akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
dc_145_10 ceteninum, -i n. pannus sericeus – selyemszövet: Item due alie cappe corales de athlaz sive cetenino flavei coloris: 1421-1425 Mon.episc.Zagr. VI p.196; cf. Lex.Lat.Iugosl. I p.209. chamalatus, -i m. (Fr.: camelot) species textilis – szövetfajta: Item alia casula rubea de chamalato habens crucem a retro per longum: 1421-1425 Mon.episc.Zagr. VI p.195; cf. inferius: de chamaleto flaveo; cf. etiam Lex.Lat.Iugosl. I p. 212. charagma, -tis n. (karagma) ( Gr.: χάραγμα) signum v. nota nummaria v. nummus ipse – bélyeg, jel, rajzolat, veret v. érme: Quod ... abbatissa ... et conventus ... exhiberi fecerunt nobis ... privilegium ... regis ... Colomani scriptum Grecis litteris et Latinis, magno sigillo cereo per medium quarte ( lege: charte) perforato, regiam ymaginem in karagmate gestientem consignato (sic orig. [Dl 1444, recte autem: consignatum): 1296 Veszpr.okl. II p.171-172; cf. etiam alteram editionem particularem: Dipl.Hung.ant. I p.368-369. chartaeus, -a, -um (charteus) quod materiae ex pannulis confectae est – papír-, papírból való: Nemo queat genio carmina digna tuo. / Chrysea dent alii interea, nos chartea tantum, / quae tibi cum placeant, iam meliora damus: 1512 Anal.nova p.215. chartularius, -ii m. (cartularius) magistratus in curia Byzantina – bizánci udvari tisztviselő: (Ut cognomen:) Iustinianus … Narsetem Cartularium cognomento dictum patricium crearat: BONF. I,7,253.%DuC chelydrus, -i m.(χέλυδρος) serpens, hydra – vizikígyó: Tum senis annosi faciem mentita severam / pro taxo baculum retinens, exanguibus atras / rugis secta genas, canis mutata chelydros, / talibus obscaenum dictis instigat alumnum. IAN.PANN. Paneg. 3,3,126-129. cherronesus, -i m. (χερ̉ρ̉όνησος) paeninsula – félsziget: Ibi quoque Tychoni cherronesus et peninsula est, quam optima piscium copia celique benignitas nimis fortunatam et longe fortunatiorem celeberrimum templum ab Andrea rege conditum effecit: BONF. I,1,360. chiliarcha, -ae m. idem ac chiliarchus: tribunus militum – ezredes: Prefecti provinciarum, tribuni militum et legati legionum, centuriones et chiliarche … regem anteibant: BONF. IV,10,71. chilias, -dis v. -dos f. (cilias) numerus mille – ezer, ezres szám: Stephanus rex … episcopales sedes ... sicut bonis et possessionibus ditavit magnificis, sic privilegiis et libertatibus sublimioribus condonavit, ipsarum dyoceses et provincias metis et terminis cercioribus limitando tranquillitate (sic ed.) illarum providens in posterum et quieti, que scriptis et privilegiis conmendanda a memoria filiorum pro patribus exurgencium evi inciliadas (sic ed., recte: in ciliadas) prolabentis vetustate collapsa deficerent, nisi testimonio iuris certi novis redacta scripturis subsistenciam contrahant et vigorem: s.1235, XIV med. /1404 Koller, Quinqu. II p.87; cf. copiam anni 1404: Df 280274 ac Reg.Arp. 544. chimaera, -ae f. (Χίμαιρα) animal fabulosus, draco ignivomus – tűzokádó sárkány: 142
