Herodotus graece [et] latine - Historia Antigua

Digitized by the Internet Archive 

in 2011 with funding from 

University of Toronto 

http://www.archive.org/details/herodotusgraecee02hero

LGr 

H5G2Du £3, 

HERODOTUS 

&. 

GRJECE 

ACCEDUXT 

AXXOTATIONES SELECTiE 

NECNON 

IXDEX LATINUS, 

EX EDITIONIBUS 

TVESSELINGII ET REIZIL 

f^didit Gecrce DunbArl 

. II. 

EDINBURGi: 

6 preio Scaticmico, 

IMPEXSIS GULIEL5M LAIHG. 

MDCCCVl,

-b 

> *

.II. 

. ->

1 2,. 

202,• Jg Kvgov,-7 

''^ ,) 

^(9 ,) 

, < 

eTotTjtrccTOy fcou 

HERODOTI 

HALICARNASSEI 

HISTOPvIARUM 

JLIBER SECUNDUS, 

Ltro vita fun&o, regnum 

fuicepit Cambyfes, ejus et Caffandanas 

Pharnafpe genitae fi- 

Jius ; 

quam ante virum defunc- 

qUl INSCRIBITUR 

EUTERPE. 

tam Cyrus ingenti ludhi et ipfe 

prcfequutus eil, et ceteris, quibus 

imperabat, eam ingenti 

luoiu proiequi prsecepit. HU

. EUTERPE. II. 

^,, [^ - 

3« ) ,- 

' ,, {& , .\ 

\' 

), 

) 

- 

VPyj•) xa) 

. 

'. 3s, 

, "- 

- ,ivof/, 

"^^ , , 3 

, .' ^ 

, 

- 

\ 

4 

parentibus ortus Cambyfes, 

quum Ioncs et iEolenies pro 

patriis fervis haberet, adverfus 

./Egyptios fecit expeditionem, 

comparato cum ex fubjeotis 

aliis, tum vero e Grxcis, quibus 

dominabatur, exercitu. 

2. iEgyptii autem, priufquam 

apud eos regnaret Pfammetichus, 

omnium hominum 

fe prinios cxtitifle arbitraban- 

,^ - 

tur : verum Pfammeticho regnum 

adepto, quem inceifit cupido 

ndfcendi quinam primi 

hominum extiiiflent, ex eo 

tempore putaverunt, Phrygas 

quam fe priores cxtitiffe, fe 

vcro quam ceteros. Enimvero 

Pfammetichus, quum fcifcitando 

quinam primi hominum extitiflent, 

nullam viam hujus 

curcs mvsnire pofict, hujufruo-

- 

EUTERPE. II. 5 

' , 

ie. ouo 

^ , - 

^ , $ 

,^ . , - , - 

, 

,. 

,, '- - 

, 

- 

?;, , . ,, 

- 

. , 

' rem machinatur : pueri/ios 

duos ex humilibus parentibus 

recens natos, tradit paitori in- 

ter pecora nutriendos hiinc in 

mooum : jubensneminemcoram 

eis \ Tocem ullam edere, fed in 

deferta cafa ambos ieorfum locari, 

eifdemque fuo tcmpore 

capras adduccre : ubi autem 

la

, , 

6 EUTERPE. II. 

\ zou ^, 

, \ - 

. - 

- 

, - 

, - 

. 

, ; 

, - 

, r 

- 

f/AV 

'.. ^. - 

, , 

' . 

-, 

"[1(1' 

- 

. \ 

exhibuitque. Quos quuin et 

dem vcrbum frequentaretur, 

ita demum re domino indicata, 

3. Quod ita a&um efle ex 

facerdotibus Vulcaai in urbe 

juiTi.s ab eo, puerulos attulit Memphi audiebam. Grseci tamen 

cum alia multa inepta 

j 

ipfe Pfammetichus audiffet, j memorant, tum vero Pfammepercontabatur,quinam 

homines tichum pueros nutricndos ita 

i 

bccos quippiam appellarent ?— curafie apud muliercs, quarum 

Hxcpercontanscomperit Phry- t linguas excidifiet. Et talia de 

gas pancm appellare. Tali modo 

quum rem ponderaviffent, 

puerorum nutrimentis refere- 

bant. Alia quoque apud Memphin 

audivi ex Vulcani facer- 

Êgyptii Phrygas fe vctuftiores i 

ellc conccflerunt. j dotibus, ciyn quibus in collo-

) 

. , zoci \v MfjN0f, \ 

tpsv 

quium veni. Quin eciam harum 

lpfarum rerum gratia et 

The.b-is et Heliopolin me contuli, 

animo cognofcendi, nunquid 

conientanea di&ari eiTent 

iis quae Ivlernohi dicerentur. 

Nam Heliopoiitani feruntur 

TEgyptiorum eife (blerttffimi. 

Quas vero narrationes ad divina 

pertinentes audivi, eas 

non libenter ir. publicum enunciaverim, 

niii ipforum tantum- 

- 

^ - , 

(, 

. 

modo nomina ; exiftiman- - - 

nes homines idera noviiU de 

his ; quorum quicquid commemorabo, 

id orationc coaift 

commemorabo. 

4. Quse autem humana ne- 

. funt, nsec -ita referebant 

fe convenientes, Omnium 

homioum primos iEgyptios 

annum reperiffe, defcriptis per 

etl accim temporum partibus, 

Et hsec excogitaviife ex 

A 4 

.

EUTERPE. II. 

, ~ 

- 

, 

$^, yowFi 

( -, 

^^^ - - 

, - 

,. \ . 

^ /£&>> S£ 

- - 

. , 

, 

&\ $' 

, 

\ 

\ 

6. ,- \ £- 

. , , 

aftris dicehant ; tanto prudentius, 

me arbitro, hoc ducentes 

quam Graeci ; quod Grxci qui- 

dem tertio quoque anno intercalarem 

adinducunt, temporum 

gratia : iEgyptii vero tricenorum 

dierum tenentes duodecim 

menfes, adjiciunt cuique anno 

quinos dies extra numerum, 

unde eis circulus temporum 

conftat eodcm rediens. JEgyptios 

quoque primos, duo- 

— : 

decim deorum cognomina in 

ufu habuifle, et ab iilis Grrecos 

fuifle mutuatos. Item primos 

ipfos diis et aras et Cmulacra 

et delubra ftatuifle : quinetiam 

animalia in faxis fculpiiiTe 

quarum rerum pleraque fic ef- 

feda opere derr.onftrabant. 

Praeterea primum in iEgypto 

mortalium regnafle Mcna, 

ac fub eo cmnem iEgyptum, 

pratcr Thebaicam pra:ie«itv.-

EUTERPE. II. 

kkctkv- ' 

. 

Gvh\u vrsptyov

EUTERPE. II. 

, 

« *v 

^ \ 

, 

S*'. os 

*; 

, ' 

f/ - 

. 

% > Si 

, ^ 

' 

,* 

ym+ 

,\ 

',. - 

' is 

- 

, , . 

^, . 

cris in undecini orgyis vel profunditate 

quatuor et quadraginta 

cubitorum, qua: res declarat 

eatenus effe profufionem 

telluris. 

6. Porro autem ipfius JEgypti 

longitudo fecundum mare 

eft fexaginta fchoenorum,quemadmodum 

nos iEgyptum effe 

diftinguimus afinu Plinthinete, 

ufque ad paludem Serbonida, ad 

quam monsCafiusfe porrigit. I- 

: z ab hac funtfexaginta fchcs - 

— 

- 

ni. Etenim qui modicum terrsc 

poflident, menfi funt illam per 

orgyias vel menfuram quatuor 

cubitorum : qui minus inopes 

tcrra^, ftadiis : qui multum 

poffident, parafangis : qui plu- 

rimum quantum, fchoenis. 

Refpondct autem parafanga 

tricenis ftadiis ; fchccnus, mcn- 

fura iEgyptiaca, fexagenis. 

Ita erat ./Egyptus propter jnare 

ftadiorum trium millium fexcentorum,

, 

EUTERPE. . II 

' 

'. na)^, 

, ,), ) . is 

, 

\ 

" 

cJJ, - 

', , 

, - 

, ,- 

7,., 

, 

- 

) ,. 

, , 

^ 

' 

9} . 

- 

. Hinc quidem etiam ad 

Heliopolin mediterranea ver- 

fus JEgyptus lata eft, iupina 

oninis et aquarum inops fimul 

ac limofa. mari autem ver- 

fus Heliopolin adfcendenti, iter 

eft ejufdem fpatii, cujus id 

quod ex Athenis ab ara duodecim 

deorum fert Pifam et ad 

delubrum Jovis Olympii : qux 

itinera iiquis computet, inve- 

niat parum quiddam differre, 

quominus fit par earum longitudo, 

non amplius quindecim 

ftadiis. Nam vise quas ex Athenis 

Pifam fert, quindecim 

ftadia defunt, ut fit mille ct 

quingentorum ftadiorum : at 

ea quae a mari ad Heliopolin 

ducit, hunc numerum complet. 

8. Ab Heliopoli autem fu- 

periora petenti iEgyptus ar.- 

guila eil ; nam ab una parte 

mons Arabi» prsetentus eft, al>

1« EUTERPE. II. 

,, , * 

- 

, ,(fioov arr 

7. , &~. , - 

ccl ,- 

, . ?., 

, ' - 

,^ - 

otsro 

, 

, 

, ?,- 

, 

. - 

yvzTov, /./. , 

, '•\>,- 

* , - 

, dq 

', *, - 

;• juilone fcrens ad meridiern 

atqne ad auftrum, femper furfdm 

tendens ad mare, quod 

rubrum vocatur. In eo iunt 

Japidicinx, ad pyramides, quae 

kint apud Memphin, excifas. 

ihi quidem definens mons revlectit,in 

qu.-Edictum eft. Qua 

vero longifilmus fui ipfius eft, 

iiuorum ego audiebam id mcnn 

itineris efie ab aurora ad 

vefperam ; et ejus extrema 

quae ad auroram vergunt, fe- 

racia thuris. Atque hic quidem 

mons talis eft. Latusautem 

JEgypti verfus Africam 

alius mons faxeus urget, in quo 

pyramides funt, fahulo obvolutus, 

eodem modo porredus, 

quo Arabici montis partes, 

quae ad meridiem ferunt. Quod 

jgitur 2b Heliopoli patet, r.o?.

EUTERPE. II. »3 

ioli, , ocrov re 

iovara. ok 

, ,, [, 

\' . 

" 

, . &' . [, , 

^, 

,- 

3 \ 

{ ' , 

, , 

,, 

,% 

y ,,/•. 

, , && , 

\ 

^ 

\ ôi - 

)^[^^ ??- 

ampla regio eft, ut fit iEgypti 

fed iEgyptus eft anguila, quatuor 

dierum navigationis. Horum 

quos dixi montium medi• 

um campeftris eft terra, itadiorum 

ferme, ut mihi videbatur, 

qua parte ardtiffima eft, non 

amplius ducentorum, e monte 

Arabico ad eum, qui dicitur 

Libytus. Illinc vero rurfus 

JLgyptus laxa cil» 

; 

9. Atque ita fitus regionis 

hujus natura comparatus eit. 

Ab Heliopoli autem ad Thebas 

novem diebus furfum navigatur, 

fpatio quatuor millium 

oolingentorum et fexaginta ftadiorum, 

hoc eft, unius et o&oginta 

fchoenorum : quae JEgypti 

iladia compofita, fecundu:u 

quidem niare funt, prout 

a me fuperius indicatuni eft.

EUTERPE. II. 

('^. \ %< 

(', - 

) )'. $ - 

. 

) . 

, . , - 

' 

[> - 

, \ ', 

6- 

yz 

- 

, , '- 

, 

. ,- 

^ ) , ) 

, - 

tria millia fexcenta : quantum 

vero a mari ad mediterranea 

ufque Thebas fit, indicabo 

funt enim fex millia ac centura 

viginti ftadia : a Thebis autem 

ad urbem nomine Elephantinam, 

odtingenta et mille. 

10. Hujus igitur regionis, 

qux a me di

) Ns7Xov 

, 

EUTERPE. 

, 

II. *5 

, ,sltn. 

'' ii, 

) ^. 

'. "> 

, , ^- 

$ 

, 

,&- 

- 

, - 

& 

), ; , , - 

, 

* $, , 

quinque oiliis Nili, refpe&u 

copiae et multitudinis aquarum. 

Sunt et alii fluvii nequaquam 

magnitudine Nilum xquantes, 

qui magna opera ediderunt, 

quorum nomina poflem referre; 

cum aliorum, tum vero non 

minimum Acheloi, qui per Acarnaniam 

fluens et emifius 

in mare Echinadum infularum 

dimidiam partem fecit jam 

continentem. 

, ) 

ii. Eft autem Arabicre regionis, 

non procul tanien ab 

./Egypto, finus maris, invergens 

ex eo mari, quod rubrum vo- 

catur, ita longus atque arolus, 

ut difierendo oitendam. Longitudo 

quidem, inchoanti pernavigare 

ex receffu in amplum 

aequor, confumit quadraginta 

die?, fi remigatio ufurpetur 

latitudo vero, ubi finus ampliffimus 

eil, dimidiatum diem 

:

EUTERPE. II. 

, ' * 

, ' , ' ,- 

, ZP-y/ocAott ?., , 

- , - 

, ' 

- 

%. -^ 

' - 

, , ,' ; ~ 

,, f/, dcv 

^^ ^ 

, &', \ 

f/, , - 

navigationis. quo finu quotidie 

xftus et receffus eft. Alium 

hujuimodi arbitror finum 

ctiam extitiffe iEgyptum ; ex 

quibui iile quidem, a mari fepteotrionali 

finus infundens JEthiopiam 

verfus : alter vero 

Arabicus, de quo a me fermo 

inftituetur, ab auftrino Syriam 

verfus tendit -. 

qui 

prope iibi 

inviccm fuos receiius perforant, 

fed exiguo quodam terra; in- 

tervallo dirempti. Quod ii in 

; 

hunc Arabicum finum Nilus 

volet alveum fiium convertere, 

quid eum prohibebit ifto fluentc 

utiquc intra viginti millia annorum 

oblimatum iri ? Ego 

enim credo etiam intra decem 

millia aggeratum et oblimatum 

alicubi effc in eo tempore, quod 

ante me natum tranfiit. Et 

non rurfus oblimaretur finus etiam, 

qui multo major elTec 

hoc Arabico, a tanto fluminc 

atque ita operofo ?

EUTERPE. . 

'. *% , 7- - 

,, ,, < , 

, , %, , 

, ) , 

,' ), . 

, , 5 

, ,^ 

, 

;- 

, 

),, ,) [ 

{/, - 

) - 

, , , -^* ,stou 

Ttai 

) . 

12. Itaque quse circa iEgyptum 

sunt,etdicentibus illa credo, 

et ipse ita habere valide existimo 

; quippe quum videam et 

iEgyptum procurrere extra vicinam 

regionem, et conchylia 

apparere in montibus, ac salsuginem 

efllorescere, ita ut etiam 

pyramides corrumpat : et hunc 

montem, qui in iEgypto est super 

Memphin, arenas solas habere. 

Prajterea autem regione 

ToM. II. 

nec Arabias conterminse Êgyptum 

adsimilem esse, neque Africse, 

immo nec Syrias (etenim 

Arabias maritimam oram Syrii 

incolunt) sed nigram terram et 

confractam, quippe quse sit limus 

et proluvies, ex ./Ethiopia 

delata ab flumine. Nam Afiricam 

scimus humum magis ru- 

bram esse, et fere arenosiorem 

Arabiam vero atque Syriam, argillosiorem 

ac suppetrosam. 

;

, 

. ) 

) 


\ 

) , - 

. - 

vaxocia, . . - is 

, - 

, 

^* 

\ 

, % «- 

?, , ^, - 

, ^ - 

13. Quin etiam hoc magnum 

hujus regionis documentum 

mihi aiebant sacerdotes, sub rege 

Mceri fiuvium, quoties octo 

irynimum cubitos adscenderet, 

irrigasse iEgyptum quae infra 

Miunphin est ; necdum ab obitu 

Moerio.s nongenti erant anni, 

quum h;gc ego a sacerdotibus 

audiebam, At nunc, nisi ad 

sedecim aut pjjqimum ad quin- 

ilecim cubitos adscjendat fluvius, 

in regionem non supergrediiur. 

Quae regio, si proportione sic in 

altum surgat, et tantundem ad 

incrementum tendat, non restagnante 

in eam Nilo, videntur 

mihi iEgyptii, utique Mgyptiorum 

llli, qui infra paludem 

Moerin incolunt, cum alia loca, 

tum vero eum qui vocatur Delta, 

idem passuri omni futuro tempore 

iEgyptii, quod aiebant ipsi 

passurosaliquando Grxcos. Nara

EUTERPE. 

, 

II. 19 

\6. 

" ',, , , 

- 

. , >*^ 

5s 

', ,- 

. . 

- 

/ ti\ \* 

$ & '/, 

) . ) , 

- 

) [ , .~ 

- 

ygovov -^- 

, 

quum audirent omnem Graecorura 

terram pluvia perfundi, non 

rigari fhiminibus, ut suam, dicebant 

fore nt Graeci decepti aliquando 

magna spe, male esuri- 

rent. Oui sermo hoc dicere 

vult, Grxcos, si nolit eis deus 

pluere, sed siccitatem immittere, 

fame extinctum iri, utpote quibus 

nullum sit remedium aqu«e, 

nisi tantum a Jove. 

14. Atque haec quidem ab 

iEgyptiis in Graecos recte perpensa 

dicuntur ; age, nunc vi- 

cissim dicam quomodo res ipsis 

iEgyptiis se habeant. Si, ut 

superius dicebam, quse infra 

Memphin est regio, (hasc enim 

est qua augescit) velit in altum 

crescere proportione prseteriti 

temporis, aliud quam iEgyptiorum 

illi, qui istic incolunt esu 

2


,; , 

yz 

, 

, - 

^; ,- 

,, /f 

, - 

$, 

, ,, 

,, , 

, 

, 7*, ,^ , , - 

, . 

% , - 

. 

riar.t, si neque pluviam accipiet 

regio, neque flumen exspatiari 

valebit super rura ? Isti namque 

nunc tum ex aliis omnibus hominibus,tum 

ex reliquis JEgyptiis, 

maxime nullo partum labore 

percipiunt friictum, qui neque 

aperiendis aratro sulcis operan- 

tur, neque subigendo solo, r.eque 

aiiud quicquam operis faciendo, 

quod in arvo colendo 

cxteri mortales sustinent : sed 

postquam fluvius sua sponte superveniens 

irrigavit rura, irrigataque 

reliquit rursus, tunc in 

suum quisque rus jacto semine 

sues immittit, et satis conculcato 

a suibus semine, messem deinde 

expectat : atque ubi suibus frumentum 

excusserit, ita demum 

percipit.

& 


- 

. Ei 

srif),\ 

, ( , », - 

, , . 

/ , , 

- 

is 

, ^/^, 

, ) £, , $ 

$ 

, , ) ,) 

/ > ~ / 7- / '.. » 

' 

' 

, ^- 

,, , ,. 

, ) 

15. Quod si vellem de JEgypto 

Ionum uti sententii?, qui 

solum Delta ./Egyptum esse 

aiunt, a Persei appellata specula, 

dicentes illius secundum mare 

esse ad Pelusiacas usque tari- 

cheas, ubi quadraginta schoeni 

sunt : partem vero a mari dicentium 

ad mediterranea pertinere 

usque ad Cercasorum urbem, 

juxta quam scinditur Nilus 

in Pelusium fluens et in Canobum 

; cetera vero dicentium 

iEgypti, partim esse Africx, 

partim Arabix : ostenderemus, 

hac ratione utentes, iEgyptiis 

primum non esse regionem. Jam 

quippe Delta eis, ut ipsi dicunt 

iEgyptii, et niihi videtur, fluctibus 

exposita est, et quse nuper, 

ut sic dicam, apparuit 

B3


- 

, it c- 

; 

fufapjq 

«. 

; tiet 

, - 

,, . ] 

, [/ 

b% 

, ,* 

/. . , '?, 

- 

- 

*{ . / 

,' 

) fjfJLug 

thiVy , 

, 

\ 

Itaque si nulla eis terra erat, 

quid curiosi erant, putantes se 

primos homines extitisse ? neque 

in puerulorum oportuerat 

eos ire experimentum, quam 

primam linguam proderent. 

Ego certe jEgyptios opinor neque 

cum loco,quem Delta Iones 

vocant,pariter extitisse,sed semper 

esse ex quo genus humanum 

iuit, progressaque terra niultos 

)' \ 

ex eis relictos fuisse, multos vero 

paulatim descendisse. Ideoque 

olim Thebx iEgyjitus vocabatur, 

cujus anibitusest stadiorum 

sex miilium ac centum vigin- 

ti. 

16. Itaque si nos de eis recte 

sentimus, Iones non recte sentiunt 

de iEgypto : sin recte 

Iones sentiunt, ostendo Graccos 

et ipsos Iones ignaros compu-

* EUTERPE. II. 23 

, » 

, * 

,,, xcu " . 

• 

7' ' 

. 3s 

' - 

-» 

. 

' \ 

, 

) -% 

, , 

/ 

), . , ' , » \ 

, 

^^- 

tandi : qui aiunt tria membra 

totam esse terram, Europam, 

Asiam, Africam ; quartum enim 

membrum annumerare debent 

Delta Êgypti, si non sit neque 

Asia;, neque Africaj. Nam secundum 

hanc rationem non est 

Nilus, qui Asiam ab.Africa disterminat 

: 

quippe cir.ca acumen 

illius Delta circiipifjangitur Nilus, 

adeoque in medio Asis 

et Afrioe cengenda erit. 

) - 

17. Sed nos Ionum sententiam 

miseam facientes, ita de his 

dicimus ; iEgyptum quidem, 

eam omnem esse, qux ab JEgyptiis 

incolitur quemadmodum 

Ciliciam eam, quse a Cilicibus, 

et Assyriam, quae ab Assyriis. 

Sed Asiaj et Africae scimu« recta 

ratione nullum esse teEminum 

nisi terminos ./Egyptiarum. Si 

vero, quod Grscis persuasum 

est, sequemur, sentiemus om« 

B4

^ , ,, 

, ) 

24 EUTERPK. II. 

\ 

, 

,Viya 

&. , tivai ?, - 

bvqg• , , ,. , , 

6r, 

^, , - 

pvv, ^;• ' , ' , - 

\ 

zaXe&rcti ,• ii.ii 

$& ohw 

&%> 

' , - 

/. /. 

,^- 

^,, ^, , - 

.ij / 

nem iEgyptum, qure a Catadu- 

pis et Elephantma urbe incepit, 

bifariam dividi, et utrique cognomini 

adhaerere : aliam enim 

ejus partem esse Africse, aliam 

Asise. Quippe Nilus a 

Catadupis incipiens, mediam 

scindens j^.gyptum, in mare 

fluit : usque ad Cercasorum quidem 

urbem fluit ur.us plane Nilus 

j inde autem scindit triplices 

3 

: ; 

vias. Et qure quidem ad auroram 

vergit, Pelusium ostium 

altera via ad vesperam tendens, 

Canobicum ostium nominatum 

est. Recta autem viarum Nilo, 

talis est : Delatus ex supenoribus, 

ad acumen Delta pervenit 

dehinc medium Delta scindens, 

in mare exit : non minimam 

banc aqua portionem prxbens, 

nec minime celebrem. Seben-

'KUTERPE. II. Jd 

2g©£yj>y- 

TiKoy, - 

3s 

, * 

^ ,. 

" ) 

, &,- 

.^ . , 

- 

\\, - 

' 9 

" ^ 

^ , , ) $- 

^, , ,- 

,. -^ 

nyticum ostium appellatur. 

Sebennytico item duo alia divisa 

exstant ostia, in mare ferentia, 

quibus haec sunt imposita nomina, 

uni Saiticum, alteri Mendesium. 

Nam quod Bolbitinum 

et quod Bucolicum nominatur, 

non sunt nativa ostia, sed effossa. 

18. Huic mex opinioni, tan 

| 

tam esse iEgyptum, quantam I 

sermone demonstro, testinion- 

ium etiam dat oraculum, quod 

ab Hammone est redditum 

quod ego posterius quam ita in 

animuminduxeramcirca j*Egyptum 

audivi. Nam qui ex urbe 

Marea et Apie mcolunt iEgyp- 

ti partes Africa; confines, qui et 

ipsi Afri, et non iEgyptii videntur, 

et perosi sacrorum ceremo- 

nias, etiam recusantes bobus fe- 

minis prohiberi, miserunt ad 

:


/,, ( 

, 

xa) 

xoivov xao 

, ) ?.'- 

- 

"/. % 

,, " -) 

,) 

, - 

. '^, , l%pfl&6fi• 

,^, 

i\ { , 

' 

. ) ) , ivo, ), , 

i\ 

^ ,. i'g 

- 

, , - 

Hammonem, negantes quicquani 

cum iEgyptiis sibi esse 

conmune. Habitare enim se 

extra Delta, r.ec esse eiusdem 

illis sententias, ac velle sibi fas 

esse omnia gustare. Hac eos 

deus facere non peimisit, inquiens 

Agyptum esse eam, 

quamNilus supergressusirriget: 

quique infraurbemElephantinen 

incofcntes, ex hoc flumine potarent, 

eos esse iEgyptics. Hxc 

illis ita oraculo responso sunt- 

19. Porro nilus, ubi plurimus 

est, non modo Delta inun- 

dat, verum etiam aliquid ejus 

plagae, quae dicitur Africana 

esse, et alicubi Arabic«e : idque 

utrobique ducrum dierum iter, 

et amplius adhuc eo vel minus. 

De cujus fluminis natura neque 

a sacerdotibus quippiam, neque 

ab alio ullo percipere potui, sed 

promptissimo fui aninio haec ex

fjCiv 

, 


, - 

^'< 

, - 

J' clpiOciov ^- 

. ojv 

,, , [^ 

Aiyvrrivv,\ ,$ 

& ,7.» ,, 

- 

, &,- 

,,', - 

^ , » 

*'.' - 

>JAv 

, , 

{/,, ocrov - 

& , - 

illis cognoscere, cur Nilus aquis 

abundans defluat, inchoans ab 

a^tivo solstitio, ad centum usque 

dies, et prope ad numerum 

horum dierum retrocedat, relinquens 

fluenta : ita ut per omnem 

hyemem tenuis esse perseveret 

ad solstitium rursus xstivum. 

De horum igitur nullo aliquid 

omnino potui percipere ab JE 

gyptiis sciscitando illoSj quam 

vim Nilus haberet, ut natura 

diversus esset ab ceteris fluviis. 

Haec ego qu*e celebrata sunt 

noscendi cupidus, eos interrogabam, 

et cur solus omnium amnium 

nullas efflantes auras prae- 

beret. 

20. De qua tamen aqua quidam 

Graecorum, quum insigne* 

vellent haberi sapientia, trifari-. 

am disseruerunt ; quarum opi~

28 

, . 

EUTERPE. II. 

, ~ 

- 

', , 

7. 3 

3 

* ,, 

7

'' 

. 3 

. ? 

. 


, -^. 7, 

- 

* ] , ' 

, '', 

' ,^\ 

- - 

, - 

& , ) 

, . , 

. ) ,cratra 

quod ab Oceano fluat, istud 

efficere : Oceanum vero circum- 

fluere omnem terram. 

22. Tertia opinio, ut multo 

modestissima, ita longe falsissima 

est : quippe qux et ipsa 

nihil dicit, inquiens e nive liquescente 

manare Nilum : qui 

quum ex Afrlca per niedios 

iEthiopes fluens in ./Egyptum 

evadat, ex locis calidissimis ad 

frigidiora, quomodo ab nive 

flueret ? De quibus multa sane 

sunt, quse quis ad talia validus 

conjectare possit, non esse probabile, 

eum manare de nive 

primum ac maximum testimonium 

perhibentibus ventis, qui ab 

his regionibus calidi spirant. 

Secundum, quod ea plaga sine 

imbribus et sine glacie perpetuo 

esf, super nivem autem quas 

:

, , 

30 EUTERPE. 

& 

II. 

'. is,'. 

, 

( , 2 

, $1 

) . ?, * 

%> 

, , . 

'. ) - 

, - 

cv*' 

' Ss, 

, - 

EUTERPE. 

( 

II. 31 

, 

xS'. Ei $6 Js7 

, 

,\ \ . ' ^^ * 

, ocv - 

> ) - 

$& 

* ' - 

, . , 

, 

, % 

,, %, 

) - 

' * 

, 

' 

. 

%. - 

24. Ouod si opiniones, quas 

proposui, improbantem me ipsum 

oportet deillisoccultis ferre 

sententiam, dicam quare mi- 

hi videatwr abundare Nilus se- 

statc. Hyberno tempore sol depulsus 

a vetere meatu per hyemes 

incedit superiora Africx. 

Ut quidem ergo brevissime dempnstrando, 

totum dictum est. 

Eteniin deus hic cuicunque re- 

gioni proximus existat, et circa 

quamcunque, eam maxime sitire 

aquas credibile est, et scaturigines 

indigenas animum arescere. 

25. Ut autem pluribus verbis 

demonstretur, ita habet. Sol 

Africs superiora permeans, ea 

efficit ; nam quum per onine 

tempus sit serenus aer in istis 

regionibus, et ipsa regio calida, 

nec venti frigidi, peragransfa-

^^,, 

, 


, %ui ' 

, . 

icjvrov ' 

, * /, 

- 

,, 

^' - 

, ' • 

- 

,' 

, . 

, ' , % 

cit, quale xstate facere consue- 

vit means medium cceli ; ad se 

enim trahit aquam, tractanique 

in superna abigit loca ; quam 

suscipientes venti ac dissipantes 

liquefaciunt ; etsuntprobabiliter 

ab hac regione flantes, auster et 

africus, multo ventorum omnium 

pluviosissimi, Quanquam 

mihi videtur non omnem humorem 

annuum Nili sol dimitte- 

re, sed et penes seipsum reservare. 

Idem, mitigata hyeme, 

rursus in medium coelum regreditur, 

atque illinc jam itidem ex 

cunctis fluminibus trahit ; quse 

mox, multa illis pluviali aqua ex 

imbribus commixta, utpote terra 

per pluvias madefacta et lacuno- 

sa, magna fluunt : at asstate, 

quum destituantur ab imbribus, 

et a sole trahantur, imbecilla

"9 , 

, EUTERPE. II. 

. 

% 

, - 

. - 

, .) - 

, , 

. ?* 

,, , 

» 

6 . - 

, , 

,, 

, ,, 

, ' 

, 

sunt. Nilus autem qui imbri- anctor est aeris sicci in ea regibus 

caret, sed qui trahitur a sole, one, dum perurit transitum isti- 

merito solus fluviorum eo temus. Itasemper Africse superiora 

pore fiuit multo exilior quam xstas obtinet. Ouod si temporum 

per xstatem. Tanc enim per- statio immutaretur, et in qua 

aque trahitur atque omnes coeli parte nimc aquilo situs est 

aqux, per hyemem vero solus et hyems, ibi austri situs esset 

urgetur. Ita solem censui harum 

rerum esse causam, 

26. Idem iste, mea sententia» 

.II. 

et meridiei : et ubi nunc auster 

locatus est, illic aquilo esset: 

si hxc ita haberent, profecto 

C

3-i EUTERPE. II. 

, 7} 

, 

xcu 

xoituf 

' 

, 

\. 

,- 

5' 

- 

, 

> 

, , 

. 

, 

, 

, 

-^ 

$s 

*. 

, , ,) 

apyjiV. /» 

^> 

) , - 

> u 2< 

^ 

sol amotus e medio ccelo ab 

hyeme et aquilone, mearet superna 

Europa;, quemadmodum 

nunc Africx : peragransque 

omnem Europam, faceret, opinor, 

eadem in Istro, qux nunc 

fecit in Nilo. 

27. De aura autem, qux nulla 

efflat, hoc mea fert opinio : 

valde consentaneuni esse, e lo- 

cis fervidis nihil exspirarc auras : 

- 

quippe quse ab aliquo frigido 

flare gaudet. 

2S. Verum hxc ita sint quem- 

admodum et sunt, et ab initio 

fuere ; 

Nili tamen fontes nemo 

neque ./Egyptiorum, neque Afrorum, 

neque Grxcorum, qui 

in colloquium mecum vene- 

-runt, se nosse professus est, 

prxter scribam sacrarum Mirenun 

iii JEgypto, ia,

. 

EUTERPE. II. 

' . ,- ' 

,,, ) 

- 

/' , 

' , 

. 

,, 5s,. 

, ^ ^ ' 

' ,, 

) , ! ", \\ ), 

. , - 

, . ) , 

6,, 

urbe Sa"f: qui mihi jocari videbatur, 

affirmans se id procul 

dubio nosse. Sic autem dicebat, 

geminos esse montes, cacuminibus 

in acutum tendentibus, iri 

medio Syenes urbis positos Thebaidis, 

et Elephantinse : quorum 

uni nomen esset Crophi, alteri 

Mophi, et ex istorum moptium 

medio Nili fontes abyssos, hoc 

tst, sine fur.do, fiuere ; cujus 

aquje dimidium iEgyptum ver- 

sus et ventum aquilonem fiueret, 

reliquum dimidium JEthicpiam 

versus atque austrum. 

