akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
plus equo promereri: IV,8,273. dc_145_10 argillarius, -ii m. operarius, qui muros argilla oblinit – agyagos: Item argillariis coquine XXIIII den (sc. dati sunt): 1441 DF 282530 fol. 8 r ; cf. ALMA 1995 p.58. argillo, -are lutare – sárral kiken: Item pro straminibus ad parchanum argillandum VII. den (sc. dati sunt): 1441 DF 282530 fol. 7 v ; cf. ALMA 1995 p.58. argute adv. astute – agyafurtan, ravaszul: Ipse … aliena dicta sic argute confutabat dictasque sententias improbabat, ut sue quenque sententie peniteret: BONF. III,9,169. armabilis, -e ad arma v. bellum pertinens – hadi-, fegyveres: Quod quia in regalibus servitiis, videlicet in exercitibus, tornamentis et aliis quibuslibet armabilibus processibus et expeditionibus regni personas fidelium proprii insignii titulo a diversis consueverunt distinguere: 1332 Turul 1887 p.158. armata, -ae f. exercitus v. potius expeditio – hadsereg v. hadjárat: Vobis notifico me fuisse cum rege Cippri in quadam armata, quam fecerit in Turkia, ubi capta fuerit quedam civitas amosissima nomine Ytalia, in qua maxima multitudo Saracenorum interiisset: 1361 Engel, Egy magyar lovag p.33 = Dl 47959. arrecta vide rectus Arrecta (sic ed., Dl 71824: a recta) campi parte rosam eisdem (sc. insignibus) et a leva lilium similium colorum conformatas adicimus: 1515 Áldásy, Címereslevelek II p.73. artelarius, -ii m. (Ital.: artigliere) tormentarius – tüzér: Cesarea mtas literis suis significavit nobis … Gallorum exercitum, qui civitatem quandam ab Hispanis antea captam recuperare contendebant, per sue cesaree mtis gentes fuisse artelariis etiam ademptis profligatum: 1522 Acta Tom. VI p.114. arteria, -ae f. (α̉ρτερία) vena, qua sanguis ex corde vehitur – ütőér: Nam vox sic formatur, quod pulmo attrahit aerem et attractum dirigit ad vocalem arteriam et inde ad guttur et palatum etc.: Bárczi p.69 (= OSV.LASKO, Serm.de sanctis 101,7). artifice adv.(nisi supplendum est 'artifice' v. corrigendum 'artificiosa') summa arte – művészien: Ea vero insignia in hunc modum se habent, in quem sunt in capite presentium literarum manu docta et artifice depicta: 1515/XVIII Áldásy, Címereslevelek II p.92. artulos vide ortulos Artulos (sic ed., orig. [Df 221098] ’ortulos’ legendum puto, notio autem non plene liquet) eiusdem Clementis cum sale pro eo implevissent: 1418 Zsig.oklt. VI,2529. ascendenter adv. (nisi mendum pro 'ascendentes') ascendendo --- felmenve: Exhinc quoque ascendenter per anteriorem gradum ad eundem plagam unam parvam stubellam penes coquinam domus existentem: 1491 Végh, Buda p.122 = Df 208689. 128
dc_145_10 asella, -ae f. asina parva – kis szamár: Hunc quidam … scriptor … Sarracene cuiusdam … amore correptum fuisse tradit, a qua cum efflagitatum coitum impetrare non potuisset, mox asellam, qua invectus erat, ex indomito libidinis ardore compressit: BONF. I,8,196. asinarius, -a, -um ad asinum pertinens, asino vectus –szamár-: Mores igitur reproborum, quamvis oculis intuentium placere videantur, tamen propter venenum, quod in affectu latet, quasi mola asinaria seipsos et proximos in foveam desperationis mittunt: GEORG.HUNG. p.346. 7252 asininus, -a, -um asino similis – szamárra jellemző: Frater Thomas … eundem propter suam patientiam, ut ita dicam asininam, fraterna monitione corripuit etc.: GREG.GYÖNGY. Vitae 143 (p.119). aspecto, -are aspicere, stupere, admirari – ránéz, rátekint, (meg)bámul: Palatinus ... maximam commeatus omnis generis copiam post se advexit. Que in foro longo ordine exposita, cum omnium aliquantulum ora aspectantium defixisset, subito ... hospitibus Polonis est distributa: BONF. V,4,31. aspernator, -oris m. qui aliquid aspernatur – elutasító, megvető: Qui vero ex vobis hiis duobus diebus hic non constituitur, sive sit rusticus, sive nobilis, ... tamquam