akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 Que (sc.dilectio) eos ineffabili fraternalis amoris vinculo et affinitatis quoque federe iam illaqueavit atque deiunxit (sic ed.): 1519 SzSzB Szle 2006 p.349. delatus, -us m. actus portandi v. gestandi – viselés: Quod habitus delatu satis religiose incederent: GREG.GYÖNGY. Vitae 51 (p.61). deliciosus, -a, -um deliciarum plenus ( a de personis: luxuriosus, voluptuosus – ínyenc, kéjenc; b de rebus: iucundus, abundans – gyönyörűséges, örömteli, édes): a Et est domus ista (sc. Dei) speciosa intuentibus. ... Spaciosa inhabitantibus. ... Gaudiosa laudantibus. ... Deliciosa fruentibus. Ps. (cf. Ps. 35,9): ’Inebriabuntur ab ubertate ’: Serm.Quinqu. 169 (p.357). b ’Convivium’, inquam, ’pigwium’, id est omnium deliciarum, quas enim pigwes, id est deliciosi, ’convivium vindemie’, id est iocunditatis omnimodis, ’pigwium medulatorum’, id est internorum gaudiorum, ’vindemie defecate’, id est iocunditatis purissime sine amixcione fecis tristicie, Isa. XXV.(Is. 25,6): Serm.Quinqu. 2 (p.27). delirus, -a, -um insanus, vecors – őrült, eszelős, tébolyult: Ut bacchantium mulierum exercitus, que a deliris quibusdam sacerdotibus ducerentur, armis omnino deleret (sc. praefectus): BONF. I,5,42. Quandoque sese colligens ne delira quidem eorum consilia reputabat eaque pensitans fortunam variam et insidiosam considerabat: BONF. I,6,272. demolesto, -are molestare, maledicere (mendum esse in manuscripto pro forma consueta 'dehonestare' excludi non potest) – zaklat, gyaláz (nem kizárható, hogy elírás a szokásos 'dehonestare' forma helyett). Quod ipse die sedis tempore sigillationis eundem multis verbis vituperiis et illicitis demolestasset in preiudicium eiusdem valde magnum: 1424 Dl 39929; cf. Zsigm.oklt. XI,256. demonialis, -e quod daemones inferunt – démoni: Et est dicendum ad primum, quod liberat a quatuor predictis hostibus et eorum bellis, scilicet a desideriis carnalibus. ... Ab insidiis demonialibus. Exo. XII. (cf. Ex. 12,23): ’Transivit Dominus percuciens Egyptios’, id est demones, ’et domos nostras’, id est sensus carnis et vires mentis liberans. A persecucionibus tyrannidalibus. ... A perturbacionibus fraternalibus: Serm.Quinqu. 157 (p.328). deosculatio, -onis f. Post humilem et debitam perpetu\ce me\ce fidelitatis, observationis, servitutis in gratiam vestrę sanctitatis commendationem beatorumque pedum eiusdem deosculationem: 1526 Bessenyei, Lettere p.121. depeculor, -ari expilare, spoliare – ki- v. elrabol, zsákmányként elvesz: Cuius tu honorem aut famam depeculatus es?: 1522 Anal.nova p.490. deplaco, -are mitigare, reconciliare – kiengesztel: In presentiam iudicis supradicti tenebuntur comparere et eundem ambe partes deplacare: 1325 M.Sion 1866 p.608. deplombatio, -onis f. actus plumbo obducendi – ólmozás: Pro deplombacione ollorum dedi etc.: 1520 EPhK 1903 p.472. 170
dc_145_10 deploratus, -a, -um quod deplorari debet - siralmas: Ad audienciam nostram ... pervenit inveniri quosdam deplorate consciencie clericos et presbiteros, ... qui humani generis inimico suggerente sectam illam Lutheranam ... predicare ... non erubescunt: 1526 Mon.eccl. I p.249. deprecator, -oris m. qui aliquid deprecaturi.e. oratione acquirit – kikönyörgő: Quem ad mtem vram et nuncium huius mee calamitatis et deprecatorem misi, supplicans etc.: 1526 Acta Tom. VIII p.192. derisibilis, -e qui contemnendo deridi i.e. ludibrio haberi potest – nevetséges: Exemplum Oracii in epistolis de cornicula et grege avium (cf. Hor. Epist. 1,3,18-20): ’Ne dum forte suas repetitum venerit olim grex avium plumas, moveat cornicula risum furtivis nudata coloribus’. Et iste decor est derisibilis, quia vanus. Prover. ultimo (cf. Prov. 31,30): ’Fallax gracia et vana est pulchritudo’: Serm.Quinqu. 