epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
Share Embed Flag
Download ePaper

epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
17.11.2012 Views

451 EPI8T0LAE 2618—2619 452 hus bilem suam m Sacramentarios quos vocant effunäentium jpraesertim Francofordiae. (Ex autographo Ood. Genev. 110, fol. 127 seqq. nbi tarnen a bibliopego foliornm ordo interversus est.) Clarissimo et reverendo viro D. Ioanni Calvino Genevensis ecclesiae pastori fidelissimo domino suo semper observando detur haec epistola. Salutem gratiam et pacem tuae precor excellentiae per Christum liberatorem nostrum. Narrait mihi post discessum a nobis tuum vir clarissimus tuique cumprimis observans D. Ioannes a Glauburgo, mataeologum hie esse Andream Saxonem, ') qui recusarit tibi obvio dare manum quod suae non esses religionis, ut aiebat, et fidei. Multa blaterayit idem publice et privatim de sacramentariis quorum te dixit ante8ignanum esse, quemadmodum saepe audivi. Verum posteaquam. rescivit Farraginem illäm germanico-latinam Ioannis Timanni ecclesiastae Bremènsis non exiguo libro, quem amplissimus senatus habet, a mecoafutatam esse, 3 ) barbaram et criminosam orationem decern paginarum in me scriptarn consulibus tradidit, turn suo turn collegarum nomine. Hanc ego statim latina et germanica apologia sic traduxi dilui et everti, ut totus senatus a me stet contra mataeologum. Permulta etiam epigrammata in eundem tornavi ad plerosque omnes doctos ac pios in hac urbe missa, quemadmodum postea quoque ad eundem ilium mataeologum. Hoc facto sic territi fuerunt eius collegae ut se per quosdam praestantes viros apud me düigenter excusarint, uni mataeologo hanc tragoediam assignantes. Nihil ei deliberatius fuit quam me identidem appellare Zwinglianum, sacramentarium et Sinonem qui hanc urbem prodere et funditus evertere conetur. At nunc postquam. eum suis depinxi coloribus et barbariem amentiamque suam hie undique divulgatam esse comperit, non amplius convioiando scurrando' et maledicendo furit ut prius sed intra pelliculam suam se continet. lam délibérât amplissimus senatus quomodo reconciliemur. Ego vero, quia mataeologus idem anno superiore, quum me nondum vidisset, multa nefanda publicitus in me scholamque nostram evomuit, quae quidem deinde citatus in curiam probare coram senatu non potuit, ita eum dehinc etiam tractabo ut quo se vertat nesciat. 2618.1) v. d. m. Francofordiensem. 2) In rescripto Frankf. Praedicanten Gegenbericht §. 82. {Bel. Hndl. IL Seil. 14, p. 86.) Cnipius dicitur concionatores et Lutherum conviciis impetiisse, et duos libellas sub nomine' Io. Candidi contra doctrinam eorum de coena ap. gallicum typographum edidisse. •Utrttm vero haec hue pertineant an potius ad a. 1560 dubium nobis videtur. Gf. Salia n. 1140. . 1 9 Misissem tibi novos libellos Ioachimi West- phali 8 ) contra te caeterosque propugnatores aeternae veritatis editos, nisi vestrates idem hoc faoturos, vidissem. Coelius Seöundus Curio in praeclara epistola ad me scripta perhonorificam tui mentionem facit, Pelagio Velsium, Augustino Galvinum coinparans. Quaeso autem, vir doctissime, ut ante omnia respondeas 4 ) tuo more ad eum librum oui titulus est: Confessio fidei de eucharistiae Sacramento m qua rninistri ecclesia/rum Saxoniae solidis argumentas ss. literarum astruunt corporis et sanguinis Domini nostri Iesu Christi praesentiam in coena Sanaa et de libro Ioannis Calvini ipsis dedicato respondent. Ego responsionem tuam Deo iuvante, si voles, germanice vertam. Ante menses quatuor in convivio doctissimorum virorum, cui et Valerandus Pollanus interfuit, Matthiae Bittero multa frivola et inepta crepanti in te et Petrurn Märtyrern haec argumenta opposui : Quidquid docetur contra fidem et confessionem sanctae ecclesiae catholicae profanum haereticum et impium est: opinio ilia quae dicit Christi corpus esse unique docetur contra fidem et confessionem sanctae ecclesiae catholicae, testibus multis orthodoxis patribus: igitur eadem opinio profana haeretica et impia est. Aliud: Quidquid Christus confutavit prorsus contumeliosum est adversus Deum: Christus confutavit opinionem illam de carnali esu veri naturalisque sui corporis, Ioannis 6: igitur et haec opinio de carnali esu veri naturalisque corporis Christi prorsus contumeliosa est adversus Deum. Haec praedictus Matthias, cui tecum hie sermo fuit, quum a caeteris ecclesiastis non esses admis- 8us ad colloquium, nullo modo solvere aut diluere potuit. Aderant autem praeter me et Valerandum Follanum duo iuris utriusque doctores et eruditus quidam senator nomine Carolus, item D. Ioannes Stockius medicus, praeterea doctus etiam iuvenis ex academia Basiliensi, qui mecum provocabant hominem ut diserte responderet. Nam et Valerando prius odiose insultaverat. Sed omnia nequidquam. Paucos ' ante dies coepi vertere Purgationem illam autore D. Ioanne a Lasco editam. 5 ) Et ecce obtruditur mihi germanicus quidam libellus quern facile dixeris ore diaboli dictatum esse: totus enim Antichristum spirat. Hunc me oportet solidis argumentis divinae scripturae et orthodoxorum patrum 3) Alter inscriptus est: Epistola I. W. qua bréviter respondet ad con vicia Io. Calvini, item Besponsnm ad soriptum Io. a Lasco. Ursell. 1557. Alter, cuius titulus sequitur prodiit eodem anno Magdeburgi. 4) Quod fecit in sua Ultima admonitione. 5) An absolvent merito dubitaris- Nam a. 1598 Heidelbergae prodiit Melchioris Frombergeri versio qui iatn a. 1557 Potkmi Antidotum verterat. Uterque libellus recusus est in Frankf. Bel. Handl.

