დედამიწიდან მთვარემდე

მიწიერი სახელები შეარქვა. ასე გაჩნდა მთვარეზე არაბეთი სინაისნახევარკუნძულით, სიცილია, ცენტრში ეტნათი, ალპები, აპენინები, კარპატები,ხმელთაშუა და მარმარილოს ზღვები, შავი და კასპიის ზღვები. ეს სახელები მთვარისზღვებსა და მთებს სრულებითაც არ შეეფერებოდა, ვინაიდან მათ სულ სხვაგვარიმოხაზულობა აქვთ, ვიდრე მიწიერ თანამოსახლეებს. არა მგონია ამ თეთრ, დიდლაქაზე, წამახული კონცხი რომ აქვს და სამხრეთით მთვარის მატერიკებით არისშემოსაზღვრული, გაარკვიო, სად არის ინდოეთის ნახევარკუნძული, ბენგალიისყურე ან კიდევ კოხინხინა. ამიტომ ბუნებრივია, რომ ეს სახელები მათ არ შეერქვათ.ადამიანის სუსტი მხარეების მცოდნე სხვა კარტოგრაფმა კი ახალი სახელებიშემოგვთავაზა. ეს სახელები აკმაყოფილებდა ადამიანის პატივმოყვარეობას დაამიტომ სწრაფადაც მიიღეს და სიამოვნებითაც დანერგეს მეცნიერებაში.ეს კარტოგრაფი იყო მამა რიჩიოლი, ჰეველიეს თანამედროვე, მისი რუკა სავსეიყო უხეში შეცდომებით, მაგრამ სამაგიეროდ მთვარის მთები ძველ და ახალმეცნიერთა და დიდ ადამიანთა სახელებით მონათლა.XVII საუკუნეში ასტრონომმა დომინიკე კასინმა მთვარის მესამე რუკა შეადგინა.მართალია, ეს რუკა რიჩიოლისეულ რუკაზე უკეთ იყო შესრულებული, მაგრამ ზუსტზომებს არც ის იძლეოდა. იგი რამდენჯერმე დაიბეჭდა და გავრცელდა კიდეც, მაგრამბოლოს ბრინჯაოს დაფა, რომელიც დიდხანს ინახებოდა სამეფო ტიპოგრაფიაში,წონით გაიყიდა, როგორც უვარგისი ნივთი.ცნობილმა ფრანგმა მათემატიკოსმა და გრავიორმა ლაგრიმაც დახაზა ოთხიკვადრატული მეტრი სიდიდის რუკა, მაგრამ იგი არასოდეს დაუბეჭდავთ.XVIII საუკუნის შუა რიცხვებში გერმანელი ასტრონომი ტოვია მაიერი სეუდგარუკის გამოცემას, რომლის სიდიდეები პირადად ჰქონდა დაზუსტებული. მაგრამ არდასცალდა, 1762 წელს გარდაიცვალა.შემდეგ უნდა დავასახელოთ ლილეინტალელი შრეტერი, რომელმაც მთვარისრუკის რამდენიმე მონახაზი გააკეთა. შემდეგ ვინმე დრეზდენელმა ლორანმაოცდახუთგვერდიანი ცხრილი შეადგინა, ოთხი ფურცელი გრავიურებული იყო. დაბოლოს, 1830 წელს ბერმა და მედლერმა შეადგინეს თავიანთი ცნობილი Mappaselenographica მთვარის რუკა. ამ რუკაზე მთვარის დისკო ისეა გამოსახული, როგორცმიწიდან დამკვირვებელს წარმოუდგენია იგი. მაგრამ მთებისა და ველების განლაგებამხოლოდ ცენტრალურ ნაწილშია ზუსტი. სამხრეთით, ჩრდილოეთით,აღმოსავლეთით და დასავლეთი მხარეები შემცირებულია. ამიტომაც ცენტრალურნაწილს ვერ შეედრება. ოთხმოცდათხუთმეტი კვადრატული სანტიმეტრის სიდიდის,ოთხნაწილიანი - ეს ტოპოგრაფიული რუკა შედევრადაა მიჩნეული მთვარისკარტოგრაფიაში.ჩამოთვლილთა გარდა შეიძლება გავიხსენოთ აგრეთვე გერმანელი ასტრონომისიულიუს შმიდტის მთვარის რუკა, მამა სეკის ტოპოგრაფიული შრომები, ინგლისელიმოყვარული უორენ დე ლა რიუს შესანიშნავი ცდები და ბოლოს,ლეკუტურიესა დაშაპიუის რუკები, რომლებიც 1860 წელს შესრულდა ორთოგონალური პროექციით,გასაოცარი სიზუსტითა და მკაფიოდ.ასეთია მთვარის რუკების სია. ბარბიკენი მათ შორის მხოლოდ ორ რუკასეყრდნობოდა. ერთი იყო ბერისა და მედლიერის რუკა და მეორე - შამპიუისა დალეკუტურიესი. ეს რუკები ძალზე შველოდა მთვარეზე დაკვირვებისას.რაც შეეხება ოპტიკურ ხელსაწყოებს, ბარბიკენს შესანიშნავი ზღვის ჭოგრიტიჰქონდა. ამ მოგზაურობისთვის საგანგებოდ მოსახერხებელი. ისინი დასაკვირვებელობიექტს ასჯერ ადიდებდნენ და მაშასადამე მთვარის დედამიწასთან 100 ლიეზე