epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
42!) 1557 MART. 430<br />
principiis et nihilo feliciore progressu nos plus satis<br />
<strong>ad</strong>monet, quatopere expetenda sit inter nos pax et<br />
concordia. Atque utinam quem tibi animum esse<br />
intelligo, idem aliis fuisset. Nam- si quid <strong>ad</strong>huc<br />
restaret dissidii, saltern <strong>ab</strong>sque odio et acerbitate<br />
intra suos fines consisterez Dolendum quidem est,<br />
quum nos pauci numéro idem profiteamur evange-<br />
Hum, sacrae coenae occasione, <strong>quam</strong> praecipuum inter<br />
nos unitatis vinculum esse decebat, in varias sententias<br />
distrahi. Sed hoc longe atrocius, non minus<br />
hostiliter confligere <strong>quam</strong> si nihil esset nobis cum<br />
Christo commune. Maior enim eorum pars qui a<br />
nobis dissident, nescio quo instinctu percita, non<br />
minus intemperanter in nos ebullit, <strong>quam</strong> si prorsus<br />
diversa esset religio. Quum initio tanta esset discrepantia,<br />
Lutherum, ut erat vehementi ingenio,<br />
paulo acrius efferbuisse non miror. Nunc quando<br />
de praecipuis capitibus convenit, quem in finem<br />
Dominus sacramenta nobis instituent, quisnam legitimus<br />
sit eorum usus, quae efficacia, quae dignitas,<br />
quae inde <strong>ad</strong> nos utilitas pervenlat: quidquid <strong>ad</strong>huc<br />
residuum est controversiae, moderatius tractari poterat.<br />
Ego vero quum totis quindecim annis optima<br />
fide conatu8 essem, quantum patiebatur ingenua<br />
veritatis confessio, m<strong>eum</strong> docendi genus <strong>ad</strong> sedandas<br />
discordias accommodare, traxit me in odiosum cer<strong>tam</strong>en<br />
Westphali vestri importunitas. Et tarnen<br />
quidquid extorsit amarulentiae diligenter continui,<br />
ne alios cum eo involveret: semperque d<strong>ab</strong>o operam,<br />
ne mea culpa scindantur vel distrahantur ecclesiae:<br />
nee qui8<strong>quam</strong> a me laedetur, nisi qui ex professo<br />
bellum indixerit. Imo <strong>quam</strong>vis Snepphius et nescio<br />
quis somniator petulanter me lacessiverint, silere<br />
malui, <strong>quam</strong> de nihilo turbas movere. Nam quod<br />
a paucis intelligi scribis, quid ecclesiae vestrae<br />
sentiant, certe si <strong>ab</strong>surda, quae in multorum scriptis<br />
occurrunt, colligere et exagitare libeat, non unam<br />
esse omnium sententiam ostendere difficile non<br />
esset. Hoc quidem vos omnes uno consensu asserere<br />
video, quicunque <strong>ad</strong> sacram mensam accedunt, sive<br />
impii sint, sive fidèles, substantialiter comedere<br />
Christi carnem et sanguinem bibere. Quin fidèles<br />
carne et sanguine Christi vere et substantialiter in<br />
coena alantur, non nego, si tantum definiatur modus<br />
arcana spiritus virtute fieri, ut vim suam caro et<br />
sanguis Christi in nos transrandant. Cur me longius<br />
trahere velis, non video: cur vero non aliam communic<strong>ad</strong>önem<br />
<strong>ad</strong>mit<strong>tam</strong>, optima ratiojie impedior:<br />
quia et carnem Christi a nobis deglutiri, et cum<br />
came nostra corruptibili misceri, nimis orassum<br />
commentum foret. Si tantum mysterium carnis<br />
sensu aestimandum esse neges, fateor: nee vero<br />
aliud respuo, nisi quod Christi gloriae non esse<br />
consentan<strong>eum</strong> fides ipsa dictât. Adde quod non<br />
poterit Christi corpus hoc substantiali modo comedi,<br />