453 1557 APRIL. 454 testimoniis confutare. Nam scriptor libelli Francofordiensi8 pastor est sacrificulorum in primario templo, hie natus et edueatus. Prodiit etiam epistola quaedam admonitoria Ioachimi Westphali ad consules et amplissimum senatum nostrum e ) scripta, prius latine nunc etiam germanice versa, idque nostra dialecto cuiüs Wesbphalum novimus esse prorsus ignarum. Unde suspicor hie esse versam et in vicinum oppidulum cui nomen Urselia esse missam, ubi novus quidam typographus a me ante triduum conspectus illam exeudit. Mihi videtur nullum scriptum amplissimo senatui nostro ignominiosius edi potuisse. Repetitur enim illic Bpistola Lutheri ad Francofurtenses contra Zwinglianos olim scripta. Ecclesiae peregrinae cum doctoribus et ministris suis damnantur haereseos et extremae impietatis. Obiicitur prudentissimis dominis nostris quod in sua civitate morbidas oves totum ovile corrupturas foveant ac tueantur, quodque passi sint antesignanum quondam sacramentariorum nostris typographis, prelis ac typographia, quae singulare Dei donum sit, abuti. Arbitrer plus mille exemplaria hisce nundinis esse distraeta. Utinam haec sciret reverendus D. Io. a Lasco, qui praeeipue in memorata epistola pungitur, adiuneta Polonici regis mentione., Deus omnipotens haec mala vertat in divini nominis sui gloriam et totius reipublicae christianae salutem. Vale felicissime nostri memor cum omnibus tuis. E schola urbis F. 15. Aprilis anno Domini 155,7. Tuus Io. Cnipius 7 ) Andernacensis Gymnasiarcha urbis F.. 2619. HALLERU8 BULLINGERO. De privatis theologorum colloquiis plus spei concipit quam de iis quae sub principum et mâgistratuum publica autoritate celebrantur. Atque huic spei iam ita indulget ut vel viros designet quos ad talia idoneos putat. (Excerptum ex autographo Aroh. Tnric. Plut. VI. Vol. 115, olim Scrin. B. Bpp. Tom. VIII. fol. 2963. — Staler. Vol. 89.) 6) Ein christliche und treuliche Warnung die Sacramentirer belangend geschr. an den Ehrbaren Bath zu Frkf! a. M. Ursel 1557. 4. 7) Ludi laiini magister ad Carmelitarum aedes. Ein sonst gelehrter und fürnemlich in der Poesie excellirender und dabey dem Calvinismo gar sehr ergebener Rector. (Gründl. Äbleihnung p. 106, §. 16 in FrTef. Bd. Hndl. T. 11. Claris8imo D. Heinrycho Bullingero Tigurinae ecclesiae pastori fidelissimo domino et compatri suo colendissimo et carissimo. Domini a Lasco liter as *) accepi, quas ad te* soripsit, et magnas ago tibi gratias quod illarum. exemplar mihi communicaré dignatus sis. Gaudemu8 supra modum PMlippi et aliorum animos ad. concördiam tarn esse propensos. Placet etiam nobis PMlippi iudicium et consilium. Plus efficietur pri- Tato bonorum et doctorum hominum colloquio, quam si illud principum publico nomine coeat et celebretur. Liberiu8 hie traetabuntur omnia et animi se latius aperient qui alias principum et mâgistratuum autoritate cönstricti non audebunt, quae ausuri erunt, ubi ex liberis conscientiis de solius purae veritatis assertione agetur. Subest quidem illud periculi, quod morosiore8 magistratus fortassis iniquius ferent, illud privatim agi a suis, Sed ferant quomodolibet modo Veritas vincat et promoveat. Multum ego> certe spei ooneepi. Et quamvis privata illa futura erit doctorum conventio, plurimum tarnen et forte plus quam si publica esset autoritatis apud plerosque, principes etiam viros, obtinebit. De nostratibus, scilicet Helveticis, ecclesiis unus mihi restât sorupulus, quis mitti possit, et ut commode hoc quoque fiat. Te omnino interesse vollem, sed quam nonpossis sine magistratus autoritate hoc muneris suscipere, non ignoro. Rogo ergo, ut scribas, quid tibi hio videatur. De nostris Musculus non esset inidoneus, aut Viretus, vel Besä. Calvinus huic negotio non deerit, sed ego Gallorum ingeniis non prorsus fido. Petrum Märtyrern tibi coniunetum velim: ut solus ageret, nescio quam expediret. Suitgero (qui se tarnen ubique intramiscet, non aliter atque Bucerus) non fido, (apud te loquor) et velim illum proeul abesse ab hisce negotiis.' "Vïereor enim, ne cum Lutheranis synoretizet. Itaque velim tuum audire iudicium. Ego haec nimis pueriliter considero. Oupio tarnen veritatem promotam. Musculus nimirum ipse quoque hac de re ad te scribet. — — — Bernae 21. Aprilis 1557. 2610.1) JV. 2555. loan. Hall. tuus. 29*

