დედამიწიდან მთვარემდე

დედამიწიდან მთვარემდე დედამიწიდან მთვარემდე

geobestbooks.files.wordpress.com
from geobestbooks.files.wordpress.com More from this publisher
13.07.2015 Views

- დაახლოებით ქვემეხიდან გასროლილი ყუმბარის ტრაექტორიასავით უნდაიყოს, - განმარტა ნიკოლმა.- ჩინებულია. ჰიპერბოლა რაღაა? - იკითხა მიშელმა.- ჰიპერბოლაც მეორე რიგის ჩუკეტავი მრუდია, რომელიც წარმოიქმნება, თუკონუსი მისი ღერძის პარალელური სიბრტყით გადიკვეთება. იგი უსასრულობაშიმიმავალი ორი ტოტისაგან შედგება.- მართლა ასეა? - წამოიძახა არდანდმა მეტად სერიოზულად, თითქოს მისთვისრაიმე არაჩვეულებრივი ამბავი ეუწყებინოთ. - ახლა კი, კაპიტანო ნიკოლ, თუშეიძლება, დაიხსომე შემდეგი:შენს ჰიპერ... ბოლაში, კინაღამ ვთქვი, სენს ჰიპერ---ბო...დვაში, ყველაზე მეტად ის მომწონს, რომ იგი ისევე ბუნდოვანია, როგორც შენიგანარტება.ნიკოლი და ბარბიკენი არდანის ხუმრობს ყურადღებას არ აქცევდნენ. ისინიმეცნიერული კამათით იყვნენ გართულნი. ყველაზე მეტად ის კითხვა აღელვებდათ,თუ ყუმბარა რომელი მრუდით გაფრინდებოდა. ერთი ჰიპერბოლას ასახელებდა,მეორე კი პარაბოლას. ისინი უამრავი იქსებისაგან შედგენილი წმინდა ფორმულებითლაპარაკობდნენ და ისეთი ენით ასაბუთებდნენ ყოველივეს, რომ მიშელიმოთმინებიდან გამოდიოდა. ისინი მართლაც ცხარედ კამათობდნენ და არც ერთმოდავეს არ სურდა დაეთმო მოწინააღმდეგისათვის თავისი ამორჩეული მრუდი.მეცნიერული კამათი იმდენად გამწვავდა, რომ ბოლოს მიშელმა მოთმინებადაკარგა.- გეყოფათ, ბატონო კოსინუსებო! - თქვა მან. - მოეშვებით თუ არა პარაბოლებითდა ჰიპერბოლებით დუელს? - ამ საქმეში მხოლოდ ერთი რამ მაინტერესებს: ჩვენიყუმბარა ამ ორიდან ერთ-ერთი მრუდით რომ გაფრინდეს, სად აღმოვჩნდებიტ?- არსად, - უპასუხა ნიკოლმა.- როგორ თუ არსად?- რასაკვირველია, არსად, - თქვა ბარბიკენმა. - ორივე ხომ ჩაუკეტავი მრუდია;მათი ტოტები უსასრულობაში მიემართებიან.- რა ხართ ეს მეცნიერები! - შესძახა მიშელმა, - მუხლს ვიდრეკ თქვენს წინაშე! რაჩვენი საქმეა ყუმბარა პარაბოლით გაფრინდება თუ ჰიპერბოლით, როცა ერთსაც დამეორესაც უსასრულო სივრცეში მივყავართ?ბარბიკენმა და ნიკოლმა ღიმილი ვერ შეიკავეს. ისინი მართლა გაიტაცა"ხელოვნებამ ხელოვნებისათვის". ამაზე უფრო უშედეგო კამათი ასეთ არახელსაყრელპირობებში არასოდეს გამართულა. სამწუხარო ჭეშმარიტებას ის წარმოადგენდა, რომიმისდა მიუხედავად, ყუმბარა პარაბოლით გაფრინდებოდა თუ ჰიპერბოლით,მოგზაურები ვეღარასოდეს მოხვდებოდნენ ვერც მთვარეზე და ვერც დედამიწაზე.რა მოელოდათ მამაც მეგობრებს ახლო მომავალში? თუკი შიმშილით ანწყურვილით არ დაიხოცებოდნენ. თუ აუტანელი სიცივე არ გაყინავდათ, რამდენიმედღის შემდეგ, როცა გაზი მთლიანად გამოილეოდა, ჰაერის უკმარისობა მაინცმოუღებდათ ბოლოს.როგორ არ ეცადნენ მეგობრები, გაზი მომჭირნეობით ეხმარათ, მაინც ვერმოახერხეს. ტემპერატურის არაჩვეულებრივმა დაცემამ აიძულათ, დაეხარჯათ გაზისმარაგი. უსინათლობას როგორმე გაუძლებდნენ, მაგრამ საარსბოდ სითბოაუცილებელი იყო. საბენდიოეროდ რეიზესა და რენიოს აპარატი ძალიანეკონომიური იყო და ამიტომ ყუმბარაში აუციელბელი ტემპერატურისშესანარჩუნებლად ზედმეტი გაზის დახრჯვა არ უხდებოდათ.

