akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d akadémiai doktori értekezés svpplementvm ad lexicon ... - REAL-d
non erit”: Serm.Quinqu. 145 (p.304). dc_145_10 absintheus, -a, -um (de vino:) absinthio medicatus – ürmös (bor): Vasa vini VII. Unum habet defectum ’elewaraz’. Vinum absinteum in parvo vasculo I. Farina in certa quantitate. Fruges siliginis cub. XLVIIII.: 1494 Dl 26076 fol. 4 r ; cf. Lex.Hung. p.180; cf. s.v. ’absinthium’; Stirling, Lex.herb. I p.6-8. absinthiaticus, -a, -um proprietates absinthii habens - abszint-, ürmös: Secundo, quia ipsa (sc. contritio) est quasi confectio amara absinthiatica, de quo Dyascorides dicit, quod confectio facta arte apothecariorum de absinthio cum zucaro valet precipue ad quatuor. Primo epati et interioribus visceribus subvenit. Secundo stomachum confortat etc.: PELB.TEM. Quadr. XVI,S (p.C,6 v ). absinthio, -are absinthio medicare – ürömmel elegyít: Quatenus nullus vicariorum ... vinum absintiatum, coctum aut quibusvis herbis seu aliis speciebus condiri faceret: GREG.GYÖNGY. Constit. p.125 (Rubr. LXXII). absolutorius, -a, -um quod absolvit, liberat – felmentő, mentesítő: Extunc … rex de eo sit contentus et ei quietanciam absolutoriam de omnibus prestet: 1491 Katona,, Hist.crit. XVII p.208. absterreo, -ere terrore retinere, deterrere – elrettent, elrémít: Demisse barbe intonsique crines ... feroces torvosque aspectus augent tantumque terroris adiiciunt, ut solo obtutu nedum congressu perhumanos hostes absterreant: BONF. I,3,101. Othocarus Rodulphi copias vereri cepit et Ungarica bello multo magis auxilia absterrebant: BONF. II,8,413. Senatui primo placuit absterrendorum aliorum causa ... hanc in Saxones expeditionem suscipi: BONF. II,10,22. Ut uno eodemque tempore sui principis indignum fatum ulcisceretur et hoc severitatis exemplo ceterorum audaciam a diris sceleribus absterreret: BONF. II,10,150. Tali exemplo alii perfidia absterriti, ceteri omnes passim Ungaro paruere: BONF. II,10,223. Mos ei fuit ... nullam otii potestatem hosti facere, absterrere audacia et perpetuo defatigare bello: BONF. II,10,479. Caput eius Budam mittitur, manus ac pedes absterrendi gratia ad varias Pannonie urbes evecti (sc. Feliciani): BONF. II,9,265. Rumor ... increbuit. ... Hac fama Emericus oculo saucius multo gravius angi et absterreri, regi consulere, ut ... castra amoveat: BONF. IV,1,34. Ubi in ripa constitere, tormentis primum crepitantibus hostes ab instituto opere amovere occipiunt iisdem quoque machinis illi inhibentes absterrent: BONF. IV,2,248. Rex, ... ut alios a crimine lese maiestatis absterreat, ab archiepiscopo ... facit initium: BONF. IV,3,89. cf. etiam II,9,251 II,10,469. abstersio, -onis f. actus abstergendi – le- v. eltörlés: Et ponit triplicem paciendi utilitatem. Prima est culparum abstersio: Serm.Quinqu. 120 (p.254). abstractus, -a, -um cogitationi subiecta – elvont: Omnes etiam spiritus vitales et substantie abstracte et concrete eorum desolationi et confusioni arridere videntur: GEORG.HUNG. p.344. acansia, -ae f. (akansia) miles Turcicus levis armaturae – könnyűfegyverzetű török katona, akindzsi: Nec caesarea m[aiestas] per se ibit contra nostros Christianos et nostrae religionis homines, nec exercitum suum mittet per terras et dominia regiae m[aiestatis] aut akansias, sive 114
dc_145_10 incursiones vel etiam commeatores, vulgo thetas, sine voluntate et licentia regiae m[aiestatis] mittere vult: 1496 Katona, Hist.crit. XVIII p.47. accelerius lege ardentius (ardencius): Quam meus animus sanitatem meorum parentum vere non diligentius, neque accelerius (sic. ed., recte orig. [Dl 80907]: ardencius) audire desiderat, quam vestram: 1448 TSz 1929 p.125. acceptus, -a, -um (comp.) gratus – kedves: Cum nichil in terris sit aut fiat Deo accepcius vel nature humane accommodacius, quam conmuni patrie universorumque hominum cetui quam optime quamque studiosissime consulere: 1505 Tudománytár 