvilisaTvis _ “maudi-foladi”. Raris zeda nawilSi<br />
damagrebulia eleqtromagniti, romelic ikvebeba 6v<br />
cvladi deniT da romlis daniSnulebaa burTulas<br />
SeCereba zeda mdegomareobaSi.<br />
Raris qveda nawilSi damagrebulia kontaqtebi, romlebic<br />
CairTvebian burTulas dajaxebisas. Eeleqtromagniti<br />
da kontaqtebi CarTulia eleqtrowamsazomis<br />
wredSi, romlis saSualebiTac ganisazRvreba burTulas<br />
moZraobis dro Raris gaswvriv.<br />
CamrTvelis (eleqtromagniti_wamsazomi) gadarTvisas<br />
eleqtromagniti gamoirTveba, ris Sedegadac burTula<br />
iwyebs moZraobas da erTdroulad irTveba wamsazomi.<br />
burTulas kontaqtebTan dajaxebis momentSi avtomaturad<br />
irTveba rele, romelic CarTulia TviTblokirebuli<br />
sqemis mixedviT, rac iwvevs wamsazomis wredis myisier<br />
gamorTvas.<br />
wamsazomis isrebis dabruneba nulovan mdgomareobaSi<br />
xdeba Rilakze xelis mdovre daWeriT.<br />
(19)<br />
- 15 -
gazomvebi da Sedegebis damuSaveba<br />
1. daayeneT Rari garkveul mdgomareobaSi da kuTxemzomis<br />
saSualebiT gazomeT misi daxris kuTxe horizontis<br />
mimarT.<br />
2. gazomeT S manZili burTulas sawyis da saboloo<br />
mdgomareobebs Soris, romlis gavlis dro izomeba<br />
wamsazomis saSualebiT.<br />
3. CarTeT eleqtromagnitis da wamsazomis kvebis<br />
bloki. miadeT foladis burTula eleqtromagnitis<br />
gulars Raris zeda nawilSi, CamrTveli<br />
“eleqtromagniti_wamsazomi” gadaiyvaneT zeda<br />
mdgomareobaSi, rac iwvevs eleqtromagnitis CarTvas.<br />
4. CamrTveli “eleqtromagniti_wamsazomi” gadaiyvaneT<br />
qveda mdgomareobaSi, burTula daiwyebs moZraobas Raris<br />
mimarT da kontaqtebTan Sejaxebisas avtomaturad gamor-<br />
Tavs wamsazoms.<br />
Raris yoveli mdgomarobisTvis drois gazomva gaimeoreT<br />
samjer da ipoveT saSualo ariTmetikuli.<br />
Tanmimdevrulad cvaleT daxris kuTxe 0,5<br />
-is<br />
intervaliT da CaatareT gazomvebi 2-dan 10 gradusamde.<br />
(16) formuliT sxvadasxva daxris kuTxisTvis gansaz-<br />
RvreT burTulas aCqareba x a .<br />
5. miRebuli Sedegebi warmoadgineT grafikis saxiT<br />
milimetrebian qaRaldze; abscisTa RerZze gadazomeT<br />
daxris kuTxe , xolo ordinatTa RerZze burTulas<br />
aCqareba.<br />
5<br />
imave grafikze aageT j g sin damokidebulebis mrudi,<br />
romelic warmoadgens burTulas aCqarebas gorvis<br />
9<br />
xaxunis gareSe.<br />
daxris mcire kuTxeebisTvis j f <br />
-s Sesabamisi<br />
grafiki gadis eqsperimentuli mrudis zeviT, rac metyvelebs<br />
imaze, rom gorvis xaxunis arseboba amcirebs bur-<br />
Tulis masaTa centris aCqarebas /(13) gantoleba/. magram,<br />
siCqaris zrdasTan erTad gorvis xaxunis Zala TandaTan<br />
mcirdeba, rac iwvevs Sesabamisi mrudebis gadakveTas.<br />
- 16 -
gadakveTis wertilSi eqsperimentulad miRebuli aCqareba<br />
aris iseTive, rogorc burTulas moZraobisTvis<br />