aspernator patrie condempnabitur et infidelis estimabitur: 1526 Sz 1981 p.99; (locus allatus s.v 'infidelis'). asservatio, -onis f. conservatio, defensio – megőrzés, megvédelmezés: Quod (sic ed.) agendum sit, informari volumus, et quod sit de asservatione honoris et civitatis libertatis: 1483 Zimmermann, Urkb. VII p.340 = Df 246384. assessorie adv. iuxta sedendo et iudicem adiuvando – ülnökként, ülnök módjára: Tertio, quis dicitur iudex assessorie, et sic iudicabunt apostoli et viri perfecti, qui cum domino Ihesu iudice eminentius residebunt, tanquam melius scientes leges et consuetudines regni Dei, quibus sciendis et implendis hic operam dederunt: Serm.dom. I p.61; cf. superius: Secundo, quis dicitur iudex delegative etc., locus allatus s.v. 'eminenter' assuefactor, -oris m. qui populum assuetum reddit – rászoktató, tanító: Et quo ad hoc dicitur: ’Qui futurus est’, scilicet nascendo in mundum. ’Futurus’, inquam, Salvatoris precursor. Lu. 1o: ’Precedet ante illum’. Baptismi assuefactor: Serm.Quinqu. 77 (p.166). astipulatio, -onis f. (adstipulatio) assertio, probatio, actus approbandi v. confirmandi – állítás, elfogadás, megerősítés: Quare destitutas ab Unnis Pannonias annos circiter CCC aliorum adstipulatione haud facile reputarim: BONF. I,9,7. Nulla tam vehemens ac firma adstipulacio fieri potuisset, que indissolubili affinitatem hanc vinculo obligasset: Udis p.466. astragalus, -i m. (Gr.: α̉στράγαλος) cubus – kocka: Arcis forma in astragali speciem duplici muro, propugnaculo et fossa munita: BONF. IV,7,116. astralabium, -ii n. instrumentum ad astra investiganda aptus – csillagászati eszköz, 129
- Page 77 and 78: Béla felvidéki gyűjtéseiből tu
- Page 79 and 80: dc_145_10 határai között összes
- Page 81 and 82: dc_145_10 megbízhatóságának ell
- Page 83 and 84: külön a saját munkámhoz készí
- Page 85 and 86: Praefatio / Előszó: Vol. I p. V-I
- Page 87 and 88: információs rendszerei. (Historia
- Page 89 and 90: dc_145_10 Bourgain - Hubert, Le Lat
- Page 91 and 92: dc_145_10 Déri Balázs: A „Tekin
- Page 93 and 94: Budapestini MCMXCVII. Fehértói, H
- Page 95 and 96: Budapest 1993, 41-44. dc_145_10 Haj
- Page 97 and 98: dc_145_10 Szentpétery Imre szület
- Page 99 and 100: index. Edd. Margarita Kulcsár et P
- Page 101 and 102: dc_145_10 Mantello - Rigg, Medieval
- Page 103 and 104: dc_145_10 Norberg, Manuale Norberg,
- Page 105 and 106: dc_145_10 az idők folyamán. Veszp
- Page 107 and 108: dc_145_10 Stotz, Peter: Le sorti de
- Page 109 and 110: Thallóczy, Kamara haszna A Kamara
- Page 111 and 112: dc_145_10 középkori Magyarország
- Page 113 and 114: dc_145_10 SVPPLEMENTVM AD LEXICON L
- Page 115 and 116: dc_145_10 incursiones vel etiam com
- Page 117 and 118: dc_145_10 hominum admurmuratione ge
- Page 119 and 120: auxerit: MAX.TRANS. Epist. p.43. dc
- Page 121 and 122: dc_145_10 suorum amantissimus, omni
- Page 123 and 124: dc_145_10 ancillo, -are (ut ancilla
- Page 125 and 126: dc_145_10 anxiosus, -a, -um anxius,
- Page 127: dc_145_10 archiantistes, -antistiti
- Page 131 and 132: dc_145_10 Secundum orationem mandat
- Page 133 and 134: dc_145_10 obliquum transversatum: 1
- Page 135 and 136: dc_145_10 aequora velis. IAN.PANN.
- Page 137 and 138: dc_145_10 calamistro, -are calamist
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141 and 142: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 143 and 144: Heus tu, quid stertis? Tu, inquam,
- Page 145 and 146: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 147 and 148: (LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coae
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153 and 154: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 155 and 156: dc_145_10 condimentarius, -ii m. qu
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
- Page 165 and 166: dc_145_10 curriductori domini sol.