143 (p.298). derivus, -a, -um a certa norma discedens – elforduló, eltérő, (útról) letérő: Derivos ... et iuri rebeles ad iuris tramitem invitare iudicibus maximum existit indicium pietatis: 1366 DRH-C XIII p.103. descriptive adv. cum enumeratione – felsorolva: Bona et res monasterii Beati Egidii de Simigio sunt in inventario ipsius monasterii revisa et omnia in eodem inventario descriptive contenta sane reperta: 1508 MKSz 1881 p.292. desedeo, -ere habitandi causa occupare – megszáll: Quia ... homines Zegedienses ... quandam porcionem eciam possessionariam ipsius possessionis ... sub nomine ipsius civitatis desedissent et desedere fecissent: 1485 Érszegi, Szeged p.31. desiccatio, -onis f. (desiccacionem) actus arefaciendi v. exsiccandi – kiszárítás, szikkasztás: Per hoc autem, quod Dominus continenciam clericalem comparat sali, ostendit primo in nobis efficaciam continencie. Sal enim habet virtutem conservativam per desiccacionem et constriccionem: Serm.Quinqu. 93 (p.200). desperis lege despersis Cuius (sc. galeae) cono lilium hianti simili extat, quod suis flosculis e radice desperis insigmia ipsa forinsecus decorare videtur: 1517/XVIII Turul 1942 p.76. despicabilis, -e qui sperni, contemni potest – lenézett, alábecsült: Sic et paciencia martirum in morte sua visa fuit despicabilis, sed invenitur ad gloriam in tempore retribucionis. Et hoc est, quod dicunt ipsi mali. Sap. V. (cf. Sap. 5,3—5): „Hii sunt, quos habuimus aliquando in derisum” etc.: Serm.Quinqu. 165 (p.349). Non despicientes eius despicabilem personam: GREG.GYÖNGY. Vitae 132 (p.112). despicor, -ari despicere, contemnere – lenéz, megvet: Vobis accidit, ut infandi carceris prefecturam sortiti eternam pre ceteris infamiam despicatam habueritis: BONF. III,2,209. Ille autem, quamvis ex his nonnullos limis oculis despicaretur, repentinam illorum mutationem ... demiratus tamen victus ista respondit a ceterorum pontificum ... consulto nunquam dissensurum: BONF. IV,3,56. Regina cum non solum regnum, sed urbana quoque Cracovie insano tumultu ex arce fluctuare despicaretur etc.: BONF. IV,3,164. 171
- Page 119 and 120: auxerit: MAX.TRANS. Epist. p.43. dc
- Page 121 and 122: dc_145_10 suorum amantissimus, omni
- Page 123 and 124: dc_145_10 ancillo, -are (ut ancilla
- Page 125 and 126: dc_145_10 anxiosus, -a, -um anxius,
- Page 127 and 128: dc_145_10 archiantistes, -antistiti
- Page 129 and 130: dc_145_10 asella, -ae f. asina parv
- Page 131 and 132: dc_145_10 Secundum orationem mandat
- Page 133 and 134: dc_145_10 obliquum transversatum: 1
- Page 135 and 136: dc_145_10 aequora velis. IAN.PANN.
- Page 137 and 138: dc_145_10 calamistro, -are calamist
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141 and 142: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 143 and 144: Heus tu, quid stertis? Tu, inquam,
- Page 145 and 146: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 147 and 148: (LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coae
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153 and 154: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 155 and 156: dc_145_10 condimentarius, -ii m. qu
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189 and 190: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 191 and 192: dc_145_10 valetudine exoptatissimoq
- Page 193 and 194: dc_145_10 latus ecclesie etc. extre
- Page 195 and 196: curriductori dedi sol. L, pro fella
- Page 197 and 198: dc_145_10 Quod magister Markus ...
- Page 199 and 200: dc_145_10 etiam editionem alteram:
- Page 201 and 202: dc_145_10 fulgens, -tis splendidus,
- Page 203 and 204: dc_145_10 gregalis et pullorum gall
- Page 205 and 206: dc_145_10 laterum conplexu. ... Gla
- Page 207 and 208: hallense, -is n. obulus Hallae cusu
- Page 209 and 210: canes fugiunt: Ibid. (p.143). Dicit
- Page 211 and 212: III,4,35. dc_145_10 hwzarus vide hu
- Page 213 and 214: dc_145_10 immemorabilis, -e de ea r
- Page 215 and 216: dc_145_10 impossibilitas, -atis f.
