akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d

akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d

real.d.mtak.hu
from real.d.mtak.hu More from this publisher
06.01.2013 Views

dc_145_10 Orbati sumus ambo, nos patre,... mtas vra fratre suo,... cuius defunctio etsi nostrum utrinque sit acerba, nobis tamen tanto acerbior etc.: 1516 Acta Tom. IV p.17. degener, -is Ne igitur sitis degeres a tam praeclara progenie: Bárczi p.42. OSU.LASKO Biga sal. 87,R. degenero, -are Maiorem degenerat potestas / ob thesauri regulas incestas: c.1308 Planctus cleri 5,11-12 (p.76). deglutio, -ire digluctire verb. depon. Ne lupi rapaces gregem suo ovili repositam pastore carente absorbuere (sic) valeant et digluctire: 1399 CD Croat. XVIII p.502. Ne futuro vere a potentissimo hoste … penitus opprimar et degluciar: 1524 Theiner, Mon.Slav. I p.584. Artner, Védőbástya p.171. degrado, -are Eumdem Hervoyam tamquam nostri culminis et sacrae nostrae coronae notorium rebellem et infidelem ... titulo ducalis dignitatis praenominatae civitatis Spaleti ... decrevimus fore privandum, destituendum et degradandum: 1413 Katona, Hist.crit. XII p.157. Zsigm.oklt. IV,941. CD Hung. X/5 p.404. dehonestatio, -onis f.: megbecstelenítés, becsületsértés Quod ante omnia inter nos iudicanda huiusmodi dehonestationis sententia agnoscatur: 1433 Mon.Budapest III/2 p.187. deicio, -ere ad 3: Et hostes ipsi terrebuntur et animos Ungarorum tanta bellorum tempestate deiectos erigent et confortabunt plurimum: 1522 Acta Tom. VI p.57. Animos vestros discriminum impendentium magnitudine deiectos in spem bonam erigemus: 1522 Dipl.Sáros p.28. deicola, -ae m. f. [2]/2 Ortodoxe iubent fidei instituta matricem a cunctis fore deicolis ecclesiam reverendam ... Deo psallentium semper in numero concresscere et augeri: 1276 Veszpr.okl. I p.63. Posidonius ... religioni deditissimos ... fuisse scribit (sc. Getas etc.), melle se tantum ac lacte caseoque vesci solitos atque idcirco deicolas et capnobatas, id est fumi conscensores appellatos: BONF. I,1,134. deiectio, -onis f. Nonnullis regnicolis nostris reprobo sensu inflatis ... ad nostri status deiectionem ... laborantibus: 1406 Mon.Budapest III/1 p.239. deificus, -a, -um ad 2: Ne per aliorum advenarum regimen se de dicto hospitali ingerere volentium huiusmodi opus deificum quoquo modo impediatur: 1392 Wagner, Anal. III p.168. Cum sanctitate sua remansimus concordes in deificis licitis et honestis: 1433 Katona, Hist.crit. XII p.606. In omnibus antiquis deificis et iustis consuetudinibus, iuribus et libertatibus immobiliter observare: 1464 Reissenberger, Kerz p.29. delator, -oris m. ad A: Quod quilibet delatores salium de singulis curribus eorum singulos sales … dare … teneantur: 1297 LvtK 2004 p.81. delator, -oris m. szállító, forgalmazó Omnes tales delatores piscium ... inhibuissent: 1454 Dreska, Pannonh. III p.60. delaudo, -are conlaudo Quia Stephanus ... dominum nostrum Karolum ... regem ... delaudasset et Bazarab Transalpinum sancte regie corone infidelem in preiudicium regalis pietatis eo modo, ut ipsius domini regis potentia potentie ipsius Bazarab non in aliquo posset contraire et equari, conlaudasset, predictum Stephanum ... verbis correctibilibus de tali prolatione verborum suorum Paulus arguisset: 1325 TSz 1964 p.550. delectabiliter adv. Nimirum desiderio desideramus ... delectabiliter vos videre: 1414 Finke, Acta I p.365. Qui (sc. S.Stephanus) ... hanc (sc. mortem) ... primus reddidit Salvatori. Et hoc fecit delectabiliter, quoniam Dei memoracionem 342

