დედამიწიდან მთვარემდე

მართლაც, მთვარე რომ მზეს შეუერთდება, მთვარეს შეუძლია მზე დააბნელოს,ხოლო, როცა საწინააღმდეგო მდგომარეობასია, მაშინ დედამიწა დააბნელებსმთვარეს. და თუ ეს რეგულარულად არ ხდება თვეში ორჯერ, იმიტომ რომ მთვარისორბიტის სიბრტყე რამდენადმე დახრილია დედამიწის ორბიტის სიბრტყესთანშედარებით.რაც შეეხება საკითხს - როგორ სიმაღლეზე შეიძლება იყოს მთვარე დედამიწისჰორიზონტიდან, ამაზე ამომწურავ პასუხს კემბრიჯის ობსერვატორიის წერილიიძლეოდა. წერილიდან ყველამ შეიტყო, რომ მთვარის სიმაღლე დამოკიდებულიადაკვირვების ადგილის სიგანეზე, თუმცა მთვარეს შეუძლია მიაღწიოს ზენიტს, ანუდასცქეროდეს ზემოდან მხოლოდ და მხოლოდ სამხრეთ განედის 28° და ჩდილოეთგანედის 28° შორის მყოფ დამკვირვებელს. აქედან გამომდინარეობდა მითითება, რომყუმბარის გასროლა მთვარის მიმართულებით აუცილებელია მოხდეს აღნიშნულიზონის ერთ-ერთი პუნქტიდან, რადგან მხოლოდ მაშინ შეიძლება იმ მიმართულებითგასროლა, რომელიც პერპენდიკულარულია ჰორიზონტისადმი და ყუმბარაც უფრომალე განთავისუფლდება დედამიწის მიზიდულობის ძალისაგან. ეს მითითებამეტად არსებითი იყო წარმატებისათვის, ამ კითხვებით იყო დაკავებულითითოეული ამერიკელის აზრი და გონება.კემბრიჯის ობსერვატორიის წერილის შემდეგ ყველაზე ბრიყვებმაც კი გაიგეს.რომ მთვარე შემოწერს არა წრეს, არამდე ელიფსს. ამასთანავე დედამიწა მოქცეულიამთვარის ერთ-ერთ ფოკუსში, რომ ყველა სხვა პლანეტა და თანამგზავრიც მოძრაობსესლისფური ორბიტებიტ და თეორიული მექანიკა ყოველგვარი დაცვის გარეშეამტკიცებს. რომ სხვანაირად არც შეიძლება ყოფილიყო. დამტკიცდა აგრეთე, რომაპოგეაში ყოფნისას მთვარე უკიდურსი მანძილითაა დაშორებული დედამიწიდან დაპირიქით, ყველაზე ახლოს დედამიწასთან მაშინაა, როდესაც გაივლის თავის"პერიგეას".ყოელივე ამას ნებით თუ უნებლიეთ იგებდ თითოეული იანკი და საერთოდსირცხვილიც კი იყო ასეთი უბრალო რამეების არცოდნა. მაგრამ თუკი ესასტრონომიული ჭეშმარიტებანი სწრაფად და ადვილად ვრცელდებოდა, შედარებითუფრო ძნელი აღმოჩნდა ადამიანთა გონებაში გამჯდარი ყოველგვარი უსაფუძვლოცრურწმენებასა და მთელი რიგი შეცდომების აღმოფხვრა.ასე მაგალითად, ზოგიერთი წარჩინებული პირი ამტკიცებდა, რომ მთვარეოდესღაც კომეტა იყო, იგი ბრუნავდა გაჭიმულ ორბიტაზე, მზის გარშემო, აქედანმეტისმეტად დაუახლოვდა დედამიწას და მისი მიზიდულობის არეში მოექცა."შინგამოჩეკილი" ასტრონომები ამ თეორიით ცდილობდნენ, აეხსნათ, მთვარესამიტომ აქვს გარუჯული, გატრუსული იერიო. ამ გამოუსწორებელ უბედურებასისინი მზეს აბრალებდნენ. მაგრამ, როცა მათ ეუბნებოდნენ, კომეტებს ატმოსფეროაქვთ, მთვარეს კი არაო, პასუხის გაცემა უჭირდათ.სხვა მშიშარა ობივატელები კი მთვარის ადგილსამყოფელის გამოგამოთქვამდნენ შეშფოთებას: ხალიფების დროინდელი დაკვირვებებისახლანდელთან შედრებისსას, გამოირკვა, რომ მთვარის მოძრაობა დედამიწისგარშემო რამდენადმე აჩქარებულა. ყური მოჰკრეს რა მათ ამ ამბავს, აქედანგამოჰქონდათ სწორი ლოგიკური დასკვნა: თუკი ეს აჩქარებული მოძრაობაგამოიწვევს ორ მნათობს სორის მანძილის შემცირებას, მაშინ ბოლოს და ბოლოსმთვარე აუცილებლად დაეცემა დედამიწას. მაგრამ ისინი მალე დანშვიდნენ დამომავალ თაობათა ბედ-იღბალზე წუხილი შეწყვიტეს, როდესაც აუხსნეს, რომ დიდიფრანგი მეცნიერის, მათმატიკოს ლაპლასის გამოანგარიშებათა თანახმად, ეს აჩქარება