epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
255 EPISTOLAE 2514—2516 256 3514, DLUSOA OALVINO. Pie et modeste respondet gratias agens pro Uteris sibi scriptis. (Ex autographo Cod. Genev. 107, fol. 175.) Doctissimo ac piissimo viro D. Ioanni Calvino ecolesiae G-enerensis pastori vigilantissimo fratri et amioo observandissimo. G-ratiam et benedictionem a Deo patre per Iesum Christum R. d. t. ex animo precor etc. Eum esse christianae necessitudinis ardorem, qui nihil sibi non licere, nihil non audere putat, praesertim erga domesticos fidei, vel ex tuis Uteris cognovi, vir eruditissime. Etenim licet tibi nunquam cognita fuerim, me tarnen tuis Uteris *) et tua hortatione ad pergendum in studio christianae palaestrae dignam existimasti, quod e tenebris plus quam cimmeriis emergentem lucem evangelii amplexa a falso ad verum Dei cultum, frendentibus interim atque illius hostibus multa minantibus, audacter atque adeo intrépide deficere non dubitaverim. Illud autem tibi non parvo argumente fuisse dicis, quod filios meos istuc maternae interim teneritudinis oblita mittere malui, ut a teneris annis cum Sanctis moribus puram imbibèrent pietatem, quam illos domi , retinendo negUgere. Verum sane libenter atque ex animo feci, illud quidem quod hominis vere . christiani atque sincere Deum colère cupientis, hoc autem materai eiusque puri amoris officium esset, semper arbitrata sim. Equidem consultius mihi fore existimavi filiis ad tempus carere, quam illos postea (quod equidem nollem) non absolutes et omni ex parte in Christiana pietate institutes perpetuo domi retinere. Oonfido autem meam hanc erga lucem evangelii audaciam et erga filios christianam sedulitatem indies auctam* iri, quod ad magnificandam gloriam Dei et ecclesiae vires corroborandas utrumque facere videatur. Restât autem ut tibi immortales gratias agam, vir praestantissime, pro tuo hoc erga me affectu christiano, cui quum imbecillior sim quam ut respondere possim, daturam me tarnen sedulam operam scias, ne in me quod ad animum gratum atque adeo vere christianum pertinere videbitur aliquid sis desideratums. Dominus Deus te nobis diu sanum et incolumem servet, vir doctissime. Ex rure nostro Iwanoviose die 15. August! 1556. 11. d. t. tanquam soror addictissima ^_ Agnes Dluska de Mirow. 2514. 1) N. 2367 sola e&ljyuae exstat, haec vero non recens. 2515. CALVINUS GtTALTHERO. Commendat ei puerum quendam Genevensem Turid educandum; turn attingit causam impostoris qui in utraque civitate perpetrato facinore fuga poenae se subdUxit; denique narrât incendium summi templi fulmine tacti. (Ex autographo Cod. Turio. P. 42, olim Vu. fol. 53. Versio anglioa III. 289.) Ornatissimo viro et fideli Christi servo D. Rodolpho Gualthero Tigurinae ecclesiae pastori fratri et symmystae colendo. S. Pater huius pueri, a quo literas meas accipies, est quidam homo senatorii ordinis apud nos : sed quia non admodum est opulentus filium istuc cuperet exiguo sumptu et discendae vestrae linguae et bonis simul Uteris dare operam. Etsi autem invitas tibi molestiam exhibeo, fugere tarnen non potui quin hanc commendationem amico prompterem. Rogo igitur, quoad tibi commodum erit, ut puerum consiUo regas et gratia favoreque tuo si opus erit iuves. Frisio l ) nostro scribere supervacuum duxi, modo puerum meo nomine commendare ne graveris. Nebulonem ilium, 2 ) qui tarn scélérate vobis imposuit elapsum esse doleo. Neque enim quocun,que venerit easdem fallendi artes prosequi desinet. Periculum etiam est ne ad papatum reversus, sicuti mos est transfugis, multa in fratrum nostrorum perniciem machinetur. Nam quod timuistis ne quid invidiae exteris hominibus crearet hoc exemplum, certe ut nunc cognata tua liberetur scelus illius et perfidiam necesse erit patefieri. Impunitas autem longe plus offensionis pariet quam si ad supplicium tractu8 foret. Caeterum, quia res non est vobis intégra, testimonium accipies a scriba senatus nostri 3 ) quod ad obtinendum divortium abunde sufficiet. Utinarn in officiis amici tibi probandis laetior se posthac materia offerät. Quidquid tarnen acciderit in quo meam operam desideres, semper paratam reperies. Proximo die Lunae 4 ) turricula, quae super 2515. 