epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

285 1556 SEPTEMB. * 286
esse posse aptius remedium malo huic, quam moderatum
aliquod piorum ac doctorum hominum colloquium.
Nam de communibus synodis (ut nunc
sunt tempora) cum Nazianzeno plane sentio. Idem
sentit et Calvinus, 2 ) qui hie iam nobis adest, suoque
se officio defuturum hic non esse pollicetur. Nee
sunt defuturi plures huic negotio, si modo procedat.
8ed tuum erit illud promovere, hoc est de loco et
tempore colloquii habendi statuere. Nostri quidem
optarent id hie haberi posse propter Helveticas et
iÛis adiunotas ecclesias : quibus alibi rix tuta essent
itinera, hue vero commodius pertrahi possent.
Sed et locum et tempus tibi statuendum permittimus.
Hessum nihil dubito approbaturum esse nostrum
hoc consilium et plerosque alios nobis hie vicinos
comités, quorum non postremus est Erbacensis
Georgius, 3 ) qui mihi tuas ad se literas transmisit
et ego illi meas vicissim. Palatinus Elector, 4 ) vir
alioquin bonus, nobis propemodum abreptus est ab
Eaeo te scire- utile est at concordiam urbis yestrae facilias
retinere posais. Disputant Nestorianos esse qui non fateantur
TO aäfta navtaxov ttvat. Eoo ne papistae quidem unquam
dixerunt. Utinam docti aliqui colloqui possent. Sed omnem
colloquendi facultatem sustulerunt illi ipsi qui libertatis vindices
se esse gloriantur. Haec Laseus ab Hardenberg accepisse
videtur.
2) N. 2531.
3) Exstat eius epistola ad ministros Francofurtenses
d. d. 18. Aug. 1556, quo» hortatur zu Beilegung derZwispalt
unter der fremden Gemeinde zu F. ein ohristuch freundlich
brüderlich Gespreeh furzunehmen. Quod illi facere recusarunt.
(Frankf. Bei JBandl. 11. Beil. 23 et 24 p.279 coli. ib. 11. 96.
4) Etiam de hoc ». N. 2531.
5) Mense Oetobri profectus a. d. III. Idus Nov. Melanchthonem
Vitebergae adiit qui ei ep. ad Begem Poloniae
tradidit perferendam. -(.Bertram,- Laseo p. 401.) Eodem die
alia ad Radzivilium scripta ewstat in Corp. Ref.
6) Hie lotet error in textu. Simlerus coniicitlegendum :
impertiat.
3535.
OALVINTJS VESAUENSD3US.
Autor est eis ut quidem ipsi quoad res et con~
scientiä ferat, m rebus minoris momenti pact consulant
cum Lutheranis, non autem ministrum suum Perrucellum
ultra quam ipse volet in eundem tramitem cogant,
sed potius abire svnaht.
(Frankfurtische Beligions-Handlungen 1735 fol. I. 294. Teztus
non ubique sanus videtur, et omnino nil nisi versionem hic
habes ex gallioo faotam stilumque Oalviniamim minime fedolentem.)
iis qui TO %avta%ov that xo au/ta acerrime propugnant.
Quod ad me attinet optarim accelerari posse
colloquium, priusquam me in patriam conferam: 5 Glarissimis meis fratribus qui se in oppidum
Wesaliense reeeperunt ad sincere Deo serviendum
eiusque verbo obsequendum, djlectiö Dei patris
nostri gratiaque Domini nostri Iesu Christi sit perpetuo
vobiseuin per communicationem Spiritus sanefci.
) Carissimi fratres, postquam ex M. Francisco
multum enim ea res patriae quoque meae prodesse
posset. Et posteaquam nuncius meus nondum rediit,
vereor ne haue hiemem adhuc hie haerere
cogar. Vale, et oro ut me de tuo animo facias primo
quoque tempore certiorem. Dominus det nobis spiritual
resipiscentiae (qua parte peccamus) et pars.?)
ut pariter omnes errata nostra agnoscamus, corrigique
patiamur, doctrinae dissidia per eius gratiam
oomponamus omnia, et abalienatos aliorum ab aliis
animos amice conciliemus, utque per nos hic omnes
aliud non quaeratur quam gloria Dei, regni Christi
in eins ecclesia propagatio et incrementa mutuae
inter nos dilectionis ac caritatis ohristianae. Amen.
Raptim Franoofurti d. xviii Sept. 1556.
I. a Lasco
_ ^ manu propria.
1 )
fratre nostro vestroque pastore intellexi statum
ecclesiae vestrae, 2 ) perplexus dubiusque haesi ecquid
ei potissimum consulere deberem. Tandem
tarnen rogavi eum exhortatusque sum, det operam,
quantum in se est, ut mitiget eos qui usque adeo
hoc tempore sunt inflammati ad evertendum libertatem
vestram. Id quod se mihi reeepit facturum.
Sed ubi tentarit omnia, si quum* nihil prodesse
videat conatus suos, non mihi videtur esse consultum
eum premi aut cogi ulterius. Verum quidem
est quod tum ipse tum vos eo vos debeatis
demittere ut toleretis omne id quod ferri posse videatur,
ne scilicet existiment ii qui vobis in sua
civitate praebent hospitium, se nimium contemni a
vobis. Nosse enim potestis, idque per experientiam,
quid eiu8modi valeat zelotypia, ideoque eos provo-
2535.1) Perrucellus Vesaliam venu aestate 1554. Cf. Wolters
Bef. Gesch. v. Wesel p. 169 et N. 2002.
2) Lutherani .ministri peregrinos vel expeüere vel ad
sua sacra trahere volebant, et speciatim coenam cum suis et
suo ipsorum ritu sumere cogebant. Quod illis grave erat
propter vestes sacerdotales, cereos et hostias. Quum d. 9. lan.
1556 PerruceÜüs in his quoque libertatem sibi dort petiisset,
senatus respondit: Sei ihnen das Böcklein der Pfarrer und
die Kerzen zuwider, und behaupteten ßie dass man nicht mit
Hostien sondern- mit Brod das Nachtmal feiern müsse, so seien
das alles nicht Dinge die zum Sacrament nothwendig gehörten,
auch nicht gottlos : als Fremde hätten sie sioh zu fügen etc.
Solam praeparationem gallice institut permiserunt. Interim
Perrucellus a PoUani adversariis Francofurtum vocatus respondit:
Quoniam neque electns esset, neque vooatns sed contra
Dens alium eligi curasset, perspioere eos posse, nullo modo
posse fieri ut ipse veniret, nisi in ambiti ministerii snspicionem
vellet ineurrfere. (Riverii Memor. 27. Apr. 155ET"«» Frkf.
Bei Hdl. 1. Beil. 190. p. 281. et Wolters.) M. Novembri
legitime a Francfurtensibus vocatus est.