epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
t 327 EPISTOLAE 2553—2555 328 fusus rabula, qui caput religionis primarium impetere ausus est. Precemur Dominum ut fratrum conservet unanimitatem et pacem, et compescat linguosos contra veritatem. Gaeterum dolet ex animo mihi quod per Ducatum Virtembergensem non transieris, sicut principio constitueras, persuasus nimirum alieniore a te et studiis pacis esse animo qui in iis ecclesiis serviunt Domino. Nam aequiores esse, tuique in Domino amantiores, hisce diebus cognovi ex olarissimo eodemque. optimo viro D. Iacobo Andreae, 2 ) seu (ut vulgatius appellator) Fabricio, ecclesiae Gepingensis pastore et antistite generali, qui permoleste ferebat, non esse factam ipsi familiariuB tecum colloquendi copiam, ut qui aliquoties eius rei sgratia Genevam adire constituent, sed impeditum fuisse occupationibus. De te tuisque lucubrationibus multa mecum pie et candide nuper in vicino nobis Marchiönatu, cuius reformandi gratia aderat, multa item de ratione sarciendae circa eucharistiam concordiae, qua in re multa pie et graviter cogitasse videtur. Oontulisse se aiebat cum D. Frechio 8 ) et Brentio, quos cvfiipq-
329 1556 NOVEMB. 330 Hoc si impetratum fuerit, quod spero non fore difficile, pudebit forte vicinos nostros nihil concedere. Imo, nisi fallor, ultrorogari expetunt. Atque huius negotii cura me magis afficit quod subolfeci quosdam illecebris tentari ad petendum commune foedus quo nos implicari noxium esse iudioo. Et certe senatus noster abhorret: praestat tarnen antevertere ne rebus dubiis ianua pateat. Quo res esset ocoultior, optimum hunc iratrem, qui unus est ex meis collegis, elegimus qui te recta adiret, deinde consulem Hdbum. Etsi autem literae mandato senatus scriptae sunt, de nuncio sumus quatuor conscii. Imo quid literae contineant octo tantum sciunt, quibus iniuncta est provincia. TJt te vehementius rogem res quidem flagitat, sed quia me non latet quam sis voluntarius in re supervacua non laboro. Quod de Italo 2 ) sum sciscitatus, quia non fuit hactenus commodum, mihi nunc expédies. Quod de graecis Veteris Testamenti concordantiis te optare ex .tuis ad scribam senatus nostri Uteris intelligo, mihi etiam maxime placeret. Sed quantum coniioio vix Robertus noster ut laborem hunc sumât poterit adduci, qui No vi Testamenti concordantias magna diligentia et non absque sumptu collectas' tarnen iam toto sesquianno suppressit, necdum ad editionem videtur se accingere. 3 ) Tale, ornatissime vir et frater ex animo mihi observande. Dominus te et familiam tueatur ao omni benedictionum genere locupletet. Saluta meo nomine symmystas omnes et reliquos amicos. G-enevae 24. Novembris 1556. (Ejistat antographon in Cod. 106, Pint. VI. Arch. Tunc, olim Epp. II. fol. 681 et apnd Siirilerum Vol. 88. Integram ediderunt Gerdes. in Misoell. Gron. II. p. 736, Kuyper U. 733 et Füsslin. Centur. p. 38T.) Sanotissimis iuxta ac doctissimis viris ac rererendis in Domino fratribus ac dominis Henricho Bullingero, Petro Martyri, Theodoro Bibliandro, Rudolpho Gualthero ad manus reddantur. Tiguri in Helvetiis. Postridie mane adiimus collegium in quo Philippus praelegebat, ut illum docentem audiremus, ibique ipso nos deduoente ingressi sumus auditorium frequentissimum, quod ad mille (ut minimum) et quingentos auditores habet. Ubi facta nostri honorificentissima mentione praelectionem suam nonnihil contraxit, ut plus otii ad colloquendum rursüm haberemus. Post absolutam praelectionem sequuti sumus Phüippum ad aedes ipsius, atque illic de rebus patriae meae nonnihil colloquuti de causa rursum sacramentaria mutuo egimus, egoque illi exhibui legen dum scriptum nostrum de