- Page 167 and 168: dc_145_10 birtokos testülete, aki
- Page 169 and 170: domum diffinitoriam congregentur: G
- Page 171 and 172: dc_145_10 deploratus, -a, -um quod
- Page 173 and 174: dc_145_10 superflue excusare dicens
- Page 175 and 176: dc_145_10 dictu, -um ut supinum ver
- Page 177 and 178: dc_145_10 definitores ordinis vel c
plus equo promereri: IV,8,273.<br />
dc_145_10<br />
argillarius, -ii m. operarius, qui muros argilla oblinit – agyagos:<br />
Item argillariis coquine XXIIII den (sc. dati sunt): 1441 DF 282530 fol. 8 r ; cf. ALMA<br />
1995 p.58.<br />
argillo, -are lutare – sárral kiken:<br />
Item pro straminibus <strong>ad</strong> parchanum argillandum VII. den (sc. dati sunt): 1441 DF<br />
282530 fol. 7 v ; cf. ALMA 1995 p.58.<br />
argute <strong>ad</strong>v. astute – agyafurtan, ravaszul:<br />
Ipse … aliena dicta sic argute confutabat dictasque sententias improbabat, ut sue quenque<br />
sententie peniteret: BONF. III,9,169.<br />
armabilis, -e <strong>ad</strong> arma v. bellum pertinens – h<strong>ad</strong>i-, fegyveres:<br />
Quod quia in regalibus servitiis, videlicet in exercitibus, tornamentis et aliis quibuslibet<br />
armabilibus processibus et expeditionibus regni personas fidelium proprii insignii titulo a<br />
diversis consueverunt distinguere: 1332 Turul 1887 p.158.<br />
armata, -ae f. exercitus v. potius expeditio – h<strong>ad</strong>sereg v. h<strong>ad</strong>járat:<br />
Vobis notifico me fuisse cum rege Cippri in qu<strong>ad</strong>am armata, quam fecerit in Turkia, ubi capta<br />
fuerit quedam civitas amosissima nomine Ytalia, in qua maxima multitudo Saracenorum<br />
interiisset: 1361 Engel, Egy magyar lovag p.33 = Dl 47959.<br />
arrecta vide rectus<br />
Arrecta (sic ed., Dl 71824: a recta) campi parte rosam eisdem (sc. insignibus) et a leva lilium<br />
similium colorum conformatas <strong>ad</strong>icimus: 1515 Áldásy, Címereslevelek II p.73.<br />
artelarius, -ii m. (Ital.: artigliere) tormentarius – tüzér:<br />
Cesarea mtas literis suis significavit nobis … Gallorum exercitum, qui civitatem<br />
quandam ab Hispanis antea captam recuperare contendebant, per sue cesaree mtis<br />
gentes fuisse artelariis etiam <strong>ad</strong>emptis profligatum: 1522 Acta Tom. VI p.114.<br />
arteria, -ae f. (α̉ρτερία) vena, qua sanguis ex corde vehitur – ütőér:<br />
Nam vox sic formatur, quod pulmo attrahit aerem et attractum dirigit <strong>ad</strong> vocalem arteriam et<br />
inde <strong>ad</strong> guttur et palatum etc.: Bárczi p.69 (= OSV.LASKO, Serm.de sanctis 101,7).<br />
artifice <strong>ad</strong>v.(nisi supplendum est 'artifice' v. corrigendum 'artificiosa') summa arte –<br />
művészien:<br />
Ea vero insignia in hunc modum se habent, in quem sunt in capite presentium literarum manu<br />
docta et artifice depicta: 1515/XVIII Áldásy, Címereslevelek II p.92.<br />
artulos vide ortulos<br />
Artulos (sic ed., orig. [Df 221098] ’ortulos’ legendum puto, notio autem non plene liquet)<br />
eiusdem Clementis cum sale pro eo implevissent: 1418 Zsig.oklt. VI,2529.<br />
ascendenter <strong>ad</strong>v. (nisi mendum pro 'ascendentes') ascendendo --- felmenve:<br />
Exhinc quoque ascendenter per anteriorem gr<strong>ad</strong>um <strong>ad</strong> eundem plagam unam parvam<br />
stubellam penes coquinam domus existentem: 1491 Végh, Buda p.122 = Df 208689.<br />
128
Change language