Ouod autem abyssi forent fcntes, 

ajebat Psammetichum JEgypti 

regem periculum hujus rei fecisse 

: nam fune mensurse, quas 

quatuor cubitorum est, milknas 

plurimas continente nexo, ibi 

eum demisisse,tamen ad fundurn 

non devenisse. Sic quidem 

scirba hic, si modo hiec, ut 

C2

- 

, 


,,* , xecratv6t€i9 ~ 

,, rctvry] 

oicc ^, 

', 

, 

xunsfJLSVTjv, 

- 

, 

,- 

^ 

, - 

,. 

.' zff 

,. ) f/,- 

7), , \- 

[, - , 

tcctov 

?, 

,, 7 

' 3g 

.

. i\ 

. ) - 

, 

EUTERPE. II. 

\ ^ dsi 

,-^, , ^ 

) 7] VffMtrw ,- 

.\ , 

, - 

, , 

.^ ) 

, - 

, - 

8/07, 

, 

', 

luti Mieander, et sunt hi duodecim 

schoeni, quos hunc in modum 

enavigare oportet, et postea 

pervenire planum in campum, 

ubi sit insula Nilo circumiiua, 

nomine Tachompso. Ab 

Elephantina vero superiora iam 

.ffithicpes incolunt et dimidium 

insulas : nam aiterum dimidium 

.Êgyptii. Insulas contingua est 

ingens palus, accolentibus circum 

UEthiopibus pastoribus : 

. - 

quam navigando trajiciens venies 

in Nili alveum, qui in paludem 

istam effunditur. Deinde 

egressus, itinere pedestri quadraginta 

dierum perges propter 

flumen ; nam in Nilo acuti sco- 

puli surguni et saxa frequentia, 

per quas navigare non licet. 

Peragrato in quadraginta diebus 

eo loco, alterum rursus ingressus 

navigium, duodecim diebns 

subveheris, et postea venies in 

C3

'• 38 EUTERPE. II. 

) 

. 

. 9 $ 

, \, $ ) - 

.-- 

( ,. 

3' 

) 

, , '. 3s 

( 

,*; 

- 

' 

i\- 

, , . ,,ol 

| 

) '- - 

oppidum magnum nomine 

Meroen, quas urbs fertur allcrum 

JEthiopum esse metropolis. 

Cujus incolre solos deorum 

colunt Jovem et Liberum, 

eosque magiiopere venerantur. 

Jovis etiam iilis adest oraculum, 

cujus Dei responsis, posteaquam 

jubentur, et quocunque jubentur 

eo sumunt expeditionem. 

30. Ab hac urbe, per alterum 

tantuni temporis, quo ad ipsam 

iEthiopum metropolin ex Elephantina 

pervenisti, navigando 

pervenies ad Automolos, quibus 

Automolis nomen est Asmach : 

quod verbum Grseca in lir.gua 

idem pollet, quod ab sinistra 

manu reg! assister.tes. Isti quum 

essent JEaryptii bellatores, ducenta 

et quadraginta millia, ad 

hos iEthiopas transiere hac de

#ug, . 

) ^?;- 


/] '' - 

& ,, ,,, 

' 

ApclSi- 

. ', 

($ 

, ' . ', - 

~ 

'/^- 

-< » 

, ',-* 

,', , . ."- 

,/ * 

3'g 

,,, ^7+^ 

, ^ 

) ' ^, 

causa. Sub rege Psammeticho 

fuerant in prxsidiis collocati, 

alii in urbe Elephantina 

adversus iEthiopas, et ad Daphnas 

Pelusias alii adversus Arabes 

et Syros, alii in Marea adversus 

Africam. Mea adhuc 

ietate etiam per eadem loca 

Persarum prsesidia locantur, 

quemadmodum sub rege Psammeticho 

erant ; nam et apud 

Elephantinam, et apud Daphnas 

Persse excubias agunt. 

Ouum igitur triennium in prsesidio 

fuissent ./Egyptii, neque 

vices eorum aliqui exciperent, 

communi usi consilio,a Psammeticho 

ad ./Ethiopiam sibi transeundum 

omnes putaverunt. 

Ouos, re audita, Psammetichus 

insequutus, et ubi est assequu- 

tus, multis verbis obsecrabat, 

C 4


'aidclov 

. 

sl&elv, L• - 

. 

Tolci .OVTOi 

/,,Siiovtri 

$ 

. - 

, " $ 

, - 

, , 

. ,^ 

, , ,) 7$, 

-s|- 

' Jg 

dehortabaturque patrios deos ac 

liberos uxoresque deserere. Ibi 

quidam illorum fertur ostenso veretro 

dixisse, ubicunque id esset, 

illic etiam sibi uxores et liberos 

fore. Hiposteaqv.am in ./Ethiopiam 

profecti sunt, sese iEthiopum 

regi tradiderunt : quos ille 

ita remuneratus est. Erant ei 

nonnulli iEthiopum dissidentes, 

quos quum sustulissent, terram 

rum jussit isto3 incckre. 

- 

,) iy- 

1 

iEthiopes, his colonis inter se 

collocatis, facti sunt mansuetiores, 

moribus JEgyptiacis im- 

buti. 

31. Ad quatuor igitur mensium 

partim navigationem, partim 

iter, cognoscitur Nilus 

prxter id quo fiuit per 

ptum. Tot enim menses compu- 

tanti reperiuctur impendi ab eo, 

qui ex Eiephantina ad hos Automolos 

pergat. Fluit autem ab-

CfAicov. , 


9 

(poacai. -/[ 

' 

' ' 

& Xsrvip 

.£'. 

^ 

^f/ Kvptf* 

' {[/> 

ypyfTtjPiQ») Ers- 

:\ 

1\, 

, 

,- 

^^, $ 

' ,^ 

ci 

, \ " L• 

/jV % 

7.., , 

,£9 

vespera et solis occasu : ukra 

quid sit, nemo potest pro comperto 

narrare ; est enim deserta 

pra^ fervore ea regio. 

32. Sed hsBC quidem accepi 

ex quibusdam Cyrenaeis, qui se 

ad Ammonis oraculum isse 

commemorabant, colloquutosque 

cum Etearcho Animoniorum 

rege, et ex aliis sermonibus 

«levenisse in confabnlationem de 

'' 

^ :+ 

), 


, , 

or, 

,^ /,, ) 

/,. 

(JAv , ~ 

, ^ ?,~, 2c- 

,, - 

. ', 

, 

* 

sypwrr 

' - 

. 

,, , 

,', \, 

, ~ /.^ 

> ttnti 

vircrum prspoter.tiura filios 

petulantes: eos, quum in virilem 

setatem adolevissent, cum 

alia supervacua fuisse machinatos, 

tum vtro ex ipsis quinque 

sortito 6eparavisse ad ii:spiciundas 

Africa; solirudines, et siquid 

arr.plius visuri e?sent, quam 

ii qui longis-ima inspexissent. 

Orani enim Africs mari septen- 

trionali obversr.r.i Libye- et 

Ltbyum multae g< 

pto incipieutes omnem pn 

xunt usque ad promontorium 

Soloentem, quod Airicoe extro 

mum est, prxter id quod aut 

Grxci obtinent, aut Phrenices: 

at supra maritimam oram, et 

eos homines, qui ad mare pertinent, 

ab feris ulterior Africa 

habetur: atnltraplagam a fern 

ta est, vehementerque 

arida, ac prorsus va.sta. Iab 

arqualibii*

fCev diu ' 

- 


, '' - 

, , 

, 

-,, 

% 

) \ 

iielv 

, ,',5s 

' , 

. - 

,^ 

', , , 

% ., 

dimissQS, aquis atque cibariis 

probe instructos, primum per 

regionem ivisse habitatam ; hanc 

permensos, in illam ferinam pervenisse 

; ex ea per solitudinem 

transivisse iter facientes ad ventum 

zephyrum ; peragratoque 

multo spatio sabulcsie regionis 

et pluribus sane diebus, aspe- 

xisse denium arbores in planitie 

natas, et ipsos accessisse, ac 

fructum qui inerat decerpsisse 

; 

Si xeu o/s- 

eisque inter decerpendum supervenisse 

quosdam infra mediocrem 

virorum staturam pusil- 

los, arreptosque duxisse illos, 

quorum linguam Nasamones 

non cognoscebant, ut nec Nasamonum 

illi qui ducebant : et 

ab his ductos fuisse per maximas 

paludes : atque illas transgressos 

pervenisse in urbem, in qua u- 

niversi forent sequaii statura illis, 

qui duxissent, colore nigro 

:

-' - 

. ^ 

44 EUTERPE. 

/ 

II. 

T&rUfJLov pzziv Sz 

,' - 

, ; 'Nacai/,, 

T>J 

. 

xpoxoostXovc* 

?) 

, ' . / 

JLvptj»a,7ot 

*• 

, . ) wj ) 

AiCv/,. 

{/Acrr,v,•)[ 

'7.}.0[, , , (- 

.,. , - 

xau 

,cyjfojv ) Evpvk"/jv. 

cam urbem prreterlabi grande 

flumen, ab vespera ad orientem 

solem fluens, in quo conspicerentur 

crocodiH. 

33. Hactenus a me sermo 

Ammonii Etearchi corhmemoratus 

sit : nisi qucd is aiebat Nasamonas, 

ut Cyremei referel 

reverti? ••:•, et eos homines, ad 

quos illi perveni nt, omnee 

- • praestigiatores. Fhuaen 

~ 

auteni quod prseterfluebnt, et 

Etearchr.s conjectabat Niluni 

esse, et ratio sic dictat. Ex - 

a enim Nilus fluit, eamque 

mediam secat, et ut ego con- 

\ecto cx apertis ignota arc nens. 

pari tractu atqne Ister meat. 

Ister ramque fiuvius, incipiens 

a Celtis atque urbe Pyrene, 

Europam Celtse 

autem euot extra columnai

EUTERPE. . 

*& &&$- 

45 

(^ 

,r^) 

" ~ZMTOtz?ifA$mv. 06 

/ ' , ' . U , - ) (/, 0% 

. ) 

. , , 

&,, 

hi 

, , 

^ - 

, 

& , &. 

, - 

^ , ,., 

Herculis, Cynesiis finitimi, omnium 

in Europa ad occasum habitantium 

ultimi : totamque Europam 

permensus, qua Istriani 

Milesiorum coloni incolimt, in 

mare Euxini ponti iniiuens fini- 

tur. 

34. Et Ister, fluit enim per 

terram habitatam, a multis cognoscitur 

: de Nili vero fontibus 

nemo habet quod referat, utpo- 

te Africa, pei• quam fiuit, inha- 

bitata ac deserta. De ejus iluxu, 

quam potuit longissime inquirendo 

perveniri, dictum est 

exit autem in .iEgyptum. Porro 

iEgyptus montanae Ciliciae fere 

opposita jacet. Hinc ad 

Sinopen in ponto Euxino sitam, 

quinque dierum est rectuni 

iter viro expedito. Sinope autem 

Istro mare irrumpenti cs 

;

4G EUTERPE. 

* - 

II. 

£ zeercu, ovtu oicc 

, \?. 

~/. ,, ^ 

uav ', 7}(. 

, "h&u repi 

- 

& 

cri uan/fjuuria gvfj 

crccrct YpPili \oyu. ^yerat 

,, ',/ 

£ . 

si^r^srai. uum. " 

\ 

,& >/*: - 

srorejKOfi rcc,,, 

,.,, - 

-' ol ocyopeg, 

lovre;,. \ uliv, 

os,. ,Aiyt/MViOi 

. , \ uav yvvcuxeg 

adverso est sita. Ita Xilus totam 

permeans Afncam, videtur 

inihi sequiparandus Istro. Ha- 

Ctem J tOetmn - ";. 

35. Vemio ad plura de JE- 

^ypto referenda ; quoniam plurima 

mirabilia habet, quam alia 

©mnis regio, e: supra omnem 

regionem exhibet opera relatu 

mrtjora- Horum gratia plura 

de ea inemorabuntur. iEgr 

1 

- 

ptii pro ccelo, quod apud eos 

est alterius modi, et flumine diversam 

ab aliis fluminibus r.aturam 

ostendente, ita ipsi, pleraque 

omnia a ceteris hominibus 

diversa constituerunt, seu mcres 

seu jura respicias. Apud 

hos feminas quidem in foro agunt 

cauponaiiturque,viri autem 

intra domos texunt. Alii vero 

texentes villum sub te°Tiiiiiis de*

, 

EUTEPvPE. II. 47 

, ) 

is, , , - 

, 

-,/^ ^ '' , 

, \S& 

, 

. , 

0g, 

, \ ^, 

' 

,- 

, ' ' , , 

, ) 

, 

[ 

-0% 

, 

, 

./,5". yJi 

, . [ /. - 

, 

;, '- 

super tramant, -^gyptii subter. 

Onera viri capitibus, feminse 

humeris bajulant. Femina? erecis 

mingunt ; viri sedentes. 

Donii ventrem exoneran:, foris 

in viis comedunt : reddentes 

rationem, qu£E sunt turpia, sed 

necessaria, ea in occulto iieri debere 

; palam vero, qus non 

5un£ iurpia. Mulier neque dei 

neque dese ulla sacerdos est, sed 

viri deorum omnium et dearum. 

Aler.di parentes filiis nulla, nolentibus 

; filiabus, etiamsi no- 

iint, summa necessitas est. 

36. Deorum sacerdotes alibi 

comati sunt, in Êgypto rasi. 

Apud alios ritus est, statim ia 

funere capita tonsa geri ab iliis, 

quos maxime tangit; iEgyptii

, * 

4S EUTERPE. II. 

* \. u&t 

CC770 T&Ptw * 

^& vifrton 

hi 

, 

[- 

) 

'/, fj 

&urtr 

- 

> 

» 

, ^ - 

. , 

. uav 

, %2 9 

, - 

, 

,. , , - 

iliv 

* , \*ol 

is 

sub mortes sinunt cap.tis crines madefactam pedibus, lutnm manibus 

subigunt et sterciis tollunt. 

Virilia alii talia relinquunt prout 

nata erant, przeter eos qui ab 

immitti, tum in capite, tum in 

mento antea rasi. Apud ceteros 

mortaks victus . ferarum 

iEgyptii 

secretus est consortio ; 

cum feris vivunt. Alii tritico 

atque hordeo victant : iEgyptio, 

qui ex iis vitani sectatur, maximo 

probro est ; sed cibos e farre 

connciunt, quos quidam siligioem 

appeBant FarnEus uqua 

istis didicerunt ; iEgyptii circumcidunt. 

Viri binas vestes 

habent, fenunx. singulas. Alii 

velorum ansulas et funes ex- 

triiisecus assuunt, iEgyptii in- 

trinsecus. Grseci literas scribunt 

et calculis comt>utant a.

. , 

EUTERPE . 43 

-," 9 

) .' 

9 

,"\ 

, 

'/ ) 

\ 9 ) - 

. ^* , 

\ 

> 

\ 

\, 

,^ ',- 

,* 

* 

%'- 

, 

9 

ov% ' > 

, \ 

,&. 

sinistro ia dextrum manum fe- 

rentes ; iEgyptii a dextro in 

sinistrum ; et hoc facientes aiunt 

se in dextrum, Graicos facere in 

sinistrum. Literis duplicibus 

utuntur, quarum unas sacras vo- 

cant, populares alteras. 

87. In deos aiFatim supra 

omnes homines religiosi sunt, 

talibus moribusutentes: aheneis 

.II, 

) 

9 . 

in poculis potant, singulis 

ea diebus extergentes, non hic 

neque ille, sed universi. Linea 

ferunt vestimenta semper 

recens lota, hanc rem prsecipue 

curantes. Virilia circumcidunt 

munditiae gratia, piuris facientes 

se mundos esse quam decoros. 

Sacerdotes tertio quoque 

die totum corpus radunt, 

D

, $ 

), 

> , 

50 EUTERPE. . 

,' 

^ 

, . 

is 

, ^ 

L• 5) ^%> 

. 

$ig 

, ) , , 

. 

> %- 

. is \ 

- 

% 

. , 

% 

nequis pediculus deos colentibus 

aut aliud quid sordidum omuino 

adsit. lidem vestem tantummodo 

lineam, calceos byblinos 

gestant : nec aliam vestem aut 

alios calceos sumere eis fas est. 

Lavantur quotidie bis frigida, 

item noctu bis. Alias praeterea 

ceremonias,ut itadicam,infinitas 

exercent. Qui etiani non pau- 

ds afficiuntur commodis; nam 

neque e re domestica aliquid 

conterunt, neque impendunt, 

sed ipsis cibi sacri cocti prxsto 

sunt, et carnis anserinas et bubulae 

copia quaedamingens quotidie 

unicuique adest. Vinum 

quoque ex vite pressum illis da- 

tur. De piscibus gustare nefai 

est iilis. Fabas ^gyptii in sua

, , EUTERPE. II. 

, 

51 

&•, , 

os 

'. 

- 

, - 

\ 

, 

- 

•* 

> \ , 

- 

, ) ' - 

, ' . - 

, - 

,, - 

, , 

'. ) 

'& ,

. 

',, 

52 EUTERPE. II, 

r i\ CLUC 

, . "•* 

v t * 

\"/.' % 

. 

$ 

- 

[- 

. '. Jg 

, . - 

olvov 

' * , ~' 

5s> - 

$s 

7\., 

, ") ', 

? 

, , 

eos habeat secundum naturam 

procreatos. Eum, si fuerit his 

omnibus mundus, notat circumvolvens 

cornibus byblum ; 

deinde adfingens terram sigillarem, 

anulum imprimit, et sic 

abducunt. Nam immolanti co 

sigillo non notatam, pcsna mors 

sancita est. Et hunc quidem in 

modum pecus explorantur. 

39. Sacrifkandi autem is eis 

estritus. Pecude,quaesignataest, 

ad aram ubi immolant adducta, 

deinde supra 

pyram incendunt : 

aram circa hostiam libato vino, 

ac deo invocato, mactant : ma- 

ctatae caput amputant, et reliquum 

corpus excoriant. Capi- 

ti autem ifli multa imprecati, 

asportant illi, quibus jus est forum 

celebrare, et eis Grseci negotiatores 

adfuerint; illi igitur 

2

* 0% 

. , , 

. , 

os, 

EUTERPE. . 53 

,, 

, ' - 

,• . 

, . ,-- 

* , 

, ?^ ^. 

\ 

fr ,' 

' , 

^ 

, 1> 

observant. Atque ex hoc ritu 

bus si non adfuerint Gneci, in iit, ut nemo JEgyptiorum de 

flumen abjiciunt. Execrantur capite ullius alterius animantis 

autem capita in hxc verba, ut degustet. 

siquid mali aut ipsis immolanti- 40. At tamen sacrorum exbus 

aut universx iEgypto futuemptio et crematio alia cirea 

rum sit, id in caput hoc vertatur. 

Eosdem porro hos ritus 

circa capita pecudum immolata- 

aliud sacrum ab eis instituta. 

Quam igitur deam maxiniam 

esse censent, et cui maximnm 

rum, et vini libationem omr.es festum celebrant, jam rnmc di- 

pariter iEgyptii ad cmr.ia gacra cam. Poateaquam jejunioIsidU 

D3 

ferentes in forum vendunt : qui- I

^, 


, * \ 

) , - 

>, 

, / 

$ 

), ), 

) , . £, ] ,^ ^] 

3 

) ' 

'' - . , 

$, 

6% 

', , . 

'. 

6 

\- 

. 

%

kyoLkyuot. \, 

" ' , - 

) 

EUTERPE. 

* 

II. 55 

',, , 

* , 

" ^, & - 

, ,' . 

, 

,^ 

$, , - 

' - 

' 

\ 

i\ & 

Isidi consecratas. Nam Isidis 

simulacrum multebre bubulis 

prasditum est cornibus, quemadmodum 

Io Graeci pingunt; 

bovesque feminas similiter JEgyptii 

omnes venerantur ex onir 

nibus pecudibus longe plurirnum. 

: 

ideoque nemo vir -/Egyptius 

iEgyptiave mulier Grsecum 

virum aut ore suavietur, 

aut cultro, vel verubus, vel olla 

illius uiefrur, aut puri bovie 

carnem Graeco cultro dissecti 

gustabit. Boves, qui demortrui 

sunt, hunc in rnodum sepeliunt 

Feminas quidem in flumen demittunt, 

mascnlos autem iu 

suburbanis singuli defodiunt, 

uno cornu aut utroquc extante, 

signi gratia. Ubi computruit, 

et statum tempus advenit, pr:e- 

6to est ad singulas urbes navis 

D4 

:

56 

,, & 

EUTERPE. II. 

, Upo~ 

,'. 

5' 

* 

) 

) 5s 

5' 

, ) 

, ' 

^ . 

) 

' , 

) , 

$ ) - 

. % 

. '. ' ( - 

e, ^ 9 

ex insula nominata Prosopitide, 

qu3£ est in Delta, habetque 

novem schcenorum ambitum. 

In hac igitur Prosopitide insula 

cum alia; sunt frequentes urbes, 

tum ea unde proficiscuntur naves 

ad ossa boum tollenda, nomine 

Atarbechis, ubi temphim 

Veneris sanctum extructum est 

ex qua urbe alii multi vagantur 

in alias urbes. Ubi autern effo- 

; 

derunt ossa, asportant, eaque 

uno in loco cuncti sepeliunt. 

Ouem porro in modum boves, 

in eundem defuncta alia pecora 

sepeliunt ; ita enim apud eos 

circa hxc legibus ccmparatum 

est ; nam ne hajc quidem interimunt. 

42. Ceterum qui Jovis Thebani 

templum incolunt, aut 

Thebanx przefecturle sunt,

, EUTERPE. 

, 

II. 57 

, ' , */- 

. ' , . \ Msv- 

, . 

, 

), \ 

. 

, ,) 

- 

, ' /$,- 

/, ,) 

, - 

, , ^ 

,) 

omnes ab ovibus abstinentes, capras 

immolant. Non enim eosdem 

deos similiter colunt universi 

iEgyptii, prseter Isin et 

Osirin, quem Bacchum esse 

ajunt ; hos peraeque universi co- 

lunt. Qui vero Mendetis teniplum 

obtinent, sive Mendesiie 

prcefecturas sunt, hi capris ab- 

stinentes, immolant oves. Itaque 

Thebani, et quicunque propter 

illos ovibus parcunt, ajunt 

ideo sibi conclitam hanc legem, 

quod Jupiter, quum ab Hercule 

cernere eum volente, cerni nol- 

let, tandem quia orando instabat 

Hercules, hoc conimentus sit, 

ut aniputato arietis capite, pelleque 

villosa quam illi detraxerat, 

induta sibi, ita sese Herculi 

osteiiderit : et cb id JEgyptios 

instituisse Jovis simulacrum facere 

arietina facie : et ab JE- 

gyptiis Amnicnios accepisse,

, ' 


is,, 

[&, ' ), - 

, ) 

[ ' $ 

, 

• 

' 

$ 

] ( , ^- 

^. Ar/- 

vof/, 

,), , ,7 

, 9 

^^' 

9 

' ), 

, * ) 

. , ) 

, *7 ' 

(js/ . 

'' 

qui sunt iEgyptiorum atque 

JEthiopum coloni, et linguam 

cx utrisque mixtam usurpantes. 

Qui etiam niihi videntur nomen 

Ammonios ex hoc sibi pro cogjiomine 

posuisse, quod .flugyptii 

Jovem appellant Amnioun. 

Arietes vero non mactantur a 

Thebanis, sed eis ob hanc rem 

sacri sunt. Uno tantum die 

iquotannis in futo Jovis, imum 

arietem obtruncant, cujus pellem 

detractam eundem in modum 

Jovis siinulacro induunt : ad illudque 

deinde aliud adducunt 

Herculis simulacrum. Hoc acto, 

cuncti qui circa templum 

sunt, arietem verberant, deinde 

ur.t. 

sacro eundem loculo sepeli- 

4:3. De Hercule autem hunc 

ego audivi sermonem, eum esse

, EUTERPE. II. 59 

'oidatri, - 

, ,, ' 

< ", , 

*, 

, ' 

, ) 

- 

\, * 

\ 

^' 

0% 

- 

hiori - 

- 

', ~ 

, 

. 

' 

, ) - 

, 

ex diis duodecim ; nam de altero 

Hercule, quem Grxci norunt, 

nulla in parte iEgypti 

quippiani potui audire. Et sane 

ejus nomen non ./Egyptios a 

GrÊcis accepi-sse, sed Graecci 

potius ab iEgyptiis, et eos qui 

dem Grsccos, qui hoc nomen 

filio Amphitryonis imposuere, 

cum multa aliamihi indiciasunt 

id ita se habere ; tum vero istud, 

, , 

^ 

quod hujus Herculis uterque 

parens, Amphitryon et Alcmena, 

fueruut olini ab iEgypto 

oriiindi : et quod iEgyptii negant, 

se aut Neptuni aut Dioscurorum 

nomina nosse : neque 

hi dii inter ceteros ab illis admissi 

fuerunt. Quod si nomea 

dsemonis ullius a Graecis mutu- 

ati essent, non miiiime, inio 

vel maxime istorum nieiuoriam

60 EUTERPE. 

" ' II. 

(ivrp*r,v t sfs/v, ) , - 

. cvto, 

- 

'. 

,• ) ^trei 

' - 

, , \. 

^, ; $ ' 

, 

, ) ' - 

, 

) , , 

fuissent habituri : si quidem 

etiam tunc navio-ationes exercebant, 

et nonnulli Grxcorum 

navicularii erant, ut credo, et 

mea fert opinio : ut iEgyptii istorum 

potius deorum nomiiia 

quam Kerculis percepissert. 

Atqui vetustus quidam deus est 

apud iEgyptios Hercules, et, 

ut ipsi aiur.t, septem et decem 

armorum miliia sunt ad 

Amasin regern, ex quo duudccun 

dii ex octo diis exstiterunt, quo 

rum Herculem unura arbitran- 

tur. 

44. Ouibus ego de rebus cer- 

tior fieri annitens, a quibus possem, 

in Tyrum Phoenices urbem 

navigavi, qucd ibi templum 

Herculis sar.ctum esse audirem : 

quod et vidi opulenter exornatum 

cum aliis multis donariis, 

tum vero duobus cippis, altero 

ex auro excocto, aitero ex lapide

* $,,, 

. ~- 


". 

?*, 

' ci 69 

( 

at/,' 

- 

, 

) . , -\ 

, 

, 3s \ 

Scurovy 

iSevfMvov, ) 

'. ^- 

[/ , 

smaragdo, majorem in modum 

splendente per noctem : veniensque 

in colloquium cum dei 

sacerdotibus, percontabar quantum 

temporis foret, ex quo id 

templum fuisset extructum : sed 

comperi ne hos quidem congruere 

cum Grsecis, quippe dicentes 

trecentos. Vidi praeterea Tyri 

etiam aliud Herculis templum 

cognomine Thasii. Quientiam 

in Thasum profectus sum, ubi 

inveni templum Herculis a 

Phcerucibus conditum, qui ad 

investigandam Europam navi- 

gantes, Thasum condiderunt : 

cum urbe condita fuisse dei quod vel quinque virorum £etatempluin 

pariter extructum : tibus prius fuit, quani Hercules 

esse autem, a Tyro ab ipsis ha- Amphitryonis in Grxcia existe- 

bitata, anuorum duo miilia ac J 

ret. Hsec quidem igitur invee-

(52 EUTERPE. 

, 

II. 

, 

, ,) ii u,ot 

» - \*') ,. \, 

$\,* , 

& ' - 

. L• ,) 

, , 

' 

i\ 

\> 

& ' , \ - 

z%w 

-. 

Svrsi % 

, Bf/ 

lyjiv 

,, , 

tigata plane declarar.t H?rculem 

vetustum deum esse ; eoque 

mihi videntur hi rectissime facere 

e Graecis, qiii duplicia Herculi 

tsmpla xdificata obtinent 

uni quidem, ut immortali, cognornen 

Olympio, immolames: alten 

vero, ut heroi, parentantes. 

45. Alia qucque multa ii> 

considerate Grxci loquv.ntur, 

ûoruin et hsec ineptu 

; 

. 

est, quam de Hercule ferunt 

Eum. ouum in JEoryptum per- 

Ti ..----r. ab iEgyptiis redimii, 

taaquacn Jovi immolandum, 

rum pompa fuisse eductum, 

ac illurn tantisper se continuisse 

; sed qiium illi ad arma 

eum coose rarent, ibi ad vim 

conversum, omnes illos interemisse. 

Oure quum dicunt Gra»ci, 

videntur xnihi se et natune 

:

EUTERPE. II. 

, ) 

6:i 

) , \ , 

) , 

, - 

, , ; \ $ 

, ] *** 

; ) ) [jmv 

% 

r,[j~iv 

tojv zvfMveia ', 

. " 

,\ 8 

,- 

. 

), , ~ 

- 

5s 

, , ) ) 

- 

, * 

^gyptiorum et morum ignaros 

prorsus ostendere. Quippe quibus 

nullam pecudem. fas est 

immolare, praeter sues, prrEterque 

boves mares, et vitulos, 

dummodo mundcs, et anseres •. 

ii qua ratione immolarent homines? 

aut quomodo Hercules, 

quum unus esset, et adhuc, ut 

aiunt, homo, par esset ad multa 

millia virorum interimen(.ia ? 

Hsec tamen tot quae de his dixi- 

mus, sint et a diis et ab heroibus 

in bonam partem accepta- 

46. Porro capras et hircos ea 

de caussa ii, quos dixirrms, -ffigyptiorum 

non mactant, quod Pana 

inter octo deos Mendesii mimerant, 

quos octo ajunt priores 

duodecim diis extitisse. Panos 

autem simulacrum et pingunt 

et sculpunt pictores et statuarii, 

quemadmodum Graeci, caprina 

facie, hircinisque Gruribus :

' Q4 EUTERPE. . 

' 

, « . ,, 

, 

$s 

. ^, - 

, ) ,, 

\' hi 

- 

^ , .- 

' /, , , 

,. 

. 

,. ) 

& * 

5' 

BfASV 

\ 

- 

, '. '/ 

& < 

S& 

, eivow 

, 

haudquaquam existimantes eum 

esse talem, sed similem ceteris 

diis. Qua tamen eum caussa 

talem pingant, non est mihi relatu 

jucundum. Verum Mendesii 

omnes capros venerantur, 

et acrius mares quam feminas. 

Et caprarii prsecipuo honore 

afficiuutur, et ex capris unus 

maxime : qui quum decessit, ingens 

toti Mendesiie prjefectur» 

luctus ponitur. Vocatur autem 

et hircus et Pan iEgyptiace, 

Mendes. In hac regione conti- 

git hoc mea memoria prodigium: 

hircus cum muliere coiit 

propalam, quod in ostentationem 

hominum pervenit. 

47. Suem autem ./Egyptii 

spurcam belluam esse arbitrantur, 

unde ut siquis istorum eam 

vel transeundo contigerit, cum

, 

-^, 


^ 

' \ 

Jg, 

toov [/, 

% < ) 

Izdldotruai 

^ . ,- 

^ ( '- 

€' ) ,- 

) %9 

^ 

ifjt*o) 

, '^ . 

$ > ^ - 

Ss 

'- 

' , 

\ 7~. 6 \ - 

ipsis vestimentis demersit se abiens 

ad flumen ; et ideo soli omnium 

subulci, iEgyptii indige- 

rix, nullum in iEgypto ingrediuntur 

templum : nemoque 

aut filiam illis nuptum dare vult, 

aut cujuspiam eorum filiam ducere 

: sed ipsi inter se subulci 

dant accipiuntque filias. Aliis 

diis immolare sues jus JEgyptiis 

non est, praeterquam Lunae 

.II. 

et Baccho: quibus quum per 

tempus plenilunii sues immolarunt, 

carne vescuntur. Cur autem 

aliis diebus festis sues oderint, 

at in isto mactent, de hac 

re ab iEgyptiis est quidem narratio 

relata: sed quam mihi notam 

decorum magis est non referre. 

Sacrificium autem de 

suibus Lunx hunc in modum 

fit. Immolata sue, extremam

, , 

66 EUTERFE. II. 

ijfABgn . 

' ) - 

' . ^, \ ' 

6 

, , > - 

, 

'. , 

6V(Tl. 

^. 3, 

* , hidt 

^ . - 

, $ - 

ejus caudam, et lienem, et oraentum 

simul componens, adipe 

omni, qui circa alvum pecudis 

existat, ea operuit, ac deinde 

igni adolet : reliquis carnibus 

plenilunii die vescuntur, quo die 

sacra fecermt ; alio die non am- 

plius gustarent. Oui sunt ex eis 

inopes, propter terjuitatem vi- 

ctus fictas ex farina sues postquam 

coxerunt, immolant. 

48. Baccho quoque in festi con- 

vivali ccena porcum pro foribus 

mactans quisque auferendum 

subulco, qui illum vendiderat. 

Reliquum festum Baccho JE- 

gyptii celebrant exceptis choris, 

fere per omnia eadem Graecis. 

Sed loco phallorurp. sunt ab eis 

excogitatse alia; statux circiter 

cubitales nervis mobiles, quas 

j femins circumferunt per pa•»

yvouu,, - 

EUTERPE. 

, 

II. 

, 

6< 

' 

- 

* . , . 

i\ 

5s 

) , - 

, ' 

*.' 

