akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 audens, -entis [1] Quare audentiorem impii ad maximum quodque facinus animum concepere: BONF. III,2,368. In obeundis expeditionibus dubium, an cautior an audentior, quamvis nihil inconsulto adoriretur horoscopo (sc. rex): BONF. IV,9,276. Ut nihil tale posthac in Turcum audentius molitum fuisse reputetur: BONF. IV,4,66. audenter [2]/1 adv. (vide audens) Credimus, quod … hostis atrocissimi audacia compescetur et tam audenter confinia ista aggredere non audebit: 1522 C. Tóth, Bátori p.57. auditio, -onis f. [7]/2 Ad infrascripti iudicii impensionis audicionem: 1431 Neumann, Bereg p.75. auditorium, -ii n. [4] Acta … sunt haec … in stuba superiori auditorii eiusdem capituli: 1479 Zimmermann, Urkb. VII p.212. Cubicularii … referunt regem … neque in auditorio unquam subrisisse, fuisse tristi vultu: BONF. III,8,308. Regina … statis regem temporibus in auditorium prodire ac ius dicere monuit: BONF. IV,7,84. auditus, -us m. Per nervos enim procedentes ab anteriori parte perficit (sc. caput) visum, auditum, od oratum et gustum: Serm.Quinqu. 3 (p.31). augesco, -ere Oppidum, … quod alias per crebras et varias emulorum invasiones … fuerat devastatum, iam nunc rursus aliquantulum de novo cepisse augescere perhibetur: 1506 MTT XII p.136. augmentatio, -onis f. Quem (sc. conflictum) Dousa tunc woyuoda ex nostro mandato, ymo pro nostri regiminis augmentacione habuit in Debrecen: 1326/1365 MNy 1931 p.208. Quae ad ordinis reformationem, augmentationem et perpetuam durationem et permansionem fore dignoscentur et pertinere videbuntur: 1510 Katona, Hist.crit. XVIII p.611. augmentator, -oris m. [3] ad 2: Vestra debeat dominatio... scire... me vestri esse iuris... roboratorem et augmentatorem fidelissimum: 1469 Zimmermann, Urkb. VI p.399. Quod cives … alioquin non sunt dissipatores neque raptores bonorum spiritualium, sed pocius protectores et augmentatores: 1487 Müller, Hospit. p.61. augur, -uris m. [2]/1 Heremita quidam … adducitur, quem augurem prestantissimum et divine mentis esse conscium rumor erat: BONF. I,4,90. Me … vestrum regem, mortalium criminum censorem et domitorem gentium augures fore predicebant: BONF. I,3,73. Quando te tua pietas et religio augurem prestitit divine voluntatis exploratissimum: BONF. II,3,272. augurium, -ii n. [1] Quendam Zamolxin … ferunt … auguria, prodigia, somnia presagivisse: BONF. I,1,136. Captato exemplo augurio suos principes acciri iubet (sc. Attila rex): BONF. I,6,113. Quare, ubi prima Dei auguria visa sunt, ne locus numine plenus legitima religione careret, ibi divo Petro ediculam dicarunt (sc. duces): BONF. II,4,10. In fatis eorum (sc. Tartarorum esse) … mox ab alia gente victum iri et, qui evaserint, legem illam suscepturos, quam victores plane servarint insuper divinationibus, auguriis, veneficiis incantamentisque admodum obnoxios: II,8,44. Uxoria … dicta animo volutabat et admodum verebatur (sc. rex Carolus), ne certi hec augurii locum sortirentur: BONF. III,1,149. Si quis fortasse tale augurium admiretur, si ex auspiciis aliorum coniecturam ducat etc.:: BONF. III,9,232. auguror, -ari [2]/2 Ecce aliquantisper ante mortem eius cometes apparuit, quo regi fatum instare omnes augurabantur: BONF. II,10,508. Cum hec a sacerdotibus piis Geysa cognovisset, Adalbertum facile auguratur eum fore, quem somnia sua protendebant: BONF. II,1,23. Quem (sc. regem) optimum futurum omnes augurabantur: BONF. III,3,354. Ceso Carolo Itali … uxori ac liberis viri casum, quam (sic ed.) illa proficiscenti sepe augurabatur, ex ordine retulere: BONF. III,1,268. Quin etiam multa hinc mala augurari: BONF. III,4,283. Sed uter aut longiore vita aut maiore gloria functurus esset, Capistranus veluti divinitus afflatus optime auguratus est: BONF. III,8,181. Te autem terga versurum auguror et ad meliora te tempora servaturum: BONF. III,6,225. 264
