akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 excombustio, -onis f. actus aliquid igne purgandi – kiégetés: Item Dominico seratori de excombustione caldarium XLIIII den.: 1441 Df 282530 fol. 3 r. exdecimatio, -onis f. actus decimarum tributum solvendi – tizedfizetés: Et hoc assumpsimus eis predictas libertates nostra fide mediante conservare tali modo, quod absque terragio supradicto, nec in muneribus, nec in exdecimationibus teneantur: 1308/XVIII Reg.Slov. II p.247. exemplanter adv. Ad … fidelitatis cumulum … exemplanter ceteros ardentius … inclinamus: 1284 Reg.duc. p.133 et ibid. p.135. exemplatio, -onis f. copia - másolat: Sed cum sint transsumpta ad hoc transsumpti, quorum nec ipsi habent originalia, nec tantum fidem faciunt, ut eis credi possit, presertim cum hec exemplacio seu transsumpcio non coram ordinario iudice sew ipso autorizante facta est: 1508 M.Sion 1866 p.540. exfluo, -ere vide ’effluo’ ad A 1: Excurrebat sagwis ex quatuor partibus rigantibus nudis ligno manibus pedibusque confixis. De vultu illius pulchritudo exfluerat omnis: Serm.Quinqu. 199 (p.410). exhibitus, -us m.forsan i.q. manifestatio – kimutatás, kinyilvánítás: (Ut formula salutationis litterarum plane confusa): Praegustatis significatorum generibus continuo exhibitu cum a amore: 1454 Zimmermann, Urkb. V p.452. exhortatorius, -a, -um (exortatorius) usu substantivi: (litterae,) per quas aliquis admonetur – buzdítás, intelem (levél): Ad patrem quoque suum, dominum regem et fratres uterinos ac parentes propinquos sermo eius nacta opportunitate temporis exortatorius et pacatorius fuit: Leg.Marg. 15 (p.690). Capitulum … litteras eiusdem domini Nicolai … exhortatorias accipiendo consensum super ipsa collacione prebuit: 1506-1508 M.Sion 1866 p.295. Exhortatorie (sc. litterae) Italorum. Exhortatoria ad custodem: c.1520 LvtK 1972 p.229; cf. ALMA 1995 p.83. exlibero vide elibero ad 1: Quod ... omnes captivi ... de captivitate exliberentur et exmittantur: 1442 TT 1884 p.606. – ad 2 (in formula diplomatum evictionis): Magister Nicolaus ... aumpsit eundem Stephanum pro dote et rebus paraffernalibus ipsius noverce secundum ius regni penitus exliberare: 1355 Mon.Str. IV p.131. exoptabilis, -e quod homines optant – kívánatos: Ut hac … re nos immortalitati cuivis mortalium … precipue … exoptabili commendare possemus: 1517 Turul 1938 p.38. exoptatus, -a, -um optabilis, desiderabilis – kívánatos: Milites … ad Ladislaum pervenere, ad Salomonem tuto remissi et ne pro meritis quidem ac dignitate indonati, quare tantum gratie apud hostes promeruit, ut pro amico ac duce exoptatissimo haberetur (sc. S.Ladislaus): BONF. II,4,76. Video te tandem … teneoque, mi rex exoptatissime, quem nondum hec etas spectatissimam tuorum fidem agnoscere patitur: BONF. III,5,8. Rex … magis ac magis in dies exoptatissime sponse ardore flagrabat: BONF. IV,4,47. Ut celsitudinem vram ... nomine nostro salutent, excipiant ac de optima 190
dc_145_10 valetudine exoptatissimoque eius adventu eidem congratulentur: 1514 Acta Tom. III p.343. exorator, -oris m. 1 qui impetrat et adipiscitur, quod quaesivit – kieszközlő; 2 qui Deum orat precatque pro aliquo (persaepe ut subscriptio litterarum) – könyörgő, imátkozó: 1 Nec venit ad ullos / orator proceres, quin exorator abiret: IAN.PANN. Celebr. 237-238. 