' ^, , 

'. - ,6 

, 

' 

) - 

) ' * . ot 

5' 

, , 

gos, veretro nutante, quod non 

multo minus est caetero corpore 

et tibia prxeunte, quam femina2 

Bacchum canertes, sequuntur. 

Cur autem veretrum habeat 

majus et solum in corpore agi- 

tet, de eo est sacra narratio, 

quam habent. 

49. Jam igitur Melampus 

Amytheonis filius non imperitus 

hujus sacri, sed gnarus fuisse 

; 

, 

mihi videtur. Siquidem Melampus 

fuit, qui Gra;cis Bacchi, 

et nomen et sacrificium, et pompam 

phalli interpretatus fuit, 

non tamen omnem plane rationem 

complexus aperuit. Verum 

ii qui post hunc extiterunt 

sapientes, rem magis expiicave- 

runt. Itaque phallum, qui in 

pompa Bacchi exhibetur, Melampus 

induxit: a quo edocti 

E2

- . 

, avhpa 


, , ,& , ) 

. 

', , 

) \ \ 

, 

@^ /.. ? 

^*;, - 

' * 

, - 

. Ms- 

/, \ , ) 

$ 

yjoyjv. 

Gneci faciunt ea qure faciunt. 

Ego quidem igitur Melampodem 

virum fuisse sapientem aio, 

artemque divinandi sibi comparasse, 

eundemque ab JEgypto 

accepta cum alia multa Grascis 

enarrasse, tum vero illa de 

Baccho pauca in illis mutantem. 

Neque enim dixerim, qua: in JEgypto 

fiuiit huic deo, casu congruere 

cum iis, quse in Groxia j 

nam simili modo ea fuissent 

Grxcis, non autem recens inducta. 

Neque tamen dicam JEgyptios 

a Grsecisfuisse mutuatos 

aut hoc aut aliud quippiam ad 

ritus pertinens. Videtur autem 

mihi Melampus, qua: ad Bacchum 

pertinent, audisse ex 

Cadmo Tyrio et illis, qui cum 

eo e Phoenice venerunt in ter- 

rani nunc Baeotiam appellatana. 

1

EUTERPE. 

, - 

II. 00 

, liysdov Sk 

\ 6 

, 

| 

iiori [ , - 

\ 

. , . ojv 

, , - 

, (reide&jyog y 

, , \, , 

),\'> ,- 

/y 

, 

^ 

/ 

%. 

,, ( 

'- * - 

Si 6sov 

' - 

, - 

, (, '' - 

50. Ac omnia fere deorum nomina 

ex iEgypto in Grseciam venerunt. 

Nam ex barbaris venisse 

sciscitatus ita esse comperio. 

Reor igitur ex iEgypto priecipue 

venisse. Nam praeter 

Neptuni, et Castorum, quemadmodum 

a me superius dictum 

est, et Junonis, et Vestas, et 

Themidis, et Gratiarum, et 

Nereidum, nomina aliorum de- 

orum fuerunt perpetuo iEgyptiis 

in regione. Dico autem 

quae ipsi dicunt iEgyptii. Quorum 

vero deorum negant se noscere 

nomina, isti videntur mihi 

a Pelasgis fuisse nominati, prneter 

Neptunum ; hunc quippe 

Deum ab Afris audierunt. Etenim 

Neptuni ab initio nulli 

obtinuerunt nomen, nisi Afri, 

qui semper hunc deum in 

E3


. ,' 

. * 

$ gL$ 

" 

!'. 

9 

, - 

, AJ- 

& ^. , 

{, ' *^ 

' 

- 

'. '- 

* - 

, hi 

, ', * 

- 

@ 9 

^. zai 

, 

^' &^ 6 2- 

. & 

honore babent. Sed heroas JEgyptii 

nuilo cultu prosequun- 

"ur. 

51. Hos itaque ritus et alios 

prxterea, quos ego referam, 

Gneci sunt ab iEgyptiis mutuati. 

Sed ut Mercurii statuasfacerent 

rectis cum veretris, non ab JEgyptiis, 

sed a Pelasgis didicerunt, 

primi quidem ex onuiibus 

Graecis Athenienses nacti, et ab 

his alii. Nam Athenicnsibus 

jc 

j ces 

jani ea tempestate inter Grsecos 

descriptis, contiguas domos 

in ea regione Pelasgi habuerunt, 

unde etiam pro Grxcis 

inceperunt existimari. Hoc quod 

dico, quisquis Cabirorum sa- 

cra initiatus est, qurs Samothra- 

peragunt a Pelasgis accepta, 

novit. Nam Samothraciam 

prius incolebant hi Pelasgi, 

qui cum Atheniensibus habita^ 

verunt, et ab illis orgia Samo-

' 

EUTERPE. II., 

/£- 

. , /, 

,' 

. ^ 

' '. 

) 

,,. - 

,, 

^^' ?;- 

^ - 

' ) /,- 

, 

koj" 

- 

JLUvov - 

, & 

) , ^. 

/, 

h\ 

thraces accipiunt. Itaque primi 

e Graecis Athenienses a Pelasgis 

edocti, statuas Mercurii ut ere- 

cta pudenda haberent fecerunt. 

De qua re Pelasgi sacrum quendam 

sermonem retuierunt, qui 

in Samothracis mysteriis decla- 

ratus est. 

52. Isti Pelasgi antea diis vota 

facientes omnia immolabant, 

«juemadmodum ego apud Do- 

donam audiendo cognovi ; nulli 

autem eorum cognomen neque 

nomen imponebant, quippe non 

audierant uspiam. Deos autem 

cognominaverunt eos cb id, 

quod cum ornatu posuerint omnes 

res atque omnes distributiones. 

Multo deirde progressu 

temporis quum alL "iim deoruni 

nomina rescivemnt ex JEgypio 

digi"essa, post mulio nuir... 

4

? 

, * 

^^ 72 EUTERPE. II. 

^ . \ V / > /, \ ~ 

[, 

', [/,* 

' 

,, 

. ^ - 

^. , 

, - 

', , 

, ^. - 

. , 

, , 

', {Atffit 

, 77.' \ "- 

, 

Bacchi intellexerunt. Itemque 

aliquanto post de nominibus in 

Dodona oraculum petiverunt. 

Namque hoc oraculum ex eis, 

qure apud Grxcos sunt, oraculorum 

vetustissimum esse existimatur, 

atque adeo solum erat 

ea tempestate. Consulentibus 

igitur Pelasgis apud Dodonam, 

nunquid nomina, quae a barba- 

ris advenirent, adsciscerent, cra- J 

et 

culum redditum est, ut illis uterentur. 

Atque ita ex eo tempore 

sacrificaverunt, deorum 

nomina nuncupantes, et ea deinceps 

ab Pelasgis Grseci exce- 

perunt. 

53. Unde autem unusquisque 

deorum extiterit, an vero cuncti 

semper fuerint, aut qua 

specie, ignorarunt usque prios 

heri, ut sic dicam. Naiu


. &, , 

, , 

\(, , ie \ , 

. , re ) 

, 

) , - 

, ' 

b% 

, &, ^ ) 

)"> % &, 

. 

'llcriodov 

',($ 

- 

. , 

, . 

) \ 

^ 

^ ^ 

Hesiodus atque Homerus, quos 

quadringentis, et non amplius, 

annis ante me opinor extitisse, 

illi fuere qui Grsecis theogoniam 

fecerunt, diisque et cognomina 

dederunt honoresque et artificia 

separaverunt, et figuras eorum 

designaverunt. Ouibus viris qui 

poetae feruntur extitisse priores, 

posteriores, ut ego opinor, illis 

fuercnt. Et prima quidem illa 

Dodonides sacerdotes memorant 

: posteriora autem ad Hesiodum 

et Homerum spectantia, 

ego refero. 

54. At de oraculis sive illo, 

quod habent Graeci, sive illo, 

quod in Africa est, talia iEgyptii 

commemorant. Narrabant 

sacerdotes Jovis Thebaiensis, 

duas feminas, qus essent sacer- 

dotes. Thebis a Phoenicibus fu-

, * 


. , - 

)• 

- 

\ - 

) '. 

. - 

, 

, , * 

, , .- - 

, % - 

, 

isse abductas : et se audisse harum 

unam in Africam fuisse 

venundatam, alteram in Grse- 

cos : atque has feminas esse, 

quae primas apud dictas gentes 

oracula constituissent. Percont.mtique 

mihi unde id comniemorarent, 

tanquam sic plane 

compertum habentes, ad hxc 

responderunt, majcrem in modum 

se institisse vestigare de his 

mulieribus, nec tamen uBqusm 

^ 

invenire potuisse, sed postea 

hsec qux dicebant de eis audisse. 

55. Hsec quidem igitur Thebis 

e sacerdotibus audivi. Antistites 

autem Dodonaeorum 

hsec aiunt : Geminas Thebis 

iEgyptiis columbas evolantes, 

utrainque nigram, unam quidem 

in Africam venisse, alteram 

ad ipsos : quae fago insidens 

humaiia voce eloqiu>ta sit, 

m esse, ut eo loci Jcyes ora-•

,

76 EUTERPE. IL 

* - 

routy 

, , yuvrr 

, ^/,, /. , 

\, 

\ ,. , ^,, 

^ ,. 

\ ii ' 

. ' 

5 

7'/ , 

Yjboa \ 

% - 

, ' . - 

condidisse sub fago ibi nata fanum 

Jovis; ut erat probabile, 

solitam Thebis tueri Jovis templum, 

quo processit, rnemoriam 

illic ejus habere : atque hinc o- 

raculum ab ea fuit institutum 

et post linguani Graecam apprehensam, 

dixisse, sororem suam 

in Africa ab eisdem Phcenicibus, 

ut ipsa fuisset, venundatam. 

; 

57. Quod autem mulieres a 

Dodonsis columbae vocatae sunt, 

ob id mihi videtur factum, quia 

barbara; essent ; simile quid avibus 

sonare ipsis videbantur. Interjecto 

deinde tempore columbam 

humana voce loquutam a- 

iunt, postquani quas ipsi intelligerent, 

mulier loquebatur ; tamdiu 

volucris modo sonare visa, 

quamdiu barbare loqucbatur 

;

, , 

. 


vr\ ; 5s 

. 5s[, - 

,. ' )• 

5s ) - \ 

* ,. 

[- 

f /,, , , 

' 

-^ 

, * - 

. '. - 

nam columba quomodo humanarn 

vocem sonaret ? nigram 

autem columbam esse dicentes, 

Êgyptiam feminam significant. 

58. Suntque similia inter se 

oracula, et illud apud Thebas 

JEgyptias, et hoc apud Dodonam 

; estque divinandi in templis 

ratio ex Êgypto oriunda. 

Ipsi certe JEgyyui extiterunt 

principee conventuum sacrorum 

et pomparum et adductionum, 

et ab eis Grasci didicerunt. 

Cujus rei hoc apud me argumentum 

est, quod illa constet ab 

multo quodam tempore factita- 

ta, Graecanica vero recenter fa- 

cta sunt. 

59. Nec vero semel quotan- 

nis conventum publicum celebrant 

iEgyptii, sed frequentes 

illos, prsecipue quidem ac stu-

& 

'', 


friv 

, Ceres. Tertio celebrantconventus 

publicos ad urbem Sain, 

in honorem Minervje ; quarto ad 

Heliopolin, in honorem Solis; 

quinto adurbem Buton,in honoremLatonae 

; sexto ad urbemPapremin, 

in honorem Martis. 

60. Ceterum quum se conferunt 

in urbem Bubastin, hxc 

faciunt : Navigant viri pariter 

et mulieres, magnaque est in 

unaquaque navi utrorumque 

multitudo. Inter navigaudum 

assidue mulieres aliquet, crepiu-

y/' 

EUTERPE. II. *9 

, , ^,-^ 

,' 

' , 

, 

> 

\,) , 

, - 

, ) 

. % 

' - 

. , - 

7 

, \- % , 

) 

[) 

, 

. ^) • 

cula tenentes strepunt, viri ti« 

biis canuiit : ceteri ceteraeque 

modulantur, manusque complodunt. 

Atque ut ad quamque 

aliani urbem perveniunt navigando, 

talia agunt. Appulsa 

ad terram navi, mulierum aliae 

ea quae dixi faciunt, aliae com- 

pellantes ejus urbis feminas, ingerunt 

probra, aliae saltant, alias 

erectae attrahunt vesteni. Talia 

in singulis civitatibus ad flumen 

positis agunt. Quura ad urbem 

Bubastin perventum est, festum 

celebrant magnis hostiis offerendis 

; quo in festo plus vini ex 

vite absumitur quam in reliquo 

universi anni tempore. Commeant 

illuc, ut indigena aiunt, 

virorum ac mulierum, prxter 

pueros, etiam ad septingenta 

miliia.

80 EUTERPE. IL 

\ » is$ 

,, , - 

ycco or, 

, ' 

, &. 

' 

%. ], - 

•) 

% ) - 

, \ ?, ^ ^ 

) , 

, * , 

^, ^^ 

61. Atque haec quidem illic 

fiunt. At in urbe Busiri quomodo 

festum Isidi agant, superius 

a me dictum est. • Plangunt 

€nim post sacrificium cuncti et 

cunctx, niulta sane hominum 

decem millia : quem autem 

propter verberent se, non est 

mihi fas dicere. Sed quotquot 

Cares iEgyptum incolunt, hi 

vero tanto plus in talibus faci- 

endis excellunt, ut gladiis quoque 

frontes concidant. Ex quo 

facto datur intelligi eos hospites 

esse, non Êgyptios. 

62. Ubi vero in Sain urbem 

sacrificatum noctu convenerunt, 

sub dio circum domos universi 

frequentes lucernas accendunt, 

vascula scilicet sale et oleo plena 

; in superficie adest ipsum 

ellychnium, quod tota ardet no•

) 

EUTERPE. II. si 

' - 

^' 

£, 

xou 

, ~ 

~. 

/, \ , ^. 

) , 

\ . , 

'. ? is /oy - 

9. '2 

. - 

, 

^> - 

, 

' $ 

^, ; 

, 

te. Cui festo nomen imposi- I 63. Ad Heliopolir et ad Butum 

est, Accensio lucernarum. I 

Ad hunc conven-tum quic-unque 

tum qui veniunt, tantum sacrificant. 

In Papremi vero, quem- 

-ffigyptiorum non ierint, obser- admodum alibi, et sacrificia 

vantes sacrificii noctem, et ipsi et res divinas peragunt. Sed 

universi lucernas accendunt : quando sol fit declivis, pauci saatque 

ita accenduntur lucerna£ 

j 

j cerdotes circa simulacrum openon 

in Sai modo, sed etiam per rati sunt : plures eorum tenen- 

universam JEgyptum. Qua vetes ligneas clavas stant in inro 

gratia nox hsec lumen et hogressu templi ; alii plus miile 

norem sortita sit, de eo 

.sermo commemoratur. 

.II. 

sacer virorum, qui vota exequuntur : 

cum singulis fustibus frequent,.i 

F

, ^ . -, 

, \ - 

, 

S2 EUTERPE. II. 

, ,,/?, - 

. f/ /. ) - 

\\^ 

* ,, , 

*- 

) 

, 

\ 

. , ,), 

," \- 

)' 

fjLuloi, 6, 

, ,) 

^. - 

\ * 

. lxjV 

alia ex parte consistunt. Porro 

simulacrum in parvo ligneo sa- 

cello deaurato exportant pridie 

in aliud sacrum habitaculum, 

paucis illis, qui ministerio simulacri 

relicti sunt, trahentibus 

plaustrum quatuorrotarum, quo 

vehitur facellum cum simulacro 

quod intus est. Hos ingredi 

prohibent ii qui in anteforibus 

stant. At ii qui vota exequuntur, 

opitulantes deo, percutiunt 

hos, sese ipsi defensantes. Hii 

vehemens existit fustuaria pugna 

mutuo capita contundentium : 

multique ex vulneribus, ut ego 

opinor, pereunt, etsi iEgyptii 

quemquam mori negant. 

64. Aiunt autem indigenns 

conventum hunc inde institu-

', 

, , ' 

- 

EUTERPE. 

, 

II. 83 

- 

, f/,, •* - 

, - 

" ' - 

, ,^ 

'* , 

iruv, )

. , . ,, ^ 

$4> EUTERPE. . 

£* 

. yzvza,îf 

,, 

) , 

, $ } 

. , 

> , . 

^ 

'. ~i\ 

/. , , . 

/; 

i\ 

, , 

. &* , 

, ' - , 

S\ 

/,^ 

\ 

, ,, . (£ 9 - 

Cairt v ,&, 

'/, , 

templum, putantes hominem esse 

ut ceteras animantes. Etenirn 

•videre et pecudes alias et volu- 

crum turbas coeuntes in deorum 

templis atque in fanis quod si 

; 

non esset deo gTatum, ne pecudes 

quidem id esse facturas. Et 

hi quidem talia prastexentes faciunt, 

quze mihi non probantur. 

65. iEgyptii porro cum in 

aliis ad sacra pertinentibus, tum 

,' , i\ ) 

,- 

vero in his superstitiose agunt. 

./Egyptus, quuni sit Africas finitima, 

non tamen admodum be- 

stiis abundat : quae vero illic sunt, 

ese omnes pro sacris habentur, 

partim alumnre ipsorum honiinum, 

partim non. Oua autem 

causa pro sacris habentur, 

si dixero, ad res divinas oratio 

mea descendet, qua? ego in priniis 

enarrare devito ; quanuu»

" EUTERPE 

. 

II. 85 

, '), 

\ 

Se \

*. ihtv 

S

' - 

, 

EUTERPE. II. S7 

,, , 

' - 

, 

- 

, 

• 

' 

* - 

fiWi- 

.\' - 

^ * 

. , & 

8 

& , 

nem extinguere negligentes custodias 

felium agunt. At illce 

aut intercurrendo, aut transiliendo 

ipsos homines, in ignem in- 

siliunt. Hoc dum contingit, 

ingenti luctu afficiuntur Êgy- 

ptii. Ouibuscunque autem in 

domibus felis sine manu hominum 

oppetit mortem, earum 

habitatcres cuncti sola superci- 

lia radunt ; totum autem cor- 

, - 

\ 

) 

pus et caput, in quorum domibus 

moritur canis. 

67. Abducuntur autem feles 

mortu.-E ad sacra tecta, ubi sali- 

tas sepeliuntur in urbe Bubasti. 

Canes feminas in sua quisque urbe 

tumulant, sacratis in loculis. 

Eodem modo quo canes feminse, 

ichneutae (vestigatorcs) sepeliun- 

tur. Mygalas, et acccipitres 

in urbem Butum asportant, 

F4

83 EUTERPE. 

* 

II. 

% ! ' 

~ 

. \$ 

L•o{J 

,, 

%# 

^^ 

',. 

3 

fj. * \\ ^* 

tjJr,vag \fuitt 

' 

/- *yss&alov 

ijav yao ?,, ) 

).' 

, 

). , ,, 

' '/, - 

yocp Vr, ?, 

) rSJjj. 

, , .^ 

\ 7, 

\guav uAyio~TOv 

ijav yao oja^ yj-, 

- 

, , 

,* ) ; 

ibides vero Hermopolin ; ur- [ sicco agit, sed totam noctem in 

.-as autem, quas raras sunt, et fiumine, quippe calidiore tuin 

lupos non multo vulpibus gran- j aqua subdivo sereno et rcre^ 

diores, eo loco sepeliunt ubi ja- Ex omnibus qua; ncvimus ani- 

centes inveniurtur. malibus, hoc maximum existit 

68. At crocodilis inest talis ex minimo ; siquidem ova quod. 

naturx Quatuormensibusmaxi- attinet, gignit haud multo raame 

h)bernis nihil omnino edit: jora anserum, et proportioue 

j 

et, quum sit quadrupes, tamen ' 

ovi 

fetusexcluditur : at crescens, 

tcrresrre et paludosum est. ad septendecim et amplius cubi- 

Nani ova parit in ttrra, exclu- tos pervec.it ; oculos habet suilditque 

; et plerumque diei iii j los, dentes magnos proportione

, ' 


5s, ,) 

^, . 

, 

,), " 

%) , 

' » 

, ' 

- 

* 

, .,. 

) * 

^ ~ > 3~ > 

', ) *,\ 

corporis, et prominentes, cui ex 

omnibus bestiis soli lingua innata 

non est. Idem inferiorem 

maxillam non movet, sed etiam 

solum ex animalibus superiorem 

inferiori admovet. Ungues quoque 

robustos habet, pellemque 

squaniatam circa tergum infractani. 

Inter aquas cxcus, sub 

,' 

90 EUTERPE. 'II. 

5s, 

^, zai obh\v 

(rrof/. - 

- 

' 

\(l . [a\v hoi 

KMX&tiXtii $ , *- 

' .ol

. ' 

, EUTERPE. 

, 

, 

II. 91 

'. 

-\/. h\ 

' ) H 

, , ' 

. 6 

), 

> ) 

, " 

* ,- 

, % . 

yriv, , 

liunt. At qui circa Elephantinam 

urbem incohint, quod sacros 

esse non censeant, etiam 

comedunt. Neque vero crocodili 

vocantur, sed champsae : verum 

Iones appellavere crocodilos, 

illi generi crocodilorum, 

quod apud eos in sepibus gignitur, 

ipsorum formam comparan- 

tes. 

70. Hos capiendi quum sint 

multa et omnimoda genera, hoc, 

ht 

quod maxime mihi dignum re- 

latu videtur, scribo. Ubi tergum 

suillum ad illecebras hamo 

circumdederit, committit in medium 

flumen, ipse in labro fiuminis 

porcellum, quem vivum 

tenet, verberat ; cuius voceni 

crocodilus audiens, versus illam 

tendit, nactusque tergum devorat 

; illi vero trahunt. Et posteaquam 

in terram attractus 

est, ante omnia ejus oculos ve-

, 92 EUTERPE. II. 

, , /, 

' '^ . 

yjnoov 

uai 5s 

. ' , 

$ 

, 

,^ , 


07 . ^ , - 

* , , 

, 

- 

yao or\ 

~, 5/ 8- 

. ,', , 

6 

,. , , 

% 

\ '- 

ipov 

,, * 

,, ' 

, ,, - 

. 

' . 

' , / . , - 

73. Est et alia volucris sacra, 

nomine phoenix, quam equidem 

non vidi nisi in pictura ; etenim 

perrara ad eos commeat, quin- 

gentis, ut aiunt Heliopolitani, 

annis, et tunc demum quum pa- 

ter ei decessit. Is, si picturse as- 

similis est, talis tantusque est. 

PennrE coloris partim aurei, parpm 

rubei, maxima ex parte cum 

habitu tum magnitudine simillimus 

aquitae. Eum aiunt, quod 

mihi non fit verisimile, hoc excogitare; 

ex Arabia profkiscentem 

in templum Solis gestare 

patrem, quem myrrha obvolvit, 

et inSolis templo humare ; sic autem 

gestare: primum myrrhas 

ovumfingere quar.tum ipseferre 

possit : deir.de ferendo iilud expe-


,. 

. > 

, . [,,, ig, , 

' 

. 

/oy 

. ) , E

, ^* 

- 

* ' 

EUTERPE. 

, 

II. 95 

Jg, ) 

,' 

) f/ 

is 

\< $ w 

. $e 

* ,roio


, , 

' * , os"'. Js 

- 

Jg 

i\ 

' ^ . 5' 

, () 

' } , 

\ 9 

) 

. - 

, , 

, ' i\ 

), , ', 

% 

, . \ 

16. Ejus avis species talis est. 

Nigra tota vehementer est, cruribus 

instar gruis, rostro maximum 

in modum adunco, eadem 

qua crex magnitudine. Et hxc 

quidem species est nigrarum, 

quae cum serpentibus pugnant. 

At earum, quas ante pedes hominibus 

versantur magis. (nam 

duplices ibides, sunt) nudum 

«aput ac totum colium, peanse 

, - 

' . 

',. - 

candidx,pr3eter caput cervicemque, 

et extrema alarum et natium 

; hsc omnia quse dixi sunt 

vehementer nigra ; crura vero 

et rostrum alteri consentanea, 

Serpentis porro figura qualis hydrarum 

: alas non pennatas gerit, 

sed alis vespertilionis valde si- 

mile?. Hactenus de sacris bes- 

tiis dictuni sit.

© . 

EUTERPE. . 97 

,) , {/ 

fiv$fMp 

, . , &^, - 

,' ei

. , -/ o- 

' 5;- 


^' 

; 

etai 

*\S\ 

, , , 

(',, \ - 

3g 

,.\i\ - 

\, - 

h - 

\ > 

^^ , ) 

,^ , . ? 

* 

, , - 

* - 

hominibus morbL Paraous vescuntur 

quos ex farre confi 

eosque cyllestes; omi ianL Vino 

utuntur facto ex hordto : neque 

enim illie sunt in regione 

vites. Victitant quoque tumpis- 

cibus, partini cru olexn 

arefactis, partim

* 

EUTERPE. II. 

(, 

99 

i\ - 

, " , 

. 

L•^ •£

. 


f/, Kouhct, 

ysvzcoai' 

* 

, , (/^6. WtU 

ftoooni» ~~. "^ «*'. Jg ) - 

,. 

^. - 

rois 

), * 

UVTSPOt 

yavomjj , , 

f/Av- 

/., , 

'', 

- 

,. 

Coici (^ - 

, 

\^h\ 

,' \\ 

^ - 

' , - 

quum filius unicus extitisset primi 

JEgypti regis,pr.-^m^t.araque 

morte decessisset, his lanientis 

ab ./Egyptiis fuisr.e decoratum 

et cantilenam hanc primam eamque 

solam ipscs habui 

£0. Congruunt praterea in 

hoc cum solis Gra?corum LacecUemoniis 

JEgyptii, quod mino- 

res majoribus natu obvii ce- 

; 

dvfit via, ac deflectunt, adve- 

OKSB&busque e sedili assurgunt. 

Attamen in hac re cum r\\\- 

lis aliis Grajcorun: coi.veiaiuit. 

In viiepro salntationemotua adt 

genu tenx s demiss&n 

81. Vestibiii -r lineis, 

circa crura fimbriatis,quas calasi- 

res appellant, super quas candida 

ferur.t amicula baam superin-

& . - 


', - 

.ohhz 

,offiov iv 

' .^ 

. 

. 

, 6 $ 

- 

, 

/ 

, 

. I- 

' 

) , 

) 

, ^, 

*7^ 

! 

) 

. '^- 

jecta. Lanes tanien vestes neque 

in redcs sacras inferuntur, 

neque una cum cadavere sepe- 

liuntur : profanum enim est. 

Consentanea vero hsec sunt iis, 

qus Orphica appellantur et Pythagorea. 

Nam harum quoque 

ceremoniarum participem 3 

in vestibus humari religiosum 

est; da quibus sacra redditur 

narratio. 

82. Alia insuper sunt ab JE- 

. 

gyptiis erccogitata, quis mensis 

re cujus deonun sit, et quo 

quis die genitus qualia sortietur, 

et quam mortem obibit, et qualis 

existet. Quibus rebusGrsci 

qui in poesi versati sunt, usi fu- 

erunt. Plura quinetiam ab eis 

prodigia reperta sunt, quam a 

eeteris omnibus honiinibus; nam 

quum prodigium extitit, scribunt 

id, observantes quomodo 

eveniat : et, si quaado postnio- 

G 3

3 02 EUTERFE. . 

,, zcctcl 

\ 

a.ToSijffstrioii* 

) ^5s ,< diotzzsrui. 

&"/ ^, 

•,) $\ yao' 

', '/, , ', ,) , 

,,,) , 

, , 

/oc, , 

, /, \'. [MVTQi cuyt ,, 

sitri, 

*¥, 3s, , 

', ,, ' 

isia- 

, , , 

ds, #- 

-'

' ^ 

EUTERPE. 

) , 

II. 103 

srt'. 

h\ ) * 

) 

, 

,. 

, 

\, 

, 

^ 

;, 

, - 

) 

, 

. , - 

, 

Jg 

.? . E/V! is 

- 

, ,, - 

) ^ \ . 

85. Luctus eorundem ac sepukurce 

tales sunt. Ouibuscunque 

aliquis ex domesticis decessit, 

cujus, aliquod momentum 

sit, ibi omr.es feminns illius familis 

caput sibi aut etiam vultum 

oblinunt luto ; deinde relicto 

domi cadavere, ipsae per urbem 

vagantes lamentantur succinctas 

et ostendentes mamma?, 

et cum eis propinquae omnes. 

Altera ex parte viri, et ipsi suo 

cincti se verberant. His actis, 

ita demum ad condiendum por- 

tant. 

86. Sur.t autem certi ad hoc 

ipsum constituti, qui boc artificium 

factitant : qui, quum ad 

ipsos cadaver portatum sit, ostendunt 

iis, qui portaverunt, 

exemplaria cadaverum lignea, 

pictura assimilata. Et earum 

G4


(&. 

, 

, ' 

**/&? 

) r: o;\y. , - 

^^. 

TSgfjf 

v&fi$Xs*T£fiW rtj% $?;, 

$, - 

, - 

y', ûi 

. ^ . 

(& ?; */](2 9 

cc-u/J.ao-croTai' is 01- 

,,, 

,^ /,, 

iyzi

.^ ),, - 


,, (, - 

,,$3, 

, 

^- 

i\ , ^. - 

,' 

$s 

^. , 

', 

&h\ 

- 

, 

- , 

is, -' 

, . '6- 

f/ 

pus involvunt, gummi subhnen- 

',^ * 

^ - 

meo perluerunt, rursus odoribus 

tritis proluunt: tum alvum com- 

plentes trita myrrha pura, et casia, 

et aliis, excepto thure, odoribus, 

postea consuunt. Ubi 

hsec fecere, saliunt nitro abditum 

septuaginta dies; nam diutius 

salire non licet. Exactis 

septuaginta diebus cadaver ubi 

abluerunt, sindonis byssinx fas- 

ciis incisia universum ejus cor- 

tes, quo VEgyptii glutinis loco 

plerumque utuntur. Eo deinde 

recepto, propinqui ligneum hominis 

eiTigie typum faciurt, in 

qua niox inserunt mortuum, inclusumque 

ita, reponunt in con- 

clavi loculis talibus dicato, statuentes 

rectum ad parietem. 

Sic quidem sumptucsissimo modo 

curant cadavera.

., . 

, 

10(5 EUTERPE. IL 

%~, , 

sr£'. 

- 

9 

, . \- 

, . 

, , ^- 

, ',• ^ .'* 

' % 

,, ' , 

^, 

sf- 

) . , 

.87. Eos autem qui mediocria 

volunt, nimium fugientes suinptum, 

ita apparant: post clysteres 

unguine quod e cedro g-'gnitur 

completos, mox eodem alvum 

mcrtui iiv.plenmt, ipsum 

neque scindentes neque intranea 

extrahentes, s^d per secessum 

infercientes et unpedientes lav.itionem 

eadem via relabi, propositis 

diebus condiunt ; quorum 

, - 

dierumultimo cedrinumunguen, 

quod prius ingesserant, ex alvo 

egerunt : quod tantam habet 

vim, ut una secum alvum atque 

intestina tabefacta educat. Nitrum 

autem carnes tabefacit, 

mortuique tantmn cutis et ossa 

relinquuntur. Ubi ista feccre, 

sic reddidere mortuum, nihil 

amplius negocii suscipientes.

^ , - 

EUTERPE. . 107 

. r^/r^ < , 

. , , 

, , 

, - 

, 8 . 

- 

, 

' 

- 

\ ' - 

88. Tertia conditura hsec est, 

qua adornantur mortui, qni tenuiori 

sunt fortuna. Ablutione 

ubi ventrem percolaverunt, condiunt 

septuaginta per dies, deinde 

sic tradunt reportandum. 

89. Uxores tamen insignium 

virorum, non statim vita defunctas 

tradunt condiendas, nec 

quotquot formosx valde et majcris 

pretii feminas fuerunt, sed 

., , ' 

. 

- . 

vojv , - 

triduo atque quatriduo post mortem 

tradunt his unctoribus ; ea 

de caussa facientes ita, ne cum 

feminis isti coeint. Deprehensum 

enim quendam aiunt coeuntem 

cum recenti caclavere muliebri, 

delatumque ab ejusdem 

artificii socio. 

90. Quisquis autem vel ipsorum 

iEgyptiorum vel externorum 

deprehendatur, sive a croi•

,^ ', 

JOS EUTERPE. II. 

, ~ , . -^ - 

, ,^. 

^ 

, ' 

, 

^ 5 

^* , ,$. 

,,,', ,'. [/ 

. * ,' 

i\ \^ 

i\ . 

?;- 

codilo raptus, sive ab ipso flumine 

mortuus, necessarium 

prorsus est ei civitati, ad quam 

ejectus est, condire, et quam 

honestissime comparantes sepelire 

in sacris loculis; quem ne 

contingere quidem fas est al-er: 

aut propinquorum aut amiccrum, 

sed eum ipsi Nili sacerdotes, 

utpote majus quiddum 

quam hominis cadaver, maiiibus 

tractantes sepeliunt. 

3s 

- 

91. Grazcanicis institmis uti 

recusant, et, ut semel dicam, 

nullorum hominum aliorum in- 

stitutis iiti volur.t. Et hoc quidem 

ceteri JEgyptii observant. 

