akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 conspicuos et virtutibus insignes esse iudicamus: 1513 Acta Tom. II p.263. impendiosus, -a, -um sumptuosus – drága: Cause ad persuadendum optime sunt adducte, imprimis deducendi regis pompa, impendiosus regie apparatus, ingens sumptus, erarii inopia: BONF. III,7,231. impendulum, -i n. fimbria – bojt, rojt: Item, inventa est palla … cum subtili serico et diversi coloris inpendulo decorata: 1421-1425 Mon.episc.Zagr. VI p.196. impersonaliter adv. gram.: sine denotatione v. specificatione personae – személytelenül: Et missum impersonaliter, id est missa sunt (cf. Apoc. 8,7: missum est in terram), scilicet grando verborum et verberum, et ignis, emulacio cordium, et sagvis, occisio corporum, in terram, id est super Sanctum Iacobum: Serm.Quinqu. 90 (p.194). impetrarix, -icis f. (de B.M.V. Maria:) quae aliquid impetrat – kieszközlő: Ne ... Beata Virgo Maria, mater misericordie et impetratrix venie ... adversus animam ipsius ... genitoris sui conqueri dignaretur: 1457 Teleki, Hunyadiak X p.562 = Dreska, Pannonh. III p.86-87; cf. Legenda Aurea 195 (175): Mater misericordie et impetratrix veniae. impexus, -a, -um horridus, crinibus incompositus – fésületlen: Profana illa multitudo ... tetro horribilique aspectu, aquilinis oculis, impexo crine, demissa barba ... fuerat: BONF. III,3,110. impignoralis lege impignoraticialis Quamvis ipsi pro defensione iurium suorum, in dictarum hereditarium (sic ed., recte orig. [Dl 97596]: hereditariorum) scilicet, inpignoralium (sic ed., orig. forsan: impignor[aticia]lium) ... teppidi essent: 1507 C. Tóth, Szabolcs p.216. impitio, -are ( impetio) (Ital.: impeciare?) picis colorem alicui rei inducere – szurkol, szurokkal bemázol (?): Galea vero clipeo super tecta nigro, croceo colore subducta, impetiata undique et czottata erat coperta: 1411 Mon.herald. III p.13; cf. Turul 1908 p.26 et Áldásy, Címereslevelek II p.27, Zsigm.oklt. III,1056; orig. (Dl 95026) propter malam conservationem contrascribi non potest. implacidus, -a, -um ferus, durus – vad, durva: Quod vero implacidae iugum puellae / captivo gemit imminere collo, / hoc fatum premit eruditiores IAN.PANN. Epigr. 339,15-16. impolitus, -a, -um non politus, durus – durva, érdes: Haec habui ad te, frater mi, paucis barbarie hac mea illota et quantumvis impolita scribere: BART.PANN. Epist. 4,6. importiono, -are (ab 'in' praefixo cum notione finali): communicare, participare – részeltet, részesít: Praelibatum Ioannem Bakocz praepositum penitus importionatum duxisset efficiendum atque declarandum: 1517/1540 M.Sion 1869 p.527; cf. ibid.: idem dominus cardinalis … Ioannem … expresse … in omnibus bonis per eum acquisitis importionatum effecit; cf. etiam 'importionatus cum sensu contrario (ab 'in' praefixo negandi). 214
dc_145_10 impossibilitas, -atis f. (inpossibilitas) imbecillitas, impotentia – képtelenség: I o Macha XIIIIo (cf. 1 Mach. 14,14): „Confirmavit humiles populi sui”, scilicet cadendi inpossibilitate, quoniam humilis non habet altum tumoris, unde cadat: Serm.Quinqu. 3 (p.30). Herodes enim diabolus est, qui ... animam ... apprehendit et incarcerat evadendi impossibilitate, infliccione pene infernalis: Serm.Quinqu. 91 (p.195). Securitas confirmacionis in ipsa gracia propter cadendi impossibilitatem, ad quam nulli doli demonis accedere potuerunt: Serm.Quinqu. 