453 1557 APRIL. 454<br />

testimoniis confutare. Nam scriptor libelli Francofordiensi8<br />

pastor est sacrificulorum in primario<br />

templo, hie natus et edueatus. Prodiit etiam epistola<br />

quaedam <strong>ad</strong>monitoria Ioachimi Westphali <strong>ad</strong><br />

consules et amplissimum senatum nostrum e ) scripta,<br />

prius latine nunc etiam germanice versa, idque nostra<br />

dialecto cuiüs Wesbphalum novimus esse prorsus<br />

ignarum. Unde suspicor hie esse versam et in vicinum<br />

oppidulum cui nomen Urselia esse missam,<br />

ubi novus quidam typographus a me ante triduum<br />

conspectus illam exeudit. Mihi videtur nullum scriptum<br />

amplissimo senatui nostro ignominiosius edi<br />

potuisse. Repetitur enim illic Bpistola Lutheri <strong>ad</strong><br />

Francofurtenses contra Zwinglianos olim scripta.<br />

Ecclesiae peregrinae cum doctoribus et ministris<br />

suis damnantur haereseos et extremae impietatis.<br />

Obiicitur prudentissimis dominis nostris quod in sua<br />

civitate morbidas oves totum ovile corrupturas foveant<br />

ac tueantur, quodque passi sint antesignanum<br />

quondam sacramentariorum nostris typographis, prelis<br />

ac typographia, quae singulare Dei donum sit,<br />

<strong>ab</strong>uti. Arbitrer plus mille exemplaria hisce nundinis<br />

esse distraeta. Utinam haec sciret reverendus<br />

D. Io. a Lasco, qui praeeipue in memorata epistola<br />

pungitur, <strong>ad</strong>iuneta Polonici regis mentione., Deus<br />

omnipotens haec mala vertat in divini nominis sui<br />

gloriam et totius reipublicae christianae salutem.<br />

Vale felicissime nostri memor cum omnibus tuis.<br />

E schola urbis F. 15. Aprilis anno Domini 155,7.<br />

Tuus Io. Cnipius 7 ) Andernacensis<br />

Gymnasiarcha urbis F..<br />

2619.<br />

HALLERU8 BULLINGERO.<br />

De privatis theologorum colloquiis plus spei concipit<br />

<strong>quam</strong> de iis quae sub principum et mâgistratuum<br />

publica autoritate celebrantur. Atque huic spei iam<br />

ita indulget ut vel viros designet quos <strong>ad</strong> talia idoneos<br />

putat.<br />

(Excerptum ex autographo Aroh. Tnric. Plut. VI. Vol. 115,<br />

olim Scrin. B. Bpp. Tom. VIII. fol. 2963. — Staler. Vol. 89.)<br />

6) Ein christliche und treuliche Warnung die Sacramentirer<br />

belangend geschr. an den Ehrbaren Bath zu Frkf! a. M.<br />

Ursel 1557. 4.<br />

7) Ludi laiini magister <strong>ad</strong> Carmelitarum aedes. Ein<br />

sonst gelehrter und fürnemlich in der Poesie excellirender<br />

und d<strong>ab</strong>ey dem Calvinismo gar sehr ergebener Rector. (Gründl.<br />