confessione Augustana, quod et D. Galvinus Francoforti legerat et quaedam in illo mutari volebat, quae etiam mutata ex parte protinus fuerunt: legitque illud Philippus et etiam approbavit. Iamque exeuditur Basileae, opinor, apud Oporinum. Nam id negotii D. Valerando dedi. *) Lismaninus recte valet causamque eius publice coram Rege adversus episcopos aetam esse iam Ioannes Galvinus tuus. puto. Tot enim patronos habet ut non dubitem illi fuisse liberum publice et libère causam suam agere. Sed rei successum nondum audire potui. De his omnibus vos, fratres in Domino observandi, certiores facere volui nullo quidem ordine, sed ut mihi sese offerebant, et valetudo permittebat Interim vos oro ut D. Çalvino nostro ea etiam omnia indicetis. Quod restât, oro vos diligenter ut causam nostram preeibus vestris et vestrarum ecclesiarum supplices commendetis, ut nostro hoc itinere fruc- 3555. tum aliquem in promovenda per meam patriam doctrinae sanae et eultus publici puritate, in paci- LASOUS MINI8TRIS TURICENSIBUS. ficandis item quoad fieri potest dissidiis omnibus, adferre per Dei gratiam possimus: deinde ut com- Narrai Her suum m Pöloniam susceptum maxime municatis cum D. Calvino consiliis me de vestra quae Wittembergae cum Melanchthone egerU. Ex quitus hoc loco ea tantum excerpimus quae ad Calvinum spectant. 2555.1) Titulus est: Purgatio ministrornm m eeclesiis peregrinornm Francoforti adv. eornm calumnias qui ipsorum doctrinam de Christi Domini in coena sua praesentia dissensionis 2) vide proxime sequentem Calvini ad BuUingerum. accusant ab Ang. Conf. antore D. Io. a Lasco barone Polono 3) Quid hoc sibi velit non bene assequimur. Stephani Bas. Oporin. 67 pp. 8. Dicata est senatui Francof. 21. Oct. Coneordantiae latinae in utrumque Testamentum prodierunt 1556. In fine; Subsoripsimns Io. a Laaoo. Valerandns Pol- a. 1555. Fortasse tunc opus nondutn absolutum erat. Conlanns. Gulielmus Houbraque. Robertas Hornns. Petrus Daeordantiae graecae in vers. alex. ante Conr. Kircherum thenus. Récusa est in Frhf. Bei. Hdl. IL 167 sqq. et ap. (Franef. 1607. 2. t 4.) tiuUae exsiitisse videntur. Kuyperum I. 243.
- Page 125 and 126: 225 1556 HJL. 226 fugos damnatos 3
- Page 127 and 128: m 1556 IÜL. ' 23Ö plar, scriptae
- Page 129 and 130: 233 1556 IÜL. - 234 nulli essent i
- Page 131 and 132: 387 1556 IUL. 238 de son église. E
- Page 133 and 134: 241 1556 IUL. " 242 S. Qui has lite
- Page 135 and 136: 245 1556 IUL. " 246 saison et si le
- Page 137 and 138: 249 1556 AUG. 250 8. D. Quod iste n
- Page 139 and 140: 253 1556 AUG. 254 nomine polliceret
- Page 141 and 142: 257 1556 AUG-. • 258 summum templ
- Page 143 and 144: 261 1556 AUG. 262 cibus, idem faoit
- Page 145 and 146: 265 1556 AUG. 266 collegas meos ten
- Page 147 and 148: 269 , 1556 AUG. 270 nihil nostri cu
- Page 149 and 150: 273 1556 AUG. 274 errore tuendo, et
- Page 151 and 152: 277 1556 AUG. • .27« minus id fi
- Page 153 and 154: 281. 1556 SEPTEMB. . 282 Clarissimo
- Page 155 and 156: 285 1556 SEPTEMB. * 286 esse posse
- Page 157 and 158: 289 1556 SEPTEMB. 290 qualem ipse m
- Page 159 and 160: 293 1556 SEPTEMB. 29ê manerent dis
- Page 161 and 162: 297 1556 SEPTEMB. 298 tantum pacem,
- Page 163 and 164: 301 1556 SEPTEMB.—OUTOB. . 302 85
- Page 165 and 166: 305 1556 OCTOB. 306 Eximio Christi
- Page 167 and 168: 809 1556 OGTOB. • 310 qui transfi
- Page 169 and 170: 313 1556 OOTOB. 314 clesia. Vale in
- Page 171 and 172: 317 1556 OOTOB. . 318 iadis noz bou
- Page 173 and 174: 321 1556 OOTOB. 322 Sktrmius dioeba
- Page 175: 325 1556 NOVBMB. 326 par lequel je
- Page 179 and 180: 333 1556 D 2558. KNOX TO MRS. LOCKE
- Page 181 and 182: 337 155Ö DEOEMB. • 338 (Minute.
