akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d

akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d

real.d.mtak.hu
from real.d.mtak.hu More from this publisher
06.01.2013 Views

p.75. dc_145_10 intercipio, -ere Non illis rupes, non obvius obstitit amnis, / non interceptae saevis victoribus arces: IAN.PANN. Paneg. 3,2,185- 186. Vectabit (sc. hostis) plaustris segetes, intercipe messem: IAN.PANN. Paneg. 3,1,220. intercludo, -ere Quas quidem literas inspecie vobis mittimus presentibus interclusas: 1437 Knauz, Kortan p.230. Per vulnera, caedes cruoremque nostri militis grassanti hosti et in dies in Christiani imperii viscera magis magisque irrumpenti iter pro virili intercludere nitemur: 1525 Katona, Hist.crit. XIX p.561. interclusio, -onis f. Quod nos tenorem et copiam bullarum sanctissimi in Christo patris et domini ... Urbani papae moderni sub interclusione sigilli nostri authentice (sic ed.) vobis transmittere deberemus: 1366 Wagner, Anal. III p.165. intercurro, -ere Tu saepissime nostro sermoni intercurris: 1454 Ábel, Anal. p.220. Adeo ... quotidiana dimicatione conterimur, ut vix arbitrer ullum anno toto intercurrere diem, quo non ex alterutra acie quispiam aut caesus occumbat, aut vulneratus excedat: 1521 Katona, Hist.crit. XIX p.251. interdiu [3]/2 adv. Cum tempus advenisset idoneum, quo pre tenebris non modo noctu, sed interdiu iter facere nemo potuisset: BONF. II,2,48. Erumpunt interdiu oppidani et quandoque noctu sevos tumultus in castris excitant: BONF. III,2,90. Quippe qui interdiu urbem protegunt, fractos noctu muros resarciunt: BONF. III,4,352. Prefectus Albane arcis ... interdiu ac noctu Turcorum cuniculis occurrere contendit: BONF. III,4,366. Hi ... muros interdiu noctuque quatiunt: BONF. III,7,248. interemptio, -onis f. Quod dicti Olachi … ofensiones, interemptiones ac alia facta naphanda (sic) perpetrarent potentialiter et minus iuste: 1383 CD Hung. X/8 p.123. interfluo, -ere [4]/3 Hanc (sc. planitiem) fluvius interfluit, qui Scithniza nunc dicitur et ab Illyrici montibus defluens aliquamdiu vagatus Istrum influit: BONF. III,7,72. Id agunt, id moliuntur (sc. Turci), ut nobis ... de medio sublatis circa Germaniae praecordia versari et quacumque Albis et Rhenus interfluit, infesta arma concutere possint: 1521 Katona, Hist.crit. XIX p.253. interfluvium, -ii n. átfolyás Albani … pastores sunt, … mira soli fecunditate prediti ac Cyri presertim amnis interfluvio: BONF. I,1,266. interiaceo, -ere Nam quidquid duris Piceni a gentibus agri / ad mare Trinacrium geminas interiacet undas: IAN.PANN. Paneg. 3,3,5-6. interiectio, -onis f. subst. Divina sapientia ratiuonis sue lege multiplici creature a se condite iura disponens quemadmodum eminens celum syderibus ornat et subiectam terrarum latitudinem vernantium rerum varietate depingit, ita circulares operum cursus voluit interiectione dierum celebrium variari, ut fidelium devocio, que in quotidiana torpescit, demum interposita sanctorum sollempnia vero reduci salubri eorum exemplis ad pietatis desideria revirescat, et qui corpore peregrinantur, ab illis eorum festivitatibus et gaudiis impermixtis perfecte conversationis studium et morum similitudinem specialiter interesse ad hec autem non solum exhortacionibus admonendus est Dei populus, verum etiam specialium munerum largicionibus inducendus, ut ad spem eternorum saltem gustata … etc.: 1453 Török, Magyarország prímása II p.67. interlabor, -i [2]/2 Quem (sc. fluvium) e montibus ... defluere diximus mediamque interlabi Sarmatiam: BONF. I,1,221. intermisceo, -ere [6]/5 Cum plausu et incredibili letitia Mariam reducem omnes excipiunt, intermiscebant congratulationibus publicis lacrimas: BONF. III,1,341. Ambitioni quandoque gemitum, quandoque vagitum intermiscet (sc. rex Ladislaus): 434