augustus, -a, -um adi. comp. Non est … dubium, quin eodem tempore et eodem suo facto extimacionem etiam atque auctoritatem suam ac Sedis Apostolicae redditura sit (sc. Sanctitas vestra) apud has raciones et venerabiliorem et augustiorem (ed. Mendose: augustionem): 1525 Theiner, Mon.Slav. I p.588. aula, -ae f. subst. Me nihil novitatis manet, nisi quod aulas sequendo principum in Suidce nostri sententiam illam inciderim: 1514 TAUR. Epist. 1 p.128. aulaeum, -i n. subst. Item serenissimo principi et domino, domino ... regi ... legavit pelvim argenteam, .... aulaeum magnum unum, equos sex curriferos. Cf. ibid. p.31: Episcopo Vaciensi salinum unum, aulaea parva duo, gutturnium unum iussit reddi: 1524 Bunyitay, Gyulafehérvár p.30. aulicus, -i m. subst. Qui non longo ante tempore in reverendissimi domini mei aulicorum numerum adscitus est: 1514 TAUR. Epist. 1 p.128. aura, -ae f. ad A1b: Scolaribus pro pulsu contra auram den. XXV.: 1518 TT 1911 p.76. auratus, -a, -um [4] *aureatus ad 1: Item una reverenda purpurea et aureata: 1448 Dl 14134. aurea, -ae f. Comiti camerarum nostrarum auree et argentee ac tricesimatori … salutem!: 1379 CD Croat. XVI p.45. auricomus, -a, -um [1] arany üstökű. A dextro vero (sc. latere) stella auricoma suis radiis micat: 1517/XVIII Turul 1942 p.76. = Áldásy, Címereslevelek II p.80. auricula, -ae f. [4]/3 Alii oculis, pars magna naso, auriculis labiisque aliqui multati sunt: BONF. III,3,203. Equus est preterea in eadem parte alatus, … candido … colore depictus, iubis hincinde disparsis et auriculis ex industria erectis: 1518/XIX Áldásy, Címereslevelek II p.82. Duo … cornua … cervi … exurgere videntur tenentia inter se bubonem … oculis candicantibus et auriculis erectis: 1519 Áldásy, Címereslevelek II p.84. Ex cuius (sc. montis) medio equus dimidius … ensem … cruore fluentem in ipso adhuc vulnere impressum ferox iubis auriculisque erectis, quod est in hoc animale praecipuum generositatis signum, detinet: 1524 Áldásy, Címereslevelek II p.91. auricusor, -is m. [4]/2 Quomodo ... domina Osanna ... ad instantem requisitionem circumspecti viri Symonis auricusoris, concivis nostri coram ipsis personaliter constituta fuisset: 1469 Zimmermann, Urkb. VI p.411. auridator, -is m. [6]/1 Dicit nobis ... Henthmannus ... in personis universorum auridatorum nostrorum de Suchfalua in terra Scepusiensi existentium, quod dicti auridatores nostri antiqua eorum libertate exigente nullius alterius iudicis et iustitiarii, nisi comitis terrestris 24 civitatum dictae terrae Scepusien iudicio et iudicatui astare fuissent consueti: 1365 CD Hung. IX/3 p.501. auridatorius, -a, -um [1] Quod idem Hermannus, avus suus possessionarias suas portiones seu terras (vulgariter Goldaker) auridatorias licet eisdem iudici, iuratis et civibus vendidisset: 1371 CD Hung. IX/4 p.369. aurifer, -a, -um Quos Tagus auriferis ditat foecundus arenis: IAN.PANN. Paneg. 3,3,21. aurifex, -foco m. [9]/3 Unus baculus pastoralis similiter impignoratus aput aurificem Strigonii: 1508 MKSz 1881 p.297. aurifex, -icis m. dc_145_10 265
- Page 213 and 214: dc_145_10 immemorabilis, -e de ea r
- Page 215 and 216: dc_145_10 impossibilitas, -atis f.
