akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 illicito, -are (nisi mendum pro ’illicitus’) vetari – tilt: Excessus vero negligenciarum, pro quibus aliquis vicariorum ... ab officio suo deponi poterit, sunt isti, scilicet ... si capitulum non intrat, nisi raro, si mercanciis vel prioriis et illicitatis questibus intendit, si raro celebrat etc.: GREG.GYÖNGY. Constit. p.75 (Rubr. XI). illuminativus, -a, -um qui lumine aliquid (v. transl.: aliquem) perfundit – megvilágosító: Quoniam sapiencia habet virtutem illuminativam: Serm.Quinqu. 18 (p.57). Qui (sc. baptismus) habet similiter vim illuminativam, quia inprimit caracterem, que disponit animam ad suscepcionem luminis gracie, ut transparencia vitrum ad suscepcionem luminis corporalis: Serm.Quinqu. 27 (p.71). Dionis ius ad Demophilum (cf. Dionysiaca 1533-1534): Si sacerdotum ordo est illuminativus, profecto cecidit a sacerdotali ordine et virtute, qui non est illuminativus, magis autem, qui non est illuminatus: Serm.Quinqu. 193 (p.397). imisa lege invisa Intellexi … do vestram triplici morbo trifarioque egritudinis genere multum vexari, podagra videlicet, calculo ac imisa (sic ed., Dl 25658: invisa) beatitudine, que dicitur paupertas, quales … solent difficiliter curari: 1522 C. Tóth, Bátori p.114. immaneo, -ere (inmonere) suo loco remanere, perseverare – (meg- v. ott) marad: Quasdam terras castri, … super quas septem mansiones dicuntur residere, item terram Loblo, super qua sex mansiones immanere (Dl 90906 et 90909: manere) dicuntur, ... eidem comiti ... dedimus: 1276/1291 CD Hung. VII/2 p.58; cf. Reg.Arp. 2753. Quod cum nos more maiestatis nostri imperii ad videnda seu habitanda praedia nostra Zoulum scilicet, Turuch, et Liptou accessissemus ... ibique moram traxissemus immanendo: 1293/XVIII CD Hung. VI/1 p.242; cf. Reg.Arp. 3908. Quod … mater ... Ladislai usque vitam suam in eisdem possessionibus et possessionariis portionibus immanere ( sic ed., orig. [Dl 6518]: manendi) et easdem possidendi et utendi per modum praehabitum plenam haberet facultatem: 1378 CD Hung. IX/5 p.277. Sic si pluvia verbi Dei vel inspirationis 'isteni ihles' (glossa Hung.) cor superbi attingens foris quidem immanet, intus autem intrare non potest: Serm.dom. I p.352. De levi posset contigi cum exactione insolite tricesime nociva impedimenta talia, que fortassis et per vos condolerentur ( orig.: condoleretis), inducere et inmanere (sic ed., in orig. [Df 240313] autem propter correcturam 'imovere' potius v. 'imonere' legi potest): 1454 Teleki, Hunyadiak X p.429. immansor, -oris m. qui aliquo loco inhabitat, incola – lakó: Quomodo quidam immansor villae Bringis, Nicolaus nomine testamentum … magistri Mathiae … revocare … praesumpsisset: 1464/XV Zimmermann, Urkb. VI p.189 = Df 286635 fol.191 v . immarcescibilitas, -atis f. (inmarcessibilitas) natura eius, qui non marcescit vel marcescere non potest – hervadhatatlanság: Viriditas insinuat in ea inmarcessibilitatem glorie virginalis, quoniam et virgo dicta est a viridiori etate et puritate, sicut virga: Serm.Quinqu. 114 (p.243). immaturitas, -atis f. natura nondum matura – éretlenség: Solus autem Augustus cum pre sponsarum immaturitate et crebra matrimoniorum mutacione vim legis audiret eludi, tempus habendi sponsas cohartavit et divorciis modum imposuit. Udis p.462. 212