gorvis xaxunis gareSe.<br />
didi siCqreebisaTvis burTulas aCqareba aRemateba im<br />
mniSvnelobas, romelic gveqneboda mxolod Camomsrialebeli<br />
da tangencialuri Zalis moqmedebiT gorvis xaxunis<br />
gareSe. es SesaZlebelia mxolod srialis gaCenis<br />
Semdeg.<br />
maSasadame, Sesabamisi grafikebis gadakveTis wertili<br />
gvaZlevs saSualebas ganvsazRvroT <br />
2 kuTxe, romlis<br />
drosac gaCndeba sriali.<br />
avRniSnoT, rom gorvis xaxunis Zalis Semcireba<br />
siCqaris zrdasTan erTad ZiriTadad damokidebulia<br />
gorvis xaxunis koeficientis - k 2 -is SemcirebasTan, radgan<br />
normaluri wnevis Zala amocanis pirobebSi umniSvnelod<br />
icvleba.<br />
Tavis mxriv k 2 -is Semcireba damokidebulia masalis<br />
deformaciis SemcirebasTan, romelsac adgili aqvs siCqaris<br />
zrdis dros.<br />
<br />
2 -is miRebuli mniSvnelobebis saSualebiT SegviZlia<br />
ganvsazRvroT k .<br />
marTlac, Tu k<br />
2<br />
0<br />
6. f <br />
<br />
, (15)-dan miviRebT<br />
4 <br />
9<br />
k tg<br />
2<br />
(20)<br />
a grafikis eqstrapolaciiT abscisTa RerZis<br />
gadakveTamde gansazRvreT 1 kuTxe da (10)-is saSualebiT<br />
gansazRvreT k 2 am kuTxisaTvis.<br />
kuTxeebisaTvis, romlebic akmayofileben utolobas<br />
1 2 , k 2 ganisazRvreba (17) formuliT.<br />
Tu daxris kuTxeebi aRematebian <br />
2 -s, magram gacilebiT<br />
naklebi arin 90<br />
-ze, k 1 gamoiTvleba (19)-iT.<br />
miRebuli xaxunis koeficientebis ricxviTi mniSvnelobebi<br />
SeadareT erTmaneTs.<br />
- 17 -
g a z o m v a T a c x r i l i<br />
1,65 1 Raris sigrZe S (m)<br />
2; 2.5; 3; 3.5; 4; 4.5; 5;<br />
5.5; 6; 7; 8; 9; 10<br />
0.035; 0.044; 0.052; 0.061;<br />
0.070; 0.075; 0.087;<br />
0.096; 0.104; 0.122;<br />
0.140<br />
2 daxris kuTxe <br />
3 burTulas moZraobis dro<br />
t (wm)<br />
burTulas aCqareba(gorvis<br />
4 xaxunis gaTvaliswinebiT)<br />
2<br />
2<br />
a 2S<br />
t m<br />
wm <br />
5 sin <br />
6<br />
burTulas aCqareba gorvis<br />
xaxunis gauTvaliswineblad<br />
5<br />
sin<br />
9<br />
7 2<br />
<br />
8 uZraobis xaxunis koef_ti<br />
2<br />
j m<br />
wm <br />
k <br />
4 tg<br />
2<br />
9<br />
9 1<br />
(grafikidan)<br />
10 gorvis xaxunis koef_ti<br />
k <br />
rtg<br />
2<br />
1<br />
11 gorvis xaxunis koef_ti<br />
k<br />
2 roca 1 2<br />
12 srialis xaxunis koef_ti<br />
k roca 90<br />
1<br />
2<br />
<br />
- 18 -
danadgaris sqema<br />
220 V<br />
- 19 -
literatura:<br />
1. m. mirianaSvili. zogadi fizikis kursi. I tomi, § 41, 1966.<br />
2. С.П.Стрелков. Механика. § 38,41,42,72-75. М..Наука, 1975.<br />
3. А.Н. Матвеев. Механика и теория относителности. §36. М., Высшая школа, 1986.<br />
4. D. Halliday, R. Resnick, J. Walker. Fundamentals of Physics. § 6.1, 6.2, John Wiley &.<br />
Sons. Inc. 1993.<br />
- 20 -