epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
367/ EPISTOLAE 2572—2573 368<br />
nobis placent et quantum probemus ilia quae miscuistis<br />
de varus poetis. Quia sunt bonae' sententiae<br />
et pregnantes, praesertim quum vultis finire clausulam<br />
per unum versum aut dimidium. Quia hoc<br />
melius ediscitur memoriter, et facilius retinetur<br />
<strong>quam</strong> textus prosaicus. Rideaut illi quantum volent<br />
stylum nostrum, dicendo esse farraginatum, variegatum,<br />
semipoeticum, et quosdam, veluti vos, c<strong>ad</strong>ere<br />
in pedes. Nemo est boni iudicii qui non videat hoc<br />
provenire ex diversa lectiono omnifariorum authornm,<br />
ex quibus vos ac similes vestri substantiam<br />
sugitis, quod praecipuum est, et non curatis multum<br />
de grandiloquio et elocutiono. Et tarnen quantum<br />
<strong>ad</strong> vos, certe vos hoc satis superque curatis, nee<br />
e8ti8 nisi nimium elegans pro tali materia. Non<br />
oporteret vos affectare tot elegantias, neque nimium<br />
poetisare: quia vos scitis poetas fuisse prophanos.<br />
Yerum est quod quidam fuerunt Ohristiani, de quibus<br />
etiam bene <strong>ad</strong> propositum allegatis quaedam<br />
carmina. Sed loquimur de stylo, quod melius est<br />
uti theologico. Nos bene essemus Oiceroniani si<br />
vellemus, ut sunt inter nos qui satis studuerunt in<br />
Cicerone, sed nolumus. Quia hoc non esset magistrale,<br />
nee conveniret officio nostro. Nos bene existimamus<br />
verba nostra tantum valere, quantum<br />
verba Oiceronis, Titi Livii, et unum punctum supra<br />
si non vale.nt in specie, valent in pondère. Praeterea<br />
non possunt alio stylo tractari et decidi quaestiones<br />
argumentosae et subtiles, nee etiam bene<br />
disputari in modo et figura. TJnde videtis quod illi<br />
qui inter nos volunt esse magni humanistae et<br />
Ciceroniani, non sunt de magis promotis in schola,<br />
neque illis multum fiditur in decisione quaestionum<br />
et difficultatum, quia aliquando ernbescunt loqui<br />
nostro more. Non deoet autem artificem pudorem<br />
h<strong>ab</strong>ere de arte sua, aut oportet ipsum (ut vulgaribus<br />
verbis u<strong>tam</strong>ur) mestierum quictare. Forsitan<br />
voluistis imitari magistros nostros Lovanienses, qui<br />
profecto sunt paulo elegantiores, quia legunt et sequuntur<br />
Erasmum in sua facundia. Sed non ducimur<br />
tali aemulatione. TJnusquisque <strong>ab</strong>undet in sensu<br />
suo. Non libenter assueta relinquimus: sed contenu<br />
sumus nostro more et usu, quern magistralitati<br />
nostrae magis conveniens esse pu<strong>tam</strong>us. Et<br />
quando vos magis conformavissetis <strong>ad</strong> nostram<br />
con8uetudinem et nostrum stylum, iamdiu, ut scitis,<br />
usitatum, fecissetis nobis omnibus grande placitum,<br />
et ut vera dicamus, multo gratior fuissetis. Nam<br />
etiam ista aemulatio et affectatio elegantiarum non<br />
est multum conveniens gravitati senectutis vestrae.<br />
Sed videmus bene quid sit. Est corruptela huius<br />
seculi, quae facit etiam senes oblivisci mores veteres,<br />
<strong>ad</strong>eo placent omnibus nova. Unum bonum verbum<br />
Sorbonicum sat bene applicatum in modo et<br />
figura, h<strong>ab</strong>uisset plus virtutis, <strong>quam</strong> decern mil lia<br />
phalerarum, quibus vos studuistis lenocinare oratio-<br />
nem vestram. Magistri nostri bene meminerunt<br />
quod semper affectavistis quandam particularitatem<br />
<strong>ab</strong> omni tempore, et cupivistis videri h<strong>ab</strong>ere aliquid<br />
quod alii non h<strong>ab</strong>ebant. • Nam si bene meminimus<br />
sunt fere qu<strong>ad</strong>raginta anni aut circiter, quod<br />
coepistis legere psalterium apud coenobium heremitarum<br />
sancti Augustini, ubi magnus conoursus<br />
hominum factus est de tota urbe propter rumorem,<br />
quem incoeperant nonnulli vobis dare. Sed quum<br />
nihil audirent a vobis praeter sensum grammati<strong>cal</strong>em,<br />
et aliquas quaestiones parum utiles, dereliquerunt<br />
auditorium vestrum. Tunc magistri nostri observa<br />
verunt lectiones vestras propius, auscultando<br />
vos per cancellos, et invenerunt vos in omnibus<br />
sequi Cassiodorum. Quod certe approbare non potuerunt.<br />
Sic factum est, ut displicueritis omnibus.<br />
Turn enim auditores et clerioi et laioi, turn etiam<br />
magistri nostri eius opinionis fuerunt, quod eratis<br />
potius grammaticus, et Oassiodorita, <strong>quam</strong> bonus<br />
theologus. Ita etiam nunc cavenduin est ne cum<br />
elegantiis vestrïs, et novo quodam modo tractandi<br />
materias per enthymemata Rhetorices, quae sunt<br />
nimis brevia, et aliis particularitatibus vestris, displieeatis<br />
non solum haereticis quos impugnatis, sed<br />
etiam catholicis, et praesertim magistris nostris, qui<br />
tarnen vos amant de bono corde. Sed pu<strong>tam</strong>us<br />
quod credetis bonum consilium, et visa censura<br />
nostra et bene ruminata, omnia in melius reform<strong>ab</strong>itis.<br />
Deus det reverendae paternitati vestrae per<br />
intercessionem Beatae Mariae semper virginis intemeratae<br />
nec non beatorum Petri et Pauli omniumque<br />
sanctorum et sanctarum septiformem gratiam<br />
Spiritus sancti, et illuminatione condigna vos impleat,<br />
ut congrue possitis pro sancta matre nostra<br />
militare, Nestoreos vivons annos, in despectum<br />
haereticorum, cum omni foelicitate. Deo gratias><br />
Amen.<br />
Finis.<br />
2573.<br />
OALVINUS INCERTO.<br />
Cuidam qui se apud Calvinum tr<strong>ad</strong>uetwm credit<br />
respondet in <strong>eum</strong> finem ut ipse sibi caveat ne suspicwnïbus<br />
ansam det, et modestus sit in exigendis confessionïbus<br />
<strong>ab</strong> Us qui alibi iam probati fuerint.<br />
(Ex edit. Bezae Genev. p. 177, Laus. p. 373, Hanov. p. 417,<br />
Chouet p. 239, Amst. p. .1<strong>10.</strong>)