Äbleihnung p. 106, §. 16 in FrTef. Bd. Hndl. T. 11.<br />

Claris8imo D. Heinrycho Bullingero Tigurinae ecclesiae<br />

pastori fidelissimo domino et compatri suo<br />

colendissimo et carissimo.<br />

Domini a Lasco liter as *) accepi, quas <strong>ad</strong> te*<br />

soripsit, et magnas ago tibi gratias quod illarum.<br />

exemplar mihi communicaré dignatus sis. Gaudemu8<br />

supra modum PMlippi et aliorum animos <strong>ad</strong>.<br />

concördiam tarn esse propensos. Placet etiam nobis<br />

PMlippi iudicium et consilium. Plus efficietur pri-<br />

Tato bonorum et doctorum hominum colloquio, <strong>quam</strong><br />

si illud principum publico nomine coeat et celebretur.<br />

Liberiu8 hie traet<strong>ab</strong>untur omnia et animi se<br />

latius aperient qui alias principum et mâgistratuum<br />

autoritate cönstricti non audebunt, quae ausuri erunt,<br />

ubi ex liberis conscientiis de solius purae veritatis<br />

assertione agetur. Subest quidem illud periculi,<br />

quod morosiore8 magistratus fortassis iniquius ferent,<br />

illud privatim agi a suis, Sed ferant quomodolibet<br />

modo Veritas vincat et promoveat. Multum ego><br />

certe spei ooneepi. Et <strong>quam</strong>vis privata illa futura<br />

erit doctorum conventio, plurimum tarnen et forte<br />

plus <strong>quam</strong> si publica esset autoritatis apud plerosque,<br />

principes etiam viros, obtinebit. De nostratibus,<br />

scilicet Helveticis, ecclesiis unus mihi restât sorupulus,<br />

quis mitti possit, et ut commode hoc quoque<br />

fiat. Te omnino interesse vollem, sed <strong>quam</strong> nonpossis<br />

sine magistratus autoritate hoc muneris suscipere,<br />

non ignoro. Rogo ergo, ut scribas, quid tibi<br />

hio videatur. De nostris Musculus non esset inidoneus,<br />

aut Viretus, vel Besä. Calvinus huic negotio<br />

non deerit, sed ego Gallorum ingeniis non prorsus<br />

fido. Petrum Märtyrern tibi coniunetum velim:<br />

ut solus ageret, nescio <strong>quam</strong> expediret. Suitgero<br />

(qui se tarnen ubique intramiscet, non aliter atque<br />

Bucerus) non fido, (apud te loquor) et velim illum<br />

proeul <strong>ab</strong>esse <strong>ab</strong> hisce negotiis.' "Vïereor enim, ne<br />

cum Lutheranis synoretizet. Itaque velim tuum<br />

audire iudicium. Ego haec nimis pueriliter considero.<br />

Oupio tarnen veritatem promo<strong>tam</strong>. Musculus<br />

nimirum ipse quoque hac de re <strong>ad</strong> te scribet.<br />

— — — Bernae 21. Aprilis<br />

1557.<br />

26<strong>10.</strong>1) JV. 2555.<br />

loan. Hall. tuus.<br />

29*

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!