dc_145_10 immemorabilis, -e de ea re, cuius quis oblitus est, cuius meminisse quis non potest – elfeledett, nem felidézhető: Tenemur nostre ecclesie … iura … ab immemorabili tempore observata manutenere: 1521 M.Sion 1866 p.244. Quae omnia quum mere contra decreta summorum pontificum et … privilegia ecclesiae ipsius Strigoniensis ab immemorabili tempore semper firmiter et inviolabiliter … observata per vos praesumtuose fiant et committantur: 1522 Katona,, Hist.crit. XIX p.376. – Forsan huc pertinet: Memorati nobiles … tres barbutas magnas et multa alia genera piscium immemorabilia (Df 227926 puto rectius legendum: innumerabilia) prendi fecissent: 1411 Dreska,, Pannonh. II p.329. immemoriter adv. ( inmemoriter) rei alicuius obliviscens, aliquid oblivioni dando – megbocsájta, elfelejtve: Universos ipsorum … excessus … usquemodo perpetratos ad plenum, irrevocabiliter et inmemoriter … penitus relaxamus: 1339/1402 Engel, Güssinger p.108 = Dl 87690. immemoro lege rememoro Quia non solum presencia, sed futura atque honera semper immemoro (sic ed., recte tamen 'rememoro' legendum puto: Dl 80931): 1448 TSz 1929 p.128. immiror, -ari mirari, demirari – csodálkozik: Immirarer, si angeli cuncti non flevissent eciam in illa beatitudine, ubi impossibile est flere: Serm.Quinqu. 199 (p.414). immititer adv. crudeliter, acerbe – kegyetlenül, kíméletlenül: Diversas alii fraterne mortis causas referunt, ... aut quia cum eo (sc. rege Atila) sepe contenderet (sc. frater eius Buda) et liberius argueret, quod Gepidarum ... reges in societatem adscitos pro subditis ille tractaret, aut quia cum Scythis se immitius ageret: BONF. II,3,125. immodice adv. ultra modum, nimis, immoderate – túlzottan, mértéktelenül: Magnanime virginis oratione sic omnium animi confirmati, ut nil hoc felici mortis genere ducerent antiquius, sic eam immodice anhelabant, ut nunquam moriendi horam affore reputarent: BONF. I,5,66. immodice lege in modico De pecuniis Philisteorum per vestram dominacionem transmissis solvi ducentos flor. auri et si vestra dominacio inponit ad racionem, immodice (orig. [Dl 80800]: in modico) deficit, si non erunt mille flor. auri: 1439 CD Zichy XII p.181. immorior, -i perire, absumi in aquis, flammis sim. – belevész, belepusztul (hullámokba, lángokba stb.): Curritur Acronis spolia ut referente Quirino, / ut Caco flammis immoriente suis: IAN.PANN. Eleg. 32,39-40. immunerabilis lege innumerabilis Non enim visum fuit contra bombardas, que immunerabiles (sic ed.) erant, pugnare: 1526 Acta Tom. VIII p.221. impatior lege impertior Quippe quum natura comparatum sit, ut nedum apud charissima pignora, verum et alienissimos quosque eis omne studium favoremque impatiamur, quos et ante acta vita 213
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189 and 190: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 191 and 192: dc_145_10 valetudine exoptatissimoq
- Page 193 and 194: dc_145_10 latus ecclesie etc. extre
- Page 195 and 196: curriductori dedi sol. L, pro fella
- Page 197 and 198: dc_145_10 Quod magister Markus ...
- Page 199 and 200: dc_145_10 etiam editionem alteram:
- Page 201 and 202: dc_145_10 fulgens, -tis splendidus,
- Page 203 and 204: dc_145_10 gregalis et pullorum gall
- Page 205 and 206: dc_145_10 laterum conplexu. ... Gla
- Page 207 and 208: hallense, -is n. obulus Hallae cusu
- Page 209 and 210: canes fugiunt: Ibid. (p.143). Dicit
- Page 211: III,4,35. dc_145_10 hwzarus vide hu
- Page 215 and 216: dc_145_10 impossibilitas, -atis f.