Est antem Cheniniis oppidum 

grande Tbebaicx regionis, prope 

Neapolin : quo in oppido est 

templum Persei, Dar.art: iilii, 

quadratrr/. ac palnidto circumdatum 

; ante fores hujus templi 

sunt e saxis, valde magns ; ni

, 

, 

EQTERPE. II. *.09 

, , \ 

) S\ 

, & , 

' 9 , 

. 

]^ ' - 

(,- 

( - 

', ,

110 EUTERPK. II. 

yovtvat. >» zc/.i *< Avyztoi* 

1 iz 

Tls0(7icc., A/yw- 

Xc. ? . 

.•, 

, ,, ^ 

cicovtu \ 

> , ,- 

, ' xozi xcu 

{/,6[&, 

{, 

^ ^ ';, Xs «r- 

4 

f/, ^" 

ii 

. 

.'. , 

, 

- 

, , - 

2 

ne, aiebant, Perseum ex ipso- ' 

rum civitate esse oriundum 

Danaum enim et Lynceum, qui 

essent Chemmitas, enavigasse in 

Graeciam : a quibus originem 

posteritatis recensentes devenie- 

bant ad Perseum. Hunc in JE- , 

gyptum profectum eam ob caus- 

' sam, quam et Grseci dicunt, laturum 

ex Africa caput Gorgo- l 

Eis, aiebant venisse quoque ad j 

ipsos, ac cognatos omnes agno 

visse ; venisse vero edoctum, 

Chemmis ex matre audito nomine, 

in JEgyptum ; et se ei, 

quod jussisset, gymnicum certa- 

men celebrare. 

92. Haec omnia JEgyptii qui 

: supra paludes incolunt pro ir.^ti- 

tutis haber.t. Oui veroinpalu- 

dibus, utuntur eisdem quidem, 

quibus ceteri iEgyptii, legibus,

, ^. 

' , ) 

ctpo^ , 

EUTERPE. II. 

' , 

, . 

) '/j, 

,, 

-, 

, ' 

, ,?] 

, $i 

, - 

- 

' ' 

, 

/. 

\ - 

et tum alia, tum qucd unusquis- ! est, papaveri assimile, postquam 

que clu.it unam uxorem, queni- pineerunt, ex eo facmr.t panes 

admodum Grsci: ceteruin ad 

j 

assos igne. Est autem hu- 

j 

jus loti radix quoque esculenta, 

' vkti'.s facilitatem alia hrec sunt 

itata. Siquidem quum | 

etiarr: temperate edukat, oi-bifluvius 

est plenissimus et campi culatum, mali magnitudine. 

sunt instar xquoris, in ipsa aqua Sunt et alia lilia rosis similia, et 

oritur ingens visliliorum, qure ipsa in flumine nascentia: quolotor 

vocimt. Ea ubi rum fructus ir alio folliculo ad- 

nascente ex radice, sinulhmus 

•' demessuerunt, ad soiem exsiccant 

: deinde quod medium loti specie est favo vesparum. In eo 

1


fjbOiorurov. 

, 

o

' ', - tcg etriyji 

' ', 

- , 


,xui ' ocvtov'^ 

, ' 

$ , 

. , , » 

. ^" 

- , . h\ 

, ^ - 

% 

- 

f /,, ' 

\,' $ 

) 

,, . 

re enatant, ducibus masculis 

ge"ituram spargentibns, quam 

femi cs absorbent, 

et ex ea concipiunt. Eredem 

ubi repletre in mari sunt, remeant 

singuli rursus ad loca sibi 

consueta, non amplius iisdem 

anteeuntibus, sed feininarum est 

ducatus. Gregatim autem praseuntes, 

faciunt quemadmodum 

ToiM. II. 

fecerant mares, ova fundentes 

instar milii parva, qua; mares 

sequentes deglutiunt. Sunt au- 

tem ea milii grana, pisces 

quum ex granis, quae. manent 

integra, nec abscrbentur, sed 

ubi swat nutrita, pisces fiar.t, 

Ex his piscibus qui capiuntur, 

dum in mare exeunt, capitum 

sinistram partem actriti appa- 

H 

:

. , - -^ - ^,kva 

\urrAj 9 

, 

114 EUTERPE. 

' 

II. 

. , 

, , $ ,, 

», ''(- 

, 6, 

) } , 

) , - 

, 

' ), 

, » 

\ , , » 

rent : qui aiitem retro remeantes, 

dextram habent attritani ; idque 

ea ce caussa patiuntur, quod in 

mare tendunt, a sinistra terram 

legentes; et rursus reverlentes, 

eandem orani stringunt, iocur•* 

santes tangentesque validissime, 

ne itinere aberrent propter aqus 

decursum. Nilo incipiente augescere, 

in primis cava terrx 

et lacuns fiuvio proximai im- 

pleri ir.cipiur.t, percolante aqua 

ex numine, et tum hxc statim 

plena fiunt, tum continuo cur,- 

cta pisciculis rr.inutis cpplentur. 

Unde autem verisimile fit eos 

gigni, hoc mihi videor intelligere 

; 

superiore arino postquam 

Nilus abscessit, pisces, qui ova 

in cxro pepererant, una cum 

:rerr.a abeunt aqua: circumacto 

rursus tempcre, ubi aqua

£UTERPE. 

. 

II. 115 

. 

^


*4 . ^£ 

^ 

^^^," f/> 

'ol , - 

, , \ - 

, , ^. 

, 7>> (JAV W 3s, 

,^ ',* '', 

, ^ f/ 

- 

, ^^/.^ 

^ ' \ 

' - 

>%?,- 

> , 

4 $•'. 6 < - 

95. Sunt autem adversus cu- 

lices, quorum magna vis est, 

hxc ab eis excogitata. Illos 

quidem qui supra paludes incolunt, 

juvaiit turres, quas dormituri 

ascendunt ; nam culices ventus 

prohibet in alto volare. At 

qui circa paludes habitant, alia 

turrium vice sunt machinati, 

ha;c videlicet : singuli suum habent 

rete, quo per diem pisces 

capiur.t, eodem noctu utuntur 

ad cubile, in quo requiescunt. 

Circundant illud reti : deinde 

ir.gressi sub illo somnum capiunt 

; qui si in ve^te involuti aut 

in sindone dormirent, eos per 

ista culices morderent : perretia 

vero cr.mino nec conantur. 

96. Naves eorum vectorias 

sunt factx e spina, cujus figura 

sixnillima est loto Cyrenaeo et cu- 

1

EUTERPE. 

' 

IT. 117 

\, . 

-^ , , ^, 

- 

* - 

, ' * 

, * ie 

^- 

' . * , \ 

. 

\ ) - 

6 ^•> 

^ \, 

,- 

''' . 

•) 

jus lacryma gummi est. Ex hac 

igitur spina ligna cxdentes fere 

bicubitalia, more laterum componunt, 

hoc modo navem fabricantes 

: ligna hrec bicubitalia 

circum dei.sos ac longos stipites 

circumnectunt ; ubi hunc in modum 

compegerunt, desuper 

transtra in illis tendunt. Costis 

nequaquam utuntur, sed introrium 

compages byblo inferciunt. 

Gubernaculum unum faciunt, 

et hoc per carinam trajici» 

tur. Malo etiam spineo, et velis 

ex byhlo utuntur. Hsec navigia 

quidem flumen subire non 

possunt, nisi luculentus ingruat 

ventus, verum e terra prope 

trahuntur : Cum decursu autem 

hoc pacto feruntur. est crates 

ex myrica facta, vimine arundinum 

consuta, et lapis perforatu*

' » 

', 

113 EUTERPE. 

,, 

II. 

, - 

. 

dsosfAZvqv 

, 

Sk - 

, [/, ,'- 

, ( Xp&m ) ' 

,, 

\< 

& . 

, ii 

& , 

? , 

zai 

^. 

,, 

,5' 

. fjuiv 

'} & &, 

, , - 

, * - 

\ [/, 

, , , 

duorum fere talentorum pondo 

ex his cratem fur.e ligatam, in 

anteriore parte navis sinit inferri 

; lapidem vero alio fune ab 

tergo. Ita crates impetu aqus 

incidente, celeriter meat et tra- 

hit barim : hoc enim his navigiis 

est nomen : Lapis autem 

dum a tergo trahitur, fundo admotus 

dirigit cursum. Horum 

navigiorum ingens apud illos est 

; 

copia, quorum qujedam vehunt 

multa millia talentorum pondo. 

97. Quum regioneni supergressus 

est Nilus, solae urbes 

apparent extarstes, insulis JEgxi 

maris fere assimiles. Nani ce- 

tera iEgypti pebgus sunt : ipsseque 

urbes sola; extar.t. Nec 

jam, quum hoc contingit, per 

alveos fluminis, sed per mediuiq 

campi trananittuntur. Ex Nau-i

, 


.\ 

, . - 

, - , 

' 

, 

. " ', 

, ] 

^\ \ 

, 

) - 

- 

, 

) 

\ ,' 

' - 

& ^ - 

, '' ^, $ 

) - 

crati quidem si ascendas Mem- 9S. Harum urbium Anthylla, 

pliin 

ipsas 

versus, juxta 

fit navigatio : 

pyramides [ 

s^d etiam j 

qucs est insignis, datur peculi- 

aris in calceajaienta uxori semha;c 

tunc nulla est, verum juxta ; 

acumen Delta et urbem Cerca- i 

per ejus, qui in ./Egypto 

nat quod factum est, ex ; 

reg- 

quo 

eorum. mari autem et Ca- iEgyptus fuit ditionis Persarum. 

nobo Naucratin versus per campum 

navigans ad Anthyllam urbem 

venies, et illam, qu» vo> 

Akera videtur mihi nonien habere 

ab Archandro Danai genero, 

Phthii filio, Achasi nepote. 

catur Archandri. ) Archandri enim urbs nominatut, 

H4

3' 120 EUTEF.PE. II. 

? yi* 

.^'. Msvpj yXv , 

' \&, 

^, xm \'\ ttrtt 

$ 

,^ 

rovoS) 

. iiwjg ?;, 

& 

/3fAiv 

>'-,£/>'. 

af/,, 

, & 

, , ^- 

£\ ',, is &, 

Ms a,(£/oc> 

( 

^ 

f/AV 

'/,, . 

fJAGOv 

, \,, 

^\ , \, 

Sit forsitan et alius quis Archander; 

nequaquam tamen iEgyptium 

nomen est. 

99. Hactenus quae vidi, quae 

novi, quai interrogando percepi 

dicta sunt : hinc pergani dissere- 

Nsi- 

separavisse quoque Memphin; 

nr.ni fluvium totum prscterlabi 

montem sabulosum Africam versus; 

hunc ergo regem supra 

Memphin centum circiter inde 

stadia anfractuni fiuminis meri- 

re serniones ./Egyptios, quos diem versos agge^tu humo are- 

audivi, addens et aliquid quod 

jpse viderim. Mzxem, qui 

primus apud ./Egyptum regna- 

' vit, aiebant sacerdotes \\ iimliwj Mlfl" ' Adeo 

fecisse quidtrm pristinnni ulveum 

; sed flumen facto alvec 

xisse, ut per mediuaa montium 

mmc quoque sub

, 


^ - .~ 

&•> , . 

,, ^, - 

itTTt. 

yjcorov, ,, ,> 

,, 

' is 

, ,' * ) Ms^- 

; , 

zou * 

. , 

. , , 

3s, 

\^

, .. ' ,,', ^ ) 

,, - /, - ,. 


, $\ 

(9 , 

^* 

9 

,- 

. , , 

'' - 

\- 

' 

is> 

TiysjoiovGOiv, ,* 

, 9,, 

' 

trecentos ac triginta reges. In I detulissent ; ultam autem fra- 

quibus tot rstatibus hominum, trem, multis iEgyptiorum dolo 

octo et decem fuissent iEthio 

pes, et una mulier indigena 

ceteri, viri jEgyptii. Mulieri 

quas regnavit, iuit nomen idem 

quod Babylonias xitocris. 

Ouam dicebant ultam fuisse fratrem, 

ab iEgyptiis, apud quos 

regnabat, imeremptum : quum 

tio iutercmpto, regnum ad hanc 

1 

: 

absumptis. Nam exstruxisse eani 

perlongum iedificium subterraneum, 

per caussam quidem novi 

operis, animo autem aliud agitantem 

: et convocatis ad convivium 

multis, quos prsecipue noverat 

fraterna; cxdes autores, 

per occultum magnum canalem 

huniisisse flumen discumbenti*


' , ', , 

[Aiv, eg 

. , 

- 

,. 

. , - 

i\ yao 

* , 5s 

, - 

, / ) 

, 

, , - 

. ' 

% . 

\ , 

bus. Hasc quidem de illa refe- 

rebant, atque insuper quum id 

fecisset eam jecisse se in conclave 

cineris plenum, quo impunita 

esset. 

101. Aliorum autem regum, 

non enini referebant aliquam operum 

spectationem, nullum 

esse splendorem, nisi unius, qui 

postremushorum extitit moeris. 

Hunc enim monumenta exstruxisse 

Vulcanj antefores, ad ven- 

, '. 

tum aquilonem vergentes, et 

stagnum fodisse, cujus ambitus 

quot sit studiorum, posterius aperiam 

: et pyramides in eo erexisse, 

de quarum magnitudine 

simul cum ipso lacu mentionem 

faciam. Hunc itaque 

tantum operum edidisse : alios 

autem nihil prorsus. 

102. Istos ergo praetergressus, 

ejus, qui his successit, regis i;omine 

Sesostris mentioneiu

, ,, - 

,,, 

, * , 

, 

, ' 


" ^, . » 

, * 

,, , 

9 

', ,- 

". 7. - 

y*a\ ) 

,^9 

,* 

^ - 

, ) , ) - 

^' is, 

habebo. Istum dicebarrt sacer- 

dotes, prinium quidem longis 

navibus ex Arabico sinu profectum, 

rubri maris accolas in 

suam potestatem redegisse : usque 

dum progrediens longius, 

venit in mare non jam navigabi- 

]e vadis. Illinc ubi retro se in 

JEgyptum receplsset, secundum 

sacxrdotum commemcrationem, 

coacto ingenti exercitu pei con- 

1 

tinentem perrexisse ; omnesque 

gentes, qux occurrerent subegisse. 

Et quascunque earum 

nanciscebatur fortes et vehementer 

studiosas libertatis, in 

earum regionibus cippos statu- 

ebat, indicantes per litteras suum 

nomen et patriam, et quemadmodum 

ipse illas suis viribus 

subegisset : quarum vero urbes 

nullo prcelio et facile cepisset.

EUTERPE. 

, 

II. 

za) 

i\ 

za\ ' 

, ,' 

) -,. 

. , , 

' 

^), , 

, is 

' ' ?} 

\ 

harum cippis inscripsit eadem, 

quae scripserat eis gentibus, quas 

virlles extiterant; atque etiam 

adscnpsit muliebria genitalia, 

planum facere volens, illas im- 

belles extitisse. 

103. Hsc faciendo peragrabat 

continentem, donec ex Asia 

in Europam transgressus, Scythas 

subegitetThraces; ad quos 

usque et non ulterius milii vide- 

o 

^- 

, >- 

' 

' - 

, ?^- 

tur -/Egyj~tius exercitus perve- 

nisse, quoniam in istorum terra. 

tituli positi apparent, non ultra. 

Hinc digressus retro abiit, et 

posteaquam ad Phasin flumen 

subscdit, quid inde contigerit r . 

non habeo liquide dicere, utrum 

ipse rex Sesostris, diviso suo exercitu, 

partem qualemcunque 

reliquerit ad eam regionem incolendam, 

an aliqui militum

, 


' ,. - 

$. 

, ' 

\ 

. % 

, , 

hz 

. ^ 

) -ol 

(£ \- 

* * 

, - 

- 

^* . * , ) 

* 

** 

, * , 

- -. 

^ 

) 

pertxsi peregnnationis errorem 

circa fluvium Phasin substite- 

rint. 

104. Nam Colchi videntur 

JEgypui esse : quod ipse prius 

cogitatum quam ex aliis auditum 

refero. Cujus rei quum 

mihi cura incessisset ut utrosque 

percontarer, magis Colchi 

reminiscebantur iEgyptiorum, 

quam iEgyptii Colchorum. 

Dicebant autem iEgyptii se o- 

pinari Colchos e Sesostris esse 

exercitu. Ipse autem ex hoc 

conjectabam, quod atro colore 

sunt et crispo capillo, tametsi 

hoc pro nihilo putari posset, 

quum et alii sint hujuscemodi, 

sed magis etiam inde, quod soti 

omnium hominum Colchi et JEgyptii 

et iEthiopes ab initio pudenda 

circumcidunt. Nam ex


Ss ,[/- 

&, ) ol- , ^ 

,, 

{/,* - 

, - 

{/, 

- 

Js ) ) - 

[ , . 

. 

, 

[/ , 

okoctoi 

, $7, - 

, 

12S EUTERPE. . 

/. ) 

•$ - 

ii~u * 

AtyvTTiOHTi )). 

,\ 

}jvcv f/^. ,; 

i) 

^, 

/.'/,. ok 

^' , /. ).-/;>, 

mMifffttr 

» 

. 

{/,, 

, (/;/., ; 

, 

lcrrci 

,, 

, ., 

f/ ^ '.• * 

/; pciov^ 

',, , ) \ 

, [/,, 

, ,' 

105. Agedum et aliud de 

Colchis dicam, quemadmodum 

sint similes ./Egyptiorum. Hi 

soli atque iEgyptii linum, et 

quidem eadem ratione elaborant 

: omr.isque utrorumque vita 

tt lingua similis e>r. Linum 

autem Colchicum a Gr.xcis Sar- 

Icam appellatuni est, quum 

illud, quod ab ./Egypto veilit, 

appelletur .iEgyptium. 

qucs Sescstris 

] 06. 

.Egypti per regicr.es erexit, 

pler< .i patet non supertn 

vero in Syria 

Palsstina ipse vidi superstite*, 

et : tum 

quibus dixi 

. •.« mulieris genitalibus. 

C irca Ioniam quoque dua: hujus 

viri figur m petrls incis.T 

: qua ex Ephesio 

agro Phccxum itur, aa

, 

EUTERPE. II. ]J!) 

\, 

, 

'. 

o% 

, , 

2 

* ) - 

. ht $ - 

^, \ , }. 

, (. . , 

) 

i\ 

) 

, 

» ,) 

02 02 2. 

, - 

* 

\ 

vero, qua e Sardibus Smyrnam 

versus. ln utraque insculptus 

est vir magnitudine quinum 

palmorum, dextra spiculum 

tenens, sinistra arcus, ceteramque 

item armaturam et iEgyptiam 

et iEthiopicam gestans : 

et ex humero ad alterum humerum 

pertinent per pectora sa- 

Crse literre iEgyptiai insculptie, 

.II 

hxc indicantes : hanc ego 

REGIONEM MEIS OBTINUI HUmeris. 

Quis tamen aut cujas 

fuerit, hic quidem non indicat, 

sed indicavit alibi. Ea quidam 

conspicati, Memnonis imaginem 

esse conjectant, multum a ve-, 

ritate relicti. 

107. Hunc igitur Sesostrin 

iEgyptium sacerdotes dicebant,

130 EUTERPE. II.^ 

, ol , 

^ - 

,- 

, - 

, ' 

, 

, 

' ) 

. '[, ^ - 

• 

, ,. ] 

,, sf, 

,- 

,& 2 - 

,, - 

''. 

^ " - 

' , - 

. 

redeuntem, multosque mortales 

earum gentium, quarum regiones 

subegerat, adducentem, eundem 

posteaquam ad Daphnas 

Pelusias revertens venerat, fuisse 

a fratre suo, quem JEgypto Se- 

sostris praefecerat, ad hospitalia 

officia invitatum una cum libe- 

ris ; et quum ille domum ex- 

terius materia circumstipasset, 

struemque incendisset, re hunc 

intellecta extemplo cum uxore 

deliberasse, nani et uxorem simul 

duxerat, et ea suadente, ut 

duos e sex liberis super pyram extendens, 

pontem iniponeret par- 

ti ardenti, super quos ipsi tran- 

seuntes evaderent, ita fecisse : et 

duobus filiis ita combustis, cete- 

ros una cum patre fuisse servatos.

) ^- 

SUTERPE. II 131 

, ^ ^' . - 

,, 

, ,', %- 

'& colto. 

ipov, {Aeyccusi, 

I- 

, - 

. ' - 

, 9 \ - 

, , yao 

^/^ ', 

- 

yiyovi. 

^) /, 

\. 3s 

%&?%» 

108. Sesostrin in ^flSgyptum 

reversum, ultionem de fratre 

siimpsisse : quam vero multitudinem 

terris in potestatem re- 

dactis abduxerat, ea usv.m in 

haec fuisse. Nempe isti fuerunt, 

c]ui sub hoc rege immensae longitudinis 

lapides in templum 

Vulcani portatos traxerunt, quique 

divortia aquarum, quse nunc 

in iEgypto simt, cuncta fodie- 

' 

bant necessitate adacti, faciebantque 

non volentes, ut JEgyptum, 

totam prius equis et 

plaustris agendis ubique idoneam, 

redderent bis carer.tem. 

Nam ab eo tempore iEgyptus, 

qux omnis catnpestris est, ine- 

quitabilis et plaustris inhabilis 

extitit, propter multiplices fossas 

et oromgenis modis ductas. Sic 

autem terram rex scindendam 

I 2

, 

132 EUTERPE. . 

Atyvttioov {/, 

, , , 

, &, 

gff . , ,, 

'^\ ^, - 

, 

/,\ 

* - 

' ,, ) 

' ^, 

.zi Js 

'/, , -, )- ,. , 

STSfur* 

z/, ^,, 

yzyovz, 

/.- , 

/. - 

lcxzzi is (, 

putavit, qina civitates, quae non 

accolerent fiurnen, sed in medio 

iEgypti essent, refluente flumine 

labcrantes penuria aquarum 

densioribus utebantur potionibus 

e puteis. 

109. Propter hxc iEgyptus 

ir.c'

'. ), )" 


6 

- .!. 

, ' . , tASVy - 

\ 

&' - 

yôvu 

, 2- 

' 

ixeivovy ) 

deretur : atque hinc geometria 

orta mihi videtur in Grxciam 

transcendisse. Nam poluni et 

gnomonem, et duodecim diei 

partes a Babyloniis Grajci didi- 

cerunt. 

110. Solus hic iEgyptius rex 

imperio potitus est JEthiopia^ : 

monumentum quoque reliquit 

ante aedem Vulcani, lapideas 

statuas, duas quidem tricenum, 

. ' 

.-^ , 

se et uxorem ; quatuor autem 

filios, vicenum. singulas cubitorum. 

His statuis longo post 

tempore quum Darii Persae statua 

anteponeretur, non tulit id 

sacerdos Vulcani, negans eum 

tales res gessisse, quales gessisset 

Sesostris iEgyptius : quippe 

qui cum alias nationes non pauciores 

quam Darius, tum vero 

Scythas subegissct : Darium au- 

13

^ , 


. 

. - 

[ASV & 

^' .' - 

[ 

- 

., i\ > \rJhi- 

. , - 

, - 

yjag, 

(/.,, ' 

6 % ? 

, ' \.^ 

\, 

tem Scythas vincere potuisse, 

eoque iniquum esse, eum, 

qui rebus gestis nou supergrederetur, 

sisti ante illius donaria. 

Hscc loquuto sacerdoti tamen 

ignovisse Darium ferunt. 

111. Defuncto Sescstre, reggnm 

snscepisse pheron ejus filium 

aiebant, et hunc quidem 

nullam sumpsisse expeditionem, 

dctl ei contigisse, ut luminibus 

- 

caperetur ; idque hac de causa. 

Ouum flumen eo tempore copiosissimum 

descenderet ad octo 

et decem cubita, ita ut rura 

transcenderet, vento ingruente, 

magnos fluctus ciere fluvius in- 

cepit. Ferunt hunc regem facinus 

admisisse, quod sumptum 

spiculum in medios flumi- 

nis vortices contorserit : statimque 

post laborasse ex oculis, ac 

,

, , 

i\ 

' 

,' 

, 


. 

, - 

* 5s> 

, . ~- 

tov 82" - 

- 

3, 

, 

, 

-^, , 

,&'* - 

. , 

$ * 

visum amisisse, decennioque 

crecum fuisse. Undecimo autem 

anno ex urbe Buto ei oraculum 

advenisse, jam exactum 

esse illi tempus calamitatis ; visumque 

ei rediturum, si oculos 

ahluisset lotio mulieris, qiiEe ad 

suum solius virum accessisset, 

aliorum virorum expers. Euni 

ergo ante omnes urinam uxoris 

»uas expertum, quum nihil am- 

plius cerneret, omnium deinceps 

urmam expertum, tandem 

vidisse. Tumque omnes 

mulieres, quas fuisset expertus, 

praeter eam cujus lotio lotus visum 

recepisset, unam in urbeni 

coegisse, qua? Erythrebolos, rubra 

gL-ba, nunc dicitur, et eas 

illic coactas cuni ipsa urbe omnes 

concremasse : at eam, cujus 

lotio lotus visum recepisset, uxo-» 

14


^s, 

, &, 

[,3 

/ ^ 

Tovys 

. , 

?^, , $, 

is 

^ 

'' 

. 

. hz - 

L• 

** ' 

^ ,', 

Sz , 

rem duxisse. Hac oculorum 

clade liberatus cum alia in ommbus 

tempbs fama celebratis dor.aria 

posuit, tum cujus maxime 

sequum est mentionem. facere, 

in templo Solis digna spectaculo 

posuit, geminos sr.xeos obelos, 

ex uno utrumque lapide, centenum 

cubitorum longitudinis, 

cctonum latitudinis. 

112 Huic in regno succes- 

sisse aiebant virum Memphiten, 

cui nomen esset bngua Gra;ca 

proteus, cujus nunc apud 

Memphin visitur fanum, decorum 

valde ac sane adornatum, 

ad australem partem templi 

Vulcani positum, circumquaque 

Phoemcibus Tyriis habitantibus: 

qui locus plane omnis castra 

Tyriorum appellatur. In hoc 

fano Protei est asdts sacra, quu; 

1

ipov 

'?\' , 

EUTERPE 

'' 

II. 131 

,, ., 

' ' 

, ,. 

', ) zcci 

,, 

. ] . 

' 

6- 

' - 

" ,» , 

% , 

^, - 

\ yov 

,\ 

, , ) '' ^'' 

\) 

vocatur Veneris hospitas : quam 

conjicio esse Helenas Tyndari 

fili.-c ; tum quia apud Proteum 

fuisse diversatam audivi, tum 

etiam quod cognomine Veneris 

hospitx appellatum est. Nam 

quaicunque sunt alia Veneris 

templa, neutiquam hospitx ap- 

pellantur. 

1 

1 

V,. Et sane percontanti tnihi 

saccrdotes de Helena, refere- 

bant ita rem esse gestani : Alexandrum, 

rapta Helena e Sparta, 

quum renavigaret domum* in 

JEgeo ab expulsoribus ventis 

cursu excussum in iEgyptium 

pelagus ; atque illinc, non 

remittentibus flatibus appulsum 

in iEgyptum, et quidem 

ad ostium Nili, quod nunc 

vocatur Canobicum, atque ad 

Taricheas. Erat in eo littore,


7jd /.iocc, 

> * 

\ . ,- 

^ \.^ 

regi loov, vollov - 

, 6, - 

/8*» 

, 

* 

*-- 

- 

irspt 

( , 

< 

. 

Uiac 

, 

' 

$. 

^

- 

, , - 

EUTERPE.II. 139 

' 

. 

ct 

, 

" 

^ 

; 

iC 

" , 

, 6 " ' ,, 

", " 

, , ^,,, 

, - 

, , , 

,- 

, . 

. 

,, *. , %^- 

' $ ) 

£, , 

verbis. Peregrinus venit gene- 

re Teucer, qui rem nefariam in 

GnEcia perpetravit : quippe decepit 

hospitis uxorem, quam ducens 

cum multis admodum opi- 

bus, in hanc terram ventis appulsus 

est : utrumne sinemus 

trgo eum abire illaesum, an ea 

qiu-e attulit secum eripiemus ? 

Ad ha;c remisit Proteus qui dieret. 

Virum istum, quicunque 

is sit, qui rem nefanam in hospitem 

suum perpetravit, comprehensum 

ad me deducite, ut 

quidnam dicturus sit sciam. 

11.5. Hoc ubi accepit Thonis, 

Alexandrum comprehendit, navesque 

ejus detinet : dehinc illum 

Helenamque cum opibus, 

atque etiam supplices Memphin 

duxit. Quibus omnibus allatis, 

Proteus percontatus est Alexan- 

1

no EUTERPE. 

; 

II. 

,, 

sr/j) zai zai - 

za\ 

, 

*.' - 

$i 

, * 

* 

' $ 

, ,-- 

6, 

,, 

- 

, ^ " ', 

" 

, \ 

w 

< ' 

ic >' 

" " 

drum quisnam esset, et unde incepisset 

navigare ? Alexander 

illi et genus suum commemoravit, 

et patri3E nomen, et unde 

navigationem instituisset. Sed 

interrogante Proteo, unde Helenam 

accepisset, titubantem in 

loquendo ac obscurantem quod 

res erat, coarguebant ii, qui 

erant supplices, exponentes omnia 

quai in scelere admittendo 

gesta essenL. Tandem Proteua 

, 

, ^ avo&i- 

zoli 

eis hanc sententiam tulit, inqui- 

ens. Ego, nisi magni interesse 

arbitrarer, nullum peregrinum 

interficere, quotquot jam ad terram 

meam venerunt ventis appulsi, 

supplicium pro Grxco 

illo de te sumerem, qui, virorum 

deterrime, hospitii fidem 

adeptus, scelestissimum facinus 

admisisti. Ad hospitis tui uxorem 

intravisti : neque sane hie 

contentu* fuisti, sed cum eam

. 


)' , u \% 

< qpzstrs, \ - 

& 

» 

, ' * 

\^ ', - 

* 

142 

, 

EUTERPE. 

^, 

IL 

{/'/ ccv** 

, ) - 

yov % 

> 

' 5s, , , \ ;5/> 

,) ov&oifMJ 

) 

/'^$i 

. 

% 

is *$ 

&, ^ 

£ 

", 

*/* 

Hyxyi HioovrrfiVy tvput srew#r, 

w xytiyxytr* 

3\ \)> rouri \lcriOs. 

', ^ 

70> 

neglexit, declarans se hanc famam 

notam habuisse. Id manifestum 

est ex eo, quod in Iliade 

facit mentionem ejusdem 

erroris Alexandri : nec usquam 

alibi retractat, Alexandrum abducentem 

Helenam, cum alibi 

fuisse errabundum, tum etiam 

Sidonem Phoenices applicuisse. 

Meminit enim hujus rei in eo 

loco, ubi est virtus Diomedis 

ita autem versus inquiunt 

; 

: 

Pidurata inerant ihi pallia^fa- 

cta puellis 

Sidoniis, quas ipse Parls formosus 

ab urbe 

Sidonia duxit, sulcans freta L•- 

ta carinisy 

Quum retulit magnis HeUnavt 

natalibus ortam. 

Meminit quoque in Odyssea his 

versibus,


7 6// .,-, 

-#«, 

'/' ? '. 

, - («3» 

ypct' 

xai, 

[Mftiyf*$rx9 , 

, . 

- 

, Ah/( 6} p.iu.xunx 

egs|os ,'.-, 

^ 

' * %, 

dr,Xo7, 

,- 

, ,, . ^ , 

4 

- 

Hoc hahuit Jove nata prohum 

prasensque vetienum, 

Quod Polydamna sibi Thonis 

donaverat uxor 

*/Egypti, cui terra ferax fcrt 

plurima mixtim^ 

Multa quidem proha y multa 

autem damnosa venerta. 

Hrec quoque alia ad Telemachum 

Menelaus inquit, 

Hec etiam JEgypto dii ms icr. :- 

tit revsrti 

Conantem^ quibus haud tulera?n 

solennia sacra. 

In his carminibus fatetur Homerus 

se nosse errationem Alexandri 

in JEgyptum. Est enim 

Syria JEgypto contermina, et 

Phcenices, quorum Sidon est, ia 

Syria incolunt. 

117. Itaque cum hi versus, 

tum vero hic locus, non minimum, 

inio maxime probant, Cyprios 

versus, ncn Homeri, sed


' ^ - 

?. . , sloijr&t 

^' ' 

- ' f/, %([&9 , os 

* , . , 

- 

' /, ', 

/- 

; 

»' ' 

i

, 


,, - ' olyj.ro - 

Sk, 

^ , 

^, ) 

) 

, , 

* 

- 

* 

• ~> 

9 , 

, " * , - 

, 

- 

- 

' 

., , 

furto sibi abstulisset, repoposcisse, 

tum injuriarum poenas po- 

stulavisse. Teucros autem et 

tunc et postea eadem narrasse 

vel juratos vel injuratos, non 

habere se Helenam, neque opes, 

de quibus arguerentur, sed ea in 

JEgypto esse omnia: neque se 

juste reatum sustinere earum 

rerum, quas Proteus iEgyptius 

rex teneret: Grxcos, quum se 

.II. 

', . 

ab illis derideri arbitrarentur, 

ita obsedisse llkun, donec expugnaverunt. 