ფანჯრიდან დაკვირვება გაძნელდა, ტენი ფანჯრებზე ილექებოდა და მაშინვეიყინებოდა. წამდაუწუმ წმენდდნენ მინებს. ამის მიუხედავად, მეგობრებმა რამდენიმეძალზე საინტერესო დაკვირვება მაინც ჩაატარეს.თუ მთვარის უხილავ ნაწილში ატმოსფერო ნამდვილად არის, მოწყვეტილივარსკვლავები იქ გავლისას უნდა აკიაფდნენ. ყუმბარა ჰერის ფენებში რომმიფრინავდეს, შესაძლებელი იქნბოდა მთვარის ექოთი მიღწეული ჭექა-ქუხილის,ჩამოვარდნილი ზვავის გრუხუნის, ან მოქმედი ვულკანის აფეთქების ხმის გაგონება.რომელიმე კრატერს რომ ცეცხლი ამოეფრქვია, სინათლე გამოჩნდებოდა.დამკვირვებლების მიერ გულმოდგინედ შემოწმებული მსგავსი მოვლენები მთვარისბუნების პრობლემების გადაწყვეტას მნიშვნელოვნად შეამსუბუქებდა. ფანჯარასთანმყოფი ბარბიკენი და ნიკოლი სივრცეს ასტრონომთათვის ჩვეული დაუღალავიენერგიით აკვირდებოდნენ.მაგრამმთვარის დიკსო ძველებურად მუნჯი იყო, ბნელით მოცული დამგზნებარე მკვლევარების არც ერთ კითხვას არ ჰფენდა ნათელს. ამან მიშელისსამართლიანი შენიშვნა გამოიწვია.- თუ ასეთ მოგზაურობაზე ოდესმე კიდევ ვიფიქრებთ, ახლა მთვარის დროსგამოვფრინდეთ.- მართალი ხარ, - უთხრა ნიკოლმა, - ახალი მთვარის დროს რაღაც უპირატესობაგვექნებოდა. მართალია, მზის კაშკაშით დაბნელებული მთვარე მთელიმოგზაურობის მანძილზე უხილავი იქნებოდა, მაგრამ სამაგიეროდ "სრულ"დედამიწას დავინახავდით. გარდა ამის, თუ მთვარეს ორივე მხრიდანშემოვუფრენდით, როგორც ახლა, მისი უხილავი ნახევარსფერო მთლიანადგანათებული იქნებოდა.- კარგად თქვი, ნიკოლ. შენ რაღას ფიქრობ ამაზე, ბარბიკენ? - ჰკითხაპრეზიდენტს მიშელ არდანმა.- აი, რას ვფიქრობ, - სერიოზულად უპასუხა "საზარბაზნე კლუბის"პრეზიდეტნმა. - თუ მსგავსი მოგზაურობა ოდესმე კვლავ მოგვიწევს, ზუსტად იმავედროს და იმავე პირობებში უნდა გამოვფრინდეთ, როგორც ამჯერად. თუ მიზანსმივაღწევდით, - მაშინ რა თქმა უნდა, აჯობებდა გადავსულიყავით მკვეთრადგანათებულ მატერიკზე, ვიდრე თავი წყვდიადში ცაფლულ ნახევარსფეროზეამოგვეყო. ცხადია, მაშინ მთვარეზე პირველად უფრო ხელსაყრელ პირობებშიდავბანაკდებოდით. ხოლო მთვარის უხილავ ნაწილს მთვარის ნახევარსფეროზეჩვენი კვლევით ექსკურსიების დროს ვეწვევოდით. მაშასადამე, სავსე მთვარისპერიოდი სწრედ შევარჩიეთ, მაგრამ უპიერველეს ყოვლისა, მიზნისთვის უნდამიგვეღწია და გადახრა თავიდან აგვეცილებინა.- ამაზე ვრვინ შეგედავება, - უთხრა მიშელ არდანმა, - რაც არ უნდა თქვა,მთვარის მეორე მხარეზე დაკვირვების ხელსაყრელი მომენტი ხელიდან გავუშვით.იქნებ სხვა პლანეტების ბინადრებმა თავიანთ თანამგზვრებზე გაცილებით მეტიიციან, ვიდრე ჩვენმა მეცნიერებმა - დედამიწის თანამგზავრზე.მიშელ არდანის ამ შენიშვნას ასე შეიძლება ვუპასუხოთ: ზოგიერთითანამგზავრის შესწავლა მართლაც უფრო ადვილია თვიანთ პლანეტასთანსიახლოვის გამო. სატურნის, იუპიტერისა და ურანის ბინადართ, თუკი ისინინამდვილად არსებობენ, ადვილად შეუძლიათ, დაამყარონ კავშირი თავიანთმთვარეებთან. იუპიტერის ოთხი თანამგზავრი მის გარშემო 108260, 172 200, 274 700და 480 130 ლიეს დაშორებით ბრუნავს. ეს მანძილი გამოთვლილია იუპიტერისცენტრიდან, ხოლო თუ გამოვაკლებთ მისი რადიუსის სიგრძეს, რომელიც 17-დან