- Page 217 and 218: dc_145_10 Si (sc. Deus) consideratu
- Page 219 and 220: dc_145_10 indeclinabilis, -e qui fl
dc_145_10<br />
Que (sc.dilectio) eos ineffabili fraternalis amoris vinculo et affinitatis quoque federe iam<br />
illaqueavit atque deiunxit (sic ed.): 1519 SzSzB Szle 2006 p.349.<br />
delatus, -us m. actus portandi v. gestandi – viselés:<br />
Quod habitus delatu satis religiose incederent: GREG.GYÖNGY. Vitae 51 (p.61).<br />
deliciosus, -a, -um deliciarum plenus ( a de personis: luxuriosus, voluptuosus – ínyenc,<br />
kéjenc; b de rebus: iucundus, abundans – gyönyörűséges, örömteli, édes):<br />
a Et est domus ista (sc. Dei) speciosa intuentibus. ... Spaciosa inhabitantibus. ... Gaudiosa<br />
laudantibus. ... Deliciosa fruentibus. Ps. (cf. Ps. 35,9): ’Inebriabuntur ab ubertate ’: Serm.Quinqu. 169 (p.357). b ’Convivium’, inquam, ’pigwium’, id est omnium<br />
deliciarum, quas enim pigwes, id est deliciosi, ’convivium vindemie’, id est iocunditatis<br />
omnimodis, ’pigwium medulatorum’, id est internorum gaudiorum, ’vindemie defecate’, id<br />
est iocunditatis purissime sine amixcione fecis tristicie, Isa. XXV.(Is. 25,6): Serm.Quinqu. 2<br />
(p.27).<br />
delirus, -a, -um insanus, vecors – őrült, eszelős, tébolyult:<br />
Ut bacchantium mulierum exercitus, que a deliris quibusdam sacerdotibus ducerentur, armis<br />
omnino deleret (sc. praefectus): BONF. I,5,42. Quandoque sese colligens ne delira quidem<br />
eorum consilia reputabat eaque pensitans fortunam variam et insidiosam considerabat: BONF.<br />
I,6,272.<br />
demolesto, -are molestare, maledicere (mendum esse in manuscripto pro forma consueta<br />
'dehonestare' excludi non potest) – zaklat, gyaláz (nem kizárható, hogy elírás a szokásos<br />
'dehonestare' forma helyett).<br />
Quod ipse die sedis tempore sigillationis eundem multis verbis vituperiis et illicitis<br />
demolestasset in preiudicium eiusdem valde magnum: 1424 Dl 39929; cf. Zsigm.oklt. XI,256.<br />
demonialis, -e quod daemones inferunt – démoni:<br />
Et est dicendum <strong>ad</strong> primum, quod liberat a quatuor predictis hostibus et eorum bellis, scilicet<br />
a desideriis carnalibus. ... Ab insidiis demonialibus. Exo. XII. (cf. Ex. 12,23): ’Transivit<br />
Dominus percuciens Egyptios’, id est demones, ’et domos nostras’, id est sensus carnis et<br />
vires mentis liberans. A persecucionibus tyrannidalibus. ... A perturbacionibus fraternalibus:<br />
Serm.Quinqu. 157 (p.328).<br />
deosculatio, -onis f.<br />
Post humilem et debitam perpetu\ce me\ce fidelitatis, observationis, servitutis in gratiam<br />
vestrę sanctitatis commendationem beatorumque pedum eiusdem deosculationem: 1526<br />
Bessenyei, Lettere p.121.<br />
depeculor, -ari expilare, spoliare – ki- v. elrabol, zsákmányként elvesz:<br />
Cuius tu honorem aut famam depeculatus es?: 1522 Anal.nova p.490.<br />
deplaco, -are mitigare, reconciliare – kiengesztel:<br />
In presentiam iudicis supr<strong>ad</strong>icti tenebuntur comparere et eundem ambe partes deplacare: 1325<br />
M.Sion 1866 p.608.<br />
deplombatio, -onis f. actus plumbo obducendi – ólmozás:<br />
Pro deplombacione ollorum dedi etc.: 1520 EPhK 1903 p.472.<br />
170
Change language