2 Symon rector altaris … v v exorator assiduus coram Deo et hominibus: 1447 Koller, Quinqu. IV p.298. Magister Iohannes Ruedel, plebanus Brassoviensis, vester exorator: 1454 Zimmermann, Urkb. V p.438. Iacobus Grolok de Bardpha, decretorum bacc, capellanus et continuus exorator h v: 1466 Ábel, Bártfa p.32. Item pallium … legavit omnino puero Blasio, quem nutrivit, ita, ut Andreas vix eius illa vendat et puerum nutriat, ut sit exorator pro ea velud pro matre carnali, ex quo sine prole fuit: 1492 Iványi, Eperjes p.274. Alexander … decanus generalis unacum integro collegio omnium … presbiterorum … vestri perpetui exoratores: 1520 Urkb.Kisd p.170. exorbitanter adv. (exhorbitanter) per errorem – eltévelyedve: Ne nimium propere et exhorbitanter procedere videremur: 1422 Mon.episc.Zagr. VI p.71. expensibilis, -e ad solvendum aptus -fizetésre alkalmas: Idem comes Iohannes confessus est, ... ut possessionem suam ... cum omnibus fructilitatibus (sic ed., orig. [Dl 40290]: hutilitatibus) et pertinentiis ... vendidisset ... comiti Trepk ... pro viginti marcis plene persolutis, in promptis et per se singulis denariis expensibilibus bonis et electis coram nobis: 1302 CD Hung. VIII/6 p.2-3; cf. Anj.Okl. I,265. experiens, -entis expertus, probatus – hozzáértő, felkészült, helyes: Ac aliis interlocutivis experientissimis assertionibus dictorum procuratorum … auditis … dictos … Posonienses … convictos fore … commisimus: 1420 Mon.Budapest III/2 p.49 = Dl 43472. experimentia, -ae f. (nisi mendum pro 'experientia', vel per confusionem vocum 'experientia' et 'experimentum') peritia – tapasztaltság, jártasság: Cui … preterea magna gravitas, exacta facundia et experimentia rerum cum summa ingenii acrimonia coniuncta: BONF. IV,8,232. expilo, -are exspoliare – kirabol, kifoszt: Transylvanum regnum … non immerito a natura montibus circumvallatum, ne a barbaris facile nationibus expilaretur: BONF. IV,1,138. explicatoriis lege explicantes (1353 Koller, Hist.Quinqu. III p.62 = Df 256379). exploratus, -a, -um certus, cognitus – ismeretes, bizonyos, biztos: Tridui spatium rex prudentissimus idcirco sibi dari postulavit, non ut quicquam de fide consuleret, quam exploratissimam habebat, sed ut interea exercitum tumultuarium cogeret, … de auctoribus factionum supplicia sumeret: BONF. II,3,17. Quando te tua pietas et religio augurem prestitit divine voluntatis exploratissimum: BONF. II,3,272. Quare antequam in Borichum castra moveret, conventum (sc. rex) habuit, ubi principes omnis rite percontatus est, anne Borichum legitimum Colomanni filium, an ex adulterio natum pro explorato haberent: BONF. II,6,175. Pro quo eo animosius cupidiusque laboro, quo exploratius habeo ipsum Balbum ... ad nutum et arbitrium maiestatis vestrae omnia studia sua ... commodaturum: 1510 HIERONYM.BALB. Opera I p.7; cf. 'exploro', e.g. 'exploratum habere' BONF. II,3,288; 191
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141 and 142: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 143 and 144: Heus tu, quid stertis? Tu, inquam,
- Page 145 and 146: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 147 and 148: (LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coae
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153 and 154: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 155 and 156: dc_145_10 condimentarius, -ii m. qu
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 193 and 194: dc_145_10 latus ecclesie etc. extre
- Page 195 and 196: curriductori dedi sol. L, pro fella
- Page 197 and 198: dc_145_10 Quod magister Markus ...
- Page 199 and 200: dc_145_10 etiam editionem alteram:
- Page 201 and 202: dc_145_10 fulgens, -tis splendidus,
- Page 203 and 204: dc_145_10 gregalis et pullorum gall
- Page 205 and 206: dc_145_10 laterum conplexu. ... Gla
- Page 207 and 208: hallense, -is n. obulus Hallae cusu
- Page 209 and 210: canes fugiunt: Ibid. (p.143). Dicit
- Page 211 and 212: III,4,35. dc_145_10 hwzarus vide hu
- Page 213 and 214: dc_145_10 immemorabilis, -e de ea r
- Page 215 and 216: dc_145_10 impossibilitas, -atis f.
