epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

103 EPISTOLAE 2427—2430 104
tent, 3 ) sed antequaui de eo statuatur, in eius locum
sufficere mediocrem quempiam expediet, ne locum
desertum occupet Satan.
Stephanus 4 ) ad me nuper scripsit, fratres Alpinos,
5 ) quia vim contra se parari intelligunt, ad
repugnandum se accingere. Nova illinc anxietas:
simul ac oblatus erit nuncius, eorum animos mansuefacere
conabor. Sed quidvis potius experiri decretum
est, quam ultro se dedere. In montes autem
fugere absurdum putant, unde eos brevi inopia extrahat.
Bernensibus 6 ) rectum de Ochino iudicium gra-
3) De Holbrdco ergo nihildum constitutum.
4) Rune ministrum Waldensium fuisse suspicamur.
5) De Waldensium ecclesiis circa hoc tempus constituas
vide supra N. 2189. 2240. 2250. Quorum praecipuae
fuerunt Angrogne, Luserne, S. Martin. — Bist, des Martyrs
f. 584: L'an 1555 an commencement du mois d'Àoust la pure
predication de l'Evangile se commença à faire publiquement
a Angrogne. Les ministres avec le peuple avoyent bien délibéré
de continuer le plus couvertement qu'ils pourroyent
pour le commencement, mais tant de gens acouroyent de tous
costés qu'il falut presener en public et devant tous. A cause
de quoy ou bastit un temple an milieu d'Angrogne où les
sermons et assemblées se faisoyent Environ la fin du
mois de Décembre suyvant il y eut nouvelles de Turin qu'il
estoit ordonné qu'on envoyeroit quelque cavalerie et infanterie
pour destruire et saccager Angrogne Tant y a qne
ceste entreprise fnt rompue. Au mesme temps on commença
de prescher aussi publiquement en la vallée de Luserne. Au
commencement du mois de Mars 1556 ceux de la vallée de
S. Martin eurent des ministres qui prescherent tout ouvertement.
En ce temps quelques gentilshommes de ceste vallée
prindrent prisonnier un bon personnage nommé Barth. Hector,
libraire, comme il passoit pour aller à la dite vallée, lequel
fut incontinent livré à la iuBtioe et mené à Turin où il mourut
constamment. {Cf. fol. 428 v. ubi de eius morte agitur.) Vide
etiam Hist. eccl. I. 137. — Sulzerus Marbachio d. 25. Iun.
1556 in Marb. Epp. p. 57: Nuper scripsi de suceessu regni
Christi in Galliis: laetiores indies nnncii inde adfernntur,
maxime de regionibus Inalpinis quas vooant Procnrrit
evangelii fides et confessio. Sunt enim in illis valles plures
et multa hominum millia qui Ohristum palam profitentnr.
Ministros habent missos e Lausannensi schola, exsuies Gallos,
viros doctrina pietateque praestantes, idque ipsorum rogatu
. . . Coena celebrata est palam apud Angrognanos magna
populi frequentia ad nnmerum saltern 6000. Goncursus ad
sacras conciones ab xj millibus italicis: tanta est sitis salutiferae
doctrinae. Non latent haec supremum senatum Taurinensem.
Profectus est praesidum nnus cum senatoribus aliquot,
qui partim blanditiis et pollicitationibus partim minis
atrooibus conati sunt hos populos a recta via et evangelii professione
abducere, sed frustra. Kam ne unus qnidem inventus,
non mulierculae, non pueri, qui non responderint se extrema
quaeqne potius pati esse paratos quam ut a Christo defioiant.
6) Patet Ochinum et Bernensibus et Calvino tarn suspectum
fuisse: qua veröde causa, non item. Trechselius guident
(II. 214) heme sibi in pectdiari autoris sententia de coena
in libro contra Westphalum proposita deprehendisse videtur;
speciatim quod sacramentum pignus gratiae esse negaverit.
Hoc fartasse de Bernensibus valebit. Calvini suspicio altius
repetenda: scilicet inde quod Ochinus postridie supplicii Serveti
Genevam advectus sibi eventum displicere haud obscure significaverat.
Libellus contra Westphalum multo magis a Luthe-
tulor, ac spero fore, ut Tigurini ab illis admoniti
de sua facilitate aliquid restringant. Ego interea
ut suadetis, tacebo. Utinam legati nostri aliquid
tandem confidant. Rogandus erit Dominus, ut omnes
difficultates expédiât. Dolor capitis ex catarrho
abrumpere epistolam me cogit. Valete, optimi et
integerrimi fratres. Quia nullus ad FareUum nuncius
iturus erat, quod de Stephano scripsi, facite ut
prima occasione intelligat. Dominus vos conservet,
regat ac sustentet perpetuo. Genevae 10. Aprilis
1556.
Ioannes Calvinus vester.
3428.
VERGERIUS BULLINGERO.
lam et ipsi Gribaldus de orthodoxia^tspectus.
(Excerptum ex Arch. Turic. Plut. VI. Vol. 170, olim\crin. B.
Epp. Tom. 44, fol. 679. - Simler. Vol. 87.)
Clarissimo viro D. Henricho Bullingero fratri
et domino honorando.
Tiguri.
— Gribaldus 1 ) nunc in patriam satis iniquo tempore
est profectus. Misit ad me D. Martyr scripturn,
quod ille Genevae sparserat, satis alienum a
confessione 2 ) : fateor mihi valde ista displicere. Sed
sic sunt omnes, tegunt se mira astutia, praeterea
cum infamia bonorum. Serio monui hominem ne
pergat. — — — —
Tubingae xi Aprilis 1556.
Vergerius.
ranis male acceptus fuit, ita ut dux Ghristophorus propter
eundem a Locarnensious manum antea porrectam subduœerit.
{Meyer, Doc. II. 18. Curio ad Bull 20. Iun. 1557.)
2428.1) Videtur Calvini ad Volmarium epistola (2220) et
quod Beza Bullingero et Vergerio de Gfribaldo dixerat hunc
permovisse ut Tubingam relinqueret. Verum neutiquam in
Italiam se contulit, ui finmisse videtur, sed in Helvetiam.
Musculus Zanchio scribit d. 7. April. {Zanchii epp. p. 310).-
Vergerii literas attulit ad me hodie D. Gribaldns, vir non
modo prudentissimus sed et pietatis Christi scientissimus..
En quam facile iste sibi fucum fieri passas est, scilicet Gallorum
iudicium minoris faciens quam Itali loquacitatem.
Postea Basüeae fuit teste Subsero ad Bull. 19. Maii.
2) Bull. Bezae 3. Dec. 1555: D. Gribaldns multa apud
me questus tandem talem fidei confessionem edidit quam ego
improbare non potni. Si vero alia spargit apud alios in
semetipsnm Dei iram excitât. {Trechsel II. 287.)