akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
Jagiche … habitos ( sic, recte: habitum) … familiari suo dedit: 1425 Mon.episc.Zagr. VI p.192. 2. classicus, -a, -um ad antiquitatem pertinens – klasszikus, antik: Sique Saudae gratia, quam Pericli in labris sessitavisse (sic) classici scriptores testant, penitus deficit etc.: 1512 Anal.nova p.499. clavatura, -ae f. iugulum v.potius: coniunctio, iunctura – kulcscsont v. inkább: izület: Hec (sc. puella) manum sinistram a nativitate sua contractam et retorsam et usque ad clavaturam ad humerum ita arefactam habebat, ut nil cunctis aspicientibus, nisi cutem in ossibus aridis herentem monstraret: Leg.Marg. 32 (p.698). clientalis, -e idem ac 'clientaris', comes armatus – fegyveres kísérő: Ut ... alii supradicti ... hec arma ... a modo in antea in preliis, hastiludiis, tornamentis et omni exercicio militari et clientali gestare valeant: 1419 Turul 1884 p.108; cf. Zsigm.oklt. VII,28 = Dl 61348; cf. etiam 'clientaris'. clipeator, -oris m. faber scutorum – pajzsgyártó, bocsár: Cum … circumspecti Martinus, … Iohannes … arcufices, Iacobus, Mathias … sellatores, Gregorius, Iohannes et Martinus eruginatores (sic ed.), Gallus, Mathias … corrigiatores, Damianus, Benedictus … clipeatores, Valentinus et Georgius celatores … sedulis supplicarunt vocibus, quatenus etc.:. 1484 Zimmermann, Urkb. VII p.374. clipeo, -are (gerund.: clupendo) protego, clipeo munire – véd, felvértez: Mille clipei, id est perfecte defensiones, clipeus enim a clupendo id est abscondendo, pendent ex ea: Serm.Quinqu. 63 (p.138); cf. MWb. II p.726 et ThLL III p.1350. clunis, -is m. pars posterior animalium – far, fenék, hátsó, tompor: A leva vero super solo herbaceo viridantique et ea quidem parte scuti fulvo colore predita lupum clunibus pedibusque anterioribus in ipso solo herbaceo innixum insidentemque et porcellum mordicus dentibus tenentem: 1507-1508/XVI in. Turul 1891 p.60. clupendo vide clipeo dc_145_10 coadvivo lege quoad vivo Cum olim Geuse senior ... se et caput suum ... protectioni ecclesie nostre ... commisisset, eundem Geusam coadvixit (sic ed. et orig. [Df 200026], lege autem: quoad vixit) et predictos suos successores gremium matris ecclesie fovit, tenuit et gratuita pietate defensavit: 1274/1275 Veszpr.okl. II p.129. coaedifico, -are simul aliquid aedificare - együtt épít: In qua ostendit Apostolus triplicem effectum fidei in credentibus, scilicet quod reddit familiarem Deo et sanctis. ... Et quot efficit stabilem in adversis. ... Et quod facit donum divine maiestatis, quando dicit: et vos coedificamini in habitacula (cf. Eph. 2,22: in quo et vos coædificamini in habitaculum Dei in Spiritu) Dei, Glosa: ut sitis habitacio Dei: Serm.Quinqu. 150 (p.311). coaequus, -a, -um (quoequus) aequalis, par – egyenlő, hasonló: Quia finis humane condicionis non semper quoequa stabilitate potest permanere: 1226/1407 CD Hung. VI/2 p.364; cf. ’coaequalis, coaequalitas, coaequaliter, coaequatio, coaequo’ 146
(LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coaeternalis, -e pariter aeternus – egyenlőképp örök: Est autem filius Patris primo quidem sibi coequalis, ... secundo sibi coessencialis. ... Tercio sibi coeternalis, quia eternus Pater, eternus filius: Serm.Quinqu. 