Urbecapta,quum 

Helena non appareret, et eandem 

orationem quam prius audirent 

: ita demum habita prioribus 

verbis fide, Grxci Menelaum 

ipsum ad Proteum mit- 

tunt. 

119. Hic ubi in iEgyptura 

pervenit, et Memphin na\e as-

, , 


', )' - 

0S, 

,^ ^ ' ~' ^, - 

-is, 

' , )- 

' ', 

- 

\'" 

, 

, 6 

, 

' 

&' ~ 

\ ', 

, - 

, . 

cendit, exposita rei gestae veri- 

tate, honorificentissime hospitio 

exceptus, Helenam malorum 

Lmmunem recepit, et insuper 

omnes pecunias suas. Et quum 

haec assequutus esset Menelaus, 

tamen injurius in iEgyptios ex- 

titit; nam quum proiicisci co- 

paretur, nec pei• ventos posset 

idque iam diu, rem nefariam excogitavit. 

Sumptis enim duo- 

; 

bus pueris quorundani indigenarum 

filiis, exsectisque, haruspicinani 

fecit. Quod ubi eum 

fecisse rescitum est, invisus et 

exagitatus fugiens navibus in Africam 

abiit. Inde quo se ulterius 

contulerit, non poterant referre 

iEgyptii. Atque horum 

alia sese inquirendo comperisse 

dicebant, alia ut apud ipsos ge- 

sta, sese liquide habere cognita. 

1

^ , 

', 

EUTERPE. 'II. 147 

t%, 

, 

^ 

', ^- 

>( 

&^ 

^ , '\ 

', - 

, yj>v\ 

tojv \ 

^, , , 

, - 

^- 

120. Et faxc quidem aiebant 

./Egyptiorum sacerdotes. Ego 

vero ad ea, quse de Helena commemorata 

sunt, et ipse deferor, 

hoc adiiciens, Si intra Ilium fui?set 

Helena,utique fuisset Gra> 

cis tradita, sive vclente Alexandro 

sive invito. Neque enim 

ita desipiebat Priamus, aut alii 

>?jus propinqui, ut suis ipsorum 

, 


(/, 

, ' 

, ^, 

, - 

' - 

]. , - 

, & 

, 

, 

, 

, ^ 

- 

), $ 

, ^ 

^ 

. 

^,* 

' /,% 

, ^''' 

contigissent, ego crediderim, 

Priamum, vel si ipse contubernalem 

Helenam habuisset, Achaiis 

redditurum fuisse, cupi- 

ditate pnesentia mala devitandi. 

Neque vero regnum ad Alexandrum 

pertinebat, ut iam sub 

co res essent, seniore Priamo, 

quum Hector et natu major et 

virtute pr.xstantior quani ille, 

reguum esset defuncto Priamo 

suscepturus : quem haudquaquani 

decuisset fratri injuste agenti 

indulgere, quum prxsertim 

tanta mala propter eum, 

tum privatim ipsi, tum cetcris 

Trojaiiisomnibusevenirent. Sed 

nec poterant reddere Helenam, 

nec verum dicentibus eis Graci 

fidem habebant, numine, ut 

quod sentio dicam, disponente, 

ut funditus eversi planum face-

, EUTERPE. . 

~ 

149 

, - 

, - 

. , 

\ , ) 

- 

. 

, \ 

''" 

tiprjrat. 

,* 9 

\ ,*) 

,, ) - 

' ,,, - 

rent hominibus, magnarum injuriarum 

magnas a diis etiam 

-venire ultiones. Et haec quidem, 

ut mihi videntur, dicta sunt. 

121. Protei autem regnum 

dicebant suscepisse rhampsinitum, 

qui monumenta reliquit 

antefores ad occasum spectan- 

tes templi Vulcani ; et e regione 

istarum statuit duo simula- 

cra quinum et vicenum cubito- 

rum magnitudinis : quorun? 

quod versus aquilonem stat, JE 

gyptii Êstatem vocant; quod 

versus austrum, Hiemem : et 

quod quidem vocant JEstatem, 

id adorant et placant ; Hiemem 

vero quod vocant, vice versa in 

eo consulunt. Huic regi ingentem 

etiam pecuniarum vim fuisse, 

quam nemo regum, qui 

deinceps iEgyptum tenuerunt, 

K3

, - 

/, ^, ,- 

( '* 

%- 

150 

. 

EUTERPE. II. 

b% - 

cciyav y 

) \\uuv., 

^ , ' 

' 

/,, 

' 

\'^ 

zcu 

,?^ 

- 

oi*r,fJUL % % 

ooccov ) 

is, - 

, - 

{ \ 

, ^, - 

superare potuerit, ac ne proxime 

quidem accedere. Et quum 

in tuto eam pecuniam collocare 

vellet, redificium exstruxiê lapideum, 

cujus parietum unus m 

exteriorem aedium partem per- 

tinebat ; sed structorem insidilWlrm 

hrcc fuisse machinatum : 

f.nuni e lapidibus ita struxisse ut 

e pariete facile exinu a duobus 

viris, etiam ab uno posset ; a:dificio 

absoluto, regem in eo pecuniam 

repoauisse : interjecto 

tempore, structorem illum, 

quum es?et circa vitae finem, 

vocasse ad se filios, nani duo 

huic eraot, eisque narrasse, se 

illis prospicienteni, ut copiosum 

victum haberent, astu usum fu- 

isse in xdiikando regi» the»au-

* * 

~ 


- , , 

, [ 

, 6 is 

\ ?; , 

^^, ,- 

. '&^ 

,, '- 

-%- 

\ 

, ', - 

> 

\ . 

) ) ) ', 

^^ ( 

; denique plane omnia illis ex- 

posuisse, qua; pertinerent ad lapidem 

eximendum, etiam dedis- 

se mensuras ejus ac dixisse, illos 

hxc observantes, regis pecuniarum 

quxstores fore. Patre vi- 

ta functo, haud in longum filios 

rem distulisse ; noctu enim 

ad regiam accedentes, lapidem 

in aedificio inventun: nuilo r.e- 

gotio amovisse, multumque pecunix 

extulisse. Quum autem 

rex forte aperuisset sedificiuni, 

videretque vasa pecuniarum imminuta, 

obstupuisse : nec habu- 

isse quem insimularet, quum et 

signa salva et aedificium obseratum 

esset. Ubi autem iterum 

ac tertio aperienti niinor assidue 

pecunia apparebat, (nam fures 

4

} !(JU* 

&, ' ~ 

) - 


^, , 

, & (> 

> 

, , - 

, \ 

, ^ - 

) ^, 

- 

), * * , &- 

h\ Voâi ) 

& , ' ) (/,- 

* , , ,- 

, 

Ss 

oixqpa^ 

desinebant diripere) hoc fe- 

cisse : laqueos fieri imperavisse, 

et eos circa vasa in quibus pe- 

cuniae inerant collocasse : fures, 

quemadmodum superiori tempore, 

quum venissent, et alter 

eorum penetrans ad vas recta 

perrexisset, eum fuisse laqueo 

innexum ; et ubi agnovit quo in 

malo esset, protinus fratrem 

vocasse, et prassentis conditio- 

- 

nis su£e certiorem fecisse; jussisseque 

ut quam celerrime intro- 

gressus sibi caput abscinderet, 

ne ipse conspectus agnitusque 

quis esset, etiam illius vitarn 

perderet. Qui quum visus esset 

probe dicere, fratrem ei obsequentem 

ita fecisse : et adapta- 

to lapide domum abisse, fratris 

caput asportantem. Ubi dies 

illuxit, ingressum in jedificium

^Ttou , 


1%%> 

^ 

. - ' 

, 

' 6, 

, - 

, , - 

, 1- 

^ ' \ 

' 3s 

- 

- 

^ ,~ 

, , 

, 

regem expavisse, cernentem corpus 

furis in laqueo sine capite, 

et aedificium incorruptum, nullumqne 

neque ingressum neque 

egressum habens. Ita quum 

hasreret, faciendum statuisse, ut 

furis cadaver e muro suspenderet 

: custodesque illic apposuisê, 

jussos ut siquem plorantem 

aut miserantem animadvertis- 

sent, eiim apprehensum ad se 

ducerent. Suspenso cadavere 

matrem indigne tulisse, alloquutamque 

filium qui supererat, 

imperasse ut quacunque ratione 

machinari posset, corpus fratris 

resolveret asportaretque : id si 

negligeret, minatam se regem 

esse adituram ad eum deferendum, 

quod pecunias haberet. 

Adversus hanc quum filius multa 

verba faceret, nec persuade-

; 


(, 

) ', - 

,r\ 

UAV 

, 

- 

, ,, ) 

* 

', iwtoumi 

, 

5s ,,- 

\ 

, 

6 '- 

[Atv 

, ' 

, ' -> 

, \, 

olvov, \ 

, 

) ' 

olvov&,\ 

- 

- 

, - 

' $ , 

ret, quod illa eum graviter acci- 

piebat, eum talem rem fuisse 

commentum : instructis asinis 

utres vino plenos imposuisse : et 

postquam agendo asinos juxta 

custodes suspensi cadaveris fuit, 

attractis petiolis ipsum duobus 

tribusve utrium, solvisse pen- 

dentes, et quum vinum flueret, 

tuni caput sibi Cecdeiitem, vehe- 

menter vociferatum esse, tanquam 

nescientem ad quem prius 

asinorum se converteret. Cu- 

stodes quum multuni vini fluere 

viderent, concurrisse cum vasis 

in viani : et id quod effusum 

esset lucrifacientes comportasse. 

Istum simulata iracundia omnibus 

maledixisse, ahquantoque 

pcst illis consolantibui, finxisse

. ^ , \ 

. 


is,~ 

& . ' -ê 

ziyov 

-^ [, ,6> 

) ^, - 

fj.iv 

^ , ^. (^* $g 

&, 

iij, - 

^, . ,, ^- 

\ 

* Jg, 

' ,- 

, , ^ - 

se mitigatum, et ab irascendo 

desisse. Tandem exegisse a via 

asinos atque reparavisse : et 

quum plura verba inter eos fierent, 

et quidam faceto dicto honiinem 

lacesseret, ut risum eli- 

ceret, donasse iilis unum ex utri- 

bus. Atque eos illic, ut erant, 

discumbentes, potare constitu- 

isse, prehensantes hominem ac 

jubentes ut secum ad coaapoteu- 

dum maneret : atque istum obsequutum 

remansisse, et quum 

inter potandum comiter acciperetur, 

insuper dcnasse alium utrem. 

Ita se vino ingurgitantes 

custodes, admodum temulentos 

esse factos, somnoque oppressos, 

ibidem ubi potaverant obdormisse. 

Istum, ubi multum no- 

ctis erat, tunc corpus fratris dis- 

solvissc, et custodum malas dex-

' , , 

' 156 EUTERPE. 

, 

II. 

i\ TGV 

, 

6 

! , 

, ) 

',') * (, 

- 

, 

,) ' - 

,tras in contumeliam derasisse, et 

asinos imposito cadavere domum 

versus agitasse, exequutumque 

imperia matris. Regem, ubi ei 

renunciatum est furis cadaver 

surreptum, acerbe tulisse : et 

quum veilet quoquomodo invenire 

quinam esset ista machinatus, 

hoc fecisse, quod apud me 

caret fide : filiatn suam domi 

.prostituisse, jussam omnes indif- 

ferenter excipere: sed priusquam 

coirent, adigere ad sibi 

dicendum quidnani in vita esset 

actum a se solertissimum ac scelestissimum 

: et qui narraret 

quae circa furem acta essent, 

eum comprehenderet, neque 

exire permitteret. Quum itaque 

filia patris imperia faceret, 

furem, quum audisset quumo- 

breni ista fiereut, ac vellet su-

, 


' ^ ^ 

^ ' 

, , ^' - 

3 

,,- , 

\ 

- 

. ?. 

, 

h\, 

' , 

' 

& ,- 

3s, 

/" 

, ! . 

- 

Je 

perare versutia regem, hoc egisse 

: recentis mortui amputatam 

e.-c luimero manum sub pallio 

icraitem isse, atque ingressum 

ad filiamregis, quum interroga- 

tus esset eadem qus?. casteri, enarrasse, 

hoc se scelestissimum 

perpetrasee, quod fratris in thesaaro 

regis laqueo capti caput 

amputasset: solertissimum autem, 

quod custodibus ebriis fa- 

, 

ctis cadaver fratris suspensi resolvisset. 

Illam, quum hsec audisset, 

manum in huncinjecisse: 

eique furem in tenebris manum 

mortui porrexisse ; 

quam muli- 

er quum. apprehendisset, manum 

se hujus tenere rata, istum 

per fores se proripuisse, muliere 

delusa. Postquam et hazc renunciata 

sunt regi, stuporem 

incussisse tum astutjam, turu au-

15S EUTERPE. 

, ,, 

II. 

isA o% xoti 

,. ^, ^- 

- 

, 

st/ , 

\'$-~' , ,, 

os, 

' 

ahuav 

'^ , , 

$g?.,,) 

cl 

, 

3g, Alyv- 

'. is^ 

ol 

* 

" ' , - 

' ' , , - 

dadamhomims. Ad extremum, 

dimissis per omnes urbes nunciis, 

regeni edixisse, non modo veniam 

sed etiam magna munera 

manere furem, si in conspectum 

ipsius veniret ; ita furem, fide 

habita, ad eum venisse, eique 

Rhampsinitum, magr.a viri admiratione 

ductum, iiliam suam 

collocasse, tanquam ex omnibus 

mortalibus plurima scienti : nam 

iEgyptios quidem ceteris, hunc 

autem iEgyptiis antecellere. 

122. Pcst haec aiebant regem 

hunc descendisse vivum sub terrani, 

eo ubi Grseci opinantur 

sedes infernas esse, et ibi cum 

Cerere alea ludere ; et aliquando 

victorem, aliquando victum. 

fuisse : et sursum iterum fuisse 

reverium, munus ab ea obtinentem 

mantile aureum. Quod

, . £, ^ $ '^&- 

'\>' - 


, , , ' zai 

\ 

' [/JvTOi 

,ioov , 

^ zat 

, 

- 

, 

\ ' , 

- 

{, 

&. 

,' 

* 

- 

' ) . 

, 

' - 

tempus a Rhampsiniti descensu 

ad reditum, dicebant feriatum 

esse apud iEgyptios. Idque 

ego ad meam memoriam scio 

observatum. Sed utrum ob 

aliud quid, an ob ista ipsa ferientur 

./Egyptii, asseverare non 

possum. Sacerdotes autem pallium 

postquam uno illo die detexuerunt, 

uni ex suis oculos mitra 

alligant: quem gestantem 

pallium ubi in viam deduxerunt, 

quai fert ad Cereris templum, 

ipsi retro discedunt. Hunc autem 

sacerdotem oculos obstrictos 

habentem aiunt a geminie 

lupis duci ad Cereris templum, 

quod ab urbe viginti stadia abest 

: et postea rursus ex tem- 

plo tn eundem locum a lupis re- 

duci.


. - 

f/,& , ' 

SfAOi , 

, . Ar/ 

/(/,'/; $ 

, "% * 

\ 

' 06 

, ) $ 

- 

,- 

, 

. * 

ytptrouct, 

yivouAvov 

, ,'/. ?, ^- 

' \ *'/; 

^',, {,, ,, 

* 

ob- 

/,, 

123. Hxc quidem ab iEgyptiis 

relata sic cuique placeant, 

prout credibiiia videntur ; mihi 

autem in ornni sermone constitutum 

est ea scnbere, quse auditu 

ex sino-ulis cosjnovi. Inferorum 

principatum tenere Cererem 

et Liberum ./Egyptii aiunt. 

Hi denique primi extiterunt 

qui dicerent, animani hominis 

eê immortalem ; sed exoles- 

ceiite corpore subinde in aliud 

animal, quod assidue nascitur, 

immigrare. Atque ubi per om- 

nia se circumtulisset, terrestria, 

marina, volucria, rursus in hominis 

corpus, quod gigneretur, 

introire ; atque hunc ab ea circuitum 

fieri intra annorum tria 

miilia. Hanc rationem sunt e 

Gra;cis, qui usurpaverint velut 

propriam ipsorum, alii prius, 

abi posterius; quorum ego nomica 

scieus, non scribo.


, ', , - 

£*'. Ms^; 

- 

fjiiv 

?, 

^ , 

elvoti iv 

yovy %wu ei/iqnm'^,7.' 

. $i 

, kcccciv KUKOTYiTU, 

, 

fcurccz/JiitrccvTU, 

yccp uav { * - 

$ , 

&* • ^\ h, 

? 

, & ccTTOOsOifcuc&ij rm,rm 

. ^ * 'AouQtai * ?- 

, 

/. - 

, . 

' - ^- 

\%2ite(rum, zcc) &- 

c\ &\ dszcc, ^ 

{' ,, ii$m [ ^ zoiru 

124. Ad Rhampsinifdm usque 

regem aiebant in ./Egypto 

viguisse sane legum prsestantiam 

et pneclare omni copia eani 

floruisse. Post hunc autem, qui 

in regno successit, cheopem in 

omnem pravitatem fuisse prolapsum. 

Gmirlbus namque eum 

templis obseratis, primo -/Egy- 

ptiis ne sacrificarentinterdixisse: 

deinde jussisse, ut sibi labora- 

Tom. II. 

rent oirmes iEgyptii : abis assignando, 

ut ex lapicidinis Ara- 

bici mor.tis saxa exciderent, et 

ad Nilnm traherent : aliis, ut 

transmisso navibus flumine, illa 

acciperent, et ad montem qui 

dicitur Libycus traherent. Faciebant 

autem opus hominum 

centum millia, ternis semper 

mensibus singula. Tempus autem, 

quo populus attritus fv.it.

162 EUTERPE. 

, 

II. 

, 

^, 

\cyov lov 

') ,' , \ ' ' 

, ' 

3s, osza , 

, 

/,* 

7.(? zcti 

,, 

?) ) 

$ ,nr 

-~ 

, 

\- 

* 

, - 

TUPttfMOi ypovov 

,,- 

, , ' hi kou 

.* . {[& ) 

faisse decennale circa viam, per 

quam traxerunt saxa, quani 

struxerunt ; opus, ut mihi videtur, 

non mulro minoris molkioiiis, 

quarn ipsa pyramis. Cujus 

longitudo est quinque stadicrum 

; latitudo cubitoruni quadraginta; 

altitudo, ubi altissima 

ipsa sui est, triginta duo cubitorum, 

lapide polito et animalibus 

insculptis. Illi decem an- 

r.es fuisse insumptos tuni iilis, 

qu^ in clivo, supra quem pyramides 

stant, et subterrantis 

aedibus, quas fecit sibi reposito 

ria in insula, introducens Nili 

fossam. Verum ipsa pyramide 

hac facienda annos viginti ab- 

suniptos : cujus srngulse frontes, 

nani est fornise quadratre pari 

altitudine, sunt octingentorum 

pedum, saxo dolato accurat 

meque coagmentato, in quo nullum 

est rninus triginta pedum.

Jg'' - 

^* , , 

EUTERPE. IL 163 

PKi! $i r\, ,, ,, - 

, » - 

, ) * 

$ ) - 

, • - 

&,, , 

' , , 

, . , 

, . 

, ^, 

^^ - 

, - 

125. Fuit autem sic extructa 

hacc pyramis in speciem graduum, 

quas quidam scalas, quidam 

arulas vocant. Posteaquam eam 

primo talem fecerant, attolebant 

reliquos lapides machinis factis 

e brevibus lignis ab humo in 

primum ordinem graduum levantes. 

Ubi ad hunc lapis ascenderat, 

alteri machinas impone- 

batur, qux in ipso prinjo ordi- 

ne stabat. Ab hoc deinde in 

alterum ordinem trahebatur, 

super alteram machinam. Nam 

quot erant ordines graduum, 

totidem quoque machinx erant, 

sive etiam eandem machinam, 

quce erat una et facilis ad ferendum, 

transferebant ad unumquemque 

ordinem, quoties saxum 

exemerant. Dictum esto a 

nobis in utrumque, sicut dicitur. 

L 2

, 


' . , *' 

Si 

' 

y 

) 

/, 

b% ha 

& 

, 

),) 

^ ,- 

- 

,% 

, 

) 

- 

\ '*\ 

', 

,xotra 

) ' , ) Toltn ; 

^ - 

' 5s, 

?/ ^, ) ,, ^. 

Effecta sunt igitur ita prima ejus 

quieque altissinia : deinde sequentia 

absolverunt : novissima 

vero, qus solo sunt juncta et 

infima, peregerunt. In ipsa pyramide 

per litteras iEgyptiacas 

signatum e&, quantum in raphanum, 

aepas, et allia erogaium 

sit operantibus, et quod 

interpres earum litterarum, 

postquam legerat, ut probe reniiiiisc^r, 

uieb^t in sunima 

, 

mille et sexcenta talenta pecu- 

nia; esse. Ouod si ita se habet,. 

quot alia credibile est fuisse consumpta, 

vel in ferrum, quo operabantur, 

vel in cibos, vel in 

vestem operantium ? quando• 

per id quod dixi tempus opera 

extruebant : per aliud, ut ego 

opinor, lapides exciderunt atque 

vextTunt, et per aliud non exiguum 

effecertint subterraneura 

cavum.

,& /,, - 

* 

> 

EUTERPE. . 1G5 

• 'Eg i\ Xsoxa- 

p&S 

>

, ' 

. \ 


,. yao 

, ^ ' - 

, , , 

, , ' 

- 

, , '- 

Jg , 

, 

is - 

, - 

, ^ 

- ^ ,* . 

$ ) 

. 

' - ,) 

alteri instituto usum cum in 

aliis, tum vero in facienda pyraniide, 

non tamen qux admensuram 

fraterns accederet ; eas 

namque et nos sumus dimensi. 

Nam subterranea non subsunt 

conclavia, neque fossa derivatur, 

in eam ex Nilo, quemadmodum 

in alteram, fluens ; sed extruo 

to canali introrsum insulam 

circumluit, in qua situm esse 

ipsum Cheopem aiunt. Sed 

quum primam compagem ex 

iEthiopico lapide versicolore 

struxisset, quadraginta pedes 

degressus, alterius eandem magnitudinem, 

contiguam magna; 

fabricx. Stant autem ambae 

super eundem tumulum, centum 

fere pedes celsum. Porro 

quinquaginta sex annos regnasse 

Chephrenem aiebant.


pky] '. , 

zcci 

gTga,za\ ^ 

- 

, ,. , 

, ^ ' 

, 

'. ig, - 

,, ) 

, Jg 

,' ,~' , 

, 

, - 

. , - 

- 

128. centum et sex anni I JEgypto dicebant mycerinum 

supputantur, quibus iEgyptii in Cheopis filium, eumque paterna 

} 

omni pravitate versati sunt, et 

templa tanto tempore occlusa 

perosum facta, et templa reserasse, 

et populo ad ukimum ca- 

non licuit aperiri. Hos reges lamitatis afflicto dedisse veniani 

./Egyptii prae odio ne nominare eundi ad opera et sacrificia 

quidem volunt, sed eorum pyramidas 

vocant pastoris Philiti- 

quinetiani superomnesregesjustitiam 

ipsis exercuisse. Ouo nodis, 

qui ea tempestate pecudes mine ex universis regibus hunc 

per haec loca pascebat. 

iEgyptii maxime prasdicant, 

129. Post hunc iegnasse in tum ob alia, qus bene judica- 

L4 

:

^ ' , 


[ ev, ) ) ,** 

\ , iixr,g , 

,. \ ,' 

' ,;, ) 

-/,, , ,- 

7 , . 7 

, zhat 

,, ^ ''- ^, 

olzioici i'g, '/~>;ts 

) - 

/. '-^ , ^, 

\ 

,. , 

, zztuAvr, 

yr, 

, hq 

zzcv&cr^ ' 

zlli r,v' 2< [ 7 

Js '/,, * 

bat, tum vero quod conquerenti 

de ipsius sententia, de suo donans 

indignatiori homims fatisfecerit. 

:\ autem esset in cives clemens 

Mycerinus, atque ita ageret, 

principium ei malonmi cont'gis-:e 

obitum iiliae, quae domi 

urica suboles erat. Oua clade 

supra n-ocum quum doleret, 

\ ciletcue filiam escellentiori ali- 

quo genere sepeKre quam ceteri, 

fecisse ligneam bovem cavam, 

quam quum iuaurasset, in ea fi- 

liaiii istam cefunctam sepeliê. 

130. Neqtje humo bos hxc 

condita est, sed ad meam usque 

memoriam erat conspicua, iii 

urbe Sai, in regia, in conclavi 

excrnato posta. Cui singulis 

diebus omcigence odore» ado-

, ,' 

*,aua ' 

EUTERPE. II. iey 

-* 

hi,ig -- 

) * 2* 

. 

,lovtrat 


). 

%" 

,9 

^ , ) ) 

< * 

^ - 

, - 

"?' hi 

^ ,) /,, 

- 

,)\ 

\ 

. 

' is 

$ ) 

- 

' , ' \ \ 

. 

% 

* /- 

/oy * 

passa esse id malum quod vivaE 

sustinuerant. Hsc, ut ego opi- 

nor, dicunt nugantes, ut alia, ita 

et de manibus colossenim 

quippe quas ipsi videbamustem- 

poris diuturnitate delapsas, quae, 

ad me usque, ad pedes eorum 

strata; visebantur. 

132. Bos quoque cum ceterum 

corpus operta est purpureo 

: 

pallio, tum vero cervicem et 

caput crasso adrnodum inducta 

auro : et inter media cornua so- 

lis circulus ad similitudinem fa- 

ctus adest aureus. Neque ere- 

cta est bos, sed ingeniculata, raagnitudine 

quanta est grandis 

vacca viva. EiFertur autem e 

conclavi quotannis. Quando JEgyptii 

semet verberaut proptex

\\ , 

., 


lf/, 

%} 

. , , 

, '. Jg 

pflW/ , - 

\{, {/,- 

, - &,, ii y 

6 ^, , 

uvrit&SfA- 

' ~ - 

, 

. {/,, - 

^ 

, 

, , ,,- 

'^ ) 

, [/ . L• 

deum quendam, in tali negotio I 

non mihi noininandum, tunc et I 

functurus. Id hunc segre feren- 

tem, vicissini niisisse ad oracuhovem 

in lucem proferunt. Ai- lum contumeliosas deo querimonnt 

enim eam morientem orasse nias, exprobrantem, quod, quum 

patrem Mycerinum, ut quotan- pater suus et patruus, qui et 

nis semel sol eani intueretur. templa claudi jusserant et deos 

non curaverant, hommesque 

perdiderant, diu vixissent, ipse 

pietatem colens tam cito foret 

moriturus. Ei venisse altera 

ex oraculo responsa, ea propter 

133. Huic regi, post calaniitatem 

filise, istud secundum ao 

tidisse : ex urbe Buto venisse 

ipsi oraculum, fore ut sex omnipo 

amios viveret, septimo de- 

1

^ 2 , EUTERPE. II. 

& 

' 

, % - 

)' ), 

' 

, 

,. 

- 

, 

, -- 

, \ 

ds 

, , - 

,, 

, ,. 

6' - 

\ 

ipsum propere vitani finiturum, 

quod non id faceret quod deberet. 

Oportuisse enim JEgyp,tum 

centum quinquaginta anr.ia 

aflligi : idque duos, qui ante 

eum fuissent, reges didicisse, 

ipsum vero nequaquam. Hsc 

ubi accepit Mycerinus, se jam a 

numinibus damnatum, lucernas 

fecisse permultas, quibus quum 

noctesceret accensis, potaret ac 

se oblectaret ; neque die neque 

noctu interniittens per paludes 

perque nemora vagari, et ubi 

cognosceret voluptaria diverticula 

esse aptissima. Hsec autem 

idcirco excogitarat, quod vellet 

oraculum convincere mendacii, 

ut duodecim pro sex fierent an- 

ni, diebus factio es noctibus.

, ,- 


$. YLvpap/ibot, \ ) 

- 

* [ ^ *'& ;- 

' \ \ 

'&^ 

'. 

fioi 

' , & 

,' , 

, - 

" , **- 

, '- 

, ' ' , 

* 

' , 

134. Pyramidem et hic re- 

liquit longe minorem paterna, 

vicenis pedibus breviorem, om- 

ni latere trecentorum pedum et 

quadrangularem, iEthiopico ex 

lapide ad medium usque. Hanc 

quidam Graxorum volunt esse 

Rhodopis mulieris meretricis, 

non recte sentientes : qui ne 

nosse quidem mihi videntur 

quaenam fuerit Rhodopis de qua 

loquuntur. Neque enim talis 

pyramidis structuram ad illam 

retulissent, in qua talentorum 

infinita, ut ita dicam, millia 

consumpta sunt. Ad hsc, non 

istius sed Amasis regis temporibus 

Rhodopis floruit. Multis 

enira post hos reges, qui istas 

pyramides reliquerunt, annis 

Rhodopis extitit, genere Thracia, 

ancilla Iadmonis, cui pater


. ^ 

2- *.9 (Liovy 

^ - 

, -^ ,, 

7 

\ 

ijKttrra,• \ 

' kcu 

* 

,, 

, 

' \ '/ 

',, 

!9 

[, ' ' , 2»- 

% 

fj'- 

^, ,kou, , 6) kcu 

%- 

Hephsestopolis, viri Samii, conserva 

./Esopi fabularum scripto- 

ris ; nam et hic Iadmonis fuit, 

ut non minime hinc dernonstravit 

: siquidem quum sxpenumero 

Delphi ex oraculo pronunciarent, 

siquis sumere pcenas 

vellet animae iEsopi, alius nul- 

lus extitit, sed Iadmonis ex filio 

nepos, alius Iadmon sumsit ; ita 

et JEsopus Iadmonis fuit. 

135. Rhodopis autem in JEgyptum 

abiit, a Xantho Samio 

traiisportata. Et quum eo ad 

quasstum faciendum venisset, 

magnis pecuniis fuit redempta 

a viro Mitylenseo, Charaxo Scamandronymi 

filio, Sapphus po 

ctriie fratre. Hunc in modum 

Rhodopis libertatem nacta est, 

et in iEgypto remanstt ; et venusta 

vehementer iiigentes opes


, 

f i\ V 

fiurct) '', 

^' 

yz 

\ 

^/ & 

'[ ^' - 

rohi 

- 

, , 

. ^, ^ 

,- 

- 

1 9 

- 

^ 

, 

7;, '- - 

. 

\ 

" ! \ , 

comparavit, ut esset Rhodopis, 

sed non qurs ad talem pyramidem 

ascenderet. Cujus enim opum 

decimam partem cuicunque 

volenti etiam nunc cognoscere 

licet, magnam illi pecuniani 

attribuere nihil oportet. 

Quum enim Rhodopis illa opta- 

ret memoriam sui in Gra2Cia relinquere, 

faciendo opere, quod 

ab alio excogitatum non est, ne- 

que in templo dedicatum, id 

dedicavit in templo Delphico 

monumentum sui. decima 

igitur suarum opum parte quum 

multa e ferro verua ad boves 

transfigendos fecisset, quantum 

sufficeret decima ipsi, Delphos 

misit : quas nunc quoque posita 

sunt e regione templi, post aram, 

quam Chii donaverunt. 

Solent autem quodanimodo in

176 

, 

EUTERPE. 

, 

II. 

* 

$ 

) 

,ovtw 

'*+ 

is, - 

, '^, '- 

, de 

,, - 

* ., . 

. *~ 

, 

'^,' 

^7 - 

?. Msra 

' ^ ^) 

- 

, 

,) 

Naucrati prostibula esse venusta 

; nam et hsc, de qua nunc 

mentionem habeo, partim nobilitata 

est Lma, ut nemo Graecorum 

non edidicerit Rhodopis 

nomen : partim alterius, quas 

postericr fuit, noniine Arch: licx 

fama per Gneciam celebris 

extitit, sed minus quam prior 

in circulis garrientium jactata. 

Charaxus vero postquam cum 

1 

redemta Rhodopi Mityknen 

rediit, in carmrnibus crebro Sappho 

conviciis eum fuit insectat..; 

at de Rhodope quidem hacte- 

nus. 