1839 (VI) p.65. acclavatio, -onis f. actus clavis configendi – odaszegezés: Silindria, tignus (sic), claviculi ferrei, ferrei tam silindriorum, quam tignuum (sic) pro aclavatione pertinentes: 1446 Végh,, Buda p.254 = Dl 13972. accolatus, -us m. actus habitandi v. vivendiin aliquo loco – lakás, élés vhol.: Cornelius Alexander eam gentem coniectura nominis Grecam fuisse affirmat, utpote cui a montium accolatu nomen est inditum: BONF. I,6,186. accordo, -are concordare – egyetért: Illi quidem nomine suorum principalium modo subsequenti accordassent, contraxissent et fassi fuissent, quod etc.: 1510/XVI Dl 22013. accumulatus, -a, -um coacervatus – halmozott: Si quando nos nostramque patriam laudum insigniori virtute accumulatiorem splendidioremque aspicerem: 1514 Anal.nova p.38. accusatorius, -a, -um qui accusat – vádló: Ut nos … verbis accusatoriis nonnullorum … aures praeberemus … creditivas: 1385 CD Hung. X/1 p.221. acerbe adv. atrociter, dure – ádázul, keményen: Iordanis ... Atilam refert ... ad Marcianum imperatorem legatos continuo misisse per eosque acerbissime postulasse, quod etc.: BONF. I,7,78. acerbiuscule adv. indignanter, irate – haragosan: Atila ... hec procerum consilia a defatigatis potius assiduo bello animis, quam e sano iudicio promanare arbitrabatur, quare pusillanimitatis et ignavie acerbiuscule increpuit: BONF. I,6,272. acervatio, -onis f. (acervacio) actus aliquid in acervum accumulandi – fölhalmozás: Quod regii et nostri homines ... versus meridiem progrediendo pervenissent ad unam metam terream parvo tumore apparentem, ... quam metam evidenti et alciori acervacione renovassent: 1382 Dreska, Pannonh. I p.272. achanzia, -ae m. miles Turcus levis armaturae (v. forsan manipulus talium militum) --akindzsi, könnyű fegyverzetű török harcos (v. ilyenek csapata): Unus Turchus … aufugit de Bosna, qui dicit veraciter exercitus (ed.: ’így’ i.e. sic) Turchorum valde magnum congregari, nisi adhuc expectant ex curia achanzias, qui debent de supra 115
- Page 63 and 64: A ház részeinek megnevezése ugya
- Page 65 and 66: felbukkanása is arra vall, hogy ez
- Page 67 and 68: fogadná el, a diplomatika ennél
- Page 69 and 70: dc_145_10 erőfeszítésnek tűnhet
- Page 71 and 72: dc_145_10 tulajdonnévi eredetű me
- Page 73 and 74: dc_145_10 Constantinopolitanus impe
- Page 75 and 76: Bugat: 1274 Vasi Szle 1979 p.365. K
- Page 77 and 78: Béla felvidéki gyűjtéseiből tu
- Page 79 and 80: dc_145_10 határai között összes
- Page 81 and 82: dc_145_10 megbízhatóságának ell
- Page 83 and 84: külön a saját munkámhoz készí
- Page 85 and 86: Praefatio / Előszó: Vol. I p. V-I
- Page 87 and 88: információs rendszerei. (Historia
- Page 89 and 90: dc_145_10 Bourgain - Hubert, Le Lat
- Page 91 and 92: dc_145_10 Déri Balázs: A „Tekin
- Page 93 and 94: Budapestini MCMXCVII. Fehértói, H
- Page 95 and 96: Budapest 1993, 41-44. dc_145_10 Haj
- Page 97 and 98: dc_145_10 Szentpétery Imre szület
- Page 99 and 100: index. Edd. Margarita Kulcsár et P
- Page 101 and 102: dc_145_10 Mantello - Rigg, Medieval
- Page 103 and 104: dc_145_10 Norberg, Manuale Norberg,
- Page 105 and 106: dc_145_10 az idők folyamán. Veszp
- Page 107 and 108: dc_145_10 Stotz, Peter: Le sorti de
- Page 109 and 110: Thallóczy, Kamara haszna A Kamara
- Page 111 and 112: dc_145_10 középkori Magyarország
- Page 113: dc_145_10 SVPPLEMENTVM AD LEXICON L
- Page 117 and 118: dc_145_10 hominum admurmuratione ge
- Page 119 and 120: auxerit: MAX.TRANS. Epist. p.43. dc
- Page 121 and 122: dc_145_10 suorum amantissimus, omni
- Page 123 and 124: dc_145_10 ancillo, -are (ut ancilla
- Page 125 and 126: dc_145_10 anxiosus, -a, -um anxius,
- Page 127 and 128: dc_145_10 archiantistes, -antistiti
- Page 129 and 130: dc_145_10 asella, -ae f. asina parv
- Page 131 and 132: dc_145_10 Secundum orationem mandat
- Page 133 and 134: dc_145_10 obliquum transversatum: 1
- Page 135 and 136: dc_145_10 aequora velis. IAN.PANN.
