epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE

archive.ouverte.unige.ch
from archive.ouverte.unige.ch More from this publisher
17.11.2012 Views

247 EPISTOLAE 2508—2511 248 2508. VD3ETUS OALVINO. Prima mentio negotii Bonvillani. (Ex autographo Cod. Genev. 115, fol. 62.) Eximio Christi servo Ioanni Calvino fido ecclesiae Genevensis pastori fratri et symmystae observando. Genevae. S. Âudies de istis tabellariis quid a me Bonvillianus •) postulet et quid hac in causa metuamus. Audio multa de illo indigna homine christiano. Nihil te inconsulto tentare voluimus. Sois quos habere soleant fautores et patronos huiusmodi homines, aut verius hominum portenta. Quamobrem nobis diligentius prospiciendum est quibus rationibus ecclesias ab huiusmodi pestibus repurgare possimus. Yale. Lausannae. Iulii. Tuus Petrus Viretus. 3509. CALVDÎUS YIRETO. Agit de causa quadam matri/monidli foro Genevensi reservanda. (Ex autographo Cod. Genev. 107»-, fol. 142. Praebet Ood. Turret. 108, fol. 74, Ood. Bern. Epp. "VI p. 649 et Simleri Vol.88.) Eximio Christi ministro, Petro Vireto, ecclesiae Lausannensis fido pastori, fratri et symmystae optimo. 8. Non abs re metuis ne patronos reperiat Bonvülanus*) qui non minus nobis quam uxori molestiae facessant. Sed multae rationes impediunt, ne reconciliationis autor sim yel adiutor. Quin potius officii nostri esseexistimo quoad licebit operam 2508.1) Be hoc infra m. Ian. et Febr. 1558 plura. Nomen non ubique eodem modo scriptum. Ad annum definiendum valebit seguens. 2509.1) In Actis Senatus ad 14. Sept. legitur: Ohauvet et Copt au nom des ministres se plaignent des diffamations de Bonville et des insolences de la dame du Crest. Le procès de Bonville se suyvra. Vide infra GàBasium ad 16. Sept. dare, ut ab eiusmodi monstris liberentur piae mu* lieres. Tantum me contineo, ne cum aliquo praetextu iaotet meo impulsu divortium esse factum. Statuit ipsa, ut audio, nunquam ad eum redire. An iure et legitimis rationibus nitatur ad recusandum, postea videbitur. Bed causa hic tractanda est. Nam ut alio trahatur cognitio vix extorquebit. Nuper quum minitaretur sibi esse in animo sub tyrannidem papatus eam retrahere, obiectum fuit ab Antonio Fromento et Ioanne Prevotio pharmacopola : quid, vellesne desertor esse erangelii Christi? Tum ille: Quasi vero vestrum evangelium aliud sit quam commentum Magistri loannis, fy de vostre Evangile, par le sang i'aimerois mieux estre bougre et brigand que d'en rien tenir. De uxore vero nisi pedibus ventrem eius oalcaret, horrendum in modum exsecrari: Certe si plus quam inhumaniter se tractatam esse respondeat, disceptanda hic causa erit. Iam quum nuper testimoniis convicta fuerit foetida scortandi licentia, quae per annos quatuor impune grassata est, cur non ab eo discederet? si obiiciat, sibi ab eo tempore fuisse reconoiliatam, facilis est exceptio, flagitium tune nondum fuisse compertum. Ubi vero nunc intelligit, iustam sibi discessionis causam esse, ius suum opportune prosequitur. Sed de spurcissima pecude plus satis multa. Ex paucis quidem tibi colligere promptum erit, non esse cogendam uxorem, ut rursus se exitiali iugo implicet, causam vero in aliud forum nullo modo posse trahi. Vale, optime et integerrime frater, saluta diligenter fratres meo nominé et uxorem, filiolas, reliquos denique amicos. Dominus vobis semper adsit, vos gubernet ao tueatur. Genevae Calendis August! quo die mihi redditae fuerunt tuae literae et eadem hora 1556. Ioannes Calvinus tuus. 3510. VERMTLroS CALVINO. Iam Turici adest, gaudetque suum consilium a GaVomo non amplius improbari. PoUicetur se in hac nova statione usque eadem na^ata atque antea veritatem defensurum. (Ex apographo Perizonii in Ood. Lngduno-Batavo Periz. 5, fol. 8.) Clarissimo atque doctissimo viro D. Ioanni Calvino ministro verbi Dei fidelissimo. 2 Genevae.