13. Post Mycerir.nm antem 

./Egypti regem fuisse dicel 

Mcerdotes asychih, eumcjue fecisse 

Vulcano anteforcs ad solem 

drieotem, I .nas 

longeque maaimos. Ilabere -

- 

, * \ 

%~ 

EUTERPE. II. m 

, , - ^ 

,'* it* 

, , %, 

,)* \ 

-^' 

', - 

,, \ 

, ), 

, 

enim illas ubique cum figuras 

concinne sculptas, tum alium 

infinitum asdificiorum conopectum 

; has vero etiam multo 

maxime. Sub hoc rege fuisse 

factum dicunt, ut quum vehementer 

laboraretur inopia pecuniae, 

et hinc abstinentia esset a 

commerciis, lex iEgyptiis promulgata 

fuerit, ut lta demum 

quis pecuniam mutuam accipe- 

ret, si cadaver patris pignori 

.II. 

traderet. Hoc item ad hanc 

legem adjectum fuisse, ut penes 

creditorem esset potestas omnis 

sepulcri debitoris, utque hxc 

irrogaretur mulcta pignus illud 

supponenti, si dissolvere aes alienum 

recusaret, fas ne esset illi 

ipsi sepeliri aut in isto paterno 

aut ullo in alio sepulcro : ac ne 

alium quemquam e suis mortuum 

sepeliret. Hunc praeterea 

regom superiores ipso reges .- 

M

' ypauo* 

• , 

< 

78 EUTERPE. . 

, ^^ $$ 

1(, 

"* , • 

,', 

*; 

;;, 

'' 

\ 

* 


', - 

$\, '* , - 

& ' 

, - 

'$i> ) 

) - 

, , b% 

Boy£cc- 

\%&, \ >- - 

, ' 

$ $ ' - 

palustria proripuisset, illum JEthiopem 

regnasse in iEgypto 

quinquaginta annos ; idque in- 

tra tempus ista edidisse: quoties 

iEgyptiorum quisquam aliquid 

debquisset, neminem voluisse 

morte afficere : sed pro sui 

quemque delicti magnitudine, 

damnare ad aggerendum aggerem 

ad urbem, unde quisque 

delinquentium erat. Atque ita 

urbes sunt adhuc . sublimiores 

effectae ; nam primum aggestas 

fuerant sub rege Sesostre ab iis, 

qui canales effoderunt : iterum 

sub rege iEthiope etiam valde 

sunt factae excelsae, cum ceterae, 

quae in iEgypto sunt, tum vero, 

ut mihi videtur, Bubasti urbi 

praecipue quidem adaggeratum 

est : in qua urbe templum est 

Bubastis dignissimum memoratu. 

Quo etsi alia sunt tum 

grandiora, tum sumptuosiora, 

2

) 

1S0 EUTERPE. II. 

KCCT '* 

,. 

. ^' 

, , ' 

, 

Ns/- 

» , - 

, 

. , 

% 

\, * 

- , 

\,-^ 

, 

* * 

\ 

' 

(, > 

, ,- - 

' \% 

^ ' - 

7.*» ' - 

nullum tamen est aspectu ju- 

cundius. Bubastis autem in sermone 

Grxco est Artemis, Diana. 

138. Templum ejus ita habet 

cetera prseter accessum insula 

est : nani e Nilo fiuenta insirm- 

ant, nec confluunt, sed ad ingressum 

usque fani utrumque 

immittitur, alterum hac circum- 

fluens, alterum illac, centum in 

tmoquoque pedum latitudiiie, 

: 

) , 

arboribus inumbrata. Ejusante- 

fores, quadraginta cubita sublimes, 

figuris senum cubitorum 

memoratu dignis adornantur. 

Id templum in media urbe situm, 

midique circumeuntium oculis 

subjicitur ; nam quum urbs 

sit in altum aggerata, templum 

non motum, sicut fuit a princi- 

pio conditum, patet conspectui. 

Illud maceria figuris insculpta

EUTERPE. 

, 

II. 1S1 

, 

•*/' 

/, , 

,, 

* ' 

(. 5 

' \, ' 

, 

' 

. 

*.{/ 

'- 

'^, \&' , &* - 

, ',,' \ 

ambit. Intus, ingens maximarum 

arboruni manu consitarum 

lucus ambit templum, in quo 

statua est. Latitudo et longitudo 

templi quoquoversus est 

stadii. Ad ejus ingressum via 

strata lapide est, tria circiter sta- 

dia, quas fert per forum orientem 

versus quadringentorum 

pedum latitudinis, utrinque ar- 

boribus consitis in ccelum euntibus 

•, et fert ad Mercurii tem- 

plum. Atque hunc quidem in 

modum templum habet. 

139. Verum se ita ad extremum 

liberatos iEthiope referebant, 

quod ille, per quietem oblata 

sibi visione, fugas se mandaverit. 

Visus est sibi videre quendam 

subito oblatum, qui suaderet 

ipsi ut congregatos cun- 

ctos iEgypti sacerdotes dissecaret 

medios. Hac eum visionecon- 

specta dixisse,viderisibi deos de- 

M3


, 

' ,' , 

,, 

,, - 

,,, ^ 

, 

\, - 

, 

^. 

, 

/,'. 

5' 

monstrare hanc occasionem, ut 

piaculo in sacra commisso, aliquid 

cladis aut a diis aut ab hominibus 

acciperet ; se vero nequaquam 

ista facturum, sed ncmpe 

sibi excessisse tempus quantum 

oracula cecinerant regno iEgypti 

possesso exiturum. Etenim 

quum in iEthiopia ageret, oracula, 

quibus utuntur iEthiopes, 

responderant, fore ut is m iF-gypto 

quinquaginta regnaret an- 

, ', - 

nos. Id tempus quum exces^sset, 

et viso insomnii perturbatus 

esset, ultxo ex JEgypto discessit 

Sabacos. 

140. Eo profecto ex iEgypto, 

rursus coecum e palustnbus 

egressum accepisse imperium : 

ubi quinquaginta annos habitavit 

insulam cinere atque humo 

aggestani. Nam ut quique JEgyptiorum 

jussi illuc ibant por- 

tantes frumentum, eis singulis

, » -ol 

- 

EUTERPE. II. 1SJ 

'. 

\ »• * 

, ^, 

, \ - 

, . 

.. 

\ 

\ \^ 

, 

* , 

' , - 

, 1> 

' * 

mandabat, ut clam iEthiope ad 

se dono etiam cinerem ferrent. 

Hanc insulam nemo ante Amyrtsum 

invenire potuit, sed septingentis 

et amplius annis superiores 

Amyrtreo reges nequierunt 

eam invenire : cui insulie 

nomen estElbo, decem undiquaque 

stadiorum magnitudinis. 

141. Post hunc regnasse sacerdotem 

Vulcani, nomine se- 

thon : 

eumque bellatoribus 

iEgyptiis abusum fuisse, contemptui 

habentem, tanquam sibi 

non fore opportunos, et cum 

aliis ignominiis eos affecisse,turn 

vero aruras, vel arva C. cubitorum 

abstulisse, quas eximias a 

superioribus regibus dono ao 

ceperant singuli duodenas. Postea, 

quum Sanacharibus Arabum 

Assyriorumque rex cum 

M4

1S4 EUTERPE. II. 

?. ,,^, - 

' % ,- 

, , ,/,,- 

\ 

, 

ivozcruoti 

5' aocc 

, 

(jav 

-^. 

,koli 

ctpqctoV 

' 

,,, fj.iv 

- 

' 

&- 

Wsflâ/, 

\ 

,> , 

- 

zcci 9 

,,- 

,, , , 

'. . - 

^ ^ - 

magnfe copiis invasisset JEgyptum, 

nolueruiit bellatores JEgyptiorum 

ei opitulari. Tunc 

sacerdotem cor.silii inopem, in 

delubrum se contulisse ; et apud 

simulacrum complcrasse 

quanta pati periclitaretur : eique 

inter lamentationem cbre' 

somnum : et in quiete visum 

venisse deum exhortantem, quippe 

nihil eum molesti passurum, 

$i copiis Arabuni obviam iret 

: 

| 

se enim auxiliarios ei missurum. 

His insomniis fretum sacerdotem, 

sumptis ./Egyptiorum ii>, 

qui sequi vellent, castra in Pelusio 

posuisse; hac enim sunt 

ingressus; nec eum fuisse quempiam 

bellatorum sequutum, sed 

institores, et operarios, et forenses 

homines. Eo quum 

pervenissent, noctu infusam 

in ipsos hostes vim agrestium 

muriuraj qui illorum tum pha-

$i 9 > 

, ) 

} ', 

, ' 

EUTERPE. II 185 

, - 

2,22 9, 2. - 

PfxJo• Es 

) 

[ ' 2 

, , 

, , - 

^ - 

) - 

' ') , 

retras, tum arcus, tum scutorum 

habenas ambederunt, ita 

ut postera die hostes nudi armis 

fugam sumentes, multos amise- 

rint. Eoque nunc iste rex in 

templo Vulcani lapideus stat, 

manu murem tenens, atque haec 

per litteras dicens, in me quis 

INTUENS, PIUS ESTO. 

142. Ad hunc usque narrati- 

onis locum et JEgyptii et sacer- 

l 

dotes referebant, demonstrantes 

a primo rege ad Vulcani sacerdotem 

hunc, qui postremus reg- 

navit, generationes vel aetates 

hominum fuisse trecentas quadraginta 

unam, et totidem in- 

terea sacerdotes maximos totidemque 

reges. Trecentse autem 

srenerationes decem millia annoo 

rum iequant. Nam tres viro- 

rum generationes, centum anni

1S6 EUTERPE. 

" , 

II. 

\,\- 

hz 

%n 

,' ( x.otrlriciy ) 

) " [' \ 

^ 

- yjh'ioi

,\ is , 

EUTERPE. II. 1S7 

) avahrr 

, 

, ,) 

,* 

[/, f/,,' 

, * 

, ) , %- 

, , - 

, ' . 

- 

( , - 

, 

^, , ^ 

143. Atque antea Hecataeo 

historise scriptori, apud Thebas 

originem generis recensenti, ac 

propagationem familiae su» re- 

ferenti ad sextumdecinium deum, 

sacerdotes Jovis tale quiddam 

fecerant, quale et mihi quid 

non recensenti familiarn meam. 

Introducto in templum inl 5 

grande, enumerabant morst 

do tote ligno colossos quct dixi. 

Ibi namque quisque summus sacerdos 

ponit suam imaginem 

dum vivit ; numerantes itaque 

et monstrantes sacerdotes,ostendebant 

mihi unumquemque filium 

patris ipsum esse ex imagine 

ejus, qui proxime esset mortuas, 

eundo per imagines eorum, 

donec omr.es illas exposuerant. 

Hecatseo igitur originem suani 

recensenti, et ad sextumdeci-»

,- 

ISS EUTERPE. II. 

, ' , 8 

, ^- ^. 

- 

, . 

> , - 

voy^vovy 

/Ss 

*$'? , 

, 

,, * 

i\ 

, * - 

- 

, - 

$ 

' 

mnm denm alliganti, occurrebant 

simili ratione per numerationem, 

non admittentes id, 

' 

is, ', 

oq 

.' 

, , 19 EUTERPE. II. 

) ) a- 

. , 

, ' %' 

'* i\ , 

, 

' $ { 

, ' ', 

!\ 

,?• 

- 

6 

) cf 

) 

quamquam huic ad Amasin regem 

quindecim millia annorum 

esse supputentur. Et hiec JEgyptii 

liquide asseverant se scire, 

et assidue supputando, et semper 

annos describendo. Baccho 

quidem certe, qui ex Semele 

Cadmi genitus fertur, ad meam 

aetatem sunt anni ferme mille 

sexcenti : Herculi autem Alc- 

menx filio, prope nongenti anni: 

Pani autem Penelopes, ex hac ; 

, - 

, - 

. 

enim et Mercurio Pan genitus 

dicitur a Graecis, minus annorum 

est quam a bello Trojano, 

octingenti fere ad me anni. 

146. Utrum horum quas dicuntur 

probabilius sibi videtur, 

eo quisque utatur licet ; mihi 

autem de his opinio demonstrata 

est. Nam si et isti in Gra-cia 

cum celebres fuissent,tum senu- 

issent, quemadmodum Hercult•.-. 

ex Ainphitryone genitus, atque

, 


, - 

. 

" , 

-^ 7* 9 ) 

' 

Ny- 

,' , 

* ^s 

) - 

'• ' 

0( 

. %9 

) . 

^ - 

, 

etiam Bacchus ex Semele, et 

Pan ex Penelope natus, dixerit 

aliquis et hos viros natoe habere 

illorum deorum nomina, qui 

prius geniti fuerant : nunc vero 

Graeci aiunt et Bacchum, statim, 

ut editus fuit, ab Jove insutum 

femori, portatumque in Nysam, 

quae est eupra iEgyptum in JE- 

thiopia : de Pane ne habent quidem 

quod dicant, quonam a 

partu sit delatus,- ex quo fit 

, &%, 

mihi manifestum, Graecos audi- 

visse posterius horum, quam aliorum 

deorum nomina : et ex eo 

tempore, quo de iis audierant, 

illorum nativitatem recensuisse; 

atque hasc quidem ipsi JEgyptii 

aiunt. 

147. Quje vero ceteri homines, 

et iEgyptii consentientes 

illis aliis memorant in hac regione 

fuisse gesta, hsec jam explicabo 

; aliquid etiam his quod

.',( 

^ - 


hdq

, EUTERPE. 

* - 

II. 101 

' 

/ 

, Ss 

, 

, - 

\ .9 

', 

. 

- 

% 

, 

* . , ) , 

' , - ) 

'- 

\ 

, \ ) 

148. Etiam placitum est eis 

relinquere communiter monumenta: 

ex eoque placito fecerunt 

labyrinthum, paulo supra 

stagnum Moerios, maxime urbem 

versus, qux dicitur croco- 

dilorum : quem 

ego jam aspexi 

fama majorem. Si quis enim 

omnium castellorum aut operum 

Grjecorum speciem consideret, 

minori labore et sumptu 

deprehendentur stetisse, quam 

Tom. . 

fuit hujus labyrinthi. Tametei 

enim istud in urbe Epheso templum 

est memoratu dignum, et 

in Samo : etiam pyramides erant 

narratione majores, quarum 

sino-ulaj multis ac maximis 

operibus Grêcis scquiparandcs 

sunt. At vero eas quoque labyrinthus 

superjacit. Etenim 

duodecim ejus aula; sunt tecta 

opertas, portis oppositis altrin- 

secus ; sex ad aquilon*m, toti-

* ) 

', 


, \, 

, ^- 

/&, - 

' , ) ), 

$ \- 

. , - 

\,,) 

\, ') 

- 

, ) - 

). ^ 

, "/; 

) 

dem ad austrum vergentes contiguae, 

eodem extrinsecus muro 

pra;clus£E. Duplicia in eo sunt 

tlomicilia,subterranea,etsuperna 

illis imposita, numero tria millia, 

in singulis mille quingenta. Quorum 

ea quae superna sunt, ipsi 

pcragrantes videbamus, et qua: 

aspeximus enarramus ; subter- 

ranea vero auditu didicimus. 

Nam praepositiiEgyptiorum no 

lebant ullo pacto illa monstrare, 

quod dicerent illic loculos eSse 

tum eorum regum, qui penitus 

aedificaverant labyrimhum 

istum, tum sacrorum crocodilorum. 

Ita de infernis xdificii» 

auditu cognita referimus. Superna 

ipsi perspiciebamus humanis 

operibus majora; nam 

egressus per tecta, et aiifractus 

per aulas diversissimi, infmita

, , 

, 


, 

$

, 


9 ) 

i\ 

- 

7i ) , - 

, '- 

. 6 ) ^ 

. , - 

' ') 

,- 

\ 

, . ) ) 

$ 

\ - 

, , 

. . 

centorum stadiorum est, schcenorum 

sexaginta, quanta et ip- 

sius iEgypti ad mare latitudo 

est. Jacet autem stagnum longo 

situ aquilonem versus austrumque 

: altitudii)e, ubi ejus 

profundissimum est, ducentorum 

cubitorum. Ouod autem 

manu facta sit ac depressa, ipsa 

indicat ; nam in ejus fcrme me- 

dio stant duas pyramides, cubita 

1 

ducenta ex aqua extantes, altero 

tanto a;dificii aquis tecto. Super 

quarum utraque lapideus est 

colossus in solio sedens : ita pyramides 

sunt quadringentorum 

cubitorum. Tot autem cubita 

justa sunt stadium sexcentorum 

pidum. Orgyia quidem mensurata 

sex pedum et quatuor cubitorum 

: pedibus quidem, quatuor 

palniorum ; cubito auten^

%[ EUTERPE. II. 191 

3 - 

', 

. ) , 

, , 

% ^ 

.pv ."i\ ) 

^ 

, - 

. % - 

, , 

sex palmorum. Aqua stagni 

nativa non est, utpote solo illo 

admodum arido, sed e Niio per 

rivum inducta, et sex quidem 

mensibus in stagnum mfluit, 

totidem retro in Nilum ; illisque 

sex mensibus quibus ex eo ef- 

fluit, ditans regium fiscum ta- 

lentis argenti singulis, in singu- 

los dies, proventu piscium ; 

quum aqua infiuit, viginti minis. 

150. Hoc stagnum dicebant 

etiam indigenx evadere in Syrtin 

Africx sub terram, versum 

in mediterranea ad occidentem, 

secundum montem qui est supra 

Memphin. Verum quum humum 

e fossa illa egestam nusquam 

viderem, hoc enim mihi 

indagare curx erat, percontabar 

proximos accolarum, nbinam 

esset humus illinc effbssa; Ilii 

3

. 

193 

^' 

EUTERPE. II. 

' , 

yao 

) - 

. ^ 

,. 

[9 

9 

, , ^^ 

,, , - 

5s 

, , 

* - 

, 

- 

' , [/, 

mihi dixere,quofuerit exportata; 

et facile persuadebant : quippe 

qui aliud tale factum apud Ninum 

quoque urbem Assyriorum 

auditu cognoveram. Siquidem 

fures magnam vim pecunia; Sar- 

danapalli, qui Nir.i rex erat, in 

thesauris subterraneis custoditamr 

compilare quum constituissent, 

a suis igitur domibus exprsi, 

dimensi viam sub terra ad 

- 

regias aedes foderunt, eamque 

humum e cuniculo egestam, ubi 

nox aderat,in flumenTigrim,qui 

Ninum prxterfluit, exportabant, 

donec id quod optabant perfecere. 

Eodem modo audivi iniEgypto 

hanc alterani fuisse factam 

lacunam, prseterquam 

quod non noctu hsec, sed interdiu 

est facta: JEgyptios enim 

hunium quam effodiebant, in

, EUTERPE. 

. 

II. 199 

Jg, 

^ ^ 

. d\ 

,, 

- 

', » 

, \, . - 

^, , 

'^, ,- 

, ,), 

za) ol 

, . "- 

) , 

^ ,* , ) , 

Nilum extulisse, quam ille acceptam 

dissiparet. Et hic quidem 

lacus ita fertur fuisse depressus. 

151. Duodecim autem rerjes 

quum juste degerent, et interjecto 

tempore in templo Vulca- 

ni sacrificassent, et ultimo festi 

die libaturi essent, porrexit eis 

summus sacerdos aureas phialas, 

quibus libare consueverant, ab- 

errans numero, undecim, quum 

essent ipsi duodecim. Ibi psammitichus, 

qui postremus eorum 

stabat, quum non haberet 

phialam, detractam sibi seream 

galeam tenuit, libavitque. Ferre 

autem solebant et ceteri omnes 

reges, et tunc quoque gestabant 

galeas. Nullo quidem igitur 

dolo malo usus Psammiti- 

chus galeam tenuit. Ceteri ta•» 

N4

- 


rs zz ",/,,'^, zou 

(r(pi, yj&kxtn, 

, ,,' 

*,, 

ov 9 

^, ,- 

&', 

'^, vcci [a\v - 

. ^ 

•\is \ gXsa - 

'' , 

,& , ,9 

, , £. "//^ 

,, 

, ', 

,, \> , 

, 

-, 

' ftsrot, 

men mente advertentes id factum 

Psammitichi et simul oraculum, 

quod ipsis cecinerat, qui 

eorum a:rea in phiala libasset, 

eum solum regem iEgypti futurum 

; ejus igitur reminiscentes 

non censuerunt quidem a^quum 

esse, Psammitichum morte mulctari, 

postquam rimando compererunt 

non id illum fecisse in- 

Uustria aliqua; sed maxima po- 

, /3- 

tentise parte exutum in palustria 

relegandum, ex quibus ne 

egressus, reiiquas jEgypto se 

Lmmisceret. 

152. Hunc Psammitichum, 

quum antea fugiens Sabacum 

iEthiopem, qui patrem ejus 

Necon interemerat, hunc exulem 

tunc in Syria, postquam JEthiops 

ex insomnii visione abiit, 

reduxerunt ii iEgyptii qui sunt

, . 

'' , 

- EUTERPE. II. 201 

» 

- 

^ , . -\> 5s 

^, 

., - 

'^L• , 

, , - 

' 

'/' , )- 

^> 

'^^ { 

e regicme Saiti : deinde regnan- 

ti secunda vice ab undecim regi- 

lius contigit ei, ut in exilium iret 

propter illam galeam in paludes. 

Igitur intelligens quam ignominiose 

traciatus ab illis esset, sta- 

tuit ultum ire qui ipsum persecuti 

essent. Itaque ex oraculo 

Latoncc, quod in urbe Buto 

apud iEgyptios veracissimum 

est, ad quod ipsi miserat, venit 

responsum, venturamultior.em e 

mari, quum viri arei apparuissent. 

Quod responsum ei magnam 

incredulitatem suffudit, viros 

aireos ipsi in auxilium ven- 

turos, Non longo tempore interjecto, 

Iones quosdam et Cares 

prasdandi gratia navigantes, 

necessitas compulit applicare ad 

iEgyptum. Hi quum in terram 

exissent eere armati, iEgy-

202 EUTERPE. 

\\ 

II. 

yjahxzoi^ - 

. \, 

' ,, ' 

, ,^ ) 

$9 piyaha 

fA&r 

h\, 

^ 

[ /- 

, , 

./. $ 

' ^^, - 

/ M.S[6

. , 

' 

^.' 

EUTERPE. 

. 

II. 203 

cro) 6 

',, % ", 

$, , 

* Ng/ - 

, 

'. 6 o~(pi - 

- 

) ) 

ci, . Îzdi 

oarzKruai. 

, ,' 

, ^ - 

*• $ ' 

) 

. 

&< 

'', - 

colo«si duodenum cubitorum. 

Apis autem Graecorum lingua 

Epaphus est. 

154. His Ionibus Caribusque, 

quibus fuerat usus adjutoribus, 

Psammitichus dedit ad habitandum 

opposita invicem prsedia, 

Nilo medio dirempta, quibus 

nomina posita sunt Castra. Et 

cum haic eis loca dedit, tum vero 

cetera quae fuerat pollicitus om- 

nia tradidit. Pucros quinetiam 

iEgyptios illis commisit lingua 

Graica imbuendos, a quibus 

linguam istam edoctis orti sunt 

nunc in iEgypto interpretes. 

Incoluerunt autem Iones et Ca- 

res ha;c loca longo tempore, et 

sunt ea prope mare, paullum 

infra urbem Bubastin, ad ostium 

Nili quod dicitur Pelusiacum. 

Unde postea Amasis rex edu- 

1

EUTERPE. II. 

zlivu Ns/. 

Af/,- 

, , 

' 

,/, 

, ^,, »-- 

\ 

'^ ?, 

\ & &, 

.% 

, 

hz >,) \ 

/,, . 

[AZ%?i 

"¥££» , \ 

• \ 

y ~ f ' 

,* r^rf 

. ^- 

^ , - 

oens, Memphin eos transtulit in 

sui tutelam adversus JEgyptios. 

Po«t sedes ab istis in JEgypto 

collocatas, nos Grseci cum illis 

ica commixti res circa iEgyptum 

a Piammiticho rege exorsi, et 

€]ix3s, deinceps extiterunt, omnia 

iiquide cognita habemus. Hi 

esrim prirni JEgyptum, qui al- 

terius linguas essent, incolue- 

runt. Atque ex quibus locis 

) 

demigrarunt, ibi et vestigia navalium, 

et domorum rudera, ad 

meam usque setatem ostendebantur. 

Atque hunc quidem in 

modum Psammitichus iEgypto 

potitus est. 

155. De oraculo autem quod 

est in iEgypto, cum feci multa 

verba, tum faciain, utpote quod 

dignum est. Etenim oraculum 

hoc ia iEgyf to ; sacrum est La-

^ Ns;- 

, 1. 

) 7 , 

^ 

yz 

7}(7} ivh 


Uov, , ,, 

, . 

\ , - ^ 

/,. . 

, 

, , 

, ) ' ) \ - 

'* - 

. , 

, ' ' 

.tona?, positum in magna urbe, 

cui nomen est, nt superius a me 

cominatum est, Buto, ad ostium 

Nili, quod Sebennyticum appel- 

latur, ab mari ilunien subeunti- 

bu=. In hac urbe templum est 

Apollinis Dianaique ; et illud 

Latonae, in quo redduntur oracVila, 

tum ipsum grande est, tum 

antefrres habet ad quadraginta 

tarum altitadiaem. Ubi 

quid mihi ex iis, quse in aperto 

erant, maximo miraculo fuerit, 

referam : Est in hoc fano Lato- 

nai sdes ex uno facta lapide, 

quod ad longitudinem attinetac 

altitudinem ; et cujus paries quiiibet 

his sequalis: unumquodque 

ex his est quadragenum cubitcrum 

; cujus lacunari pro f eato 

impositus est alius lapis quatutsr 

cubiioruei per oras crassitudimsv


? . 

1\, , , is /- 

(* 

^ . 

7, , 

, 

. '- 

- 

hi 

' 

- 

) 

, • \ 

' 7} , 

$ , 

156. Itaque eorum, quae circa 

templum hoc sunt in propatulo 

posita, maxime admirabili s apud 

me fuit ista xdes. Secundo loco 

insula, quas vocatur Chemmis, 

in lacu profundo ac spatioso sita 

propter templum, quod Buto 

est ; quae insula ab ./Egyptiis 

fertur innarre. Eg-o tamen eam 

neque innantem vidi,neque mo- | 

tam ; sed hoc audire admiratus | 

' , ^, 

sum, si qux vere est insula natans. 

In hac igitur templuni 

Apollinis magnum, et arae triplices 

extructas sunt, et palmse 

frequentes in eadem enatae: ali- 

aeque multas partim fructiferx, 

partim steriles arbores. Cur 

autem ea natans sit, hanc JEgy- 

ptii rationem reddunt : quod in 

hac insula olim non natante, 

Latona, quss ex octo numinibus,

urrh' ' 

EUTERPE. II; 207 

, 

, -^ 

, 

, 

. ', " 

' 

' , 

.- , 

,' , 

"' " 

,, , 

. 

. 

\, ~£. \ 

- 

) , 

qux prima extiterunt,unum est, 

quum in urbe Buto, ubi hoc ejus 

oraculum est, habitaret ; Apollinem 

ab Iside instar depositi accipiens, 

occultavit in ea jam 

natante insula, ac sospitem reddidit 

; quo tempore Typhon, 

omnia indagans ut Osiris filium 

inveniret, advenisset. Nam Apollinem 

et Dianam aiunt Bacchi 

et Isidis liheros esse ; Lato- 

»am vero, nutricem horuni ac 

' \ 

. 

servatricem. Et Apollo quidem 

iEgyptiace Orus, Ceres autem 

Isis, Diana vero Bubastis. Atque 

ex hac narratione, non aliunde, 

iEschylus Euphorionis 

filius, rapuit quod dicam : ut 

solus omnium qui poetie antecesserunt, 

fecerit Dianam Cereris 

filiam : idco vero insulam 

redditam esse natantem. H«ec 

quidem sk aiunt.


', /;; 

'. "[>% Ss' - 

rstrtnpa %rsof 

,,, 

\; 

. 

,*9 

,% 

i\ 

,ixouttn feokts» 

6 *** itrur%e9 titABtC 101AS9. 

* 

. ~¥ , 

uusja-/ 

',; s- 

; » .~cccv,/,& 

* & " , ûliv , ', , 7}5 

iXcurTpsvuAvctc. cczo 

5 

157. Psammltichus vero in 

iEgypto quatuor et quinqua- 

.. regnavit aonos: per quo- 

. u::detr:ginta magnam Syria; 

urbem obsidens oppugnavit, 

donec cepit. Hsc est Azotos, 

qu.e diutissimam inter omnes 

urbe?, quaa novimui, sustinuit 

. lionem. 

158. Psammkicbj filius, qui 

e: regnum - ~ :ep^*> e*• 

- 

os 

; , 

titit wkcus, qui fossam in rubrum 

mare ferentem primuf 

gressus est, quam Darius Peri•^ 

•ido loco, depressit ; longitudinis 

quidem quatuor dierum 

navigationi^; latitudinis, ut rer 

eam duse possent simul agi trirerr.es. 

Aqua qua2 m hanc e 

Nilo deducta est, paulo supra 

Bubastin urbem, juxta oppidum 

Arcbiae Patumon deducitur,

. Ss 

i\ 

. ' 

EUTERPE. II. 201) 

' ,- 

, . 

.[- 

[ 7) 

) 

- 

ibovy . 

, \ 

), 

, 

, 

- 

)- 

. - 

, \ 

pertinens in mare rubrum. Initium 

fodiendi sumptum est a 

planitie ./Egypti Arabiam versus, 

cui planitiei supra contiguus est 

extensus prope Memphin mons, 

in quo lapicidinas sunt. Itaque 

juxta hujus montis radices du- 

cta est fossa ab occidente orientem 

versus longo tractu : et deinde 

pertinet ad divortia, qu» 

.II. 

^, 

ab monte ad meridtem et ventum 

austrum fert in sinum Arabicum. 

Oua sane brevissimus 

et maxime compendiarius est a 

mari septentrionali transitus a$ 

australe et idem hocrubrum vocatum 

; a monte Casio, qui JEgyptum 

Syriamque disterminaf, 

stadia mille sunt in Arabicum 

sinurn. Et hoc quidem bitî

* * 

,- 


. - 

, . '. - 

,, , 

,, ' 

> 

&'. Ns- 

^ 6" \6, 

,, 6\- 

'. ) 

' ' ,) 

,' ^ ) ^h Ns- 

^ 

\ 

,, , . ' 

$ 

mum est : verum 

fossa multo 

Jongior, scilicet quanto est magis 

inflexa. In qua fodienda sub 

rege Neco centum viginti millia 

./Egyptiorum perierunt. Inque 

ejus medio opere Necos destitit, 

hoc interpellatus oraculo, eum 

id opus barbaro prcemunire. 

./Egyptii autem barbaros omnes 

vocant, qui non ipsorum liiigua 

loquuntur. 

159. Supersedens itaque a facienda 

fossa Necos, ad militares 

expeditiones se convertit ; et naves 

bellicai partim ad mare septentrionale, 

partim in sinu Arabico 

ad rubrum mare sunt per- 

fectai : quarum adhuc vestigia 

navalium clara. Et his, ubi opus 

fuit, utens, ac terrestri quidem 

acie congressus Necos cum 

Syris in Magdolo, victoria po-

^ ,TttfA* 


1$ , .~. ,, Sz 

) \. 

'. ",,- 

' - 

, ' - 

* 

- 

. 5s 

' '^ .- 

, , 

, 

titus est, et post prcelium, Cadyti, 

magna Syrias urbe. Vestem 

autem, in qua id peregit, 

Apollini dicavit, et ad Branchi- 

das Milesiorum misit. Post id 

perfectis septem et decem omnino 

imperii sui annis decessit, 

tradito imperio psammi filio. 

160. Ad eum in iEgypto 

regnantem, nuncii quidam Ele- 

* 

212 EUTERPE. 

»^^ ,. 

',^ 

II. 

h\ 9 

- 

^ , (,) 

« 

- 

EUTERPE. 

- 

II. 213 

\'Js sf 

'' ,' - 

, , - 

. ^ , 

crsm « 

, 

\ 2/3/ja 

'/}, Ty- 

'. 5 

\,f/ 

^^, ,' * ', , -^ - 

' 

. - 

, , - 

161. Psammis aute-.n, quum 

sex tantum regnasset anncs 

in iEgypto, facta in JEihiopiam 

expeditione, mox vita defunctus 

est. Cujus regnum apries 

filius accepit, qui post 

Psammitichum proavum suum, 

beatissimus extitit omnium ad 

eam cetatem regum, quinque et 

viginti dominatus annos. Ouod 

iiitra tempus et bellum Sidoni 

intulit, et cum Tyrio pugna navali 

dimicavit. Sed quum deberet 

illi improspere cedere, 

contigit ab occasione, quam ego 

pluribus, dum res Libycas exsequar, 

exponam, paucis contentus 

in prsesenti. Quum enim 

adversus Cyrenxos Apries, exercitu 

misso, magnam cladem 

accepisset, id ei imputantes JE~ 

gvptii rebellaverunt, opinati se 

03

,, 

214 EUTERPE. 

$ 

II. 

yivrjai, - 

os Xoittjuv~(~ 

^,, \< aoyj)i. h\ TOisvfAZvot ts 

- 

, /,. 

7.oi 

y 

%>'' 

'-- ,, ^:^ 

stt - 

yoici. 

^/, 02, 

, 

' 

- 

' ^, - 

ttpteuq*s 

,,,$,. 

^, *ivei 

yao^ \ Alyv- 


!} 9 VJttfMCl %% " 

, , '-- 

. 

'1> 

" \ > { ~ 

' 

* » 

^ 

Jg 

'&^ ) 

> - , - 

)& » 

* '$- 

, ) \. L•^ 

cognitis Apries mktit ad Amasin 

ex iis qui secum erant JEgyptiis,spectatum 

quendam hominem, 

nomine Patai-beinin, 

jussum ut ad se vivum Amasin 

perduceret. Hic ubi pervenit, 

Amasin ad se vocat. Ama• 

sis (sedebat enim in equo) e\evans 

cras pepedk, et hoc jubet 

hunc adduccrg ad Aprien, et 

«jvmtQ tacieii Patarbemi& eum. 

rogaret, nt regem adiret accitusj, 

respondit se jamdddurn dare 

operam uc ia ageret •. nec de se 

Aprien esse questurum - se 

ciiira illi prassto futurum et alr- 

os dacttirum. Patarbemis nort 

ignarus sentenfise illius ex ora- 

tione, etiarn• apparatum qtierrt 

curabat videns, abiit, 3tatueiis 

qaara celerrime regem rertmt 

qus agerentur facere certieresBu 

04

%& 

,' ,,. ', '- 

, , - 

, 


, " , fAoi(riy> 7. - 

*/•> 

, ty,v 

, , 

\, ^Tuuput hr, 

, ^ 

•/ '/, 

2( 

, 

',. 