BONF. III,4,206. dc_145_10 intermissio, -onis f. Dominus Nicolaus … nunc eciam post sui carceribus et vinculis a predictis liberacionem nostram absque intermissione temporum sectando clemenciam die noctuque nostris non cessat insudare serviciis: 1404/1406 TGy 1835/I p.79. Nos igitur recognoscimus praemissam intermissionem coronandae reginae nostrae ab ipso d[omino] episcopo Vesprimiensi non ob aliam caussam seu defectum, quam ut praemissum est, intervenisse: 1502 Katona, Hist.crit. XVIII p.327. intermitto, -ere Quam praeter ceteras eminendi praerogativam diuturno ocio et securitate non quidem amisisse, sed certe intermisisse videmini: 1521 Katona, Hist.crit. XIX p.260. intermixtio, -onis f. [1] *actus aliquid addendi, inserendi, intermiscendi – hozzáadás, elegyítés: Cum ab ea delicatissimi cibi in argentea patina sine carnis intermixtione mitterentur: BONF. I,4,267. internecies, -ei f. (internecio?) Qui … ex universa Africa hostibus ad interneciem caesis et duobus regulis … in regnum restitutis omne Turcicum nomen sustuleris: 1521 Katona, Hist.crit. XIX p.258. internodium, -ii n. [2] *intermedium *in imag. de galea militari Supra scutum galea est argentea aureis internodiis (var. mendose Mon.herald. III p.73: intermediis recte orig. Dl 50250) ornata: 1518 Áldásy, Címereslevelek II p.81. interpolatim [3] (interpaulatim) adv. Inde tendens versus septemtrionem in quadam valle interpolatim (var. orig.: interpaulatim) sunt tres mete et ex dextra parte una metarum Andree comitis est arbor: 1233 Veszprém város II p.92. interpolo, -are [5]/5 Interpolatis id noctibus usque adeo factum, quousque universus captivorum numerus hoc supplicio absumeretur: BONF. IV,1,94. Bona deinde interpolatis horis cunctis oratoribus verba data, ut etc.: BONF. IV,9,94. interpres, -tis m. subst. Qui infra texendce historice perquam doctus interpres existit: 1514 TAUR. Epist. 1 p.129. interpretor, -ari verb. Graecanicus ille, versiculis nostro quidem Marte, dum Italia haberemus, in hunc modum interpretatus: «>All’ alite=in dun’amenos o>u bo’uletai fortior ille quidem, qui miser esse potest», in mentem venerat: 1514 TAUR. Epist. 1 p.129. interrex, -regis m. [1] Gubernatorem interregis loco creare licuisset: BONF. III,4,135. Contra Prasco ... vociferatur ... comitiorum tanquam interrex diem indicere: BONF. III,4,177. Quare Corvino interregi gubernatorique e senatus consulto expeditio ... decernitur: BONF. III,7,39. Postquam in Ungaria nunciatum est ... Mathiam Corvinum ad interregis Georgii manum pervenisse etc.:: BONF. III,9,1. – Sensu antiquo: Publicola interrex factus tertio die: BONF. III,9,220. Valerium ... tribunum militum cum consulari potestate Camillus iterum interrex creavit. Item L. Valerius Potitius interrex designatus ... Valerium tribunum militum ... tertio creasse dicitur: BONF. III,9,223-224 cf. ibid. 242: BONF. III,4,135. interseco, -are [10]/5 Instant igitur et infestam intersecant aciem: BONF. III,5,264. Scuti autem pars inferior ... linea satis ampla rubra, quatuor tesselis aureis intextis seiugata a primo dextro angulo in imum angulum sinistrum descendens ... intersecatur: 1502 Turul 1905 p.171. Schwartner, Introduct. p.382. intertexo, -ere verb. Item aulaea, quibus intertexta sunt arma sua, reliquit fratribus suis. ... Alia vero octo aulaea, quibus imagines intertextae sunt, legavit ... Emerico et Ambrosio: 1524 Bunyitay, Gyulafehérvár p.31. interturbator, -oris m. [1] Ne hostis Christiane reipublice et sanctissime expeditionis interturbator haberetur: BONF. II,7,40. Quo omnibus 435

BONF. III,4,206.<br />

dc_145_10<br />

intermissio, -onis f.<br />

Dominus Nicolaus … nunc eciam post sui carceribus et vinculis a predictis liberacionem nostram absque<br />

intermissione temporum sectando clemenciam die noctuque nostris non cessat insudare serviciis: 1404/1406 TGy<br />