Heus tu, quid stertis? Tu, inquam, tibi dico, homone an monstruosa chimera!: BART.PANN. Vigil. 4. chirurgizo, -are (cirurgizo) chirurgiam i.e. medicinam exercere – orvosol: Cirurgia est feramentorum incisio. Ffarmacia est medicamentorum curacio. Sancti ergo predicatores dietant per precepta et prohibiciones, quasi hoc comedas, scilicet olera et legumina, hoc non, scilicet carnes et piguia. Ro. XIIII.: Qui infirmus est, scilicet in peccatis, olus manducet, Glosa: utatur aridis cibis. Cirurgizant per flagella et correcciones, quia Ierusalem per flagellum eruditur, Ier.VI: Serm.Quinqu. 129 (p.273). chordipar, -i m. faber chordas conficiens - kötélgyártó: Item eodem die cuidam Petro cordipari pro faciendis quibusdam duabus magnis cordis de canapo ... dedi sol. IcXX: 1482 Mon.civ.Zagr. XI p.282. chorizatio, -onis f. (coryzatio) saltatio sollemnis – táncmulatság: Quia hic in die saltem faciunt exclamationes et ludibria, de nocte autem coryzationes multas. Hic autem sunt omnes divisi in semetipsis, curam autem ad regni defensionem nullam habere volunt: 1524 Dl 82630 et Dl 82630; cf. Kubinyi: Királyi udvar p.311. Christianicus, -a, -um qui cultorum Christi est – keresztény: Ob huius memoriam annuatim omnes nationes Christianice gentis … illuc conveniunt. GABR.PECHW. fol. XII v . chryseus, -a, -um (χρυσός) ex auro praeparatus – aranyból készült, aranyból való, arany-: Nemo queat genio carmina digna tuo. / Chrysea dent alii interea, nos chartea tantum, / quae tibi cum placeant, iam meliora damus: 1512 Anal.nova p.215. cibator, -oris m. qui cibum porriget – élelmező: Quo et nos meritis ipsius perducat cibator et potator animarum, Iesus Christus: Serm.Quinqu. 18 (p.57). ciboriacus, -a, -um ad formam ciborii factus – cibórium alakú: Item opus ciboriacum de argento sollempne volo dari ecclesie Quinqueecclesiensi: 1348 Veszpr. okl. I p.131. cibula vide cepula dc_145_10 ciffro, -are numero v. signo signare – számmal v. jellel megjelöl: Illa autem verba 'se intromittere' in nona linea descendendo post verbum 'hac vice', similiter verbum 'fratrum', … quia in ipsis predictus scriptor erraverat, in marginibus per eundem scribi feci manuque propria cifravi: 1382 Süttő, Anjou II p.8. cimerium, -ii n. insignia et arma – címer: Item una casula de veluto albo figurato, ... cum cruce retro, aurifrisata cum ymaginibus Dei patris, Beate Virginis, cimeria (sic) et armis regis Ludovici et ab ante cum alio cimerio regis Lodovici et armis eius in longitudinem ... pro anima domine Marie regine per ... Iohannem episcopum de Scepus procurata: 1421-1425 Mon.episc.Zagr. VI p.195; cf. 1433 ibid. p.399; cf. etiam Lex.Hung. p.106 et TESz I p.437-438. cineresco, -ere in pulverem resolvi, cinerem fieri – porrá válik, elhamvad: 143
- Page 91 and 92: dc_145_10 Déri Balázs: A „Tekin
- Page 93 and 94: Budapestini MCMXCVII. Fehértói, H
- Page 95 and 96: Budapest 1993, 41-44. dc_145_10 Haj
- Page 97 and 98: dc_145_10 Szentpétery Imre szület
- Page 99 and 100: index. Edd. Margarita Kulcsár et P
- Page 101 and 102: dc_145_10 Mantello - Rigg, Medieval
- Page 103 and 104: dc_145_10 Norberg, Manuale Norberg,
- Page 105 and 106: dc_145_10 az idők folyamán. Veszp
- Page 107 and 108: dc_145_10 Stotz, Peter: Le sorti de
- Page 109 and 110: Thallóczy, Kamara haszna A Kamara
- Page 111 and 112: dc_145_10 középkori Magyarország
- Page 113 and 114: dc_145_10 SVPPLEMENTVM AD LEXICON L
- Page 115 and 116: dc_145_10 incursiones vel etiam com
- Page 117 and 118: dc_145_10 hominum admurmuratione ge
- Page 119 and 120: auxerit: MAX.TRANS. Epist. p.43. dc
- Page 121 and 122: dc_145_10 suorum amantissimus, omni
- Page 123 and 124: dc_145_10 ancillo, -are (ut ancilla
- Page 125 and 126: dc_145_10 anxiosus, -a, -um anxius,
- Page 127 and 128: dc_145_10 archiantistes, -antistiti
- Page 129 and 130: dc_145_10 asella, -ae f. asina parv
- Page 131 and 132: dc_145_10 Secundum orationem mandat
- Page 133 and 134: dc_145_10 obliquum transversatum: 1
- Page 135 and 136: dc_145_10 aequora velis. IAN.PANN.