100 (p.213). Si quando alicui aliquid forte iniunctum fuerit, quod vires suas credat excedere, mandatum quidem suscipiat, ... sed postea imperanti cum omni humilitate impossibilitatem suam et precepti difficultatem insinuat: GREG.GYÖNGY. Constit. p.83 (Rubr. XXV). impressorius, -a, -um typographicus – nyomdászi: Inhibeo ...universos et singulos fratres nostros, ... quod nullus eorum Vitam Sancti Pauli primi heremite in alia stampa emere presumat, nisi quam fecit fieri arte impressoria Matthias Milcher, librarius Budensis, tamdiu, donec apud eundem de ista inveniri potest: 1511 Sarbak, Miracula p.52. imprimitus adv. (per contaminationem verisimiliter ’imprimis’ et ’primitus’) Incole … coniuraciones fecerunt, ut de presenti taxa ne quidem denarium dare vellent, nisi imprimitus ad illustrissimam d(ominacionem) vestram devenirent lamentantes: 1520 Mon.rust. p.507. improbabilis, -e quod probari non potest – helyeselhetetlen: Tamen erraverunt aliqui asserentes illum (sc. mundum) esse factum a Deo de sui essentia. Sed haec assertio aliis philosophis apparuit improbabilis etc.: Bárczi p.70 (OD 23.H). 2. improportionatus, -a, -um [1] inaequalis, inconveniens – aránytalan: Ulterius, si queratur, qualis sit ipsa requies, dico, quod est eterna. ... Secura. ... Iocunda. ... Bonis omnibus cumulata. ... Meritis nostris inproporcionata. Eccli. LI. (cf. Eccli. 31,35): „Modicum laboravi et inveni mihi multam requiem”: Serm.Quinqu. 100 (p.214). impulsio, -onis f. intro cogere, compellere – beterel, behajt: Quomodo idem exponens facto vindemio ... ab impulsione universorum bovum pecudumque et aliarum animalium in dicto promontorio ab pepulsione inhibuissent ( sic ed., orig. [Dl 18279] corr. ad 'inhibuisset): 1479 Horváth, Győr 89 6769 impurgatus, -a, -um (inpurgatus) non purgatus – tisztítatlan: Item nigrum cuprum dives inpurgatum c. 155: 1526 Ratkoš, Dokum. p.273. Idem feces sive schlacken de divite cupre (sic), unde possit fieri circa 400 c. kobalt, unde f it cuprum rubeum etc.: Ibid. p.274. Idem ibidem cuprum nigrum ... inpurgatum c. 425: Ibid. p.270. Idem cuprum nigrum inpurgatum dives ibidem c. 412: Ibid. p.271. inaccersitus, -a, -um non vocatus – hívatlan: Quicunque temere inaccersitusve istorum curiam intrarit, centenos auri nummos solvito: BONF. IV,7,69. inagilis, -e qui sine agilitate est, otiosus – tétlen: Ideo et Dominus linteo precinctus servivit, cum pedes lavit, I o XIII. (cf. Io. 13,4), ne vestibus indutus inagilis et inefficax esset in servicio suo: Serm.Quinqu. 137 (p.285). 215
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189 and 190: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 191 and 192: dc_145_10 valetudine exoptatissimoq
- Page 193 and 194: dc_145_10 latus ecclesie etc. extre
- Page 195 and 196: curriductori dedi sol. L, pro fella
- Page 197 and 198: dc_145_10 Quod magister Markus ...
- Page 199 and 200: dc_145_10 etiam editionem alteram:
- Page 201 and 202: dc_145_10 fulgens, -tis splendidus,
- Page 203 and 204: dc_145_10 gregalis et pullorum gall
- Page 205 and 206: dc_145_10 laterum conplexu. ... Gla
- Page 207 and 208: hallense, -is n. obulus Hallae cusu
- Page 209 and 210: canes fugiunt: Ibid. (p.143). Dicit
- Page 211 and 212: III,4,35. dc_145_10 hwzarus vide hu
- Page 213: dc_145_10 immemorabilis, -e de ea r
- Page 217 and 218: dc_145_10 Si (sc. Deus) consideratu
- Page 219 and 220: dc_145_10 indeclinabilis, -e qui fl
- Page 221 and 222: dc_145_10 infrigeratus ... ultra co
- Page 223 and 224: dc_145_10 1 Profecto unius ebdomade
- Page 225 and 226: dc_145_10 Rex … ad maiestatem ves
- Page 227 and 228: dc_145_10 quibus imagines intertext
- Page 229 and 230: XXIV p.76. dc_145_10 invitatio, -on
- Page 231 and 232: dc_145_10 PARS SECVNDA Series vocum
- Page 233 and 234: dc_145_10 Abstruso gaudet procul ho
- Page 235 and 236: dc_145_10 acuo, -ere [8] ad 1 b Scu
- Page 237 and 238: dc_145_10 adolescentulus, -i m. [5]
- Page 239 and 240: VALENT.HADN. Calcul. p.36. dc_145_1
- Page 241 and 242: sacras B. Pauli reliquias sibi dari
- Page 243 and 244: dc_145_10 ago, -ere verb. Cum apud
- Page 245 and 246: dc_145_10 Quidam Alemanus ductor ex
- Page 247 and 248: dc_145_10 Cum tibi copias ostendet
- Page 249 and 250: dc_145_10 amplector, -i (applector)
- Page 251 and 252: dc_145_10 celebrandum institueretur