- Page 217 and 218: dc_145_10 Si (sc. Deus) consideratu
- Page 219 and 220: dc_145_10 indeclinabilis, -e qui fl
- Page 221 and 222: dc_145_10 infrigeratus ... ultra co
- Page 223 and 224: dc_145_10 1 Profecto unius ebdomade
- Page 225 and 226: dc_145_10 Rex … ad maiestatem ves
- Page 227 and 228: dc_145_10 quibus imagines intertext
- Page 229 and 230: XXIV p.76. dc_145_10 invitatio, -on
- Page 231 and 232: dc_145_10 PARS SECVNDA Series vocum
- Page 233 and 234: dc_145_10 Abstruso gaudet procul ho
- Page 235 and 236: dc_145_10 acuo, -ere [8] ad 1 b Scu
- Page 237 and 238: dc_145_10 adolescentulus, -i m. [5]
- Page 239 and 240: VALENT.HADN. Calcul. p.36. dc_145_1
- Page 241 and 242: sacras B. Pauli reliquias sibi dari
- Page 243 and 244: dc_145_10 ago, -ere verb. Cum apud
- Page 245 and 246: dc_145_10 Quidam Alemanus ductor ex
- Page 247 and 248: dc_145_10 Cum tibi copias ostendet
- Page 249 and 250: dc_145_10 amplector, -i (applector)
- Page 251 and 252: dc_145_10 celebrandum institueretur
- Page 253 and 254: dc_145_10 Ut ipsi sicuti fidelitate
- Page 255 and 256: dc_145_10 Cum die appositionis coro
- Page 257 and 258: Midae.: 1512 Ábel-Hegedűs, Anal.n
- Page 259 and 260: dc_145_10 defensione sust (sic ed.,
- Page 261 and 262: dc_145_10 Quae (sc. personae) … i
dc_145_10<br />
immemorabilis, -e de ea re, cuius quis oblitus est, cuius meminisse quis non potest –<br />
elfeledett, nem felidézhető:<br />
Tenemur nostre ecclesie … iura … ab immemorabili tempore observata manutenere: 1521<br />
M.Sion 1866 p.244. Quae omnia quum mere contra decreta summorum pontificum et …<br />
privilegia ecclesiae ipsius Strigoniensis ab immemorabili tempore semper firmiter et<br />
inviolabiliter … observata per vos praesumtuose fiant et committantur: 1522 Katona,,<br />
Hist.crit. XIX p.376. – Forsan huc pertinet: Memorati nobiles … tres barbutas magnas et<br />
multa alia genera piscium immemorabilia (Df 227926 puto rectius legendum: innumerabilia)<br />
prendi fecissent: 1411 Dreska,, Pannonh. II p.329.<br />
immemoriter <strong>ad</strong>v. ( inmemoriter) rei alicuius obliviscens, aliquid oblivioni dando –<br />
megbocsájta, elfelejtve:<br />
Universos ipsorum … excessus … usquemodo perpetratos <strong>ad</strong> plenum, irrevocabiliter et<br />
inmemoriter … penitus relaxamus: 1339/1402 Engel, Güssinger p.108 = Dl 87690.<br />
immemoro lege rememoro<br />
Quia non solum presencia, sed futura atque honera semper immemoro (sic ed., recte tamen<br />
'rememoro' legendum puto: Dl 80931): 1448 TSz 1929 p.128.<br />
immiror, -ari mirari, demirari – csodálkozik:<br />
Immirarer, si angeli cuncti non flevissent eciam in illa beatitudine, ubi impossibile est flere:<br />
Serm.Quinqu. 199 (p.414).<br />
immititer <strong>ad</strong>v. crudeliter, acerbe – kegyetlenül, kíméletlenül:<br />
Diversas alii fraterne mortis causas referunt, ... aut quia cum eo (sc. rege Atila) sepe<br />
contenderet (sc. frater eius Buda) et liberius argueret, quod Gepidarum ... reges in societatem<br />
<strong>ad</strong>scitos pro subditis ille tractaret, aut quia cum Scythis se immitius ageret: BONF. II,3,125.<br />
immodice <strong>ad</strong>v. ultra modum, nimis, immoderate – túlzottan, mértéktelenül:<br />
Magnanime virginis oratione sic omnium animi confirmati, ut nil hoc felici mortis genere<br />
ducerent antiquius, sic eam immodice anhelabant, ut nunquam moriendi horam affore<br />
reputarent: BONF. I,5,66.<br />
immodice lege in modico<br />
De pecuniis Philisteorum per vestram dominacionem transmissis solvi ducentos flor. auri et si<br />
vestra dominacio inponit <strong>ad</strong> racionem, immodice (orig. [Dl 80800]: in modico) deficit, si non<br />
erunt mille flor. auri: 1439 CD Zichy XII p.181.<br />
immorior, -i perire, absumi in aquis, flammis sim. – belevész, belepusztul (hullámokba,<br />
lángokba stb.):<br />
Curritur Acronis spolia ut referente Quirino, / ut Caco flammis immoriente suis: IAN.PANN.<br />
Eleg. 32,39-40.<br />
immunerabilis lege innumerabilis<br />
Non enim visum fuit contra bombardas, que immunerabiles (sic ed.) erant, pugnare: 1526<br />
Acta Tom. VIII p.221.<br />
impatior lege impertior<br />
Quippe quum natura comparatum sit, ut nedum apud charissima pignora, verum et<br />
alienissimos quosque eis omne studium favoremque impatiamur, quos et ante acta vita<br />
213
Change language