12 (p.44). coagger, -is m. terra in cumulum egesta – töltés: Coaggeribus luti circa pretorium XXIIII den: 1497 DF 282535 fol.106 v ; cf. ALMA 1995 p.72. coaggerator, -oris m. qui aggerem fodit – kubikus: Coaggeratoribus luti circa pretorium den V: 1502 Df 282535 fol. 203 v ; cf. 1497 Ibid. fol. 99 r : Duobus coaggeratoribus luti etc. XXXXIII den; cf. ALMA 1995 p.72. coagulatio, -onis f. concretio – megszilárdulás: Dicit autem Philosophus De vegetabilibus (ed.: ubi?), quod planta habet tres vires. Primam ex genere terre, secundam ex genere aque, terciam ex genere ignis. A terra enim est fixio plante, ab aqua coagulacio, ab igne coadunacio. Terra ergo affigit, aqua coagulat, ignis consolidat: Serm.Quinqu. 130 (p.274). coancilla, -ae f. socia ancillarum – szolgatárs(nő): Erant enim precipua cordis et corporis humilitas ita, ut ab ipsa tenera etate cunctis vite sue diebus humilioribus claustri servitiis sese gaudenter occupari cum omnino famulatu ancillis et famulabus claustri inclusis ultra vires et conditionem (sic) suam conlaborans erat coancilla et quo precellebat omnes nobilitate, eo amplius preire humilitate satagebat: Leg.Marg. 10 (p.688). coccinus, -a, -um idem ac coccineus – skarlát(vörös): Cui (sc. cadaveri Caroli) trabea coccina, gemmatum diadema, item ensis aureaque calcaria ac cetera regis insignia aderant: BONF. II,10,385. cochlea, -ae f. (coclea) conchylium – kagyló: Tibi ... hec arma seu nobilitatis insignia, videlicet scutum ... campi bicoloris, ... campus superior servat duas cocleas seu conchilia ex armis prefati ... cardinalis ... pecularibus feneratas, inter quas medius corvus anulum baiulans de nostris paternis armis, ... donavimus: 1478 Mon.herald. III p.54. cocodrillus vide crocodillus dc_145_10 cocta, -ae f. (coeta) idem ac coctus: species quaedam telae (coccinea?) – (vörös?) szövetféle: Franciscus ... iunctis familiaribus / ... / ducunt ... / currum vehendo concham coeta ( sic ed., cod. [Df 283678 p.528]: cocta) circumtegendo. 1456 Kovachich, Scriptores II p.6. coenobialis, -e ’domus c.’: claustrum ad fratres ordinis Eremitarum S. Pauli pertinens – (remete)kolostor: Datum (sc. est diploma) in prescripta domo nostra cenobiali: 1415 Zsigm.oklt. V,1051. In domo nostra cenobiali ad honorem Sancte Katherine supra Ruska sita et fundata: Datum apud domum nostram cenobialem de Sancto Laurentio supra Budam sitam: 1421 Mon Budapest III/2 p.58. Datum in domo nostra cenobiali ad honorem preciosissimi martiris Christi, Laurencii supra Budam fundata: 1488 CD patr. V p.360-361; cf. etiam 1484 Dl 46000, 1399 CD Croat. XVIII 476. Ut divinum officium diurnum et nocturnum per omnes domos nostras 147
- Page 95 and 96: Budapest 1993, 41-44. dc_145_10 Haj
- Page 97 and 98: dc_145_10 Szentpétery Imre szület
- Page 99 and 100: index. Edd. Margarita Kulcsár et P
- Page 101 and 102: dc_145_10 Mantello - Rigg, Medieval
- Page 103 and 104: dc_145_10 Norberg, Manuale Norberg,
- Page 105 and 106: dc_145_10 az idők folyamán. Veszp
- Page 107 and 108: dc_145_10 Stotz, Peter: Le sorti de
- Page 109 and 110: Thallóczy, Kamara haszna A Kamara
- Page 111 and 112: dc_145_10 középkori Magyarország
- Page 113 and 114: dc_145_10 SVPPLEMENTVM AD LEXICON L
- Page 115 and 116: dc_145_10 incursiones vel etiam com
- Page 117 and 118: dc_145_10 hominum admurmuratione ge
- Page 119 and 120: auxerit: MAX.TRANS. Epist. p.43. dc
- Page 121 and 122: dc_145_10 suorum amantissimus, omni
- Page 123 and 124: dc_145_10 ancillo, -are (ut ancilla
- Page 125 and 126: dc_145_10 anxiosus, -a, -um anxius,
- Page 127 and 128: dc_145_10 archiantistes, -antistiti
- Page 129 and 130: dc_145_10 asella, -ae f. asina parv
- Page 131 and 132: dc_145_10 Secundum orationem mandat
- Page 133 and 134: dc_145_10 obliquum transversatum: 1
- Page 135 and 136: dc_145_10 aequora velis. IAN.PANN.
