akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 concitate adv. celeriter, velociter – gyorsan: Quam (sc. cervam venatores) cum concitatius per paludem insequi cepissent etc.: BONF. I,2,194. concluendo lege concludendo (GREG.GYÖNGY. Constit. p.128 [Rubr. LXXV]). concremator, -oris m. qui calcem cremat – mészégető: Item per Balthasarem castellanum misi concrematori cementi Zagrabiam flor. II: 1481 Mon.civ.Zagr. XI p.265; cf. Item in octava Omnium Sanctorum misi concrematori cementi Zagrabiam sol. IIIc.: Ibid. p.267. Eodem die concrematori cementi, qui fuit Zagrabie, misi sol. IIc: 1482 Ibid. p.283; cf. etiam Lex.Lat. Iugosl. I p.267. concretivus, -a, -um quod roborat, auget – növelő, gyarapító, erősítő: Sed ipsa nobilitaretur et dignificaretur in rege adeo, quod omnes concretivas denominationes communicaret: PELB.TEM. Pom.sanct.hiem. XV,H; locus allatus s.v. ’denominatio’. concretus, -a, -um quod manu tangi potest – kézzel fogható, konkrét: Omnes etiam spiritus vitales et substantie abstracte et concrete eorum desolationi et confusioni arridere videntur: GEORG.HUNG. p.344. concubitrix, -icis f. quae concumbit, adultera - parázna: Iurati assessores ... dominam Margaretham ... concubitricem cum Gregorio plebano, ... conpatre suo, ... eundem Gregorium plebanum publicum incendiarium ... nobis in eorum registro assignarunt: 1481 Tan.Borsa p.315; cf. Lex.Lat.Iugosl. I p.267. concumbens, -entis m. adulter, impudicus – parázna: Iidem iurati ... dominam Barbaram, relictam condam Alberti de Pathak concumbentem cum privigno suo et hospitam furum, relictam Emerici Fekethe ... et Annam, filiam eiusdem necatrices puerorum ex ipsa Anna maliciose genitorum, Michaelem Chyzar ... homicidam ... pro publicis ... malefactoribus et nocivis hominibus nobis in eorum registro assignarunt: 1481 Tan.Borsa p.315. condescendentia, -ae f. indoles, proclivitas – hajlam, hajlandóság: Ut eadem (sc. regia dignitas) suis fidelibus et subditis in hiis postulatis, que ipsorum augmentum honoris conspiciunt, benigna condescendentia gratiam conferat exauditionis: 1398 Turul 1901 p.103 = Dl 50600. condescensualis, -e ad tributum pro possessione fidei praestandae causa usui acceptam solvendum pertinens – haszonbérleti, hűbéri: In casu autem, ubi nobis et ecclesie nostre predictam collectam condescensualem ante ipsum terminum solucionis exigere necesse fuerit, ... ipsi eandem extradare deberent: 1382/? Békefi, Szekszárd p.71-72. condictamen, -inis n. compositio, pactio – megegyezés, megállapodás: Magistro Petro Italo ad rationem condictaminis fl. X: 1520 TT 1911 p.79. Magistro Petro Italo iterum ad rationem condictaminis fl. VIII: Ibid. p.81. Magistro Petro Italo ex condictamine fl. III: Ibid. p.83. Iam ultra condictamen tulit fl. XXX: Ibid. p.83; cf. Aetas 1994/1, p.272 et ALMA 1996 p.75. 154
dc_145_10 condimentarius, -ii m. qui cum condimentis negotiatur – fűszerárus: Alexaander ... cum regina Cariae ... honoris causa missitaret ad eum obsonia et bellaria, per artifices et cocos abunde praeparata, meliores se habere dixit condimentarios (‘οψοποιούς), ad prandia iter nocturnum, ad coenas vero parsimoniam prandiorum. IAN.PANN. Plut.dicta p.44. conexitas, -atis f. (connexitas) coniunctio, nexus – kapcsolat, kötelék: Quotiens (sic) honor et officium ab una radice originem sortiuntur et eorum alterutrum ... contingit a reliquo declinare, consequens est oportunitate capta ob connexitatem nativam ipsa rei exigentia ydemptitati pristine restaurari: 1276 Veszpr.okl. I p.66 = DF 200030. conexus, -us m. (connexus) coniunctio, colligatio, nexus – kapcsolat, összeköttetés: Ex quibus (sc. sororibus) affinitatis suave vinculum sibi et prolibus generatis et