), % 

*< 

}., ^2 - 

9 • 

\ \ 'AoMff 

Huic redeunti, quod Amasin 

non duceret, nullo verbo edito 

Apries ira percitusprsecidiaures 

nasumque jussit. Id intuentes 

ceteri .iEgyptii, qui cum eo adhuc 

senserant, virum inter eos 

probatissimum ita faede indigneque 

aifectum, ne tantisper 

quidem differentes ad ceteros 

transeunt, seseque Amasi tra- 

dunt. 

163• His quoque auditis Apries 

arniatis auxiliariis (habebat 

autem auxiliariorum circa se ex 

Ionibus et Caribus triginta millia) 

in iEgyptios tendit. Erat 

autem ei rirgia, in urbe Sai, ingens 

ac spectatu digna. Itaque 

utrique adversus alterios tendebant, 

Apries cum suis contra 

JE gyptioe, Amasis cum suis advcrsU5 

peregrinos j et in Mo-

gVi 

*,\*i . 

EUTERPE. 

, 

II. 217 

. ,, 

$ 

* . 

* 

, , 

Jg 

' 

ot 

oi (, 5g,' (, 

3s,' ig,. 

. , it $g ," 

* 

,^- 

- 

)"' ' - 

. '. ' - 

, ,, -, - 

, . 

memphi urbe constiterunt tentaturi 

invicem. 

164. Sunt autem iEgyptiorum 

septem genera : quorum 

alii sacerdotes, alii pugnatores 

appellantur, alii bubulci, alii su- 

bulci, alii institores, alii interpre- 

tes, alii gubernatores navales. 

Tot sunt iEgyptiorum gene- 

ra, quibus a suis artibus sunt 

data nomina : sed ex iis pug- 

natores vocantur Calasiries, et 

Hermotybies, qui horum nomorum 

sunt : nam in nomos, 

plagas, distincta est omnis JEgy- 

ptus. 

165. Hermotybium quidem 

has sunt plagas, Busiritis, Saitis, 

Chemmitis, Papremitis, insula 

Prosopitis qusc vocatur, Natho

S 

2-1 

EUTERPE. 

* 

II. 

«» (T1 

s/i. - - L•oc - - 

\ ', 

&. 

Ixaaioexte 

$ '\ , 

zcu - 

$.,>,, * ^,. 

• ,'&& \* 

!>,^)'^ 

GriQouocy 

'NLzvl.Yi(Tia;y '/;,'- 

,- 

, . - 

3ovQi(/TLog 5s ol .) 

} :* 

— 

-. ,zou ovos 

' ^ / 

' , ^ , 

?, 

& 

,, 

\'/» 

, \ 


, -, 

, ' ^ ) ) 

),) 

- ' ) 

, - 

V, ) * - 

h\ 

,.c 

^' ^^, 

'. 5* 

* 

liquide dijudicare, quum videam 

et apud Thracas et Scythas 

Persasque et Lydos, denique apud 

omnes fere barbarcs haberi 

pro ignobilioribus civibus eos, 

qui artificia discunt, eorumque 

posteros : generosiores autem 

eos, qui a manuariis operibus 

abstineant, prfesertim qui secer- 

r.untur ad bellum. Hoc itaque 

•cuni ceteri Grxci omnes didice- 

. - 

. 

runt, tum prcecipue Lacedxmonii. 

Corinthii autem minime 

contemnunt opiftces. 

168. His solis iEgyptiorum 

prreter sacerdotes hoc eximii 

honoris babebatur, ut singulis 

duodecim aruras essent exemptai 

et immunes : est autem arura 

centum cubitorum JEgyptiorum 

quoquoversus. iEgyptius 

vero cubitus Samio par «st.

^ . > pqyJva* ) 

' 

) 'EffAorvQicuV) 

? 

- 


,,. , 

^ ,' - 

,» 

, ,• 

, ' 

'. 

,, 

.[[/, 

' 

. i\,, ', 

- 

&9 , [azv ol 7- 

, ,, 

i\ 

Tjdz r t, 

(*. ' 

UHU 

{- 

Hsc tamen universis illis exempta 

erant : istis vero per vi- 

ces in orbem fruebantur, et nequaquam 

iidem. Calasirium 

milleni et Hermotybium per 

annos circa regem fungebantur 

singuli satellitum munere. Istis 

igitur prseter aruras dabantur 

quovis die alia, panis tosti pondo 

qumae minas unicuique, car- 

jiis bubuke bins, vini sextarii 

quaterni. Haec semper satellitibus 

prxbebantur. 

169. Ubi igitur e diverso ve- 

nientes, Apries cum auxiliariis, 

Amasis cum universis iEgyptiis 

ad urbem Momemphin pervenere, 

congressi sunt. Et peregrini 

quidem egregie pugnaverunt 

; tamen quod erant multo 

inferiores numero, ea parte vi- 

cti sunt. Fertur Apries ea fu«

' 

EUTERPE. ÎI. -221 

ihox.it. 

\ ((' ^% 

' . , * 

h\ h\ 

, $, ^,- 

' - 

didol .ol 

, , 

, . , - 

, ,, ,- 

s 

,'' 

. , - 

isse persuasione, ne deum quidem 

quemquam posse sibi adimere 

regnum: adeo videbatur 

sibi illud in stabili positum esse. 

Et tamen tunc congressus, prcelio 

victus est, vivusque captus 

ad urbem Sain ductus in sedes, 

quse ipsius antea fuissent, tunc 

autem jam Amasis regia. Ibi 

aliquamdiu in regia alebatur, 

eumque Amasis honeste asservavit. 

Tandem incusantibus JE- 

gyptiis non juste agere, qui - 

sorum et suum inimicissimum 

aleret, ita illis Aprien tradidit. 

Eum isti ubi strangulavere, paternis 

in monumentis sepelierunt, 

quse sunt in templo Minervx, 

proxime sedem ad lsevam 

manum intranti. Saits autem 

cunctos, qui ex illa sua prxfectura 

fuere reges, intra templum 

sepelierunt. Etenim Amasis 

sepulchruin magis pro-

. 


(Jav \< "- 

, , ' . ? - 

0> 

. dzvdosa [/,- 

[('/1[/(, rn \ 

' /, 

h\ \t 

'' is 

^ ' ) 

, ,, 

) \) 

, , - 

' 

) ' 

?/ ^ - 

f/,, •> - 

^ ,) , , 

,. 

cul est ab aede, quam illud Apriae 

ejusque progenitorum. 

170. In ejus tamen templi 

aula hoc quoque est, ingens cubiculum 

lapideum, tum co-, 

lumnis excultum palmas arbores 

imitantibus, tum alio sumptu. 

Inrra id cubiculum gemir.i 

postes stant, in quibus locu- 

lus est. Sunt etiam illius eepulcra, 

cyjus nomen nuncnpa- 

re hac in re, haud sanctum opinor, 

in urbe Sai in templo Mi- 

nervie pnst cedem, contigua toti 

parieti Minervas : atque in fano 

stant ingentes ex lapide obeli, 

lacusque adest contiguus lapidea 

crepidine adomatus, et circum 

quaquc probe eleboratus, mag- 

nitudine, ut mibi vick-batur, 

quanta in Delo, qui dicitur or- 

bicularis.

' , 

EUTERPE. 225 

. > Ss tSJ /^? 

« , - 

f /, \ • . , 

) , ol 

^; , ,, ^) 

), 

, - 

* , , os, 

-h\ 

, . 

- 

', * 

', ,* 

171. hoc lacu imagines 

casuum ejus noctu faciunt, qufe 

vocant iEgyptii mysteria : de 

quibv.s cum plurimum ego norim, 

quo pacto habeant singula, 

tamen absit ut proloquar. De 

Cereris quoque initatione,quani 

Grscci thesinophoria vocant 

f^rendu legibusy absit ut eloquar, 

msi quatenus sanctum est de illa 

dicereu Danai filiae ritum hunc 

ex iEgypto extulerunt, eoque 

Pelasgiotidas feminas imbuerunt. 

Sed deinde omni Peloponneso 

a Doriensibus excita ritus 

ille abolitus est, a solis Arcadibus, 

qui ex Peloponnesibus 

relicti sunt et non exciti, conser- 

vatus. 

172. Apris sic sublato, regnavit 

AMASise praefectura Sa- 

itica, et urbe cui noraen est

, 

224 EUTERPE. 

. 

II. 

\ it 

- 

" 

' 

, ) 

' , , ) '", 

, 

, 

\ 

,, , ' 

\ ' 

)' , 

, ' , 

-$\ 

- 

- 

Siuph. Eum inter initia iEgyptii 

conteninere, nec ullius sane 

momenti ducere, ut qui plebeius 

paulo ante fuisset, nec insigni 

familia ortus. Eos vero postea 

Amasis solertia, non asperitate, 

conciliavit. Erant ei cum alia 

bona infinita, tum vero pelvis 

aurea, in qua tam ipse qm;n 

omnes convivac identidem pedes 

abluebant : hanc ille confregit, 

ex eaque damonis statuara fecit 

et in appositissimo urbis loco 

statuit. iEgyptii simulacrum 

adeuntes, magnopere venerari. 

Id Amasis fieri a popularibus 

edoctus, convocatis ./Egyptus 

aperit, ex illa pelvi, in qua prius 

JEgyptii evomere immingereque, 

et in qua pedes abluere 

ccisuessent, factum esse simulacrum, 

quod tunc tantopere ve- 

,

, , 

EUTERPE. 

* 

II. 225 

* 

(. 

* 


u 

- 

- 

" 

" , 

,Si 

" . 

', " 

" i\ 

, 

" ' - 

u^, 

" 

" ^',' 1\ 

- 

' . 

" , 

" 

w 

, 

'\6- 

" ), 

" ^ - 

", . , ? 

11 , 

jicis nequitiam. Nam deberes, 

venerando in solio sedens venerabilis, 

totum diem res admini- 

strare ; ita et iEgyptii scirent a 

magno se viro regi, et tu melius 

audires. Nunc haudquaquam 

facis regia. His ille respondit 

arcus illi qui obtinent, quum 

debent uti, intendunt ; sed 

quando sunt usi, remittunt ; si 

; 

enini perpetuo intendantui' 

rumperentur, nec possent eis-, 

quum res exigeret, uti : ita et 

hominis conditio est ; si assiduo 

laborare studio, nec vicissim ad 

lusum vacare velit, pedetentim 

aut mente captus erit aut men> 

bris. Quod ego intelligeni, utrique 

rei partem impertio. H:u. 

aniicis respondit.

', ), , $. i\ ) 

, , ' 


, . 

,\yilV TCC GtyiTtPCK,,- 

), - 

'/. 

, 

' , 

- 

* 

- 

, ^, 

, , , 

,, • 

, \ , 

, \ 

174. Etenim fertur Amasis, 

quum privatus foret, fuisse potandi 

jocandique per dicteria 

studiosus, et vir neutiquam serius 

: et quum eum potantem 

ac voluptates sectantem necessaria 

defecissent, solitus circumeundo 

furari : illi vero dicentes 

eum ipsorum habere pecunias, 

negantem adducebant ad oraculum 

quodcunque eo in loco erat. 

Frequenter ab oraculis convictus,frequenter 

absolutus. Postquam 

vero etiam assequutus est 

regnum, ista egit : quicunque 

dii eum furti absolverant, horum 

templa neque cura; habuit, 

neque ulla re ad refectionem do- 

navit, neque adiens sacrificavit, 

tanquam nihil mererentur, quod 

obtinerent falsa oracula : quicunque 

autem eum alligaverant 

P2

, 


~ &, 

, . 2* 

ol 

-/, 5*Lu ) 

' 

&, ' $> [,; 

\, 

^ . , 

'/- 

, 

{/- 

, '& 

- 

', 

[, , ) 

. , - 

, ,, 

[ ,, %,' % 

) - 

furti crimine, hos tanquam vere 

deos, nec mendacia reddentes - 

raculs, maxime coluit. 

175. Itaque partim in Sai 

Minervas fecit antefores, opus 

admirandum longe superans omnes 

tum sublimitate, tum magnitudine, 

et quantorum est magnitudo 

lapidum atque qualium 

eorum : partim ingentes colossos, 

et inimanes androsphingas 

, 

posuit. Alia quoque saxa pnsgrandia 

ad reficiendum curavir. 

ducta partim e lapicidir.is, qnae 

juxta ATemphim sunt, partim 

utique qure maxima: molissunr. 

ex urbe Elephantir.a, quae Sai 

distat viginti dierum navigatione. 

Ad hxc, quod non min: 

sed maxime omnium adni: 

attulit aedificium ex solidn - 

ab urbe Elephantiua, in q\i>. ll

. - 

LUTERPE. 

, 

II. 220 

(jCiv dicryjKiot 3e ol 

' ^ - 

f/, 

, . 

i\, 

> 

, , . ' 

f/Av 

, ' ) 

' 

is is -^, 

'. 

\ h* 

'' 

[ 

, ^, - 

, 

^ , * i\ '', - , * L• 

ferendo triennium consumpserunt 

duo millia ductorum virorum, 

qui omnes erant guberna- 

tores. Hujus autem tecti ex- 

trinsecus est unius et viginti cubitorum 

longitudo :. quatuordecim, 

latitudo : octo, altitudo. 

Hsc est dimensio exterior tecti 

ex uno Iapide. Introrsum autem 

duodeviginti cubitorum et 

xx digiteruui est longitudo . la- 

titudo vero cubitorum daodecim, 

quinque sublimitas. Teo 

iun-i hoc ad ingressum templi 

collocatum est ; nam ob id aiunt 

in templum non fuisse pertrao 

tum ab architecto, quod quum 

suspirasset ille duni istud adtra- 

heretur, utpote pertaesus diutini 

temporis operas, id advtrtens 

Amasis non permisit ulterius 

trahere, Nonnulli aiunt quen- 

P3


* (., ) 

[,. , 

.. 

' 

\ * 


. , 

i\ 

drj 

, \ ,, 

- 

" '- 

/ 

) ' $ - 

' , . , 

- 

' 

), ' ,, ^ , 

'. is 

', 

' - 

' 

, \ - 

77. Sub Amasi rege dicitur 

JEgyptus fuisse maxime tunc 

beata, in iis qua: vel regioni ex 

flumine, vel hominibus ex regione 

proveniunt, et urbes, quse 

incolerentur tunc, fuisse omnes 

numero illic viginti millia. Amasis 

quoque extitit, qui legem 

hanc iEgyptiis priescripsit, ut 

singulis annis apud regionis prsesidem 

iEgyptii omnes dcmon- 

aut hoc non faceret, aut non demonstraret 

legitimam vitam, is 

morte afficeretur. Quam legem 

Solon ab iEgypto rnutuatus, Atheniensibus 

tulit, quam illi, 

quod sit irreprehensa, assidue 

usurpant. 

178. Amasis porro, quoniam 

Grsecorum erat studiosus, cum 

alia in quosdam Graecos ofbcia 

contulit, tum iis, qui in iEgy- 

strarent unde viverent : et qui ptum concederent, dedit facu!- 

P4


yvTTTOv '/ ,. 

5 tir,. oixseiv, - 

& ) , . , 

[/, ,> ) ^- 

!/,> - 

^, \ 

^{,.i\ 

707^ ) * }, 

^' /,, £, ;, f 

) , '^* )* 

\ 'PoJor, ) 

9 

) 

, '/}^ , 

{/, 

. 

,. . &ig/ - 

cbizv (jlztzov 

tatetn Nav.cratin urbem «ncolendi 

; qui vero eorum nollent illic 

babiure, sed navigandi commerciofrui, 

fecit potestatem cer- 

t:5 loeis aras et fana diis inasdificandi. 

Et maximum quidem 

eorum fanum ac prsecipae famigeratum 

atque celeberrimum 

vocatur Hellenium, Gracum 

civitates autem, quse commun:- 

tcr illud extruxenmt, sunt Io- 

: 

, 

» ' 

num quidem, Chius, Teus, Phocsea, 

Clozomenie : Doriensium 

autem, Rhodus, Cnidus, Halicamassus, 

Phaselis : JEolensium 

vero, una Mitylene. Harum 

civitatum hoc fanum est, et ab 

his pmefecti emporii prxben- 

tur. Ceteras civitates, qux cor.sortes 

bujus rei esse volunt, rem 

ad ipscs minime pertinentem 

vindicant. Separatim tamen

. 

EUTERPE. II. (33 

xoc) Sa^/o/,'zcci, - 

' ,,, , ", 

'Hf S\ 

,kcu L• 

- 

', % hfAOcraiy 

> ' 

, , - 

sJgg 

,' 

- 

, , - 

' ,,* Nat>«ga- 

',. 

' 

"' 

. 

, 9 

,' $ 

sedificaverunt -/Eginetx fanum 

Jovis; et Samii aliud, Junonis ; 

Milesii quoque Apollinis. 

179. Nam emporium erat an- 

tiquitus sola Naucratis : praeter 

hoc in ./Egypto aliud nullum. 

Ouod siquis in aliud aliquod 

Nili ostium applicuisset, is necesse 

habebat dejerare se ve- 

nisse non volentem, datoque jurejurando 

eadem navi ad Cano- 

1 

- 

bicum navigare : et, si id mi* 

nus per contrarios ventos posset, 

onera fluvialibus, navigiis circumagere 

circa Delta, donec 

perveniret Naucratin ; ita Nau- 

cratis in honore erat. 

180. Jam vero quum Ampbictyones 

templum, quod nunc 

Delphis est, trecentis talentis 

construendum locassent : nam 

illud priu9 sua sponte deflagra-

,^^ 


* \) ^ ,* \, .' 

f /, ' ' , 0% 

,- ' . 

xal,. 

, ,- 

3 ,) 

, 

) 

'. ' , , - 

' ' , 

, » - 

,' 

,' 

', . 

- 

,, - 

' )» - 

verat ; Delphis autem imperata 

erat locationis quarta pars : tum 

Delphi, circa civitates vagi, et 

uvina colligentes, non minimum 

ex iEgypto retulerur.t ; nam Amasis 

quidem eis mille talenta 

aluminis, Grasci autem, qui JEr 

gyptum incolehant, vicenas minas 

donavernnt. 

181. Cyrenaeis quoque amici- 

tiani socictaferuque iuter ipsos 

constituit, ita ut illinc uxorem 

etiam putaret sibi esse ducendam, 

sive feminx Grseca; amore 

captus, sive alias ob benevolentiam 

Cyrenxorum. Uxoreni 

quam duxit, alii volunt filiam 

fuisse Batti, alii Arcesilai, alii 

Critobuli, inter suos popr.lares 

viri spectati, nomine Ladicen 

cum qua, dura Amasis in toro 

cubaret, coire non poterar, qi• 

:

EUTERPE. 

' , , 

II. 235 

'

6* ^ ^ **9 \ 

) 

3s, 

vr,v,^ ^, 

- ) ?a>,ZGv' $ ', 

'/^ ivo , 

, \ , /, m 

, 

Hauoy '? - 

. /, 

?zulzv, 

avz6rtxz , * 

) , ;' \ ', 

^, ',,' \ 

r.ensem posita. Hanc Ladicen 

Cambyses, posteaquam JEgypto 

potitus est, cognito quaniam 

eseet, Cyrenas illxsam remi- 

sit. 

1S2. Dicavit icem Amasis dor.a 

in Gra;ciam : partim quidem 

Cyrenas, statuam Minerva: inaotatam,et 

sui imaginem pictur.i 

adsimulatani : partim autem 

Lir.di duo Iapidea si- 

mulacra, et thoracem lineum 

spectaculo digiium : sed et in 

insulam Samum, Junoni dupli- 

ces sui knagines Cgneas, quas 

magno in templo erectx erant 

post jairaas, ad meam usque aetatem. 

Saraum quidem, propter 

hospitium, qticd inter ipsum 

erat et Poiycratem iEacis 

filium : Lindum autem, nulliu-. 

qiiidem hospitii gratia, sed quia

EUTERPE II. 

zv , ^) 

$?;(% ', , 

{, ' Ac/.aciz. dl - 

, ,-^ 

.templum quod Lindi est Minerva; 

ferur.tur extruxisse Danai 

filis, illuc appellentes, quum 

fifios iEgypti fugerent. Hjec 

quidem dor.aria dedicavit Amasis, 

primusque mortalium Cyprum 

cepit, et compulk ad tributi 

solutionem.

2 ,. 

. ' 

&, , , 

' ,^ curss , 

AfAottriv YLay^vFqg 

',, ,* , ^-, 

^KauSvFqg 

roiijvos. 

-. 

HERODOTI 

HALICARNASSEI 

HISTORIARUM 

LIBER TERTIUS, 

QVl INSCRIBITUR 

L . 

~* 

.Adyersus hunc Amasin cam- sibu5queexerc'cu,bellum movlt 

byses Cyri filius, comparato cbhanc causam. Missoin.! 

cum ex aliis quibus imperabat, ptuin legato, Cambyses 

tum ex Graecis Ionibus JEolen- I ab Amasi filiam ; et petii' 

Tcm. II. Q

, ; 

- 242 THALIA. III. 

' o\ 

, , 

Ai- 

", 

, , - 

, , 

' 

Aftatriv 

' 

2 

1*1* /,, , (/£( 

t 

/, 

,( , * ,. . 

^, . 

, . 

, 

,* 

>; 

, 1^,". % ", 

silio cujusdam iEgyptii, qui Amasi 

erat infensus, quod se po*tissimum 

cx omnibus YEgypti 

medicis Amasis ab uxore et liberis 

abstraxisset, amandaiido 

in Persas, quo tempore Cyrus 

ad Amasin miserat petitum ocularium 

medicum, omnium qui 

in iEgypto essent przestantissimum. 

Ob id infensus Amasi 

ille iEgyptius, institit suadere 

Cambysi, ut ab Amasi filiam 

peteret ; ut iile aut mcerore af- 

ficeretur data filia, aut non data, 

Cambysi redderetur invisus. Amasis 

Persarum potentiam exosus 

borrensque, eam nec dare 

audebat, nec abnuere; nam 

Cambysem intelligebat non habiturum 

illam uxoris loco, sed 

pellicis. Hsec reputans, ita sibi 

faciendum statuit, Erat Apri»

THALIA. III. -243 

*, 

, ), 

,^ 

',, 

Si 

, i\^ 

', 7> 

) , 

, , 

\ 

, , 

' 

,* - 

, 6, - 

. . 

superioris regis filia, nomine 

Nitetis, unica domus relicta, 

grandis admodum atque specio- 

sa. Hanc puellam Amasis, vestitu 

pariter et auro exornatam, 

pro sua filia in Persas dimittit. 

Quam quum post aliquantum 

tempus Cambyses salutasset filiam 

Amasis appellans, ipsa ad 

eum, Rem, inquit, rex, ignoras, 

ab Amasi elusus, qui me ornatu 

comptam tibi transmisit, tradens 

pro sua filia, quum revera 

sim Apriae filia, quem iile dominum 

suum cum iEgyptiis rebellans 

interemit. Hic sermo 

et ha^c causa exorta Cambysem 

Cyri filium vehementer indignatum 

impulit adversus JEgyptum. 

Atque ita quidem memorant 

Persse. 

Q2

, 

244 THALIA. III. 

'' - 

', is 

, 

. '' ) 

9 

>} , 

, ' 

. (s/ 

* , 

- 

- , 

^ '^,, ' - 

. , - 

. ) . 

y . , 

2. iEgyptii autem Cambysem 

suum vendicant asseverantes, ex 

hac Aprice filia illum esse genitum 

: Cyrum enim fuisse, qui ad 

Aniasin miserit super filia, non 

Cambysem. Quod qimm dicunt, 

non recte dicunt. Equidem eos 

hoc non latet (nam siqui alii,profecto 

et iEgyptii recte norunt 

mores Persarom), apud eos pri- 

Bio vetari lege spurium regnare, 

si adsit legitimus. Prseterea Cassandanes 

filius erat Cambyses, 

Pharnaspe viro Achsmenida ge- 

nitae, non mnlieris ./Egyptiie. 

Sed iEgyptii historiam invertunt, 

fingentes sibi cum Cyri 

familia intercedere cognationem. 

Et ha;c quidem ita habent. 

3. Ceterum ille etiam sermo 

jactatur, mihi quidem non probabilis 

; mulierem quaiidam

* \- 

. \&, , * " 

, ) 

THALIA. III- 245 

(, ,- 

, - 

^ - 

, 

" ( < 

" ' '- 

6 " 

\ &, " 

^ ' 

" 

'* 

, 

,, - 

9 

%), ' 

, 

, - 

Persidem ad uxores Cyri introgressam, 

quum liberos Cassandanae 

assistentes forma ac statura 

egregia conspicaretur, supra 

modum admirabundam magnis 

tulisse illam laudibus : eique 

Cassandanen Cyri uxorem ita 

dixisse ; Me, quas talium filiorum 

sum mater, Cyrus contemptui 

habct, illam vero ex 2Egy- 

^ , 

pto aclquisitam asstimat. At illam 

infensam Niteti ista dixissc, 

et majore natu filium Cambysen 

ei subjecisse, Ego vero, mater, 

ubi vir factus sim, summa JEgypti 

reddam ima, et ima sum- 

ma : 

eaque dixisse ipsum circiter 

decem natum annos, admirantibus 

mulieribus. Et quum 

m virilem adolevisset £etatem 3 

Q3

, *;. , 

\< 

• 


, .^ \ 

^ . - 

{AGC 

. , luv 

& , 

is 

, - ,,) 

^^, "^, ' , 

- 

{/, 

% 

Jiap/Mvrr, , - 

9[', 

- 

,- 

, 

(, - 

, rpif&u 

(/, ', $, 

, - 

et regimm cbtinuisset, hujus profugit es Êgypto, vclens in 

rei memorem, iEgypto belium ; 

' intuhs5e. 

collcquium venire Cambysis. 

Eum Amasis, quod inter auxili- 

4. Acresslt Iiuc e* aliud quid- ! ares non parvi momenti es.=et, 

dam ad ' hanc somendam expe- qucdque de rebus JE gypti nihil 

dlaonero. Era: quidam auxili- 

' non corr.pertssiir.um haberet, 

axiorum Amasis, nomine Pha- j 

nes, genere Kalicarnasser.sii, vir | 

consilio prsestans, et in re belli- i nem 

statuil . oiigen- 

insequi 

tia assequendi. Ituqiit ^d homi- 

insequerduir. ittit cuni 

... srrenuus. Kic Phanes nescio j trirenii eimuchorumfidissinium, 

1 

oavigio { 

qui PL?.:icm a&sequutus iii Lycia.

. 

THALIA. III. 247 

'/* 

( . ,, 

^ h\ 

- 

6 * - 

' 

(/9 

5s 

,' 9(- 

*^ , - 

,, & - 

) .$. \ 

'/. , ' - 

\

* , , 

24S THALIA. III. 

* 

*% \ - 

">'^^ 

, , 

* 

0% '^ 

, [ 

/, 

' 

\ , , 

'Tc/.icg, - 

; &, 

,, ,,. - 

i 77i ouwig. 

S* . Oi 

,, , , 

. ' 

upiU[/s2 , 

\ 

e usqne ad v.rbem lenysum 

Arabicse ditionis sunt. Ab urte 

Ienyso rursus Syriacac, usque 

ad paludem Serbonidem, iuxta 

qiiam Casius mons pertinet ad 

.-.?. Serbonide palude, in 

. Typho 

fertur occultatus, 

'a plane JEgyptus est. Hoc 

ten inrercapedinis, quod est 

bem Ienysum et mon- 

.'.adstn 9e 

- 

- 

nidem, non exiguus tractus est, 

sed itineris instar triuni dierum, 

vehementer aridus. 

6. Verum quod pauci eorum 

qui in iE

; ,* 

THALIA. 

, , 

III. 

, 

) (* 

,, ^^, Jg 6 

^', , - 

. 

. - 

\ ) 

- 

,, '/- 

, ' 

dolium vinarium aspici jacens 

potest. Ubinam ergo, dicat ali- 

quis, haec vasa consumuntur ? 

hoc quoque ego depromam. 

Prxfectus populi necesse habet 

ex sua quisque urbe colligere 

vasa testacea omnia, qnas Memphin 

portentur : eadem incola? 

Memphis aquae referta portare 

in hsec arida Syrias loca. Ita 

testa adveniens et exempta in 

$ , 

* - 

, 

.fligypto, ad veterem in Syriam 

portatur. 

7. Atque hoc modo Persx 

fuerunt, qui transitum hunc in 

Êgyptum apparaverunt, secundum 

ea, quai narrata sunt, aquam 

stipantes, simulatque JEgypto 

potiti sunt. Sed tmic, 

quum alicubi parata aqua non 

esset, Cambyses, audito hospitis 

Halicarnassensis consilio, missis


) ^ sr/rr/s 

dovc .\- ? . ', 

. dz 

. . 

9 ,, - 

, ^ - 

&, % 

* 

^ , * 

, ) 

'.' , - , rj *, 

, cli 

, 

ad regem Arabum nunciis, tutum 

iter precatus, obtinuit, data 

acceptaque ab eo fide. 

8. Servant autem fidem Arabes 

inter homines ut qui maxime, 

quam hunc in modum paciscuntur 

: quoties fcedus inire 

volunt, alius vir medius inter 

utrosque stans, acuto lapide 

secat volam jnxta majores digi- 

tos eorura, qui fcedus iueunt. 

& 

Deiiade sumpto fiocco ex utriu?que 

vestimento, jungit eo sanguine 

septem lapides in medio 

positos, inter inungendum invocans 

Bacchum et Uraniam. 

Hoc per istum acto, is qui facit 

fcedus, amicis vadatur hospitem 

aut etiam civem, si cum cive res 

agitur. Amici vero et ipsi fi~ 

dem colere justum censent. 

Bacchum unum Deum, et Ura^


, / >. Aiovvtrov 

) 

* 

'- 

^, 6$ 

"(patri, 

- 

, 

is 

i\ pev, * /.' 

- 

,', /Xar. 

' . 

'/)( , 

} ' 

- 

, "

, 


. ' \ 

is \ 'Epy- 

^- 

, , 

- 

- 

oyjiTOv 

\ i\ 

6ai y 

, * 

* * 

, 

31 

/. . 

$ 

THALIA. 

'' 

III. 253 

9,^( 

/,. 

, 

gsr 

, 

- 

, - ' 

oe y 

, 

\, , " 

olzodof/s/jtraTo. 

i\ 

'[ - 

"- 

, &^ 

).' , 

. - 

. , ,

, " 254 THALIA. III. 

) 

'^ 

* , r yciyz t 

7- 

- 

, 

Ka^>sc, /;, 

^' - 

'/,^ 

, , 

ig, 

vjo, 

,. cict L• 

~ 

, 

, . - 

) 

, 

*)' 

'., %/ ,^ 

) , . 

\ $ ,' 

adduxisset, exprobrantes, hoc 

rei in illum sunt machinati : 

filios, qui erant a Phane relicti 

in JEgypto, in castra perduxerunt, 

atque in conspectum patris, 

positoque in medio duorum 

exerckuum cratere ; dehinc 

productos singulos puero 

rum super craterem Qbtruncave- 

runt. Omnibus interfectis, vi- 

num et aquam in craterem mtulerunt 

: hunc sanguinem quum 

bibissent omnes auxiliatores, ita 

conflixerunt. Acri proelio commisso, 

perquam multis utrinque 

cadentibus, in fugam vertuntur 

JEgyptii. 

12. Ibi ego rem mirandam 

ossa 

vidi, ab indigenis edoctus : 

utronuuque, qui in acie ista ce-

THALIA. III. 

>\ - 

*((^ ^ 7 . 

, , , 

') , - 

,*\ - 

, . ), 

- 

iz 

, ) 9 

, 

,. 

, - 

, 

. 

. 

, 

ciderunt, quum seorsum jacerent 

circumfusa, ut ab initio 

distincta fuerant, seorsum erant 

Persarum, aliorsum iEgyptiorum 

: sed Persarum capita 

adeo fragilia sunt, ut si velis 

ferire vel solo calculo, perforare 

possis: iEgyptiorum autem 

ita firma, ea vix ictu lapi- 

dis perfringes. Cujus rei causam 

hanc illi reddcbant, facile 

mihi persuadentes, quod iEgy- 

ptii statim a pueris radere capita 

incipiunt, et os ad solem 

redditur compactum. Quas ea- 

dem causa est non calvescendi 

nam ex omnibus hominibus paucissimos 

quis iEgyptios caivos 

videat. His igitur hoc causai 

est cur robusta capita gestent. 

At Persis cur fragilia sunt capita, 

icl in causa est, quod a 

;

^ 


1"/, 

' ?{, 

^. - 

siSov 

/,, . - 

^ 

. 3s 

'^ 

% ^\ - 

,, 

os, 

^^ 

\ 

^, .- 

^ , 

, ) 

principio assuefiunt in umbra 

nutriri, gestantes pileos tiaras. 