- Page 217 and 218: dc_145_10 Si (sc. Deus) consideratu
- Page 219 and 220: dc_145_10 indeclinabilis, -e qui fl
- Page 221 and 222: dc_145_10 infrigeratus ... ultra co
- Page 223 and 224: dc_145_10 1 Profecto unius ebdomade
- Page 225 and 226: dc_145_10 Rex … ad maiestatem ves
- Page 227 and 228: dc_145_10 quibus imagines intertext
- Page 229 and 230: XXIV p.76. dc_145_10 invitatio, -on
- Page 231 and 232: dc_145_10 PARS SECVNDA Series vocum
- Page 233 and 234: dc_145_10 Abstruso gaudet procul ho
- Page 235 and 236: dc_145_10 acuo, -ere [8] ad 1 b Scu
- Page 237 and 238: dc_145_10 adolescentulus, -i m. [5]
- Page 239 and 240: VALENT.HADN. Calcul. p.36. dc_145_1
- Page 241 and 242: sacras B. Pauli reliquias sibi dari
- Page 243 and 244: dc_145_10 ago, -ere verb. Cum apud
- Page 245 and 246: dc_145_10 Quidam Alemanus ductor ex
- Page 247 and 248: dc_145_10 Cum tibi copias ostendet
- Page 249 and 250: dc_145_10 amplector, -i (applector)
- Page 251 and 252: dc_145_10 celebrandum institueretur
- Page 253 and 254: dc_145_10 Ut ipsi sicuti fidelitate
- Page 255 and 256: dc_145_10 Cum die appositionis coro
- Page 257 and 258: Midae.: 1512 Ábel-Hegedűs, Anal.n
- Page 259 and 260: dc_145_10 defensione sust (sic ed.,
- Page 261 and 262: dc_145_10 Quae (sc. personae) … i
- Page 263: dc_145_10 deductis tractatibus et p
- Page 267 and 268: 1522 Acta Tom. VI p.57. dc_145_10 a
- Page 269 and 270: dc_145_10 Ast ipsam (sc. muusam) ba
- Page 271 and 272: dc_145_10 Hic obiit ... Gregorius e
- Page 273 and 274: dc_145_10 Quando (sc. S. Nicolaus)
- Page 275 and 276: dc_145_10 eiusdem monasterii cum su
- Page 277 and 278: dc_145_10 Et nullus de eis audet ca
- Page 279 and 280: dc_145_10 campanile, -is n. [26] su
- Page 281 and 282: dc_145_10 canus, -a, -um Ve cano ca
- Page 283 and 284: dc_145_10 Minatus est vicarius nobi
- Page 285 and 286: cathalogus, -i m. Supplicamus, ut i
- Page 287 and 288: ceroferarius, -a, -um m. ceroferari
- Page 289 and 290: p.186. dc_145_10 cincinnus, -i m. [
- Page 291 and 292: dc_145_10 1344 Artner, Védőbásty
- Page 293 and 294: Vobis igitur rem hanc clareram (sic
- Page 295 and 296: dc_145_10 coadhaereo, -ere Ipse quo
- Page 297 and 298: perseveraret: 1269 Veszpr. okl. I p
- Page 299 and 300: dc_145_10 collectatio, -onis f. vid
- Page 301 and 302: dc_145_10 comicorum, calcaneum aemu
- Page 303 and 304: commigro, -are Cur enim hoc eximium
- Page 305 and 306: dc_145_10 comoediam, spectatores op
- Page 307 and 308: dc_145_10 comploro, -are [1] Persol
- Page 309 and 310: dc_145_10 p.162. ad 3*meton.: capul
- Page 311 and 312: Frater Stephanus ab olim meus veste
- Page 313 and 314: dc_145_10 confingo, -ere Quod nullu
dc_145_10<br />
audens, -entis [1]<br />
Quare audentiorem impii <strong>ad</strong> maximum quodque facinus animum concepere: BONF. III,2,368. In obeundis<br />
expeditionibus dubium, an cautior an audentior, quamvis nihil inconsulto <strong>ad</strong>oriretur horoscopo (sc. rex): BONF.<br />
IV,9,276. Ut nihil tale posthac in Turcum audentius molitum fuisse reputetur: BONF. IV,4,66.<br />
audenter [2]/1 <strong>ad</strong>v. (vide audens)<br />
Credimus, quod … hostis atrocissimi audacia compescetur et tam audenter confinia ista aggredere non audebit:<br />
1522 C. Tóth, Bátori p.57.<br />
auditio, -onis f. [7]/2<br />
Ad infrascripti iudicii impensionis audicionem: 1431 Neumann, Bereg p.75.<br />
auditorium, -ii n. [4]<br />
Acta … sunt haec … in stuba superiori auditorii eiusdem capituli: 1479 Zimmermann, Urkb. VII p.212.<br />
