ნაჭრებით გაუმასპინძლდა. მოგზაურები ისე დანაყრდნენ, ფანჯრებს არმოსცილებიან. ფანჯრების მინები კი განუწყვეტლივ ყინულის ფენით იფარებოდა.საღამოს ხუთ საათსა და ორმოცდახუთ წუთზე ჭოგრიტით შეიარაღებულნმანიკოლმა მთვარის სამხრეთ სანაპიროზე ყუმბარის მიმართულებით რამდენიმემბრწყინავი წერტილი შეამჩნია, რაც ჩაბნელებული ცის ფონზე მკვეთრადგამოირჩეოდა. ეს წერტილები წააგავდნენ წაწვეტებულ მწვერვალებს, რომელთამწკრივიც ნათელი წყვეტილი ხაზივით მოჩანდა. ისინი საკმაოდ მკვეთრადციმციმებდნენ. იგივე შეინიშნება დედამიწიდან, როცა მთვარე ან პირველიმეოთხედის დასაწყისშია, ან უკანასკნელი მეოთხედის დასასრულში.ამაში ეჭვს ვერავინ შეიტანდა. მეტორი არ იყო, რადგან მოკაშკაშე თხემს არცფერი ჰქონდა მისი და არც სიჩქარე. ვულკანის ამოფრქვევასაც არ ჰგავდა. ბარბიკენიამაში ღრმად იყო დარწმუნებული.- მზეა! - თქვა მან.- რაო? - ერთხმად იკითხეს ნიკოლმა და მიშელ არდანმა. - მზე?- დიახ, ჩემო მეგობრებო, მზე გახლავთ. საპირისპირო მხრიდან მთვარისსამხრეთ პოლუსზე განლაგებული მთების მწვერვალებს ანათებს. როგორც ეტყობა,სამხრეთ პოლუსს ვუახლოვდებით!- ჩრდილოეთ პოლუსიც უკან მოგვიტოვებია! - წამოიძახა მიშელ არდანმა. - რაკარგად მოგვსვლია! გამოდის, რომ ჩვენ თანამგზავრს გარშემო შემოვუფრინეთ!- ასეა, ასე მიშელ, ჩემო მეგობარო!- მაშასადამე, ჩვენ არ გვაშინებს არც ჰიპერბოლები, არც პარაბოლები და არც სხვაღია მრუდები.- სამაგიეროდ, ჩაკეტილ მრუდს უნდა მოვერიდოთ.- რომელ მრუდს?- ელიფსს. იმის ნაცვლად, რომ საპლანეტათშორისო სივრცეებში დაიკარგოს,მოსალოდნელია, ყუმბარამ მთვარის გარშემო ელიფსური ორბიტა შემოხაზოს.- ერიჰა!- მაშინ მის თანამგზავრად იქცევა!- მთვარის მთვარედ! - წამოიძახა აღტაცებულმა მიშელ არდანმა.- მხოლოდ, ძვირფასო მეგობარო, ნება მომეცი, ისიც აღვნიშნო, - დაუმატაბარბიკენმა, - რომ ჩვენ ამით არავითარ შეღავათი არ მოგვეცემა. სულ ერთია, მაინცდავიღუპებით.- სამაგიეროდ, სულ სხვანაირდ, და ამგვარად დაღუპვა უფრო საინტერესოა. -უპასუხა უდარდელმა ფრანგმა.ბარბიკენი მართალი იყო. ელიფსური ორბიტით ფრენისას, როგორც ეტყობა,ყუმბარას მთვარის გარშემო თანამგზავრივით უნდა ეფრინა სამუდამოდ.მზის სისტემაში გამოჩნდა ახალი ციური მნათობი მიკროკოსმი, რომლის სამიბინადარი ჰაერის უკმარისობის გამო მალე გაიგუდებოდა. ბარბიკენს სანუგეშოდ არეჩვენებოდა ახალი მდგომარეობა ყუმბარისა, რომელიც ცენტრალური დაცენტრისკენული ძალების მოქმედების სფეროში შევიდა. მაშასადამე, ბარბიკენი დამისი მეგობრები კვლავ იხილავდნენ მთვარის განათებულ ნახევრსფეროს. იქნებკიდევ მოასწრონ მათ წინაშე მზით გაბრწყინებული დედამიწის უკანასკნელიგაელვების ხილვა. იქებ შეძლონ, რომ უკანასკნელად გამოეთხოვონ დედამიწას,სადაც დაბრუნება აღარ უწერიათ! შედმეგ ყუმბარა ასტეროიდებივით ჩამქრალ,უსიცოცხლო მასად გადაიქცევა. მოგზაურები თავს მხოლოდ იმით ინუგეშებდნენ,