dc_145_10 delectacio sequitur secundum dictu Psalmi: Serm.Quinqu. 16 (p.52). delectamentum, -i n. Quos (sc. afflictos) temporalium delectamenta consueverunt potissimum demulceri. [v. barbaros?]: 1276 Veszpr.okl. I p.70. delectus, -a, -um [1] Quis dubitat eam (sc. reginam) pre militum robore delectissimorum regem in periculum summum adducturam?: Udis p.467. delectus, -us m. Idoneum et ad praesentem bellorum usum apprime necessarium delectum habuimus: 1525 Katona, Hist.crit. XIX p.559. delibo, -are [6]/5 Quae (sc. lancea) procul extremas delibans cassidis oras / lucida regalis disiiecit tegmina colli: IAN.PANN. Paneg. 3,2,150-151. Chiliarches (sc. Tartarorum) ... hircos habent, quos idolis faciunt primitiasque lactis iumentorum ac pecorum delibant: BONF. II,8,37. delicate [3]/3 comp. Contra nos mollius et delicatius educati nil morte miserius ducimus: BONF. I,4,189. delicatus, -a, -um Quatenus omnes fratres nostri ordinis ... in uno refectorio et mensa unoque pane, cibo et poru equalique mensura ... utantur, exceptis debilibus, infirmis, minutis, valitudinariis ac noviciis delicatis: GREG.GYÖNGY. Constit. p.92 (Rubr. XXXIX). Pelliculas ferarum et bestiarum silvestrium non portamus, sed tantum ovinas, agnellinas aut in necessitate caprinas, de quibus quilibet frater potest habere unum pellicium aut unam manstrucam tantum, exceptis senibus, debilibus et infirmis, qui sunt corpore frigidati, aut ex pristina consuetudine delicati: GREG.GYÖNGY. Constit. p.96 (Rubr. XLIV). deliciae, -arum f. subst. Salutis tuce Flavianas inter delicias non immemor esto: 1514 TAUR. Epist. 1 p.129. deliteo, -ere Aut licet umbrosa iamdudum in valle remotus / deliteat longe (sc. cervus): IAN.PANN. Paneg. 3,2,229-230. delitesco, -ere Odi delitescentes somno: BART.PANN. Vigil. 2. Cum iamiam delitescerem, videbar lautis ferculis interesse: BART.PANN. Vigil. 22. delphin (mellékalak) Discusso fervida somno / phocam phoca ligat, delphin delphina requirit: Ábel, Anal. IAN.PANN. Celebr. 18-19. 109. delphinus, -i m. Colligationes ... cum iam dicto d[omino] Carolo, nunc Francorum rege, Ludovico primogenito, duce Aquitaniae et delphino Viennensi, Ioanne Turoniae comite et de Ponthiuro eiusdem d[omini] Caroli Francorum regis filiis ... confirmamus: 1414 Katona, Hist.crit. XII p.182. delubrum, -i n. [4]/4 Nempe quod huic enses, illi delubra placebant: IAN.PANN. Paneg. 3,1,179. Iam Romana procul poterant delubra videris ( sic ed., recte: videri): IAN.PANN. Paneg. 3,3,282. Ibi divo Petro ediculam dicarunt, mox delubrum magne matris statuerunt: BONF. II,4,10. Viris eque ac mulieribus ieiunium indictum et in delubris omnibus lectisternia, item suplicia apud omnes aras: BONF. II,4,135. delusio, -onis f. Minime proficere potuimus, sed magis ludibria experti et delusiones (sc. fuimus): 1416 Katona, Hist.crit. XII p.251. In animarum suarum gravem periculum, libertatis ecclesiastice delusionem et … ecclesie … contemptum: 1422 Mon.episc.Zagr. VI p.61. 343

dc_145_10<br />

Orbati sumus ambo, nos patre,... mtas vra fratre suo,... cuius defunctio etsi nostrum utrinque sit<br />

acerba, nobis tamen tanto acerbior etc.: 1516 Acta Tom. IV p.17.<br />

degener, -is<br />

Ne igitur sitis degeres a tam praeclara progenie: Bárczi p.42. OSU.LASKO Biga sal. 87,R.<br />

degenero, -are<br />

Maiorem degenerat potestas / ob thesauri regulas incestas: c.1308 Planctus cleri 5,11-12 (p.76).<br />

deglutio, -ire digluctire verb. depon.<br />

Ne lupi rapaces gregem suo ovili repositam pastore carente absorbuere (sic) valeant et digluctire: 1399 CD<br />

