epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

€75 EPISTOLA 2745 676
rerum vestrarum ignoratio, facile tarnen patior suspensum
interea fuisse meum desiderium. Nisi enim
levata fuisset exsilii poena de unius hominis discessu
quasi publicum triumphum agissent verae
pietatis hostes, et illis contra reliquos crevisset protervia.
Nunc in mitigatione, quamvis nondum de
causa rex pronunciaverit, non tarnen levé praeiudicium
tulit ad retundendam ipsorum insolentiam.
Hue accedit quod utilem multis in rebus fratris
nostri praesentiam vobis fore confido. Etsi enim
alii pii quoque doctores vobis suppetunt et Christo
in vobis aedificandis fidelem impendunt operam, adest
etiam doctissimus vir D. Ioannes a Lasco, cuius
et eruditio et integritas et aliae virtütes non vobis
modo sed exteris quoque gentibus notae sunt. Quia
tarnen ad tantam molem obeundam vis mille sufficerent,
non parum meo iudicio vobis conducet optimum
Lismaninum récupérasse, qui et sincero studio
ineumbet ad ampliandum Christi regnum, et
pro sua virili puritatem doctrinae salvani tueri studebit.
Quantopere vero inter initia a corruptelis cavendum
sit, aliqua ex parte haud dubie iam estis
experti.
Porro quum 4 ) de statu vestro verba facerem
apud collegas meos et inter alia referrem, iam de
sacra Christi coena exortum esse aliquid dissidii inter
vos, 5 ) rogarunt me ut de communi omnium
sententia hoc vobis scriberem. Quam noxia pestis
sit dissensio pluribus verbis disserere supervaeuum
foret: nam et optime novistis non modo in fidei
* unitate, sed etiam fraterno consensu sitam esse ecclesiae
salutem: et dum ad vos oppugnandos vires
studiaque sua coniungit hostiüm factio, quam sollicite
saneta conspiratio vobis fovenda sit, experientia
ipsa docet. Et hoc artificio haud dubie molitur
Satan evangelii cursum vel abrumpere vel remorari.
Neque vero nos latet magis pretiosam esse
sinceram fidei doctrinam quam ut redimendae pacis
gratia minimum ab ilia deflectere nobis fas sit.
Sed quantum probabili coniectura assequimur, non
tarn in controversiam vocatur ipsa doctrina, quam
moderatio quaeritur quae minimum pariât offendiculi.
Pars, ut audimus, Augustanam confessionem
amplectitur. Alii Valdensium doctrinam mordicus
retinent. Sunt qui desiderent puram et dilucidam
mysterii explicationem. Et de Augustana quidem
confessione non videtur iusta esse ratio, cur inter
se litigent servi Christi, modo de genuino sensu
conveniat. Valdenses etiam cupimus vobis semper
coniunetissimos manere. Sed non videmus cur ma-
4) Hinc ineipit textus impressus.
5) Non de coena sola, verum de Augustana quam
gis arrideat cuiquam Àugustana confessio quam eius
autori. Atqui profiteri non dubitat clarissimus ille
vir, tradendam esse posteris plenam et liquidant huius
doctrinae lucem. Et sane quominus omnes ad
tollendam ambiguitatem consentiant,' nihil aliud ob*stabit
quam crucis metus. Quia de hoc oapite doctrinae
infeliciter nostro saeculo pugnatum fuit, nonnulli
dum pro ingenii sui mansuetudine turbas fugitant,
leviter et obscure attingi vellent, quod perspicue
in ecclesia docendum est. Sed longe falluntur,
dum hoc remedio componi sedarique posse certamina
existimant. Neque tarnen haec erit ab Augustana
confessione discessio, si clarior fidei vestrae
expositio accédât, sicuti vos divortium cum Valdensibus
facere minime vellemus, quibuscum fraterna
coniunetio ad extremum usque colenda sit. Tantum
cupimus ultro citroque alios aliis accedere, ut t
communibus studiis quaeratur sacrum unitatis vinculum.
Nee certe putamus adeo morosos esse bonos
illos fratres, quin üben ter reeipiant quae aliunde
allata fuerit explicationem : si modo in usum eoclesiae
commoda aptaque esse videbitur. Legimus locum
ilium ubi suam de sacra Christi coena sententiam
exponunt. Breviter et fere concise asserunt,
panem et vinum esse verum Christi corpus et sanguineus
Statim ad defensionem 6 )' transsiliunt, quae
nostro iudicio doctrinam obscurat vel involvit magis
quam illustret. Queruntur iniustis se calumniis
gravari, imo traduci ludibriis et subsannationibus :
sed primos sibi adversarios statuere videntur, quieunque
certius definiri postulant quomodo panis sit
corpus. Atque 7 ) utinam sedatis animis expendant
quanto acrius excanduerit scriptor confessionis et
quanto asperius invectus sit contra multos non solum
pios homines sed etiam de ecclesia optime mérites
: mirum certe nisi illis displiceat vehementia
fervoris. Neque tarnen certo colfigere licet in quos
stylum dirigere voluerit. Sed dum sibi liberius
quasi Iaxis habenis ruere in omnes promiscue permittit,
aquibu8 expetitur verborum Christi interpretatio,
modum certe excessit. Sed nolo exaeerbare
quae plus satis offensionis iam per se ingérant.
Tantum dico, quum non satis diserte vel enucleate
de hoc mysterio loquuti sint Valdenses, fastidium a
Christiana modestia proeul remotum fore, si ab ipsis
omnis interpretatio respuitur. Formülam verö confessionis
amplecti, quae sine discrimine in unüm
fasciculum damnationis omnes involvit, qui praecise
non fatentur panem esse praesentissime Christi
corpus (hie recitamus eorum verba) an fas sit christiano
homini, videritis: nos certe non putamus. Etsi
vero nostrum non est quidquam vobis praescribere,
quidam etiam fratribus Bohemkis obtrudere volebant. Qui 6) confessionem transeunt edd.
in suis synodis Moraviensibus earn recusarunt. (Ginäely 7) Sequentia a Beza omissa, usque ad verba: per se
p. 405.)
ingertrat.