- Page 253 and 254: dc_145_10 Ut ipsi sicuti fidelitate
- Page 255 and 256: dc_145_10 Cum die appositionis coro
- Page 257 and 258: Midae.: 1512 Ábel-Hegedűs, Anal.n
- Page 259 and 260: dc_145_10 defensione sust (sic ed.,
- Page 261 and 262: dc_145_10 Quae (sc. personae) … i
- Page 263 and 264: dc_145_10 deductis tractatibus et p
dc_145_10<br />
impossibilitas, -atis f. (inpossibilitas) imbecillitas, impotentia – képtelenség:<br />
I o Macha XIIIIo (cf. 1 Mach. 14,14): „Confirmavit humiles populi sui”, scilicet<br />
c<strong>ad</strong>endi inpossibilitate, quoniam humilis non habet altum tumoris, unde c<strong>ad</strong>at: Serm.Quinqu.<br />
3 (p.30). Herodes enim diabolus est, qui ... animam ... apprehendit et incarcerat ev<strong>ad</strong>endi<br />
impossibilitate, infliccione pene infernalis: Serm.Quinqu. 91 (p.195). Securitas confirmacionis<br />
in ipsa gracia propter c<strong>ad</strong>endi impossibilitatem, <strong>ad</strong> quam nulli doli demonis accedere<br />
potuerunt: Serm.Quinqu. 100 (p.213). Si quando alicui aliquid forte iniunctum fuerit, quod<br />
vires suas credat excedere, mandatum quidem suscipiat, ... sed postea imperanti cum omni<br />
humilitate impossibilitatem suam et precepti difficultatem insinuat: GREG.GYÖNGY.<br />
Constit. p.83 (Rubr. XXV).<br />
impressorius, -a, -um typographicus – nyomdászi:<br />
Inhibeo ...universos et singulos fratres nostros, ... quod nullus eorum Vitam Sancti Pauli primi<br />
heremite in alia stampa emere presumat, nisi quam fecit fieri arte impressoria Matthias<br />
Milcher, librarius Budensis, tamdiu, donec apud eundem de ista inveniri potest: 1511 Sarbak,<br />
Miracula p.52.<br />
imprimitus <strong>ad</strong>v. (per contaminationem verisimiliter ’imprimis’ et ’primitus’)<br />
Incole … coniuraciones fecerunt, ut de presenti taxa ne quidem denarium dare vellent, nisi<br />
imprimitus <strong>ad</strong> illustrissimam d(ominacionem) vestram devenirent lamentantes: 1520<br />
Mon.rust. p.507.<br />
improbabilis, -e quod probari non potest – helyeselhetetlen:<br />
Tamen erraverunt aliqui asserentes illum (sc. mundum) esse factum a Deo de sui essentia. Sed<br />
haec assertio aliis philosophis apparuit improbabilis etc.: Bárczi p.70 (OD 23.H).<br />
2. improportionatus, -a, -um [1] inaequalis, inconveniens – aránytalan:<br />
Ulterius, si queratur, qualis sit ipsa requies, dico, quod est eterna. ... Secura. ... Iocunda. ...<br />
Bonis omnibus cumulata. ... Meritis nostris inproporcionata. Eccli. LI. (cf. Eccli. 31,35):<br />
„Modicum laboravi et inveni mihi multam requiem”: Serm.Quinqu. 100 (p.214).<br />
impulsio, -onis f. intro cogere, compellere – beterel, behajt:<br />
Quomodo idem exponens facto vindemio ... ab impulsione universorum bovum pecudumque<br />
et aliarum animalium in dicto promontorio ab pepulsione inhibuissent ( sic ed., orig. [Dl<br />
18279] corr. <strong>ad</strong> 'inhibuisset): 1479 Horváth, Győr 89 6769<br />
impurgatus, -a, -um (inpurgatus) non purgatus – tisztítatlan:<br />
Item nigrum cuprum dives inpurgatum c. 155: 1526 Ratkoš, Dokum. p.273. Idem feces sive<br />
schlacken de divite cupre (sic), unde possit fieri circa 400 c. kobalt, unde f it cuprum rubeum<br />
etc.: Ibid. p.274. Idem ibidem cuprum nigrum ... inpurgatum c. 425: Ibid. p.270. Idem<br />
cuprum nigrum inpurgatum dives ibidem c. 412: Ibid. p.271.<br />
inaccersitus, -a, -um non vocatus – hívatlan:<br />
Quicunque temere inaccersitusve istorum curiam intrarit, centenos auri nummos solvito:<br />
BONF. IV,7,69.<br />
inagilis, -e qui sine agilitate est, otiosus – tétlen:<br />
Ideo et Dominus linteo precinctus servivit, cum pedes lavit, I o XIII. (cf. Io. 13,4), ne vestibus<br />
indutus inagilis et inefficax esset in servicio suo: Serm.Quinqu. 137 (p.285).<br />
215