- Page 137 and 138: dc_145_10 calamistro, -are calamist
- Page 139 and 140: dc_145_10 litteras ... Ara prioriss
- Page 141 and 142: dc_145_10 celsitas, -atis f. (nisi
- Page 143 and 144: Heus tu, quid stertis? Tu, inquam,
- Page 145 and 146: circumsepta, circumsepto) in castri
- Page 147 and 148: (LLMAeH II p.157,38 a -52 b ). coae
- Page 149 and 150: dc_145_10 colo, -are materiam coita
- Page 151 and 152: Stephanus de Cegled ... narrative e
- Page 153 and 154: dc_145_10 uissent compotando cum ei
- Page 155 and 156: dc_145_10 condimentarius, -ii m. qu
- Page 157 and 158: missam: 1518 Erdélyi, Register p.1
- Page 159 and 160: dc_145_10 Triclinia latissima haben
- Page 161 and 162: dc_145_10 ex tunc rector percipere
- Page 163 and 164: dc_145_10 crisos (χρυσός) vox
dc_145_10<br />
incursiones vel etiam commeatores, vulgo thetas, sine voluntate et licentia regiae m[aiestatis]<br />
mittere vult: 1496 Katona, Hist.crit. XVIII p.47.<br />
accelerius lege ardentius (ardencius):<br />
Quam meus animus sanitatem meorum parentum vere non diligentius, neque accelerius (sic.<br />
ed., recte orig. [Dl 80907]: ardencius) audire desiderat, quam vestram: 1448 TSz 1929 p.125.<br />
acceptus, -a, -um (comp.) gratus – kedves:<br />
Cum nichil in terris sit aut fiat Deo accepcius vel nature humane accommodacius, quam<br />
conmuni patrie universorumque hominum cetui quam optime quamque studiosissime<br />
consulere: 1505 Tudománytár 1839 (VI) p.65.<br />
acclavatio, -onis f. actus clavis configendi – odaszegezés:<br />
Silindria, tignus (sic), claviculi ferrei, ferrei tam silindriorum, quam tignuum (sic) pro<br />
aclavatione pertinentes: 1446 Végh,, Buda p.254 = Dl 13972.<br />
accolatus, -us m. actus habitandi v. vivendiin aliquo loco – lakás, élés vhol.:<br />
Cornelius Alexander eam gentem coniectura nominis Grecam fuisse affirmat, utpote cui a<br />
montium accolatu nomen est inditum: BONF. I,6,186.<br />
accordo, -are concordare – egyetért:<br />
Illi quidem nomine suorum principalium modo subsequenti accordassent, contraxissent et<br />
fassi fuissent, quod etc.: 1510/XVI Dl 22013.<br />
accumulatus, -a, -um coacervatus – halmozott:<br />
Si quando nos nostramque patriam laudum insigniori virtute accumulatiorem<br />
splendidioremque aspicerem: 1514 Anal.nova p.38.<br />
accusatorius, -a, -um qui accusat – vádló:<br />
Ut nos … verbis accusatoriis nonnullorum … aures praeberemus … creditivas: 1385 CD<br />
Hung. X/1 p.221.<br />
acerbe <strong>ad</strong>v. atrociter, dure – ádázul, keményen:<br />
Iordanis ... Atilam refert ... <strong>ad</strong> Marcianum imperatorem legatos continuo misisse per eosque<br />
acerbissime postulasse, quod etc.: BONF. I,7,78.<br />
acerbiuscule <strong>ad</strong>v. indignanter, irate – haragosan:<br />
Atila ... hec procerum consilia a defatigatis potius assiduo bello animis, quam e sano iudicio<br />
promanare arbitrabatur, quare pusillanimitatis et ignavie acerbiuscule increpuit: BONF.<br />
I,6,272.<br />
acervatio, -onis f. (acervacio) actus aliquid in acervum accumulandi – fölhalmozás:<br />
Quod regii et nostri homines ... versus meridiem progrediendo pervenissent <strong>ad</strong> unam metam<br />
terream parvo tumore apparentem, ... quam metam evidenti et alciori acervacione renovassent:<br />
1382 Dreska, Pannonh. I p.272.<br />
achanzia, -ae m. miles Turcus levis armaturae (v. forsan manipulus talium militum) --akindzsi,<br />
könnyű fegyverzetű török harcos (v. ilyenek csapata):<br />
Unus Turchus … aufugit de Bosna, qui dicit veraciter exercitus (ed.: ’így’ i.e. sic) Turchorum<br />
valde magnum congregari, nisi <strong>ad</strong>huc expectant ex curia achanzias, qui debent de supra<br />
115
Change language