Croat. XVIII p.502. Ne futuro vere a potentissimo hoste … penitus opprimar et degluciar: 1524 Theiner,<br />

Mon.Slav. I p.584. Artner, Védőbástya p.171.<br />

degr<strong>ad</strong>o, -are<br />

Eumdem Hervoyam tamquam nostri culminis et sacrae nostrae coronae notorium rebellem et infidelem ... titulo<br />

ducalis dignitatis praenominatae civitatis Spaleti ... decrevimus fore privandum, destituendum et degr<strong>ad</strong>andum:<br />

1413 Katona, Hist.crit. XII p.157. Zsigm.oklt. IV,941. CD Hung. X/5 p.404.<br />

dehonestatio, -onis f.: megbecstelenítés, becsületsértés<br />

Quod ante omnia inter nos iudicanda huiusmodi dehonestationis sententia agnoscatur: 1433 Mon.Budapest III/2<br />

p.187.<br />

deicio, -ere <strong>ad</strong> 3:<br />

Et hostes ipsi terrebuntur et animos Ungarorum tanta bellorum tempestate deiectos erigent et confortabunt<br />

plurimum: 1522 Acta Tom. VI p.57. Animos vestros discriminum impendentium magnitudine deiectos in spem<br />

bonam erigemus: 1522 Dipl.Sáros p.28.<br />

deicola, -ae m. f. [2]/2<br />

Ortodoxe iubent fidei instituta matricem a cunctis fore deicolis ecclesiam reverendam ... Deo psallentium semper<br />

in numero concresscere et augeri: 1276 Veszpr.okl. I p.63. Posidonius ... religioni deditissimos ... fuisse scribit<br />

(sc. Getas etc.), melle se tantum ac lacte caseoque vesci solitos atque idcirco deicolas et capnobatas, id est fumi<br />

conscensores appellatos: BONF. I,1,134.<br />

deiectio, -onis f.<br />

Nonnullis regnicolis nostris reprobo sensu inflatis ... <strong>ad</strong> nostri status deiectionem ... laborantibus: 1406<br />

Mon.Budapest III/1 p.239.<br />

deificus, -a, -um <strong>ad</strong> 2:<br />

Ne per aliorum <strong>ad</strong>venarum regimen se de dicto hospitali ingerere volentium huiusmodi opus deificum quoquo<br />

modo impediatur: 1392 Wagner, Anal. III p.168. Cum sanctitate sua remansimus concordes in deificis licitis et<br />

honestis: 1433 Katona, Hist.crit. XII p.606. In omnibus antiquis deificis et iustis consuetudinibus, iuribus et<br />

libertatibus immobiliter observare: 1464 Reissenberger, Kerz p.29.<br />

delator, -oris m. <strong>ad</strong> A:<br />

Quod quilibet delatores salium de singulis curribus eorum singulos sales … dare … teneantur: 1297 LvtK 2004<br />

p.81.<br />

delator, -oris m. szállító, forgalmazó<br />

Omnes tales delatores piscium ... inhibuissent: 1454 Dreska, Pannonh. III p.60.<br />

delaudo, -are conlaudo<br />

Quia Stephanus ... dominum nostrum Karolum ... regem ... delaudasset et Bazarab Transalpinum sancte regie<br />

corone infidelem in preiudicium regalis pietatis eo modo, ut ipsius domini regis potentia potentie ipsius Bazarab<br />

non in aliquo posset contraire et equari, conlaudasset, predictum Stephanum ... verbis correctibilibus de tali<br />

prolatione verborum suorum Paulus arguisset: 1325 TSz 1964 p.550.<br />

delectabiliter <strong>ad</strong>v.<br />

Nimirum desiderio desideramus ... delectabiliter vos videre: 1414 Finke, Acta I p.365. Qui (sc. S.Stephanus) ...<br />

hanc (sc. mortem) ... primus reddidit Salvatori. Et hoc fecit delectabiliter, quoniam Dei memoracionem<br />

342

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!