1) M. Ioannes Fries cum Seb. Guldibeck ludtim puerorum ad summas aedes (.Grossmünster et Frauenmünsler) Twriei moderabatur, uterque de schola sua optime meritus. Frisius sexagenarius obiit a. 1565. 2) N. 2511. 3) Boseto. 4) S. 10. Augusti. Cf. Buchat VI. 185. Archinard, les édifices religieux de Genève p. 263. Cf. infra Gualtheri re-• sponsum N. 2524. Periculum multo maius fuit quam vel Noster hic referi. Sic enim habet Bosetus ap. Archinard l. I :. Là se trouvèrent une disaine de bons compagnons qui comba-
257 1556 AUG-. • 258 summum templum alte eminebat in formam coni, , merito tibi meam fidem obstrinxi, quum me saepius fulmine paulo infra fastigium percussa triste et for- ad tè scripturum recepi. Hoc igitur quidquid est midolosum per quatuor horas spectaculum nobis ï literarum pro tua humanitate boni consules. Yix, praebuit. Neque enim restinguendi incendii propter r enim quod soribam ocourrit. Nolui tarnen apud altitudinem et angustias ulla erat ratio. Ergo fuit t te nunc tacere. Unum ut intelligas velim: Carolum exspectandum donee oulmen ad quindecim cubitos i tuum ex animo agnosoere et profited ingenue, se vel plures sponte decideret. Reliqua pars deinde 3 tibi primum, deinde omnibus tuis collegia et quot- tota conflagravit usque ad basin quadratam in qua i quot viri boni agunt Tiguri tantum debere quantum erat horologium. Clementer autem nobiscum Deus 3 hominem hominibus vix debere fas est. Quod ut egit, quod yisus est superfluam duntaxat illam al- re aliqua tester aliquando, utinam mihi a Domino titudinem abscindere. Nam magna industria nee $ concedatur: sed interim me totum vobis addictum minore animo ineubuerunt permulti ad opem feren• ubique praedicabo. lam quod ad reditum nostrum dam. Dieeres tarnen incendium fuisse certo artifi- atfcinet scias nos sanos ac salvos a Domino hue recio temperatum, ne partem ullam cum iaetura atductos fuisse, et quatuor diebus et djmidio sequentingeret. Vale, ornatissime vir et mihi ex animo » tis iter confeotum idque sine ullo periculo, quod colende frater. Dominus tibi semper adsit, spiritu i timeri poterat: licet non sine molestis caniculae suo te gubernet, labores tuos benedicat, familiam L caloribus, qui nos siti propemodum enecarunt. Lite- tueatur. Saluta meo nomine Zwmglium levirum, D. ras tuas Wolpihium, D. Frisium et reliquos. G-enevae 15. Augusti 1556. Ioannes Calvinus tuus. 2516. IONVILLAEUS BULLINGERO. Ex itmere Turicensi féliciter redux gratias agit de benevolentia qua ibi exceptus fuit. (Ex autographo Arch. Tunc. Plut. VI. Vol. 166, olim Epp. Tom. 24, fol. 244. - Staler. Vol. 88.) 2 ) a me redditas ex responso intelliges: et scriptum illud, 3 ) quod memoriae causa mihi dederas, nostro Crispino explicatum, qui te plurimum salutat. Ille duo exemplaria Consensionis et utriusque defensionis D. Calvini ad te mihi dédit quae idem D. Calvinus tibi reddenda cum his Uteris curavit. Aliud quod addam in praesentia non habeo nisi quod me plurimum tibi et tuis preoibus commendo. Omnes amiços qui sunt istic salvos esse cupio. JBudaeus*) mihi carissimus et tui studiosissimus te reverenter et alios omnes salutat. Quod faeit etiam lacobus ille noster, qui mecum apud vos erat. Vale, vir ornatissime et mihi perpetuo venerande. Dominus tibi semper adsit tuosque labores ' benedicat. Genevae 18. Oalend. Septemb. 