epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

95 EPISTOLAE 2423-2426 96
Plura iam non possum, vir sanctissime. Commando
me diligentissime Sanctis tuis et tuorum
omnium precibus. Vale. Francoforti secunda Aprilis
1556.
2434.
Tui studiosissimus
Ioannes a Lasco.
GLAUBURGUS OALVINO.
Gratias agit de Uteris consolatoriis nuper scripHs.
Etiam quas ad senatum dedit bene exceptae sunt.
Quod proposuit colloquium cum ministris Francofortensibus
habendum vix ad rem aliquid facturum foret
et melius omittetur. Status ecclesiae gallicanae deploratus.
(Ex Cod. Goth. 405, fol. 76 autogr.)
Reverendo et clarissimo viro D. Ioanni Calvino
ecclesiae Genevensis pastori fidolissimo domino et
amico suo inprimis observando.
8. Quod uteris meis, ') révérende domine, quas
in mense Decembri ad te scripseram, responderis *)
his nundinis, summas habeo et ago gratias, non
solum quod mihi sint gratissimae, verum etiam
quod talem consolationem ob defunctum agnatum
meum attulerunt, ut id quod concionator Hartmannus
arum consideranter in funere agnati protulit faci-
S
us nunc condonem, quod (ut verum fatear) nisi a
te admonitus non fecissem. Non tarnen propterea
approbo illius et reliquorum concionatorum pervicaciam,
quae talis est ut fere nullum sincerum et
pie 8entientem ferre possint. Spero tamen Deum
Opt. Max. daturum medium per pios aliquos principes,
ut talium et oonsimilium hominum morositas
atque pertinacia aliquando compescatur.
Porro de Uteris 8 ) quas ad senatum nostrum
dedisti hoc possum affirmare, illas senatui gratissimas
esse. Verum quum pariter ad nostros scripseris
concionatores, 4 ) ego iustis rationibus adductus
procuravi ut talis epistola alligaretur senatus Uteris.
Itaque factum ost ut ea concionatoribus per consulem
exhibita fuerit. An vero his nundinis re-
2424Ü) N. 2351.
2) N. 2398. 2404.
3) deperditis.
4) N. 2401.-
eponsuri sint nescio : 5 ) arbitror tamen illos posthac
mitiore8 futures, maxime quum nunc intelligant
Westphalum non unum tantum sed plures habere
contradictores.
Quod vero te ad placidum offers colloquium
si per nostros admittaris concionatores, intelligo et
perspicio in hoc summam pietatem tuam, quod non
refugis tarn longi itineris molestiam suscipere, modo
Christi ooclesiae inservire possis. Itaque pro huiusmodi
animi tui propensione atque pietate ingentes
tibi ago gratias. Et quamvis sciam adventum
tuum 6 ) in tali negotio non inutilem fore, tamen
quum videam concionatorum nostrorum susceptam
contentionem non esse tanti momenti ut hoc tempore
a Geneva esses accersendus, deindc si etiam
ipsorum petulantia tua praesentia et autoritate coerceretur,
semper tamen haberent quod postea obiicerent:
nempe tale colloquium fuisse tractationem
particularem paucorum hominum, neque per earn
aliquid derogatum esse Saxonicis ecclesiis etc. Proinde
quum omnibus sit spes aliqua de colloquio
in comitiis Ratisponensibus habendo, ego, salvo
tamen tuo iudicio, suaderem nihil tentandum esse,
per privatum colloquium hoc tempore, et praesertim
anteaquam omnibus piis certo constaret de progressu
comitiorum imperialium etc. Ego plura do hac re
cum generoso et reverendis dominis D. Ioanne
a Lasco et Valerando Polano multoties colloquutus
sum. Quae illornm sit sententia non dubito quin
ad te sint perscripturi.
Nunc ad alteras et posteriores tuas literas 7 )
respondere volo, in quibus tractatur causa dissidii
quod exortum est hic in gallicana ecclesia, cuius
nomine tuum quaesivi atque expetivi consilium, ut
Dei ope et tuo consilio adiutus lacera membra
illius recolligerentur, et ad veram unitatem perducerentur.
Quae mihi autem in prolatione sententiae
(quae toti ecclesiae gallicanae primum a me
germanice, deinde a filio meo Cardio gallice fuit
pronunciata et publice lecta) a quibusdam relata
sit gratia, malo ex aliis prius intelligas quam ex
me. Certe si mihi liceret proferre id quod sentio,
dicerem Satanam eo intendisse omnes nervös quo
non solum hic gallicanam destruat ecclesiam, verum
etiam illam reddat propter ipsorum implacabile
odium sic exosam et detestabilem, ut nullum amplius
in Germania locum invenire possit, sicut tua
excellons pietas pro donis tibi a Deo concessis facillime
poterit iudicare. Quantum in me tamen erit,
non deseram pios et pacificos huius ecclesiae, quamdiu
illa hic habuerit locum. Senatus huius urbis
illos hactenu8 benigne et humaniter tractavit. Ipsi