რომ ბოლოს და ბოლოს წყვდიადს თავს დააღწევდნენ და მზის სინათლითგანათებულ მიდამოებს დაუბრუნდებოდნენ.ამასობაში მთვარის ბნელ ზედაპირზე მთები, ბარბიკენმა რომ შეამჩნია,თანდათან ნათლად გამოიკვეთა. ეს მთები მთვარის სამხრეთ პოლუსის მახლობლადაღმართული დერფელი და ლეიბნიცი იყო.ხილული ნახევარსფეროს ყველა მთის სიმაღლე ზუსტადაა გაზომილი. იქნებ ესუჩვეულოდაც კი მოგვეჩვენოს, მაგრამ ჰიპსომეტრული მონაცემების სისწორეში ეჭვსვერ შევიტანთ. ის კი არა, იმის მტკიცებაც კი შეგვიძლია, რომ მთვარისა დადედამიწის მთების სიმაღლე თანაბარი სიზუსტითაა დადგენილი.სიმაღლის განსაზღვრის ყველაზე ხშირდ გამოყენებული მეთოდი იმაშიმდგომარეობს, რომ მთის ჩრდილს ზომავენ,მაგრამ ამ გაზომვის დროსითვალისწინებენ მზის სიმაღლეს ჰორიზონტზე. ეს მარტივი გაზომვა წარმოებს ორიპარალელური ძაფის ბადურით აღჭურვილი ტელესკოპის საშუალებით. ამასთან,ვარაუდობენ, რომ ზუსტად არის ცნობილი მთვარის დისკოს ნამდვილი დიამეტრი.იგივე მეთოდი საშუალებას გვაძლევს, მთვარის ღრუმლებისა და კრატერების სიღრმეგავზომოთ. ამ მეთოდით სარგებლობდა გალილეი; უფრო მოგვიანებით კი დიდიწარმატებით იყენებდნენ ბერი და მედლერი.მეორე მეთოდს ტანგენციური სხივეის მეთოდს ეძახიან და ასევე მთვარისრელიეფის გასაზომად იყენებენ. ამ უკანასკნელით სარგებლობენ, როდესაც მთებისმწვევალები დისკოს ბნელ ნაწილში, განათებული ნაწილის საზღვართან წარმოქმნიანმოკაშკაშე წერტილებს. ეს წერტილები ღრუბლებს ზემოთ მზის სხივებითგანათებული მთების მწვერვალებია, რომლებიც საზღვარს წარმოადგენენ მთვარისზედაპირის განათებულ და ბნელ ნაწილებს შორის. მოკაშკაშე წერტილებსა დამთვარის ზედაპირის უახლოეს განათებულ ნაწილს შორის მდებარე ბნელიშუალედის გაზომვა საშუალებას გვაძლევს ამ განათებული მთების სიმაღლე ზუსტადგანვსაზღვროთ. ცხადია, გაზოვის ასეთი მეთოდი მხოლოდ სინათლისა და ჩრდილისსაზღვართან მდბარე მდების გასაზომად გამოიყენება.მესამე მეთოდი მთვარეზე მთების პროფილის მიკრომეტრის გაზომვაა; ამმეთოდს მხოლოდ ნახევარსფეროს განაპირის მდებარე სიმაღლეების გაზომვის დროსიყენებენ. ბუნებრივია, რომ ყველა შემთხვევაში - ჩრდილების ან განათებულიმწვერვალებისა და ჩრდილების საზღვარს შორის არსებული შუალედების, ანდაბოლოს, მთების პროფილის გაზომვა - რელიეფის შესწავლა, მხოლოდ იმ პირობებშიაშესაძლებელი, თუ მზის სხივები დამკვირვებელთან მიმართებით ირიბად ეცემამთვარეს. ხოლო როდესაც მზის სხივები შვეულად ეცემა, ეს კი მთვარის გავსებისასხდება, ყველა ჩრდილი ქრება და დაკვირვება შეუძლებელია.