1556. Oarolus Ionvillaeus tibi addictissimus. Quum obsignare vollem has literas aderat hie Ornatissimo viro D. Henrico Bullingero ecole- domi nostrae praestantissimus ille ac nobilissimus siae Tigurinae pastori fidelissimo. Marchio a Vico tui amantissimus qui, ut intellexit Tiguri. me eas tibi mittere, pro sua singulari modestia petiit ut suis verbis te salutarem. Id eo libentius me 8. Facit ilia incredibilis tua humanitas, vir faeturum respondi, quod te homini quam optime ornatissime, qua me alioqui tibi incognitum nuper cupere certo sciam. Aecipies igitur earn salutem excepisti, •) et singularis etiam benevolentia qua ' quam tibi a-Domino precatur ex animo. me tarn facile complexus es, ut nisi omnium ingratissimus haberi et esse velim hanc soribendi Opportunitäten! nullo modo praeterire possim. Accedit 2) ad Calvinum, modo laudatas. et meum illud promissum, quo abs te discedens 3) Quodnam vero, pro tempore définire non ausimus. 4) Ioannes, güi lonvillàei sororem duxerat. tirent ce feu de grand courage et hardiesse. Les tisons tomboyent tous ardens et allumez sur leurs testes et la haultenr et difficulté du lien estoit pour les précipiter en toutes façons si Dieu ne les eust merveilleusement préservez .comme il fit, et toute la cité: d'autant que la munition n'estoit pas à eine pieds loing des tisons ardents lesquels tant par force d'eau que de vin furent, enfin esteints. 2616.1) N. 2511. Càkini opera. Vol. XVI. 17
- Page 89 and 90: 153 1556 MAI. 154 fait, quia uno om
- Page 91 and 92: 157 1556 MAI. ' 158 I. Nolo meam un
- Page 93 and 94: 161 1556 MAI. 162 3463. ACTA STÜTT
- Page 95 and 96: 165 1556 MAT. 166 Christi in pane s
- Page 97 and 98: 169 1556 MAI. • 170 Postea iussus
- Page 99 and 100: 173 1556 MAI. * 174 te occupari cup
- Page 101 and 102: 177 1556 MAI. ' 178 satis habemus.
- Page 103 and 104: 181 1556 IHN. • 182 non est. Quid
- Page 105 and 106: 185 1556 IUN. • 186 3474, . POLLA
- Page 107 and 108: JÄ9 1556 IÜN. * 19p tentantur in
- Page 109 and 110: 193 1556 IUN. * 194 quium paci serv
- Page 111 and 112: 197 1.556 IUN. • 193 Lasco ad nos
- Page 113 and 114: 201 1556 TUN. 202 2483. CALVINUS PO
- Page 115 and 116: 205 1556 IUN. • 206 nifioum vestr
- Page 117 and 118: 209 1556 IHN. * 210 ne sy fussent p
- Page 119 and 120: 213 1556 IHN. 214 * tions, apres au
- Page 121 and 122: 217 1556 IUN.—IÜL. 218 Marbachiu
- Page 123 and 124: 221 1556 IUL. 222 Pluribus tecum no
- Page 125 and 126: 225 1556 HJL. 226 fugos damnatos 3
- Page 127 and 128: m 1556 IÜL. ' 23Ö plar, scriptae
- Page 129 and 130: 233 1556 IÜL. - 234 nulli essent i
- Page 131 and 132: 387 1556 IUL. 238 de son église. E
- Page 133 and 134: 241 1556 IUL. " 242 S. Qui has lite
- Page 135 and 136: 245 1556 IUL. " 246 saison et si le
- Page 137 and 138: 249 1556 AUG. 250 8. D. Quod iste n
- Page 139: 253 1556 AUG. 254 nomine polliceret
- Page 143 and 144: 261 1556 AUG. 262 cibus, idem faoit
- Page 145 and 146: 265 1556 AUG. 266 collegas meos ten
- Page 147 and 148: 269 , 1556 AUG. 270 nihil nostri cu
- Page 149 and 150: 273 1556 AUG. 274 errore tuendo, et
- Page 151 and 152: 277 1556 AUG. • .27« minus id fi
- Page 153 and 154: 281. 1556 SEPTEMB. . 282 Clarissimo
- Page 155 and 156: 285 1556 SEPTEMB. * 286 esse posse
- Page 157 and 158: 289 1556 SEPTEMB. 290 qualem ipse m
- Page 159 and 160: 293 1556 SEPTEMB. 29ê manerent dis
- Page 161 and 162: 297 1556 SEPTEMB. 298 tantum pacem,
- Page 163 and 164: 301 1556 SEPTEMB.—OUTOB. . 302 85
- Page 165 and 166: 305 1556 OCTOB. 306 Eximio Christi
- Page 167 and 168: 809 1556 OGTOB. • 310 qui transfi
- Page 169 and 170: 313 1556 OOTOB. 314 clesia. Vale in
- Page 171 and 172: 317 1556 OOTOB. . 318 iadis noz bou
- Page 173 and 174: 321 1556 OOTOB. 322 Sktrmius dioeba
- Page 175 and 176: 325 1556 NOVBMB. 326 par lequel je
- Page 177 and 178: 329 1556 NOVEMB. 330 Hoc si impetra
- Page 179 and 180: 333 1556 D 2558. KNOX TO MRS. LOCKE
- Page 181 and 182: 337 155Ö DEOEMB. • 338 (Minute.