generandis utrobique laudabiliter participando sortitur etiam sanguinis idemptitatem et connexum carnalem indissolubilem: 1416 CD Hung. X/5 p.682 = Df 265783. confectus, -us m. (Ital.: confetto) decoctum, condita – cukrozott gyümölcs, befőtt: Speculum magnum I. Mensa I. Nozolya I. In almario: Confectus in scatula modicum I. Anfora mazas I. Vitrum magnum de cristallo destructum I. Kupe de cristallo VI. Vitra simplicia IIII. Peccaria vitrea III: 1494 Dl 26076 fol. 3 r . confessive adv. per confessionem – bevallás útján: Per eundem coram nobis confessive propositum extitit in hunc modum etc.: 1379 CD Croat. XVI p. 6. confluenta, -orum n. locus, ubi fluvii confluunt – összefolyás: Hi … cum inter Arabonem et Danubium ad confluenta castra locassent, a duabus se lateribus utroque amne tuebantur: BONF. I,9,183; cf. etiam LLMAeH s.v. 'confluentia': BONF. I,1,288, 306; I,6,143. confragosus, -a, -um scruposus – rögös: Rex … post hec, cum via confragosa instaret et angusta, diviso exercitu ad inhibendos facilius … Turcorum incursus Hemum conscendere cepit: BONF. III,6,197. confremo, -ere simul vociferare – együtt ordít: Mox facto impetu omnes … regi manus iniiciunt, hostili more confrementes capiunt distrahuntque: BONF. III,2,187. congenitus, -a, -um qui x uno patre unaque matre genitus – édestestvér: Magister Gregorius ... Stephanum et Dominicum ... in universis suis iuribus ... tamquam fratres suos sibi ex utro[que] parente congenitos, uterinos et carnales veros heredes et successores effecisset: 1428/1432 Dreska, Pannonh. II p.254. conglobatio, -onis f. cum res conglobantur – összetorlódás: Quia a longis iam retroactis temporibus cis Civitatem nostram Posoniensem aqua Danubii per Arenae, et Arborum congeries et Conglobationes sic existit divisa, quod per navalem Transitum magna cum difficultate ipsa aqua Danubii potest transfretari (transscriptio diplomatis anni 1439 s.v. sequenti allati): 1498 CD Hung. XI p.224. conglomeratio, -onis f. a cum apes congregantur v. colliguntur: apium examen – rajzás, 155
- Page 103 and 104: dc_145_10 Norberg, Manuale Norberg,
- Page 105 and 106: dc_145_10 az idők folyamán. Veszp
- Page 107 and 108: dc_145_10 Stotz, Peter: Le sorti de
- Page 109 and 110: Thallóczy, Kamara haszna A Kamara
- Page 111 and 112: dc_145_10 középkori Magyarország
- Page 113 and 114: dc_145_10 SVPPLEMENTVM AD LEXICON L
- Page 115 and 116: dc_145_10 incursiones vel etiam com
- Page 117 and 118: dc_145_10 hominum admurmuratione ge
- Page 119 and 120: auxerit: MAX.TRANS. Epist. p.43. dc
- Page 121 and 122: dc_145_10 suorum amantissimus, omni
- Page 123 and 124: dc_145_10 ancillo, -are (ut ancilla
- Page 125 and 126: dc_145_10 anxiosus, -a, -um anxius,
- Page 127 and 128: dc_145_10 archiantistes, -antistiti
- Page 129 and 130: dc_145_10 asella, -ae f. asina parv
- Page 131 and 132: dc_145_10 Secundum orationem mandat
- Page 133 and 134: dc_145_10 obliquum transversatum: 1
- Page 135 and 136: dc_145_10 aequora velis. IAN.PANN.
- Page 137 and 138: dc_145_10 calamistro, -are calamist
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141 and 142: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 143 and 144: Heus tu, quid stertis? Tu, inquam,
- Page 145 and 146: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 147 and 148: (LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coae
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189 and 190: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 191 and 192: dc_145_10 valetudine exoptatissimoq
- Page 193 and 194: dc_145_10 latus ecclesie etc. extre
- Page 195 and 196: curriductori dedi sol. L, pro fella
- Page 197 and 198: dc_145_10 Quod magister Markus ...