- Page 137 and 138: dc_145_10 calamistro, -are calamist
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 145 and 146: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 147 and 148: (LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coae
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153 and 154: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 155 and 156: dc_145_10 condimentarius, -ii m. qu
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
- Page 179 and 180: dc_145_10 Voluit autem (sc. Christu
- Page 181 and 182: dc_145_10 ecapitis, -e Nec desunt,
- Page 183 and 184: BART.PANN. Epist. 1,4. dc_145_10 ei
- Page 185 and 186: dc_145_10 retulerunt damni querimon
- Page 187 and 188: allecti quotannis fere … populand
- Page 189 and 190: dc_145_10 exaltator, -oris m. qui e
- Page 191 and 192: dc_145_10 valetudine exoptatissimoq
Heus tu, quid stertis? Tu, inquam, tibi dico, homone an monstruosa chimera!: BART.PANN.<br />
Vigil. 4.<br />
chirurgizo, -are (cirurgizo) chirurgiam i.e. medicinam exercere – orvosol:<br />
Cirurgia est feramentorum incisio. Ffarmacia est medicamentorum curacio. Sancti ergo<br />
predicatores dietant per precepta et prohibiciones, quasi hoc comedas, scilicet olera et<br />
legumina, hoc non, scilicet carnes et piguia. Ro. XIIII.: Qui infirmus est, scilicet in peccatis,<br />
olus manducet, Glosa: utatur aridis cibis. Cirurgizant per flagella et correcciones, quia<br />
Ierusalem per flagellum eruditur, Ier.VI: Serm.Quinqu. 129 (p.273).<br />
chordipar, -i m. faber chordas conficiens - kötélgyártó:<br />
Item eodem die cuidam Petro cordipari pro faciendis quibusdam duabus magnis cordis de<br />
canapo ... dedi sol. IcXX: 1482 Mon.civ.Zagr. XI p.282.<br />
chorizatio, -onis f. (coryzatio) saltatio sollemnis – táncmulatság:<br />
Quia hic in die saltem faciunt exclamationes et ludibria, de nocte autem coryzationes multas.<br />
Hic autem sunt omnes divisi in semetipsis, curam autem <strong>ad</strong> regni defensionem nullam habere<br />
volunt: 1524 Dl 82630 et Dl 82630; cf. Kubinyi: Királyi udvar p.311.<br />
Christianicus, -a, -um qui cultorum Christi est – keresztény:<br />
Ob huius memoriam annuatim omnes nationes Christianice gentis … illuc conveniunt.<br />
GABR.PECHW. fol. XII v .<br />
chryseus, -a, -um (χρυσός) ex auro praeparatus – aranyból készült, aranyból való, arany-:<br />
Nemo queat genio carmina digna tuo. / Chrysea dent alii interea, nos chartea tantum, / quae<br />
tibi cum placeant, iam meliora damus: 1512 Anal.nova p.215.<br />
cibator, -oris m. qui cibum porriget – élelmező:<br />
Quo et nos meritis ipsius perducat cibator et potator animarum, Iesus Christus: Serm.Quinqu.<br />
18 (p.57).<br />
ciboriacus, -a, -um <strong>ad</strong> formam ciborii factus – cibórium alakú:<br />
Item opus ciboriacum de argento sollempne volo dari ecclesie Quinqueecclesiensi: 1348<br />
Veszpr. okl. I p.131.<br />
cibula vide cepula<br />
dc_145_10<br />
ciffro, -are numero v. signo signare – számmal v. jellel megjelöl:<br />
Illa autem verba 'se intromittere' in nona linea descendendo post verbum 'hac vice', similiter<br />
verbum 'fratrum', … quia in ipsis predictus scriptor erraverat, in marginibus per eundem scribi<br />
feci manuque propria cifravi: 1382 Süttő, Anjou II p.8.<br />
cimerium, -ii n. insignia et arma – címer:<br />
Item una casula de veluto albo figurato, ... cum cruce retro, aurifrisata cum ymaginibus Dei<br />
patris, Beate Virginis, cimeria (sic) et armis regis Ludovici et ab ante cum alio cimerio regis<br />
Lodovici et armis eius in longitudinem ... pro anima domine Marie regine per ... Iohannem<br />
episcopum de Scepus procurata: 1421-1425 Mon.episc.Zagr. VI p.195; cf. 1433 ibid. p.399;<br />
cf. etiam Lex.Hung. p.106 et TESz I p.437-438.<br />
cineresco, -ere in pulverem resolvi, cinerem fieri – porrá válik, elhamv<strong>ad</strong>:<br />
143
Change language