epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
535 BPIBTOLAE 2659—2662 536<br />
Clarissimo Christi servo Ioanni Gal<strong>vino</strong> pastori<br />
ecolesiae Genevensis theologo insigniori fratri<br />
et symmystae <strong>quam</strong> carissimo.<br />
Genevae.<br />
S. Bullingeri literas *) <strong>ad</strong> te legi. Moleste fero<br />
quod tarn deplorata omnia reputet cum Saxonicis et<br />
non potius speret omnia, ut est caritatis officium.<br />
Queritur valde de illorum pertinacia. Sed quid,<br />
non videt quantum Ochinus 2 ) indigne et seryiliter<br />
cum Luthero agens ita scripserit, ut merito omnes<br />
qui cum eo faciunt damnandi sint, nos autem cum<br />
eo facere plurimi iudicant, cuius gratia tantum non<br />
<strong>ad</strong> insaniam <strong>ad</strong>iguntur. Quidquid Iacobus Andreas<br />
scripserit multo magis mihi placet, s ) <strong>quam</strong> qui<br />
prorsus respuunt colloquium. Ubi aliud non esset<br />
in viro praeter votum concordiae et quod ea quae<br />
<strong>ad</strong> earn faciunt non respuit, plus probari debet<br />
<strong>quam</strong> qui prorsus reiiciunt. De principibus non<br />
potest ut de Wesphalis loqui. Sed si principes<br />
aequiores causae fuerint, facile compescentur furores<br />
tumultuantium. Quod te hortatur ut respondeas<br />
<strong>ad</strong> <strong>ad</strong>versariorum argumenta, et nostra potius<br />
confirmes, praeteritis prorsus personis, de causa<br />
tantum sollicitus: id <strong>ad</strong>modum mihi placet, 4 ) teque<br />
propter Christum obtestor, ut ita studeas omnia<br />
agere. Nam sane te indignum arbitror, qui tractes<br />
foeditafcem illorum, parumque conducere ecclesiis ipsa<br />
docet experientia. Quam fuerint multi ofFensi in<br />
peregrinatione 6 ) intellexi. At Christus scribas et<br />
Pharisaeos durius tractat, nee parcunt apostoli improbis:<br />
ut feruntur prophetae, res loquitur. Sed<br />
videre est ubi discipuli duriorem aiunt esse sermonem<br />
et indignum auditu et quum tarn improbis<br />
verbis <strong>ad</strong>iungunt <strong>ab</strong>itionem, Christus tantum alios<br />
convenit an <strong>ab</strong>ire velint. Iudaei quid non digni<br />
erant audire, tarn contrarii fidei doctrinae. Vides ut<br />
Paulus in ea <strong>quam</strong> scripsit <strong>ad</strong> Romanos tarn insigni<br />
epistola, intentus causae personis paroat, imo zelum<br />
commendet, scientiam desideret. Domi quum pugnes<br />
et cum fratribus, quaeso te hostibus rem gra<strong>tam</strong> ne<br />
feceris fratres insectando. Sed meriti sunt. Sane,<br />
et plura. Verum causae non conducit, neque servit<br />
aedificationi. Sane tua scripta inter plurima quae<br />
omnibus ea reddunt suspicienda, hoc non paucos<br />
movet ut legant studiosius et gratius quod non omnia<br />
impies ut posses, insectatione Artichristi, neque<br />
2659.1) N. 2649.<br />
2) Oui aegre condon<strong>ab</strong>at librum contra Westphalum<br />
editum (N. 2450).<br />
3) Mus librum germaniee scriptum non legerat, neque<br />
Francofordiensis Conventus et Wormaciensis colloquii studio,<br />
et fructus praevidebat.<br />
4) non vera Nostra qui sibi temperare iam minus etiam<br />
potuit <strong>quam</strong> antea.<br />
5) cum Beza in Germanium.<br />
venaris ansam perstringendi ut plerique omnes faciunt<br />
et liberius spa^iantur in meditate pontificia<br />
persequenda. Sed tu non nisi coactus et ubi reis<br />
ipsa te <strong>ad</strong>igit, ita ut tacere neque possis neque debeas,<br />
et paucis et veluti aliud agens impetis hostem,<br />
sed gravi semper inflicto vulnere. Hio ubi tantum<br />
hostes moleste ferunt quae vere in eos dicis, tu paroior<br />
es. Causam pietatis penitius prosequens quid<br />
cum fratribus? Bt licet te impetantvirulentis telis,<br />
quum tu omnia excipere possis sine laesione aliqua,<br />
efficereque valeas ut irrita c<strong>ad</strong>ant et te et tua serves<br />
illaesa, gratiusne tibi fuerit, ut tu par pari referas,<br />
imo <strong>quam</strong> gravissime fratres laedas, magna-;<br />
que voluptate et laetitia impleas hostes, qui serio<br />
triumphant spectantès <strong>tam</strong> amaram pugnam? Quanto<br />
praestaret ut exarmatus frater fractus prorsus secederet<br />
a pugna, edoctus frustra pugnam aggressum<br />
se esse, non cum hoste sed cum fratre, qui victoriam<br />
salvus reportât fratri parcens quem conficere<br />
poterat, et ita omnes merito strenuum commend<strong>ab</strong>unt<br />
<strong>ab</strong> incruenta victoria, ubi antagonista defectus<br />
armis et viribus herbam dare cogitur. Si sp.es certior<br />
colloquii <strong>ad</strong>fulserit, non video quid responsione<br />
sit opus, nisi ita temperetur ac si cum amicissimis<br />
ageretur, re tantum summa lenitate tractata. Sed<br />
quum consilio <strong>ab</strong>undes pleniori donatus spiritu, valeasque<br />
iudicio certiore, age quod magis noris esse<br />
ex usu ecclesiae, et pluribus conducere et minus<br />
gratum hostibus pietatis.<br />
Hodie Princeps 8 ) istinc rediit. Audio diligentem<br />
fuisse in concionibus. Sed nondum aliquem<br />
conveni. Vale' bene cum piis omnibus, fratre Normandio,<br />
Marchione, Bttdaeis, Triecio et reliquis, ne<br />
praeterèam collegas et syndioos cum piis senatoribus.<br />
Collega te salutat. Neooomi 3. Iulii 1557.<br />
2660.<br />
FARELLUS CALVINO.<br />
Tuus Farellus.<br />
Sperat mm cum Vvreto propediem Neocomum<br />
venturum, ubi Domina princeps Berna redux <strong>ad</strong>futura<br />
est.<br />
(Sequentia Farellus <strong>ad</strong>scripsit in <strong>cal</strong>ee ep. Bullingeri <strong>ad</strong> Calvinum<br />
N. 2649.)<br />
6) Marehionissa de Bothelin.
Change language