Cubicularii … referunt regem … neque in auditorio unquam subrisisse, fuisse tristi vultu: BONF. III,8,308.<br />
Regina … statis regem temporibus in auditorium prodire ac ius dicere monuit: BONF. IV,7,84.<br />
auditus, -us m.<br />
Per nervos enim procedentes ab anteriori parte perficit (sc. caput) visum, auditum, od oratum et gustum:<br />
Serm.Quinqu. 3 (p.31).<br />
augesco, -ere<br />
Oppidum, … quod alias per crebras et varias emulorum invasiones … fuerat devastatum, iam nunc rursus<br />
aliquantulum de novo cepisse augescere perhibetur: 1506 MTT XII p.136.<br />
augmentatio, -onis f.<br />
Quem (sc. conflictum) Dousa tunc woyuoda ex nostro mandato, ymo pro nostri regiminis augmentacione habuit<br />
in Debrecen: 1326/1365 MNy 1931 p.208. Quae <strong>ad</strong> ordinis reformationem, augmentationem et perpetuam<br />
durationem et permansionem fore dignoscentur et pertinere videbuntur: 1510 Katona, Hist.crit. XVIII p.611.<br />
augmentator, -oris m. [3] <strong>ad</strong> 2:<br />
Vestra debeat dominatio... scire... me vestri esse iuris... roboratorem et augmentatorem fidelissimum: 1469<br />
Zimmermann, Urkb. VI p.399. Quod cives … alioquin non sunt dissipatores neque raptores bonorum<br />
spiritualium, sed pocius protectores et augmentatores: 1487 Müller, Hospit. p.61.<br />
augur, -uris m. [2]/1<br />
Heremita quidam … <strong>ad</strong>ducitur, quem augurem prestantissimum et divine mentis esse conscium rumor erat:<br />
BONF. I,4,90. Me … vestrum regem, mortalium criminum censorem et domitorem gentium augures fore<br />
predicebant: BONF. I,3,73. Quando te tua pietas et religio augurem prestitit divine voluntatis exploratissimum:<br />
BONF. II,3,272.<br />
augurium, -ii n. [1]<br />
Quendam Zamolxin … ferunt … auguria, prodigia, somnia presagivisse: BONF. I,1,136. Captato exemplo<br />
augurio suos principes acciri iubet (sc. Attila rex): BONF. I,6,113. Quare, ubi prima Dei auguria visa sunt, ne<br />
locus numine plenus legitima religione careret, ibi divo Petro ediculam dicarunt (sc. duces): BONF. II,4,10. In<br />
fatis eorum (sc. Tartarorum esse) … mox ab alia gente victum iri et, qui evaserint, legem illam suscepturos,<br />
quam victores plane servarint insuper divinationibus, auguriis, veneficiis incantamentisque <strong>ad</strong>modum obnoxios:<br />
II,8,44. Uxoria … dicta animo volutabat et <strong>ad</strong>modum verebatur (sc. rex Carolus), ne certi hec augurii locum<br />
sortirentur: BONF. III,1,149. Si quis fortasse tale augurium <strong>ad</strong>miretur, si ex auspiciis aliorum coniecturam ducat<br />
etc.:: BONF. III,9,232.<br />
auguror, -ari [2]/2<br />
Ecce aliquantisper ante mortem eius cometes apparuit, quo regi fatum instare omnes augurabantur: BONF.<br />
II,10,508. Cum hec a sacerdotibus piis Geysa cognovisset, Adalbertum facile auguratur eum fore, quem somnia<br />
sua protendebant: BONF. II,1,23. Quem (sc. regem) optimum futurum omnes augurabantur: BONF. III,3,354.<br />
Ceso Carolo Itali … uxori ac liberis viri casum, quam (sic ed.) illa proficiscenti sepe augurabatur, ex ordine<br />
retulere: BONF. III,1,268. Quin etiam multa hinc mala augurari: BONF. III,4,283. Sed uter aut longiore vita aut<br />
maiore gloria functurus esset, Capistranus veluti divinitus afflatus optime auguratus est: BONF. III,8,181. Te<br />
autem terga versurum auguror et <strong>ad</strong> meliora te tempora servaturum: BONF. III,6,225.<br />
264