- Page 137 and 138: dc_145_10 calamistro, -are calamist
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141 and 142: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 143 and 144: Heus tu, quid stertis? Tu, inquam,
- Page 145: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153 and 154: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 155 and 156: dc_145_10 condimentarius, -ii m. qu
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189 and 190: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 191 and 192: dc_145_10 valetudine exoptatissimoq
- Page 193 and 194: dc_145_10 latus ecclesie etc. extre
- Page 195 and 196: curriductori dedi sol. L, pro fella
Jagiche … habitos ( sic, recte: habitum) … familiari suo dedit: 1425 Mon.episc.Zagr. VI<br />
p.192.<br />
2. classicus, -a, -um <strong>ad</strong> antiquitatem pertinens – klasszikus, antik:<br />
Sique Saudae gratia, quam Pericli in labris sessitavisse (sic) classici scriptores testant, penitus<br />
deficit etc.: 1512 Anal.nova p.499.<br />
clavatura, -ae f. iugulum v.potius: coniunctio, iunctura – kulcscsont v. inkább: izület:<br />
Hec (sc. puella) manum sinistram a nativitate sua contractam et retorsam et usque <strong>ad</strong><br />
clavaturam <strong>ad</strong> humerum ita arefactam habebat, ut nil cunctis aspicientibus, nisi cutem in<br />
ossibus aridis herentem monstraret: Leg.Marg. 32 (p.698).<br />
clientalis, -e idem ac 'clientaris', comes armatus – fegyveres kísérő:<br />
Ut ... alii supr<strong>ad</strong>icti ... hec arma ... a modo in antea in preliis, hastiludiis, tornamentis et omni<br />
exercicio militari et clientali gestare valeant: 1419 Turul 1884 p.108; cf. Zsigm.oklt. VII,28 =<br />
Dl 61348; cf. etiam 'clientaris'.<br />
clipeator, -oris m. faber scutorum – pajzsgyártó, bocsár:<br />
Cum … circumspecti Martinus, … Iohannes … arcufices, Iacobus, Mathias … sellatores,<br />
Gregorius, Iohannes et Martinus eruginatores (sic ed.), Gallus, Mathias … corrigiatores,<br />
Damianus, Benedictus … clipeatores, Valentinus et Georgius celatores … sedulis<br />
supplicarunt vocibus, quatenus etc.:. 1484 Zimmermann, Urkb. VII p.374.<br />
clipeo, -are (gerund.: clupendo) protego, clipeo munire – véd, felvértez:<br />
Mille clipei, id est perfecte defensiones, clipeus enim a clupendo id est abscondendo, pendent<br />
ex ea: Serm.Quinqu. 63 (p.138); cf. MWb. II p.726 et ThLL III p.1350.<br />
clunis, -is m. pars posterior animalium – far, fenék, hátsó, tompor:<br />
A leva vero super solo herbaceo viridantique et ea quidem parte scuti fulvo colore predita<br />
lupum clunibus pedibusque anterioribus in ipso solo herbaceo innixum insidentemque et<br />
porcellum mordicus dentibus tenentem: 1507-1508/XVI in. Turul 1891 p.60.<br />
clupendo vide clipeo<br />
dc_145_10<br />
co<strong>ad</strong>vivo lege quo<strong>ad</strong> vivo<br />
Cum olim Geuse senior ... se et caput suum ... protectioni ecclesie nostre ... commisisset,<br />
eundem Geusam co<strong>ad</strong>vixit (sic ed. et orig. [Df 200026], lege autem: quo<strong>ad</strong> vixit) et predictos<br />
suos successores gremium matris ecclesie fovit, tenuit et gratuita pietate defensavit:<br />
1274/1275 Veszpr.okl. II p.129.<br />
coaedifico, -are simul aliquid aedificare - együtt épít:<br />
In qua ostendit Apostolus triplicem effectum fidei in credentibus, scilicet quod reddit<br />
familiarem Deo et sanctis. ... Et quot efficit stabilem in <strong>ad</strong>versis. ... Et quod facit donum<br />
divine maiestatis, quando dicit: et vos coedificamini in habitacula (cf. Eph. 2,22: in quo et vos<br />
coædificamini in habitaculum Dei in Spiritu) Dei, Glosa: ut sitis habitacio Dei: Serm.Quinqu.<br />
150 (p.311).<br />
coaequus, -a, -um (quoequus) aequalis, par – egyenlő, hasonló:<br />
Quia finis humane condicionis non semper quoequa stabilitate potest permanere: 1226/1407<br />
CD Hung. VI/2 p.364; cf. ’coaequalis, coaequalitas, coaequaliter, coaequatio, coaequo’<br />
146