გლილეიმ, რომელმაც პირველმა აღმოაჩინა მთვარის მთების არსებობა,ჩრდილების სიგრძის გაზომვით განსაზღვრა მათი სიმაღლე. როგორც უკვეაღვნიშნეთ, მან გამოიანგარიშა, რომ მთვარის მთების სიმაღლე საშუალოდ 4 500ტუაზს აღწევს. ჰეველიუსს გაცილებით პატარა რიცხვები მოჰყავს, ხოლო რიჩიოლისმონაცემები ორჯერ მეტია. ჰერშელი, რომელიც გაუმჯობესებულ ხელსაწყოებსიყენებდა, ჰიპსომეტრის მონაცემებს უფრო მიუახლოვდა. ზუსტი სიდიდეები კითანამედროვე ასტრონომების ნაშრომებში უნდა ვეძიოთ.თანამედროვე სახელგანთქმულმა ასტრონომებმა ბერმა და მედლერმა მთვარის 1095 მთა გაზომეს. მათი გამოანგარიშებით ექვსი მწვერვალის სიმაღლე 5 800 მეტრსაღემატება, 22 მთისა კი - 4 800 მეტრს. ყველაზე მაღალი მწვერვალი მთვარეზე 7 603მეტრის სიმაღლისაა. ამგვარად, დედამიწის მთები მთვარის მთებზე უფრო მაღალია,
- Page 1 and 2:
დედამიწიდან
- Page 3 and 4:
ცორდნორფთან
- Page 5 and 6:
- უნდა შევეცა
- Page 7 and 8:
მხატრული გემ
- Page 9 and 10:
- მთვარე დაწვ
- Page 11 and 12:
მესამე თავიე
- Page 13 and 14:
მხრიდან დააყ
- Page 15 and 16:
"რა დროს იქნე
- Page 17 and 18:
იგი დაინახავ
- Page 19 and 20:
უფრო გვიან და
- Page 21 and 22:
მთვარის ბრუნ
- Page 23 and 24:
ერთობ უმნიშვ
- Page 25 and 26:
ვოცნებობ იმ დ
- Page 27 and 28:
- მაგრამ, რას ვ
- Page 29 and 30:
და თანაც ისეთ
- Page 31 and 32:
- იმიტომ, რომ ჯ
- Page 33 and 34:
წარმოსადგენ
- Page 35 and 36:
- ამისდა მიუხ
- Page 37 and 38:
ყოველივე ეს კ
- Page 39 and 40:
მათემატიკურ
- Page 41 and 42:
- არც ერთ თქვე
- Page 43 and 44:
"კი, თქვენმა მ
- Page 45 and 46:
სავსებით იზი
- Page 47 and 48:
257 ფრანგი - ასე
- Page 49 and 50:
ბარბიკენს, რო
- Page 51 and 52:
- მე კიდევ მის
- Page 53 and 54:
თეთრები და ზა
- Page 55 and 56:
ექვსნახევარ
- Page 57 and 58:
გავიხსენოთ, რ
- Page 59 and 60:
ბარბიკენი და
- Page 61 and 62:
საბედნიეროდ,
- Page 63 and 64:
მაიორი ელფის
- Page 65 and 66:
და მხოლოდ ერთ
- Page 67 and 68:
ქვეყნის ამ ახ
- Page 69 and 70:
საფრანგეთის
- Page 71 and 72:
განზრახვაზე
- Page 73 and 74:
მოგზაურობა მ
- Page 75 and 76:
არსებებისათ
- Page 77 and 78:
- ჩვენ აქ იმის
- Page 79 and 80:
სხვებზე დაწვ
- Page 81 and 82:
- მაგრამ, დავუ
- Page 83 and 84:
თუ როგორ დადგ
- Page 85 and 86:
მხოლოდ ფრინვ
- Page 87 and 88:
- რა მიაგენი?-
- Page 89 and 90:
- უცნაური მან