Haec ergo quidem talia vidi. 

Vidi item alia istis similia in 

Papremi, eorum qui una cum 

Acksmene filio Darii ab Inaro 

Afro sunt cxsi. 

13. vEgyptii quoque postquani 

ex acie terga dederunt, 

i.ullo ordine fugam capessebant. 

Ad quos, quum se recepissent 

Memphin, misit Cambyses per 

flumen navirn Mitylenaeam cum 

caduceatore viro Persa, qui illos 

ad pactionem hortaretur. Isti 

ubi navim ingredi Memphin 

vident, frequentes ex castello 

effusi, navim corruperunt. virosque 

instar carnis dilaniatos in 

castellum afierunt. Et iEgyptii 

quidem post hxc ob 

tandem in dcditionem venerunt.

£,^ -+ 

^%&. 


h^ 

^ - 

\ ( 

) $%7, - 

\* ,) , 

. 

'. , , $i 

* 

s- 

, , 

S\ 

\ 

, ^' 

* 

(. 

ii\" , 

i\ 

,, \ 

- 

Afri vero finitimi, ea quse i£gypto 

contigissent veriti, sese 

citra pugnam dediderunt, tributumque 

descripserunt ac dona 

miserunt. Cyrenaei quoque ac 

Barcaei itidem ut Afri timentes, 

similia et ipsi fecere. Cambyses 

munera, quae ab Afris venere, 

perbenigne accepit : quas 

autem a Cyrenaeis, succensens, 

.I!. 

ut opinor, quod exigua erant 

quingentas enim minas argenti 

miserant, quas sua manu prehensas 

dispersit in milites. 

14. Decimo autem die quam 

castellum in urbe Memphi cepisset 

Cambyses, Psammenito 

iEgyptiorum rege, qui sex omnino 

regnarat menses, collocato 

in suburbio ignominice gratia. 

R 

;

- 


ef, 

ci ^, - 

* 

, Jou- 

- 

. 

i\ ) , 

)^ , 

Js ) 

] 

" '- 

6 

^ ) 9 

, ^ . 

; 

, ) 

' - 

. /' 

, 

1\ 

b% 

cum iEgyptiis aliis, hoc fecit ut 

ejus animum experiretur : filiam 

illius, vestitu servili indutam, 

cum hydria ad aquam emisit 

; et cum ea similiter indutas 

alias, quas delegerat, primorum 

virorum filias virgines. 

Quae ubi ad patres pervenerunt 

cum ejulatu ploratuque, ceteri 

quidem patres omnes conspe- 

ctis filiabus tam niale acceptis. 

vociferati sunt atque fleverunt 

Psammenitus autem prospiciens 

atque intelligens, humi vultum 

deniisit. Przetergressis puellis 

aquam ferentibus, secundo loco 

Cambyses ante oculos Psammeniti 

misit filiuni ejus cum duobus 

millibusiEgyptiorum xqua- 

lis aetatis, vinctas fune cervices 

et frenata ora habentibus. Ducebantur 

autem Iuituri pcenas 

:


, , \ - 

iizourra,}) 0$& 

, 

9 

) - 

, ) . - 

- 

ig \ 

, , , \ 

, , , ,*¥,^ 

f/,73 

- 

) 

\ , > 

) , 

his Mitylenads, qui cum navi 

fuerant ad Memphin obtrun- 

cati. Ita enim censuerant regii 

judices, pro singulis suorum interfectis 

denos primorum JEgy~ 

ptiorum interficiendos. Psammenitus 

praster se exeuntes intuens, 

et filium animadvertens 

duci ad mortem, aliis iEgyptiis, 

qui circum sedebant complorantibus, 

et gravia sibi accidere do- 

lentibus, ipse idem quod et in 

filia fecit. His quoque pratergressis, 

accidit ut quidam compotorum 

ejus natu grandior, pristinis 

bor.is elapsus, ac nihil habens 

nisi quae inops mendicus, 

obiret exercitum mendicans,nec 

non Psammenitum Amasis filium 

aliosque _£Egyptios in suburbio 

considentes. Quem ut conspexit 

Psammenitus, erumpen» 

R2

zcc THALIA. III. 

rq».qcav cf aga ,, ? 

vcisvpivw \ - 

$ 9 

,*/}.,' ,,^, 1\ 

») 7^

TIIALIA. . & , - 

. *..Hep^ccji 

, * 

limine senectutis. Hiec ub* de- 

lata ab hoc, sibi videri illa recte 

dicta esse ; ut vero ab iEgy- 

ptiis^ fentur, Crcesum, quippe hic 

qnoque adscrtu&erat ab Cambys»e 

in expeditionem JEgyptiaeam, 

illacrymasse, iterri qui aderant 

Persae, lpsique Cambysi 

corumiserationem subiissej et 

protinus jusserit r et filium ex 

berari, et patrertr e- sulrarbio•• 

excitum- ad se duct. 

15. Sed iiiium quidem qui 

adierant, H9n jam 3itperstitem. 

invenerunt, sed primo loca trucidatum 

: ipsum vero Psamtne— 

nitum excitatum ad Cambysem 

duxerunt :• nbi reliquum vitx 

vixit, nihil• violentum paesus, 

' 

Qui si compertiB etiam.fuijset:. 

'iis qui morti addicti essent li- [ non affectasse re$ novas, acce

262 

' , 

* 

THALIA. III. 

< 

, ! 

3/- 

\\. /- 

' - 

ii ) , 

), ' - 

' . ) - 

~. 

", , 

,* . 

pisset JSgyptum ut eam procu- 

Taret. Nam consueverant Per- 

eae in honore habere filios regum 

; quorum si qui etiam 

ab eis defecerint, tamen illorum 

filiis restituunt principatum. 


//. {,< 

, \ 

, , 

zal , 

9 

) , - 

, - 

'. 

2aiV 

,. 

o\zlay ' » ) 

, 9 ( - 

6^&,- 

/, f 

> ) 

c/jcri , 

. , 

} 

. , %- 

> 

'/, 

6* 

16. Cambyses autem e Memphi 

in urbem Sain abiit, animo 

iaciendi quse fecit. Etenim simulatque 

in sedes Amasis ingressus 

est, statim impcravit cadaver 

Amasis e conditorio ef- 

ferri t deinde prolatum verberibus 

caedi ac pilos avelii, et stimulis 

pungi, omni denique coniumelia 

infestari. Quod facien- 

tes postquam defatigati erant, 

> ^- 

(nam cadaver utpote conditum 

resistebat, nec quicqaam diffundebatur,) 

jussit cremari: haudquaquam 

sancta jubens ;. quia 

Persse deum ignem esse arbi- 

trantur. Quin apud neuiros etiam 

moris est cremare cadavera 

t apud Persas quidem, propter 

id quod dictura est, quia ne» 

fas esse aiunt deo pascere cadaver 

hominist apud iEgyptias 

R4

. - 

264? THALIA. III. 

'b% ' 

, 

* - 

. )u>u 

,. - 

, ' 

> $ , 

, , . - 

* 

." - 

, ,> 

autem, qula persuasum habent 

i^nem animatam beluam esse, et 

omnia, quse nanciscitur devora- 

re, et po&tquam devorando fue- 

i it expleta, una cum ipsa re devorata 

emori. Non esse vero 

^pud eos consuetudinem mortunm 

beluis tradendi; et ideo 

condiunt, ne jacens et humatus 

«evoretur a vermibus. Ita neu- 

tris licitam rem jussit agere 

Cambyses. Qanquam, ut ipsi 

aiunt ./Egyptii, non Amasis fuit, 

qui ista passus est, sed alius quidam 

iEgyptius eadem qua Amasis 

letate ; quem Persse Amasin 

arbitrantes vexaverunt. 

Memorant enim, Amasin quum 

ex oraculo audisset qux circa se 

defunctum futura essent, 1>

, 5e 


) 

\ > . , 

\ \, 

\, [ . ' 5' 

, \ - 

is 

^, , \ , 

,^* 

', , 

) 

\\ 

, 

')% 

-^ 

,\ 

'" , 

modo rei venturae medendum 

putasse, ut hunc hominem, qui 

ilagellatus erat, mortuum ad fo- 

res sepeliret intus conditorii 

sui, se autem in conditorii 

niaxime intimo recessu collocari 

filio mandaret. Mihi tamen 

penitus non videntur hsec Amasis 

fuisse mandata de sua sepukura 

et isto homine, sed >*ane 

*b iEgyptiis adomata. 

17. Secundum ha*c Cambyses 

constituit triplex movere 

bellum, adversus Carthaginienses, 

adversus Ammonios, adver- 

sus iEthiopes macrobios, id est, 

longavQs^ qui Africam ad australe 

mare incolunt : et adversus 

quidem Carthaginienses, nauticas 

copias ; adversus autem Ammonios, 

e peditatu subtractos 

adversus vero iEthiope», prim*

' . 

. 6 

^ !§ THALIA, III. 

. ,- 

' 

,* 

. 

h 

ia 

, ^ ^''|- » '\$ 

* ', 

avahihovai, , 

% , . * 

. 

espioratores mittere, spectatum 

iliic mensam, quse celebrabatur, 

Solis, nuiiquid revera esset : simulque 

res JEthicpicas inspecturos 

; interim per speciem dona 

laturos illorura regi. 

18. Solis autem mensa talls 

esse memoratur : est in suburfiio 

pratum, omnium quadrupedum 

assa refertum carne, quam 

oocfiem singuli civium ma- 

' 

gistratus properant ponere; ad 

eamque, ubi illuxit, cuilibet epulatum 

licet accedere. H«ec autem 

ipsa a terra reddi assidue 

indigenas aiunt. Et mensa quidem, 

quse Solis vocatur, talis 

esse fertur. 

1 9. Cambyses autem ubi statuit 

exploratores mittere, continuo 

ab urbe Elephantina arceasit 

Ichthyophagis gnaros

^THALIA. , . 

III. 267 

$ 

) 

. 

», . $1 , 

, 

) 

) ^.ît 

- 

,, 

^ - 

'. , 

1> . ) - ) 

.. ' 

, '- 

- 

% 

iEthiopicae linguae. Interea 

dum istos arcessitum eunt, navales 

copias Carthaginem ver- 

sus navigare jubet, verum hasc 

exequuturos se Phoenices negaverunt, 

esse enim magnis foederibus 

se devinctos ; neque fa- 

cturos sancte, si adversus liberos 

suos militarent. Phaenicibus autem 

ire recusantibus, ceteri ad 

pugnandum haud idonei erant. 

Ita Carthaginienses servitutem 

Persarum evaserunt : quoniam 

Cambyses haud aquum ducebat 

vim afferre Phoenicibus, qui 

se ipsos Persis dediderant, et ex 

quibus nauticus omnis pendebat 

exercitus. Sed et Cyprii, qui sese 

ipsi dediderant Persis, adversus 

JEgyptum in militia erant. 

20. Porro Cambyses posteaquam 

ex Elephantina advene*

gsa THALiA. IIL 

p&rrtrifg cenxatTt e/ *lySvo$iyoi y i 

scutow; ; *9 \,\ 

rU rt 

y.iyiiv y^v•, %ou q&pgc (piPQVTOL^ tb 

^& zifAUy xm vcPiccvyiviov, 

*>> xoci {jlvpoo \\,xoj €*OJJVJNf#of» 

- 

, eôy ,'/. Atvioreg 

323$purs 

, ?^^ 

Ka 6ic*j(r^r, Agyowa/ s*va/ piyi~ 

4 

&'wt*om 

,, 

scoa »• zeyya^ 

/, 

zou $ zou 

&' civ r&V 

fjLiynrrov sivcti, \ , 

UsiyuOo; tyjiv «jjjf IsryjjVy a^tovsk 

, . . 

pxwiTrfvem, 

#a . L•; uvopu; - 

phagi, eos ad JE- 

thiopes niisit, jussos cum ea dicere 

quai oporteret, turn dona 

ferre, amicuium purpuxeum, aureumque 

torquem ad cerviceiv., 

et armillas, ac unguenti alabastrum, 

cadumque viiii Phaenicei. 

/Ethiopes autera ii, ad quos 

misit Carr.byses, feruntur esee 

tyiaximi ortinium hominum at- 

qiie.puicherrimi : legihos auteni 

et aliis utl eos, at separatis afe. 

aliorum hominum legibus; tum 

vero et hac circa regnum quodquem 

e popularibm maximunl• 

et pro magnitudine validum judicant, 

hunc regem deligenduitt 

censent. 

21. Ad hos itaque viros Ichtbyophagi 

postquam venerunt,. 

ofterentes eorum regi munera. 

ita Ioquuii s>uiit j Camb 1

'^ "; 

TIIALIA. 

, 

III. 

**', , > 

^ , 

-, 

. 210 THALIA. III. 

- 

" 

"- - 

" , 

" \ ,tots 

- 

THALIA. III. £71 

,^ /. 

*, 

rpiroi i\y 

', * - 

, f/, ie 

) . L• 

, , 

, - 

' , 

) 

. 

ygovov 

, $ 9 

' , , 

5' 

* , 

\, 

> 

5J- 

robustiora apud se vincula esse. 

Tertio sciscitatus de unguento, 

quum illi de confectura ungendique 

ratione dixissent, idem dixit 

quod de vestimento. Ubi ad 

vinum pervenit, ejusque conficiendi 

rationem audivit, majorem 

in modum delectatus potu, 

iercontatus est, quibusdam reus 

vesceretur rex, et quod lon- 

gissimum tempus vir Persa vi- 

veret. Isti dixerunt vesci regem 

pane, exposita tritici natura, 

plenumque et longissimum 

vivendi spatium homini proponi 

octoginta annos. Ad haec 

iEthiops, nihil se mirari inquit, 

si stercore vescentes paucis vi- 

verent annis, nam ne tot quidem 

annis victuro?, nisi potu

, 27: THALIA. III. 

-ot* 

m*' 

, 

,'. 

)', 

$& 

f/Av \ - 

ig 

,' $ , } 

[/,> . 

, - 

, - 

, ,, - 

\, 

To 

) 

y , '' 

- 

S\ 

, 

'* 

[/, 

{ , - 

commiscerent : Ichthyophagis 

indicans vinum ; 

a Persis superari. 

hoc enim ipsos 

23. Interrogato vicissim rege 

ab Ichthyophagis de vita et victu, 

plerosque illorum ad centum 

viginti annos pervenire, 

nonnullos vero etiam hos transcendere 

: cibuin eis esse carnem 

coctam ; et potum, lac. 

Et quura exploratores de nu- 

mero annorum mirarentur, ad 

fontem quendam eos duxisse, a 

quo loti efficiebantur magis ni- 

tentes, perinde atque olei foret 

ob eodem olere, ac si violarum. 

Eam aquam aiebant exploratores 

adeo invalidam, ut in ea nihil 

innatare posset, ne lignum quidem, 

et quse leviora sunt ligno: 

sed omnia pessum ire in profundum. 

Hsc aqua si vere apu4 

;

. THALIA. 

, 

. 213 

pv


, ' 

oz 

,' ) - 

\^ 

, $ ? ;- 

oiu,r v t 

) 

* - 

[$ 

-. 

[asvoi, \ 

,', 

, , ) 

'. 

Sz 

i'g 

, . - 

, ,, - 

\) 

hibent, quoad fieri potest, effigiem 

ejus : deinde cippum ei 

cavum e vitro, quod apud illos 

multum et labori aptum effodi- 

*ur, circiundant : in cujus medio 

mortuus perlucet, nihil neque 

odoris ingrati, neque foeditatis 

ullius prxbens, sed omnia 

conspicua ipsi illi cadaveri simi- 

liter habens. Hunc cippum qui 

maxime sunt propinqui, intra 

* 

aides annum tenent, offerentes 

ei omnium rerum primitias, ho 

stiasque : post talia efferunt, 

circaque urbem statuunt. 

25. Omnibus exploratores inspectis 

reversi sunt. Qui quum 

ista renunciassent Cambysi, continuo 

ira percitus adversus JEthiopes 

exiit in expeditionem, 

neque rei frumentariae apparatu 

indicto, neque secuni ipso ratio-

(* i\ 

) , % 

. - 


, , ( - 

'/,, 

* - 

70)' %'- 

, r 

t iz - 

, - 

c 

\ (, 

• 

, 9 

, 

(, - 

. ,- 

ne inita, quod in extrema terra- I 

rum faceret expeditionem : sed I 

veluti vesanus, nec mentis com- j 

pos, simulatque Ichthyophagos 

atidiit, profectus est cum omni 

peditatu, Grascis qui aderant, 

illic manere jussis. Ubi ad 

Thebas est ventum, delegit de 

exercitu quinquaginta circiter 

millia, quibus prscepit ut Ammonios 

diriperent, deinde ora 

culum 

cum 

Jovis incenderent : ipse 

reliquis copiis adversusÊ- 

thiopes contendit. Sed ZRtequam 

itineris p:rtem qui. 

confecissent,exercitum ejuspro» 

tinus commeatus oninis, quem 

secum habebat, defecerat : mox 

et jumenta ad vescendum defe- 

cerunt. Quibus rebus cognitis 

Cambyses si resipuibset ac re- 

troduxis>et exeicitum, post 

S 2

2*76 THALIA. III. 

,, " ,^ 

98 

,\ ocisi 0%, 

' ,, ' 

! 

* 

06 '^,,/- 

. . ©, 

yao /^, 

', 

xu- 

\ \ AJ- 

, ) - 

, * 

® , 

9 

, '.9 

\ 

$. 

?. 5' ' 

7+ ,, 

quod prius admiserat peccatum, 

vir sapiens extitisset : nunc au- 

tem nihil pensi habens, assidue 

&\&+ 

Aaf/,- 

stionem , intermissa adversus 

iEthiopes expeditione, retro rediit, 

Thebasque pervenit, mui- 

processit ufrerius. Milites, tis de exercitu amissis. Et 

quamdiu quod de terra sume- quum e Thebis descendisset 

rent habuerunt, herbis victita- Memphin, Grascos missos fecit, 

verunt : at ubi ad sabulum per- I ut iliinc abnavigarent. Et exvenere, 

ibi nonnulli diram rem | 

perpetraverunt ; nam sortiti ex j 

peditio quidem 

thiopes ita cessit. 

adversus vE- 

seipsis decimum quemque come- 26. Copiaj autem, quae adderunt. 

Id audiens Cambyses, ! versus Ammonios missae erant, 

veritus suorurn rautuam depa- | e Thebis mcventes, itineris dft.•»


,\,,- 

' , 

' ^, > 

) 

, ' yipov 

^ % 7> 

), 06, 

, . ' 

\ 

- 

ig 

) 

/, , - 

ces sequebanttir : ac visse sunt 

usque ad urbem Oasin perre- 

nisse, quam incolunt Samii ii, 

qui feruntur e tribu iEschrio 

nia esse, septem dierum per 

arenas itinere distaiitem Thebis* 

tpiae regio vocatur lingua Grse- 

ca vrifoh beatorum in- 

sirl

' 


aiPZOjJAvoici ^votov {JuiycLv 

,, 72 Ku) 0!>,,ig fflvotc T7jg ^CCfJL' 

?;* 

fJLov, «npsac, ,) 

' 

utpcLVicrOwui. ^fJAv 

ysvicucci rr,g 

magnum ac vrJ.idum austrum, 

et ingestis arenrv cumulis eos 

ebruisse. atque hunc in modum 

illos e conspectu sublatos: ita 

actum esse de hcc exercitu Am - 

monii rnemorar.t.

07 IN LIBRUM II. 

Pag. 9. /. 9. / .\ Hoc, sive Hecataei sive Hero^ 

doti dictum, adprime multis placuit : probata et opinio est de recente 

inferioris Aegypti origine ex continuis Nili incrementis. 

Ilorauoâij-Tc; propterea Diodoro i, 34. iii, 3. a quo Aristotdes 

Meteorol. i, 14. non ceflectit. Quas quidem opinatio, adeo olim 

recepta, ex earum est numero, quas post accuratum examen laudantur 

ab his, culpantur ab illis. Diligentissimus Shaiv Observ. 

Geograph. Syrire et Aegypti p. 183. Herodoti patrocinium profitetur, 

Niloque vindicat illum regionis, cui Ddta nomen est, tractum. 

Alia Cl. Freretus et egregie erudita contra priscam istam suspicionem 

Conment. Acad. Inscript. T. xvi. p. 333. et xviii, p. 188. quae, 

quin consensum auferant, nihil admodum inpedit. Lege etiam S. 

Bocharti Phal. iv, 25. p. 261. Wess. vide Plin. Hist. Nat. 1. 5. c. 

—; 10. tom. i. 

Pag. 14. /. 10. . §••/;;~\ 

Expressit Plinius 

Hist. N. II, 85. Herodcto quidem si credimus mare fuit supra 

Mempbim usque ad Aetbiopum montes ; itemque planis Arabite. 

IVLare et circa Ilium et tota Teutbrania, quaque campos intulerit- 

;, 

dir. Paria illis ex Nostro et Nearcbo Strabo XIII. p. 1013. Herodoti 

non oblitus. Mox Thucydidls exemplo tueri se us potuit. 

uxaa-ai L. IV, 36. Wess. 

Pag. 20. /. 12.-tg abrr,v ;] Adsentiuntur Plutarcbus 

iv. Symp. C. 5. et Eudoxus in Animal. Histor. JEliani x, 16. quos 

olim Galeo non sues, sed boves intelligenti opposui ad Diodorum. 

Nec poenitet operae. Wess. 

Pag. 44. /. 17.'u

2ST) LIBRUM . 

praeterea hrh trnkm insulae contra Hispaniam in mediterraneo 

mari, '\ 1\ crjjXiwv, ra. ,& sive Gades L. iii. p. 256. Jam Cel•- 

taj ad flumen Anam et Lusitaniae promontorium Sacrum et Nerium, 

cui et Celtico nomen, sedes olim habuerant, eodem teste L. 

iii. p. 230. B. Atque his dudum scriptis adfertur Bibliotb. Germ. 

T. xxiv. pars n. in qua Cl. Pellouteru Responsio.ad Cel. Schoepfiini 

dubia, de situ Celtarum in Hispania eadem tradens p. 396. 

Wess. 

Pag. 45. /. 13. l\ "A/yuTTflj xiirai] Haec alienissimo loco 

legi contendit 7~. Faber, atque in 'L. iv. reducenda quid enim, inquit 

Epist. p. 29, ad comparatiomm Nili cum Danubio situs JEgypti % 

qua Cilicia montana aspicit, facere pvtest ? Mea sententia L. IV pror- 

6us ista locum non invenirent ; hic autem pernecessaria apte respondent 

ad argumentationem Herodoti, haud sane quam comparan- 

Usdcmgitudinem per JEgyptum cum cursu Danubii pdr Europatx 

fuentis, quod putabat Faber .• nihil minus. Ostendere nititur, rL• 

/ y \ff7D \ '& ', . 101, 10. Tractum 

flle duntaxat cursumque Nili atque Istri comparat ab Occidente 

. 

versus Orientem fluentium. Ad quaestionem a Fabriclo sibi positam 

altius Herodotea retractare debuerat Faber. Jîlus secundum 

Herod. (L. ii, c. 22.) Libyam permeans et iEthiopiam izliZoT U 

Quousque supra ./Egyptam Nili fontes persequuti dicantur, 

narrat cap. 29, et seqq. supra iEgyptum fluitab Occidente, 

,, (p. 100, 1.) jiiu r,\tev^' Turn narrationem 

interserit, qua .per Lib) rx deserta quam longissime progressi flumen 

invenisse magnum dicuntur, fum 3« (p. 100, 47.) -; 

tttrrh ; ,/ avccriXiovra.• Nilum fuisse conjicit Herodotut 

tandem hunc Nili cursum comparans cuni cursu DanubiL Nilus 

ipsi dicitur, , 

—. 

AiQur.v- Ister •» , JLvou-rr.v. 

^ , Nilus fluit ab Occidente LibyaE ; Ister ab Occidentali parte Europ«e 

: Ister \; ?.. rr,v ,-/ 

Nilus ; '/. iEgyptus terminus est 

Orientalis, ad quem ab Occidente Libyam pervadens pertingit 

Hilus : hanc cursu mutato mediam secans effluit in mare. Jam 

vero monstrandum erat, .ffigypto objectum respondere locum, 

01 IN LIBRUM . 281 

T?eriore in cimeliarchio Auriaci Principis, monstrante Hetnsterhusi» 

eruditissimi patris egregio filio, lintea videre hujusmodi litteris 

obpleta : habet similes fascias et lintea texta 111. Comes Caylus in 

Recucildes Atitiquites t. 1. p. 70. adspersis pneclarissimis observationibus, 

quas ut consideres, auctor suasorque sum. Wess. Vide The 

divine legation of Moses, Book iv. sect. 4. p. 127. 

Pag. 49. /. 14 athota.]De sacerdotibus recte 

neque enim omnibus iEgyptiis llla circumcisionis, nisi si mysteriie 

initiari et ad sacras scientias admitti vellent, necessitas. Docuit 

Huetius, Vir Cl. in Origen. ad Genes.p. 16. etin Homil.v. in lerem 

p. 159..'Ed. Nov. multoque uberius amicus meus, olim studiosiseimus 

auditor, C. V. Voncklus, vir Amplis. Obs. Miscell. C. i. p. 

60. Caussam ritus, quam Noster adfert, ridiculam ait Guliel. lamescn 

Spicil. Antiq. iEgypt. C. 14. p. 339. potuisse enim sacerdotes 

munditise et salubritati consulere sine circumcisione. Fateor id 

ultro. Vitione tamen cedere scriptori debet, si, quem obtendebant 

JEgyptii colorem, signet ? Pbilonem Jud. ds Circumcis. p. 

810. C. Vir- Cl. in consiliuni ubi misisset, potuisset sapere. Addit 

doctissimus Judxorum, non aliam ob rationem saocrdotes oorpus 

adcuratUsime radere, et Synesius Encom. Calvit. p. 70.D. cum Pctavii 

observatis. Wess. 

Pag. 60. /. 6. — '] Dubio res caret. 

Habuerunt Êgyptii suum sibi numen, cui Grasci Herculzs tituhim 

impegerunt : nulla illi natalium origo ex Jovis et-Alcmenae 

amoribus, verum .Nilo genltus tradebatur, Cicerone doctore Nat. 

Deor. iii, 16. Ordines deorum in ista gente varii : primi vin. 

hinc xii. inde alii, ut est C. 145. ex secundis fuit Hercules. Legendus 

est Cl. Iablonskius Prafat. Panth. sect. 28. et L. n, 3. neque 

enim moram in his nectere libet. Wess. 

Pag. 3.1.2.

282 NOTJE IN LIBRUM. II. 

Pag.15.L 5.-mt '] Kur-c et quae anteverterunt aa- 

cris Dodor.aeis femioas ..-- ..r.tistite^. uquido o:r> n:< i.ft• .r.t. 

Stralo autem i . vn. p, 506. E. primitos Lw>c-i %.*\ \rpty%%iun*\% 

ait, deir.de yôJIai, in mutierum numero consentiensn Unde 

sumserit mates istos prcpbeius, an ex/Hurr.;ri voce, an aliunee, 

quaerunt docti viri, prseter ceteros Grmmua Exerckat. de 

Dodona p. 23,.Eustathli patronum, non locnpletem tamen, 

h.ibet. Wess. 

Pag. 88./. 12. , « ** &c ] Optime haec Cl. Salmasius, 

vir summus. Exercit. Sclm. p. 314. ex AristoteL• et Piinh 

de crocodili nocturna in aquis mora, ratione et cau3sa teporis ; quibus 

equidtni nihil a Gronovw fuisse rescriptum mallem. Non libet 

in osputaticms ejus exarnen, ne quid prater opinionem acerbius 

effluat, memet inmergere. Sola Phiiosopbi verba hinc clarissime 

derivata, ex Hist. .Animal n, 10. adponam, tantcque magis, 

quoniam prsecipua hanc in rem voce desecta reprxsentantur. •»^, Sic 

SCnbit : ttjv )> •» iv ~, yr, 

, -yao 

sertius : Negare 

Trit 

, atipia;. Qllid his di- 

fluviatilcm aquam m JEgypti abisque orientis pia- 

gis tepidiorem noctu esse roscida et subdivali statione, pugnat 

veritati, et sestivae his iri oris experientise. Sed absisto. Wess. 

Pag. 89. /. 5. ?.• irsluv &C.] Eadem Arlstoteles, in 

expingendo crocodilo Herodotum, quod verbo monui, uti is Hecataum, 

auctore Porphyrio apud Euseb. . E. x. p. 466. aemulatus : 

inspice Hist. Anim. i, n. II, 10. v, 33. et post Philosophum plures 

Gra;corum Latiriorunique. Multa tanien in crocodili hac descri- 

ptior.e diligentissimi supenoris et nostrae aetatis naturalis specula- 

tores historiae desirierant, Rondeldius^ Bellonius, Gesnerus, Bo:bartus y 

prxterque ceteros, Aristotdi paullo magis, quam oportebat, iratior 

01. BorrkLius Herrr.et. JEgyyt. C. 10. p. 270. Wess. 

Pag. 102. /. 15.*,,') Salutarem artem 

mos JEgyptms in partes secuerat, quam seriore tempore Maximus 

Pyrius ante oculos pcnit" ûola, 

, $:

07 IN LIBRUM II. 2S3 

sliut, dubito urgentene caussa. Vide tamen Tbemist. Or. xxm. p. 

288. D. Wess. 

Pag. 105. /. 9. ) ]Hoc prrcfero. Non. 

damno6, sicubi pra;sidio et consensu Codd. roborantur. 

Secus hic habet, neque Herodotus suum (i.ffitetur iii, 113. et supra 

C. 40. In Simo/iidis fragtnento- 

0• apud 

Athen. xv, 19. mutavit aut Clemens Alex. ipse, aut ejus scriba: xai 

Psedug. II. p. 207. Adjunge his Cl. Trillerum ad Thom. 

J\f. De myrrha, casia, aliisque aromatibus pretiosioribus, quibus 

cadavera curat:i eonditaque fuerint, dubia res medicis nostr* superiorisque 

stat:s est. Io. Nnrdius, qui diligentissime Mumias, quas. 

adpellant, ad Lttcrethcm p. 636. excussit atque examinavit, regum 

et regiae familije cadaveribus funerationem aromaticam auferre 

non audet, vulgo negat : nihil certe se post inpensissimum examen, 

praeter concretas bituminis glebulas in ventre cadaverum et 

parte calvariai observasse. Non dissimilia MidJletonus et Io. Gravius 

Piramidogr. p. 49. Sed Mumia:, quse in xtatem nostram perseverant, 

plera;que omnes Hercdoto longe posteriores videntur. 

' v/icroi/ri] 

' Wess. 

Pag. 118./. 13. T'7, 

quai vox tah verborum ordine saspe defit, intelligatur. Res lpsa 

verissima est, conjecturarum arbitrium mihi nunc non sumo» 

Wess. 

Pag. 127./. 1. ) ). , 

~~\ Lege Gronovii doctam observationem 

de discrimine ~£ Josephus, ; populares suos intelligens, criminandi occasionem 

multis obtulit. Nota sunt certamina Ramiresii de Prado* 

Marshami, Spencerique pro iEgyptiis eorumque circumcidendi 

more antiquissimo, et pro Judads Tb. Gatahri, Herm. Witsi/, 

Christ. Wormii de Corrupt. Antiq. Hebr. Vestigiis L. n, 10. p. 

128. et P. Ern. lablunskii Prolegom. Panth. Êgypt. Sect. vn. p. 

13. Est sane Wormii disputatio in carpendo Herodoto nimia, neque 

Ad redarguendum, si requiratur, difficilis. Nec absolvo tamen Nostrum, 

quem Judxorum familiarem usum habuisse, expiscari non po- 

tui. Phcenices Syrosque Palaestinos non neglexit, eos innuens,. 

qui loca regionis maritima habuerunt, quales Philistai: at hos 

genitalia circumcidisse, a veriute dienum videtur. Lege SumucL

284? NOT^ fH LIBRUM ft» 

L. i.x. xviii, 25. et 27. quaeque ibi Io. CUrkus. Hic vero Strigi*• 

lem criticam, asperrrime Herodotum radentem et lancinantem. Guil, 

Jamesoni ex Spicil. Antiq. JEgypt. C. 14. non posthabuissem, si 

modum servasset. Falli possunt scriptores atque in fraudem ab 

aliis indui. Dolo malo qui agunt,et consulto, ut alios circumscribant, 

mentiuntur, boni viri nomine digni non sunt. Herodotum 

felsa narrantem et rumore deceptum cognovi, mendacem nondum. 

Eos ego non laudo, quibus volupe est, mortuos rodere, criminationibusque 

partim falsis, partim incertis, ut mendacii teneantur 

crimine, adurgere. Wess. 

.

07 IN LIBRUM . 285 

\ , dlcltur 

Valcken. 

Pag. 231. /. 4. 

XiWej, 

286 ^ 

LIBRUM 

II. 

ipsum alii ; neque nocet hilum Stob

PLEASE DO NOT REMOVE 

CARDS OR SUPS FROM THIS POCKET 

UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY 

LGr Herodotus 

H562Du Herodotus graece & latine; 

v.2 c ed • ty Dtmbar 3 . 

36

Herodotus graece [et] latine - Historia Antigua

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?