nisi fingamus esse immensum, quod non minus a<br />
tota scripturae doctrina, <strong>quam</strong> a veteris ecclesiae<br />
testimoniis <strong>ab</strong>horret. Quod enim quidam vestrum<br />
dispensationis nomen obtendunt, ut persu<strong>ad</strong>eant<br />
corpus Christi simul fuisse in cruce mortale, et<br />
gloriosum in coelis, inscitia l<strong>ab</strong>untur, neque un<strong>quam</strong><br />
assequuti sunt quid vetustis ecclesiae doctoribus<br />
esset dispensatio. Tu quoque, eximie vir,<br />
pace tua dixerim, dum nos confundere putas, quid<br />
nobis in coena detur, et <strong>ad</strong> quid detùr, aliquantum<br />
falleris. Pluribus enim locis diserte assero, bona<br />
Christi non esse nostra, donee ipse noster sit. Et<br />
satis mihi distincte loquutus videor in mea Institutione,<br />
ubi materiam coenae vel substantiam voco<br />
ipsum Christum crueifixum : virtutem, effectum, vel<br />
fruetum esse doceo, quidquid ex eius morte consequimur,<br />
ut inde est gratuita reconciliatio, vitae<br />
novitas et beatitudo coelestis. Nomen vero efficaciae<br />
in hunc finem usurpo, non ut confundam quae distingui<br />
debent, sed ut transfusionem substantiae excludam.<br />
Dico igitur nos efficaciter substantia carnis<br />
et sanguinis Christi pasci, quia mir<strong>ab</strong>ili et incomprehensibili<br />
spiritus sui virtute efficit Christus, ut<br />
unum simus cum ipso: vivifica sit nobis sua caro:<br />
vita denique sua in animas nostras penetret. lam<br />
in secundo capite miror, vos non -consideratius<br />
attendere <strong>ad</strong> tot <strong>ab</strong>surda, quibus implicitum est hoc<br />
commentum, dignos simul et indignos promiscue<br />
carnem Christi edere. Sicuti enim vestra de substantiali<br />
edendi modo opinio, Christi carnem a sanguine<br />
separat, ita haec communis manducatio, corpus<br />
eius a spiritu divulsum vita et omni virtute privat.<br />
Qualis vero receptio haec erit, ut in ventre impii<br />
lateat mortuum Christi corpus? Quod obiicitnr<br />
communiter omnibus dici, hoc est corpus m<strong>eum</strong>,<br />
nullo negotio refellitur: nihil enim obstat, quominus<br />
vere omnibus se ipsum exhibeat Christus, neque<br />
tarnen alii <strong>eum</strong> recipiant, nisi qui sunt capaces.<br />
Hanc me doctrinae formam non pertinacia retinere,<br />
sed quia scripturae auctoritate obstrictus teneor, *<br />
Deus mihi optimus est testis. Suffragatur et veteris<br />
ecclesiae consensus: in quo probando, quia<br />
mihi longius insistere non est propositum, nobis<br />
unus ille Augustini locus sufficiat. Quum alii discipuli<br />
comederent panem Dominum, Iudam non nisi<br />
panem Domini comedisse (Homil. in Io. 19). Ego<br />
itaque, si quis alius, veram et sinceram consensionem<br />
expeto, <strong>quam</strong> modo Deus ipse suo verbo sanoiat.<br />
%Neo vero Augustanam confessionem repudio, cui<br />
pridem volens ac libens subscripsi, sicuti earn autor v<br />
ipse interpretatus est. Atque utinam prinoipes, ut<br />
decebat, maior dissipations nostrae cura tangeret,<br />
ut conventu piorum doctorum h<strong>ab</strong>ito, studerent<br />
ecclesias colligere: sed quibus fl<strong>ab</strong>ellis <strong>ad</strong> odium<br />
nostri incitentur, minime dubium est. Hoc tibi<br />
coram Deo volui testatum, ut scires religione et<br />
Dei metu <strong>ad</strong> amplexandum quod profiteor doctrinae
Change language