1835/I p.79. Nos igitur recognoscimus praemissam intermissionem coronandae reginae nostrae ab ipso d[omino]<br />

episcopo Vesprimiensi non ob aliam caussam seu defectum, quam ut praemissum est, intervenisse: 1502 Katona,<br />

Hist.crit. XVIII p.327.<br />

intermitto, -ere<br />

Quam praeter ceteras eminendi praerogativam diuturno ocio et securitate non quidem amisisse, sed certe<br />

intermisisse videmini: 1521 Katona, Hist.crit. XIX p.260.<br />

intermixtio, -onis f. [1] *actus aliquid <strong>ad</strong>dendi, inserendi, intermiscendi – hozzá<strong>ad</strong>ás, elegyítés:<br />

Cum ab ea delicatissimi cibi in argentea patina sine carnis intermixtione mitterentur: BONF. I,4,267.<br />

internecies, -ei f. (internecio?)<br />

Qui … ex universa Africa hostibus <strong>ad</strong> interneciem caesis et duobus regulis … in regnum restitutis omne<br />

Turcicum nomen sustuleris: 1521 Katona, Hist.crit. XIX p.258.<br />

internodium, -ii n. [2] *intermedium *in imag. de galea militari<br />

Supra scutum galea est argentea aureis internodiis (var. mendose Mon.herald. III p.73: intermediis recte orig. Dl<br />

50250) ornata: 1518 Áldásy, Címereslevelek II p.81.<br />

interpolatim [3] (interpaulatim) <strong>ad</strong>v.<br />

Inde tendens versus septemtrionem in qu<strong>ad</strong>am valle interpolatim (var. orig.: interpaulatim) sunt tres mete et ex<br />

dextra parte una metarum Andree comitis est arbor: 1233 Veszprém város II p.92.<br />

interpolo, -are [5]/5<br />

Interpolatis id noctibus usque <strong>ad</strong>eo factum, quousque universus captivorum numerus hoc supplicio absumeretur:<br />

BONF. IV,1,94. Bona deinde interpolatis horis cunctis oratoribus verba data, ut etc.: BONF. IV,9,94.<br />

interpres, -tis m. subst.<br />

Qui infra texendce historice perquam doctus interpres existit: 1514 TAUR. Epist. 1 p.129.<br />

interpretor, -ari verb.<br />

Graecanicus ille, versiculis nostro quidem Marte, dum Italia haberemus, in hunc modum interpretatus: «>All’<br />

alite=in dun’amenos o>u bo’uletai fortior ille quidem, qui miser esse potest», in mentem venerat: 1514<br />

TAUR. Epist. 1 p.129.<br />

interrex, -regis m. [1]<br />

Gubernatorem interregis loco creare licuisset: BONF. III,4,135. Contra Prasco ... vociferatur ... comitiorum<br />

tanquam interrex diem indicere: BONF. III,4,177. Quare Corvino interregi gubernatorique e senatus consulto<br />

expeditio ... decernitur: BONF. III,7,39. Postquam in Ungaria nunciatum est ... Mathiam Corvinum <strong>ad</strong> interregis<br />

Georgii manum pervenisse etc.:: BONF. III,9,1. – Sensu antiquo: Publicola interrex factus tertio die: BONF.<br />

III,9,220. Valerium ... tribunum militum cum consulari potestate Camillus iterum interrex creavit. Item L.<br />

Valerius Potitius interrex designatus ... Valerium tribunum militum ... tertio creasse dicitur: BONF. III,9,223-224<br />

cf. ibid. 242: BONF. III,4,135.<br />

interseco, -are [10]/5<br />

Instant igitur et infestam intersecant aciem: BONF. III,5,264. Scuti autem pars inferior ... linea satis ampla rubra,<br />

quatuor tesselis aureis intextis seiugata a primo dextro angulo in imum angulum sinistrum descendens ...<br />

intersecatur: 1502 Turul 1905 p.171. Schwartner, Introduct. p.382.<br />

intertexo, -ere verb.<br />

Item aulaea, quibus intertexta sunt arma sua, reliquit fratribus suis. ... Alia vero octo aulaea, quibus imagines<br />

intertextae sunt, legavit ... Emerico et Ambrosio: 1524 Bunyitay, Gyulafehérvár p.31.<br />

interturbator, -oris m. [1]<br />

Ne hostis Christiane reipublice et sanctissime expeditionis interturbator haberetur: BONF. II,7,40. Quo omnibus<br />

435

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!