- Page 183 and 184: 341 1556 DEOEMB. - 342 in qua, ut p
- Page 185 and 186: 345 1556 DECEMB. ' 346 que cest de
- Page 187 and 188: , 349 1556 DEOEMB. . 350' imprudeii
- Page 189 and 190: 353 1556 s. d. 354 dicant quod volu
- Page 191 and 192: 357 1556 s. d. 358 runt se contrafa
- Page 193 and 194: 361 1556 s. d. * 362 vos longe sepa
- Page 195 and 196: 365 1556 s. d. • 366 an reperiret
- Page 197 and 198: 369 1556 s. d. 370 Si tibi minus pr
- Page 199 and 200: 373 1557 IANUAR. ferrent, ne unus a
- Page 201 and 202: 377 1557 JANUAR. 378 saluta. Iterum
- Page 203 and 204: 381 1557 IANUAR. • 3S2 2579, VIRE
- Page 205 and 206: ANUAR. 386 385 1557 I. 2581. OALVIN
- Page 207 and 208: 389 1557 IANÜAR. 390 plus de suspi
- Page 209 and 210: 393 1557 IANUAR. • 394 Utinam 'co
- Page 211 and 212: 397 1557 IANUAR. ' 398 imo miramur
- Page 213 and 214: 401 1557 IANUAR. 402 chose si mesch
- Page 215 and 216: 405 1557 IANUAR.—FEBRUAR. 406 Nun
- Page 217 and 218: 409 1557 FEBRUAR 410 quidem efficac
- Page 219 and 220: 413 1557 FEBRUAR • 414 erit. Tale
- Page 221 and 222: 417 1557 FEBRUAR. * 419 apud Ioanne
- Page 223 and 224: 4:21 1557 MART. 422 quidem ipsi me
- Page 225 and 226: 425 1557 MART. 426 ouvraige, et si*
329 1556 NOVEMB. 330<br />
Hoc si impetratum fuerit, quod spero non fore difficile,<br />
pudebit forte vicinos nostros nihil concedere.<br />
Imo, nisi fallor, ultrorogari expetunt. Atque huius<br />
negotii cura me magis afficit quod subolfeci quosdam<br />
illecebris tentari <strong>ad</strong> petendum commune foedus<br />
quo nos implicari noxium esse iudioo. Et certe<br />
senatus noster <strong>ab</strong>horret: praestat tarnen antevertere<br />
ne rebus dubiis ianua pateat. Quo res esset ocoultior,<br />
optimum hunc iratrem, qui unus est ex meis<br />
collegis, elegimus qui te recta <strong>ad</strong>iret, deinde consulem<br />
Hdbum. Etsi autem literae mandato senatus<br />
scriptae sunt, de nuncio sumus quatuor conscii.<br />
Imo quid literae contineant octo tantum sciunt,<br />
quibus iniuncta est provincia. TJt te vehementius<br />
rogem res quidem flagitat, sed quia me non latet<br />
<strong>quam</strong> sis voluntarius in re supervacua non l<strong>ab</strong>oro.<br />
Quod de Italo 2 ) sum sciscitatus, quia non fuit<br />
hactenus commodum, mihi nunc expédies. Quod<br />
de graecis Veteris Tes<strong>tam</strong>enti concordantiis te optare<br />
ex .tuis <strong>ad</strong> scribam senatus nostri Uteris intelligo,<br />
mihi etiam maxime placeret. Sed quantum coniioio<br />
vix Robertus noster ut l<strong>ab</strong>orem hunc sumât poterit<br />
<strong>ad</strong>duci, qui No vi Tes<strong>tam</strong>enti concordantias magna<br />
diligentia et non <strong>ab</strong>sque sumptu collectas' tarnen<br />
iam toto sesquianno suppressit, necdum <strong>ad</strong> editionem<br />
videtur se accingere. 3 ) Tale, ornatissime vir<br />
et frater ex animo mihi observande. Dominus<br />
te et familiam tueatur ao omni benedictionum<br />
genere locupletet. Saluta meo nomine symmystas<br />
omnes et reliquos amicos. G-enevae 24. Novembris<br />
1556.<br />
(Ejistat antographon in Cod. 106, Pint. VI. Arch. Tunc, olim<br />
Epp. II. fol. 681 et apnd Siirilerum Vol. 88. Integram ediderunt<br />
Gerdes. in Misoell. Gron. II. p. 736, Kuyper U. 733<br />
et Füsslin. Centur. p. 38T.)<br />
Sanotissimis iuxta ac doctissimis viris ac rererendis<br />
in Domino fratribus ac dominis Henricho<br />