- Page 183 and 184: 341 1556 DEOEMB. - 342 in qua, ut p
- Page 185 and 186: 345 1556 DECEMB. ' 346 que cest de
- Page 187 and 188: , 349 1556 DEOEMB. . 350' imprudeii
- Page 189 and 190: 353 1556 s. d. 354 dicant quod volu
255 EPISTOLAE 2514—2516 256<br />
3514,<br />
DLUSOA OALVINO.<br />
Pie et modeste respondet gratias agens pro Uteris<br />
sibi scriptis.<br />
(Ex autographo Cod. Genev. 107, fol. 175.)<br />
Doctissimo ac piissimo viro D. Ioanni Cal<strong>vino</strong> ecolesiae<br />
G-enerensis pastori vigilantissimo fratri et<br />
amioo observandissimo.<br />
G-ratiam et benedictionem a Deo patre per<br />
Iesum Christum R. d. t. ex animo precor etc.<br />
Eum esse christianae necessitudinis ardorem,<br />
qui nihil sibi non licere, nihil non audere putat,<br />
praesertim erga domesticos fidei, vel ex tuis Uteris<br />
cognovi, vir eruditissime. Etenim licet tibi nun<strong>quam</strong><br />
cognita fuerim, me tarnen tuis Uteris *) et tua hortatione<br />
<strong>ad</strong> pergendum in studio christianae palaestrae<br />
dignam existimasti, quod e tenebris plus <strong>quam</strong><br />
cimmeriis emergentem lucem evangelii amplexa a<br />
falso <strong>ad</strong> verum Dei cultum, frendentibus interim<br />
atque illius hostibus multa minantibus, audacter<br />
atque <strong>ad</strong>eo intrépide deficere non dubitaverim. Illud<br />
autem tibi non parvo argumente fuisse dicis, quod<br />
filios meos istuc maternae interim teneritudinis oblita<br />
mittere malui, ut a teneris annis cum Sanctis moribus<br />
puram imbibèrent pietatem, <strong>quam</strong> illos domi<br />
, retinendo negUgere. Verum sane libenter atque<br />
ex animo feci, illud quidem quod hominis vere<br />
. christiani atque sincere D<strong>eum</strong> colère cupientis, hoc<br />
autem materai eiusque puri amoris officium esset,<br />
semper arbitrata sim. Equidem consultius mihi<br />
fore existimavi filiis <strong>ad</strong> tempus carere, <strong>quam</strong> illos<br />
postea (quod equidem nollem) non <strong>ab</strong>solutes et omni<br />
ex parte in Christiana pietate institutes perpetuo domi<br />
retinere. Oonfido autem meam hanc erga lucem<br />
evangelii audaciam et erga filios christianam sedulitatem<br />
indies auc<strong>tam</strong>* iri, quod <strong>ad</strong> magnificandam<br />
gloriam Dei et ecclesiae vires corroborandas utrumque<br />
facere videatur. Restât autem ut tibi immortales<br />
gratias agam, vir praestantissime, pro tuo hoc erga<br />
me affectu christiano, cui quum imbecillior sim<br />
<strong>quam</strong> ut respondere possim, daturam me tarnen sedulam<br />
operam scias, ne in me quod <strong>ad</strong> animum<br />
gratum atque <strong>ad</strong>eo vere christianum pertinere videbitur<br />
aliquid sis desideratums. Dominus Deus te<br />
nobis diu sanum et incolumem servet, vir doctissime.<br />
Ex rure nostro Iwanoviose die 15. August!<br />
1556.<br />
11. d. t. tan<strong>quam</strong> soror <strong>ad</strong>dictissima<br />