- Page 199 and 200: dc_145_10 etiam editionem alteram:
- Page 201 and 202: dc_145_10 fulgens, -tis splendidus,
- Page 203 and 204: dc_145_10 gregalis et pullorum gall
dc_145_10<br />
concitate <strong>ad</strong>v. celeriter, velociter – gyorsan:<br />
Quam (sc. cervam venatores) cum concitatius per paludem insequi cepissent etc.: BONF.<br />
I,2,194.<br />
concluendo lege concludendo (GREG.GYÖNGY. Constit. p.128 [Rubr. LXXV]).<br />
concremator, -oris m. qui calcem cremat – mészégető:<br />
Item per Balthasarem castellanum misi concrematori cementi Zagrabiam flor. II: 1481<br />
Mon.civ.Zagr. XI p.265; cf. Item in octava Omnium Sanctorum misi concrematori cementi<br />
Zagrabiam sol. IIIc.: Ibid. p.267. Eodem die concrematori cementi, qui fuit Zagrabie, misi sol.<br />
IIc: 1482 Ibid. p.283; cf. etiam Lex.Lat. Iugosl. I p.267.<br />
concretivus, -a, -um quod roborat, auget – növelő, gyarapító, erősítő:<br />
Sed ipsa nobilitaretur et dignificaretur in rege <strong>ad</strong>eo, quod omnes concretivas denominationes<br />
communicaret: PELB.TEM. Pom.sanct.hiem. XV,H; locus allatus s.v. ’denominatio’.<br />
concretus, -a, -um quod manu tangi potest – kézzel fogható, konkrét:<br />
Omnes etiam spiritus vitales et substantie abstracte et concrete eorum desolationi et<br />
confusioni arridere videntur: GEORG.HUNG. p.344.<br />
concubitrix, -icis f. quae concumbit, <strong>ad</strong>ultera - parázna:<br />
Iurati assessores ... dominam Margaretham ... concubitricem cum Gregorio plebano, ...<br />
conpatre suo, ... eundem Gregorium plebanum publicum incendiarium ... nobis in eorum<br />
registro assignarunt: 1481 Tan.Borsa p.315; cf. Lex.Lat.Iugosl. I p.267.<br />
concumbens, -entis m. <strong>ad</strong>ulter, impudicus – parázna:<br />
Iidem iurati ... dominam Barbaram, relictam condam Alberti de Pathak concumbentem cum<br />
privigno suo et hospitam furum, relictam Emerici Fekethe ... et Annam, filiam eiusdem<br />
necatrices puerorum ex ipsa Anna maliciose genitorum, Michaelem Chyzar ... homicidam ...<br />
pro publicis ... malefactoribus et nocivis hominibus nobis in eorum registro assignarunt: 1481<br />
Tan.Borsa p.315.<br />
condescendentia, -ae f. indoles, proclivitas – hajlam, hajlandóság:<br />
Ut e<strong>ad</strong>em (sc. regia dignitas) suis fidelibus et subditis in hiis postulatis, que ipsorum<br />
augmentum honoris conspiciunt, benigna condescendentia gratiam conferat exauditionis:<br />
1398 Turul 1901 p.103 = Dl 50600.<br />
condescensualis, -e <strong>ad</strong> tributum pro possessione fidei praestandae causa usui acceptam<br />
solvendum pertinens – haszonbérleti, hűbéri:<br />
In casu autem, ubi nobis et ecclesie nostre predictam collectam condescensualem ante ipsum<br />
terminum solucionis exigere necesse fuerit, ... ipsi eandem extr<strong>ad</strong>are deberent: 1382/? Békefi,<br />
Szekszárd p.71-72.<br />
condictamen, -inis n. compositio, pactio – megegyezés, megállapodás:<br />
Magistro Petro Italo <strong>ad</strong> rationem condictaminis fl. X: 1520 TT 1911 p.79. Magistro Petro Italo<br />
iterum <strong>ad</strong> rationem condictaminis fl. VIII: Ibid. p.81. Magistro Petro Italo ex condictamine fl.<br />
III: Ibid. p.83. Iam ultra condictamen tulit fl. XXX: Ibid. p.83; cf. Aetas 1994/1, p.272 et<br />
ALMA 1996 p.75.<br />
154