- Page 217 and 218: dc_145_10 Si (sc. Deus) consideratu
- Page 219 and 220: dc_145_10 indeclinabilis, -e qui fl
- Page 221 and 222: dc_145_10 infrigeratus ... ultra co
- Page 223 and 224: dc_145_10 1 Profecto unius ebdomade
- Page 225 and 226: dc_145_10 Rex … ad maiestatem ves
- Page 227 and 228: dc_145_10 quibus imagines intertext
- Page 229 and 230: XXIV p.76. dc_145_10 invitatio, -on
- Page 231 and 232: dc_145_10 PARS SECVNDA Series vocum
- Page 233 and 234: dc_145_10 Abstruso gaudet procul ho
- Page 235 and 236: dc_145_10 acuo, -ere [8] ad 1 b Scu
- Page 237 and 238: dc_145_10 adolescentulus, -i m. [5]
- Page 239 and 240: VALENT.HADN. Calcul. p.36. dc_145_1
dc_145_10<br />
valetudine exoptatissimoque eius <strong>ad</strong>ventu eidem congratulentur: 1514 Acta Tom. III p.343.<br />
exorator, -oris m. 1 qui impetrat et <strong>ad</strong>ipiscitur, quod quaesivit – kieszközlő; 2 qui Deum orat<br />
precatque pro aliquo (persaepe ut subscriptio litterarum) – könyörgő, imátkozó:<br />
1 Nec venit <strong>ad</strong> ullos / orator proceres, quin exorator abiret: IAN.PANN. Celebr. 237-238. 2<br />
Symon rector altaris … v v exorator assiduus coram Deo et<br />
hominibus: 1447 Koller, Quinqu. IV p.298. Magister Iohannes Ruedel, plebanus<br />
Brassoviensis, vester exorator: 1454 Zimmermann, Urkb. V p.438. Iacobus Grolok de<br />
Bardpha, decretorum bacc, capellanus et continuus exorator h<br />
v: 1466 Ábel, Bártfa p.32. Item pallium … legavit omnino puero Blasio, quem<br />
nutrivit, ita, ut Andreas vix eius illa vendat et puerum nutriat, ut sit exorator pro ea velud pro<br />
matre carnali, ex quo sine prole fuit: 1492 Iványi, Eperjes p.274. Alexander … decanus<br />
generalis unacum integro collegio omnium … presbiterorum … vestri perpetui exoratores:<br />
1520 Urkb.Kisd p.170.<br />
exorbitanter <strong>ad</strong>v. (exhorbitanter) per errorem – eltévelyedve:<br />
Ne nimium propere et exhorbitanter procedere videremur: 1422 Mon.episc.Zagr. VI p.71.<br />
expensibilis, -e <strong>ad</strong> solvendum aptus -fizetésre alkalmas:<br />
Idem comes Iohannes confessus est, ... ut possessionem suam ... cum omnibus fructilitatibus<br />
(sic ed., orig. [Dl 40290]: hutilitatibus) et pertinentiis ... vendidisset ... comiti Trepk ... pro<br />
viginti marcis plene persolutis, in promptis et per se singulis denariis expensibilibus bonis et<br />
electis coram nobis: 1302 CD Hung. VIII/6 p.2-3; cf. Anj.Okl. I,265.<br />
experiens, -entis expertus, probatus – hozzáértő, felkészült, helyes:<br />
Ac aliis interlocutivis experientissimis assertionibus dictorum procuratorum … auditis …<br />
dictos … Posonienses … convictos fore … commisimus: 1420 Mon.Budapest III/2 p.49 = Dl<br />
43472.<br />
experimentia, -ae f. (nisi mendum pro 'experientia', vel per confusionem vocum 'experientia'<br />
et 'experimentum') peritia – tapasztaltság, jártasság:<br />
Cui … preterea magna gravitas, exacta facundia et experimentia rerum cum summa ingenii<br />
acrimonia coniuncta: BONF. IV,8,232.<br />
expilo, -are exspoliare – kirabol, kifoszt:<br />
Transylvanum regnum … non immerito a natura montibus circumvallatum, ne a barbaris<br />
facile nationibus expilaretur: BONF. IV,1,138.<br />
explicatoriis lege explicantes (1353 Koller, Hist.Quinqu. III p.62 = Df 256379).<br />
exploratus, -a, -um certus, cognitus – ismeretes, bizonyos, biztos:<br />
Tridui spatium rex prudentissimus idcirco sibi dari postulavit, non ut quicquam de fide<br />
consuleret, quam exploratissimam habebat, sed ut interea exercitum tumultuarium cogeret, …<br />
de auctoribus factionum supplicia sumeret: BONF. II,3,17. Quando te tua pietas et religio<br />
augurem prestitit divine voluntatis exploratissimum: BONF. II,3,272. Quare antequam in<br />
Borichum castra moveret, conventum (sc. rex) habuit, ubi principes omnis rite percontatus est,<br />
anne Borichum legitimum Colomanni filium, an ex <strong>ad</strong>ulterio natum pro explorato haberent:<br />
BONF. II,6,175. Pro quo eo animosius cupidiusque laboro, quo exploratius habeo ipsum<br />
Balbum ... <strong>ad</strong> nutum et arbitrium maiestatis vestrae omnia studia sua ... commodaturum: 1510<br />
HIERONYM.BALB. Opera I p.7; cf. 'exploro', e.g. 'exploratum habere' BONF. II,3,288;<br />
191
Change language