^_ Agnes Dluska de Mirow.<br />
2514. 1) N. 2367 sola e&ljyuae exstat, haec vero non recens.<br />
2515.<br />
CALVINUS GtTALTHERO.<br />
Commendat ei puerum quendam Genevensem Turid<br />
educandum; turn attingit causam impostoris qui<br />
in utraque civitate perpetrato facinore fuga poenae se<br />
subdUxit; denique narrât incendium summi templi<br />
fulmine tacti.<br />
(Ex autographo Cod. Turio. P. 42, olim Vu. fol. 53. Versio<br />
anglioa III. 289.)<br />
Ornatissimo viro et fideli Christi servo D. Rodolpho<br />
Gualthero Tigurinae ecclesiae pastori fratri et symmystae<br />
colendo.<br />
S. Pater huius pueri, a quo literas meas accipies,<br />
est quidam homo senatorii ordinis apud nos :<br />
sed quia non <strong>ad</strong>modum est opulentus filium istuc<br />
cuperet exiguo sumptu et discendae vestrae linguae<br />
et bonis simul Uteris dare operam. Etsi autem invitas<br />
tibi molestiam exhibeo, fugere tarnen non<br />
potui quin hanc commendationem amico prompterem.<br />
Rogo igitur, quo<strong>ad</strong> tibi commodum erit, ut puerum<br />
consiUo regas et gratia favoreque tuo si opus erit<br />
iuves. Frisio l ) nostro scribere supervacuum duxi,<br />
modo puerum meo nomine commendare ne graveris.<br />
Nebulonem ilium, 2 ) qui tarn scélérate vobis<br />
imposuit elapsum esse doleo. Neque enim quocun,que<br />
venerit easdem fallendi artes prosequi desinet.<br />
Periculum etiam est ne <strong>ad</strong> papatum reversus, sicuti<br />
mos est transfugis, multa in fratrum nostrorum perniciem<br />
machinetur. Nam quod timuistis ne quid invidiae<br />
exteris hominibus crearet hoc exemplum,<br />
certe ut nunc cognata tua liberetur scelus illius et<br />
perfidiam necesse erit patefieri. Impunitas autem<br />
longe plus offensionis pariet <strong>quam</strong> si <strong>ad</strong> supplicium<br />
tractu8 foret. Caeterum, quia res non est vobis intégra,<br />
testimonium accipies a scriba senatus nostri 3 )<br />
quod <strong>ad</strong> obtinendum divortium <strong>ab</strong>unde sufficiet.<br />
Utinarn in officiis amici tibi probandis laetior se posthac<br />
materia offerät. Quidquid tarnen acciderit in<br />
quo meam operam desideres, semper para<strong>tam</strong> reperies.<br />
Proximo die Lunae 4 ) turricula, quae super<br />
2515. 1) M. Ioannes Fries cum Seb. Guldibeck ludtim puerorum<br />
<strong>ad</strong> summas aedes (.Grossmünster et Frauenmünsler)<br />
Twriei moder<strong>ab</strong>atur, uterque de schola sua optime meritus.<br />
Frisius sexagenarius obiit a. 1565.<br />
2) N. 2511.<br />
3) Boseto.<br />
4) S. <strong>10.</strong> Augusti. Cf. Buchat VI. 185. Archinard, les<br />
édifices religieux de Genève p. 263. Cf. infra Gualtheri re-•<br />
sponsum N. 2524. Periculum multo maius fuit <strong>quam</strong> vel<br />
Noster hic referi. Sic enim h<strong>ab</strong>et Bosetus ap. Archinard l. I :.<br />
Là se trouvèrent une disaine de bons compagnons qui comba-