- Page 91 and 92:
- შეიძლება ეს
- Page 93 and 94:
- მეგობარო, შე
- Page 95 and 96:
გარდა ამისა,
- Page 97 and 98:
გამოსახულებ
- Page 99 and 100:
აღმოსავლეთი
- Page 101 and 102:
კოლუმბიადიდ
- Page 103 and 104:
რომ იქ აუცილე
- Page 105 and 106:
და იქვე ეცნობ
- Page 107 and 108:
რამდენიმე წუ
- Page 109 and 110:
გირვანქა პირ
- Page 111 and 112:
ამის გამო წარ
- Page 113 and 114:
186 .. წელს მსოფლ
- Page 115 and 116:
დასასრულ, გამ
- Page 117 and 118:
ოცდაექვსი წუ
- Page 119 and 120:
- გეყოფა ხუმრ
- Page 121 and 122:
- ვინ იცის იქნ
- Page 123 and 124:
მიშელ არდანმ
- Page 125 and 126:
მოგზაურებს დ
- Page 127 and 128:
სამივე ძებნა
- Page 129 and 130:
- რატომ?- იმიტო
- Page 131 and 132:
დედამიწისა დ
- Page 133 and 134:
- ეს ძალიან ად
- Page 135 and 136:
- არ ვიცი, - შეე
- Page 137 and 138:
- ყველაფერი ზ
- Page 139 and 140:
- მაშ როგორ! - მ
- Page 141 and 142:
აუცილებელია
- Page 143 and 144: მეცნიერების
- Page 145 and 146: - ამგვარად, მე
- Page 147 and 148: - რა შეუმჩნევ
- Page 149 and 150: საქმე იმაში ი
- Page 151 and 152: - გაოცებულებმ
- Page 153 and 154: მთვარეს დაპა
- Page 155 and 156: - დიახ, ქათმებ
- Page 157 and 158: - არა, ეს არ მო
- Page 159 and 160: მერე კი ვნახო
- Page 161 and 162: სხვაგვარი ყა
- Page 163 and 164: ბარბიკენმა გ
- Page 165 and 166: მიწიერი სახე
- Page 167 and 168: ხილვა ნიუ-ბრა
- Page 169 and 170: სიმშვიდის ზღ
- Page 171 and 172: - ღრუბლების ზ
- Page 173 and 174: ტიხოს მთას თუ
- Page 175 and 176: ყუმბარიდან მ
- Page 177 and 178: - კარგი, ვთქვა
- Page 179 and 180: დილის ოთხი სა
- Page 181 and 182: იმდენად დიდი
- Page 183 and 184: უნდა იყოს. ეს
- Page 185 and 186: მკვეთრად დაე
- Page 187 and 188: იმყოფებოდნე
- Page 189 and 190: ფანჯრიდან და
- Page 191 and 192: ცეცხლისმფრქ
- Page 193: ზედაპირზე ირ
- Page 197 and 198: ამ დროს ყუმბა
- Page 199 and 200: რასაკვირველ
- Page 201 and 202: მართალია, მოგ
- Page 203 and 204: - კარგი, - თქვა
- Page 205 and 206: - გეთანხმები, -
- Page 207 and 208: - რა მოგველის,
- Page 209 and 210: ზუსტად ასევე
- Page 211 and 212: დაცემულიყვნ
- Page 213 and 214: - მგონი, დასას
- Page 215 and 216: - არა, არც დეპე
- Page 217 and 218: ეს გადაწყვეტ
- Page 219 and 220: დეპეშას კითხ
- Page 221 and 222: ეს მანქანები
- Page 223 and 224: გადართეს ჯალ
- Page 225 and 226: - მერე ის, რომ
- Page 227 and 228: საპატიო ვაგო
- Page 229 and 230: ასტრონავტმა