Bullingero, Petro Martyri, Theodoro Bibliandro,<br />
Rudolpho Gualthero <strong>ad</strong> manus reddantur.<br />
Tiguri in Helvetiis.<br />
Postridie mane <strong>ad</strong>iimus collegium in quo Philippus<br />
praelegebat, ut illum docentem audiremus, ibique<br />
ipso nos deduoente ingressi sumus auditorium frequentissimum,<br />
quod <strong>ad</strong> mille (ut minimum) et quingentos<br />
auditores h<strong>ab</strong>et. Ubi facta nostri honorificentissima<br />
mentione praelectionem suam nonnihil<br />
contraxit, ut plus otii <strong>ad</strong> colloquendum rursüm<br />
h<strong>ab</strong>eremus. Post <strong>ab</strong>solu<strong>tam</strong> praelectionem sequuti<br />
sumus Phüippum <strong>ad</strong> aedes ipsius, atque illic de<br />
rebus patriae meae nonnihil colloquuti de causa<br />
rursum sacramentaria mutuo egimus, egoque illi exhibui<br />
legen dum scriptum nostrum de confessione<br />
Augustana, quod et D. Galvinus Francoforti legerat<br />
et quaedam in illo mutari volebat, quae etiam mutata<br />
ex parte protinus fuerunt: legitque illud Philippus et<br />
etiam approbavit. Iamque exeuditur Basileae, opinor,<br />
apud Oporinum. Nam id negotii D. Valerando dedi. *)<br />
Lismaninus recte valet causamque eius publice<br />
coram Rege <strong>ad</strong>versus episcopos ae<strong>tam</strong> esse iam<br />
Ioannes Galvinus tuus. puto. Tot enim patronos h<strong>ab</strong>et ut non dubitem<br />
illi fuisse liberum publice et libère causam suam<br />
agere. Sed rei successum nondum audire potui.<br />
De his omnibus vos, fratres in Domino observandi,<br />
certiores facere volui nullo quidem ordine, sed ut<br />
mihi sese offerebant, et valetudo permittebat Interim<br />
vos oro ut D. Çal<strong>vino</strong> nostro ea etiam omnia<br />
indicetis. Quod restât, oro vos diligenter ut causam<br />
nostram preeibus vestris et vestrarum ecclesiarum<br />
supplices commendetis, ut nostro hoc itinere fruc-<br />
3555.<br />
tum aliquem in promovenda per meam patriam<br />
doctrinae sanae et eultus publici puritate, in paci-<br />
LASOUS MINI8TRIS TURICENSIBUS. ficandis item quo<strong>ad</strong> fieri potest dissidiis omnibus,<br />
<strong>ad</strong>ferre per Dei gratiam possimus: deinde ut com-<br />
Narrai Her suum m Pöloniam susceptum maxime municatis cum D. Cal<strong>vino</strong> consiliis me de vestra<br />
quae Wittembergae cum Melanchthone egerU. Ex quitus<br />
hoc loco ea tantum excerpimus quae <strong>ad</strong> Calvinum<br />
spectant.<br />
2555.1) Titulus est: Purgatio ministrornm m eeclesiis peregrinornm<br />
Francoforti <strong>ad</strong>v. eornm <strong>cal</strong>umnias qui ipsorum doctrinam<br />
de Christi Domini in coena sua praesentia dissensionis<br />
2) vide proxime sequentem Calvini <strong>ad</strong> BuUingerum. accusant <strong>ab</strong> Ang. Conf. antore D. Io. a Lasco barone Polono<br />
3) Quid hoc sibi velit non bene assequimur. Stephani Bas. Oporin. 67 pp. 8. Dicata est senatui Francof. 21. Oct.<br />
Coneordantiae latinae in utrumque Tes<strong>tam</strong>entum prodierunt 1556. In fine; Subsoripsimns Io. a Laaoo. Valerandns Pol-<br />
a. 1555. Fortasse tunc opus nondutn <strong>ab</strong>solutum erat. Conlanns. Gulielmus Houbraque. Robertas Hornns. Petrus Daeordantiae<br />
graecae in vers. alex. ante Conr. Kircherum thenus. Récusa est in Frhf. Bei. Hdl. IL 167 sqq. et ap.<br />
(Franef. 1607. 2. t 4.) tiuUae exsiitisse videntur.<br />
Kuyperum I. 243.