ფანჯრიდან დაკვირვება გაძნელდა, ტენი ფანჯრებზე ილექებოდა და მაშინვეიყინებოდა. წამდაუწუმ წმენდდნენ მინებს. ამის მიუხედავად, მეგობრებმა რამდენიმეძალზე საინტერესო დაკვირვება მაინც ჩაატარეს.თუ მთვარის უხილავ ნაწილში ატმოსფერო ნამდვილად არის, მოწყვეტილივარსკვლავები იქ გავლისას უნდა აკიაფდნენ. ყუმბარა ჰერის ფენებში რომმიფრინავდეს, შესაძლებელი იქნბოდა მთვარის ექოთი მიღწეული ჭექა-ქუხილის,ჩამოვარდნილი ზვავის გრუხუნის, ან მოქმედი ვულკანის აფეთქების ხმის გაგონება.რომელიმე კრატერს რომ ცეცხლი ამოეფრქვია, სინათლე გამოჩნდებოდა.დამკვირვებლების მიერ გულმოდგინედ შემოწმებული მსგავსი მოვლენები მთვარისბუნების პრობლემების გადაწყვეტას მნიშვნელოვნად შეამსუბუქებდა. ფანჯარასთანმყოფი ბარბიკენი და ნიკოლი სივრცეს ასტრონომთათვის ჩვეული დაუღალავიენერგიით აკვირდებოდნენ.მაგრამმთვარის დიკსო ძველებურად მუნჯი იყო, ბნელით მოცული დამგზნებარე მკვლევარების არც ერთ კითხვას არ ჰფენდა ნათელს. ამან მიშელისსამართლიანი შენიშვნა გამოიწვია.- თუ ასეთ მოგზაურობაზე ოდესმე კიდევ ვიფიქრებთ, ახლა მთვარის დროსგამოვფრინდეთ.- მართალი ხარ, - უთხრა ნიკოლმა, - ახალი მთვარის დროს რაღაც უპირატესობაგვექნებოდა. მართალია, მზის კაშკაშით დაბნელებული მთვარე მთელიმოგზაურობის მანძილზე უხილავი იქნებოდა, მაგრამ სამაგიეროდ "სრულ"დედამიწას დავინახავდით. გარდა ამის, თუ მთვარეს ორივე მხრიდანშემოვუფრენდით, როგორც ახლა, მისი უხილავი ნახევარსფერო მთლიანადგანათებული იქნებოდა.- კარგად თქვი, ნიკოლ. შენ რაღას ფიქრობ ამაზე, ბარბიკენ? - ჰკითხაპრეზიდენტს მიშელ არდანმა.- აი, რას ვფიქრობ, - სერიოზულად უპასუხა "საზარბაზნე კლუბის"პრეზიდეტნმა. - თუ მსგავსი მოგზაურობა ოდესმე კვლავ მოგვიწევს, ზუსტად იმავედროს და იმავე პირობებში უნდა გამოვფრინდეთ, როგორც ამჯერად. თუ მიზანსმივაღწევდით, - მაშინ რა თქმა უნდა, აჯობებდა გადავსულიყავით მკვეთრადგანათებულ მატერიკზე, ვიდრე თავი წყვდიადში ცაფლულ ნახევარსფეროზეამოგვეყო. ცხადია, მაშინ მთვარეზე პირველად უფრო ხელსაყრელ პირობებშიდავბანაკდებოდით. ხოლო მთვარის უხილავ ნაწილს მთვარის ნახევარსფეროზეჩვენი კვლევით ექსკურსიების დროს ვეწვევოდით. მაშასადამე, სავსე მთვარისპერიოდი სწრედ შევარჩიეთ, მაგრამ უპიერველეს ყოვლისა, მიზნისთვის უნდამიგვეღწია და გადახრა თავიდან აგვეცილებინა.- ამაზე ვრვინ შეგედავება, - უთხრა მიშელ არდანმა, - რაც არ უნდა თქვა,მთვარის მეორე მხარეზე დაკვირვების ხელსაყრელი მომენტი ხელიდან გავუშვით.იქნებ სხვა პლანეტების ბინადრებმა თავიანთ თანამგზვრებზე გაცილებით მეტიიციან, ვიდრე ჩვენმა მეცნიერებმა - დედამიწის თანამგზავრზე.მიშელ არდანის ამ შენიშვნას ასე შეიძლება ვუპასუხოთ: ზოგიერთითანამგზავრის შესწავლა მართლაც უფრო ადვილია თვიანთ პლანეტასთანსიახლოვის გამო. სატურნის, იუპიტერისა და ურანის ბინადართ, თუკი ისინინამდვილად არსებობენ, ადვილად შეუძლიათ, დაამყარონ კავშირი თავიანთმთვარეებთან. იუპიტერის ოთხი თანამგზავრი მის გარშემო 108260, 172 200, 274 700და 480 130 ლიეს დაშორებით ბრუნავს. ეს მანძილი გამოთვლილია იუპიტერისცენტრიდან, ხოლო თუ გამოვაკლებთ მისი რადიუსის სიგრძეს, რომელიც 17-დან

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!