249 1556 AUG. 250 8. D. Quod iste nuncius absque tuis ad me literis non venerit mihi plurimum gratulor, et eo praesertim nomine quod te denique sentiam consilium meum non improbare. Nam id mihi cumprimis ingratum foret si quae ago damnares. Hoc, mihi crede, quam diligentissime liouit providi ne mea quaererem. Nam si vitae commoda spectanda fuissent, Argentina minime discedendum fuit. ') Ideo affectum carnis me hallucinatum fuisse non puto. Quia tarnen homo Bum errare possem. Yerum toto pectore confido a Deo emendatum iri, si quid minus recte a me commissum fuerit. Quod vero attinet ad alteram controversiae caput, de quo hie divinas mihi fore certamen, haud nova narras. Ego quoque id praevidi. Bed in animo est a veritate fortiter stare. Placitis hominum me non obstringam, et ab illis qui minus recte sentiunt si aliquid tentari videro quo in servitutem redigar, ut Italia et Argentina discessi, ita etiam hinc abibo. Nam iis migrationibus, quibus praeter testimonia quae loquendo et scribendo veritati perhibeo, apertius testificor omnibus quid sentiam. 2 ) Ad haec me confido tuis et tui similium precibus non parum sublevandum, quo docendo iusta moderataque parrhesia valeam quod verum est tradere. De ratione docendi 3 ) hodie primum hie decretum est ut eadem forma servetur quam habuimus Argentinae : nimirum ut altérais hebdomadis agamus, ego ac Bibliander. Die perget in prophetis ut coeperat, ego vero mea hebdomada historicos libros V. T. interpretabor, auspicaborque a priore Samuelis, quandoquidem Argentorati librum Iudicum absolvi. Allatus est Lipsia liber novus Ioachimi Camerarn,*) quo figuras et mutationes loquutionum in N. T. indicat, ibique obiter de eucharistia ostendit ut male sentiat. Adiunctus est catechismus graece conscriptus, 6 ) et ibi similiter in capite de coena Domini graviter perstringimur. Spero, Deus aliquando respiciet de coelo et videbit. Valeas, vir 2510.1) Erat canonicus ad S. Thotnae et minora fortasse stipendia Turici merebatur. 2) sic. 3) Schmidt p. 191. 4) J. Camerarii Notatio figurarnm orationis in apostolicis scriptis L. 1556. 8. Sunt scholia satis copiosa in locos seleetos ad ordinem temtuum. Edidit posted similes annotatûmes in Evcmgelia Acta et Apocalypsin. Quae vetere titulo Notationis figurarum servato duobus voll, in 4. prodierunt L. 1572. 5) De natalibus huius catechismi non bene constat. Catalogus bibl. civ. Turicensis recenset edit. a. 1553. 8. Feuerlinus bibl. symb. 375 sq. sub N. 81 et 83 duas profert s. a. Etiam ap. Langemack, hist, catech. II. 266 frustra accuratiora f uaeres. 1. O. Walch, introd. in 11. symb. p. 618 annum 562 habet. Fusius de h. libro agit G. Veesenmeyer, Nachr. v. einigen Teat. Schriften Ulm. 1830, p. 155 et a. indicat 1563 sed dubium. Abest ille catechismus ab edit. a. 1572 modo laudata; quam Vermüius hic offert non vidimus. Dei, et in Christo felicitur vivito, atquè quüm animi tum oris tui atque styli fructus videas. 3. Aug. 56. Tiguri. 2511. Tui studiosissimus Petrus Martyr. BULLINGERUS CALVINO. Befert quae exsules Genevenses in comitiis Badensibus egerint petierint et obtinuerint, et sententiam suam exponit de modo quo contra eundum sit. (Ex autographo Arch. Turic. Pint. VI. Vol. 129, olim Serin. B. Epp Tom. 30, fol. 316. Bullingerns adscripsit: Negotium exsulum Geneva eiectorum. — Simler. Vol. 88.) Clarissimo viro D. Ioanni Calvino Genevensis ecclesiae fido pastori domino meo honorando et fratri carissimo. 8. D. Optimi hi viri ') per triduum amplissimi domini Oonsulis 2 ) adventum (nam in agro erat dum venirent) exspectare coacti sunt Hodie demum alter ex eis D. Oarolus IonviUaeus per me vocatus literas s ) obtulit, ac ego quae videbantur necessaria ad banc rem adieci. Quid autem audierit Carolus et quid acceperit responsi, ipse referet melius quam ego scripsero. Ut tarnen Ulis quoque, pro meo in vos studio, aliquid addam, ita habeto. Mi8si sunt a prbscriptds vestris legati Badaenam ad comitia Helvetiorum, inter quos et Perrynum fuisse, si recte intellexi, audio. Admissi vero et auditi sunt pro more. Uli multis causam suam egerunt.. Bummam * eorum, quantum mea potest complecti mediocritas, ea fuisse apparet: Recitarunt se maioribu8 ortos praestantioribus, facultates possedisse médiocres, et quosdam ipsorum etiam in magistratu constitutos semper ea egisse et quaesiisse quae incolumitatis fuerint communis. Atque earn ob reminiquius tulisse quum vidèrent magnam Gallorum turbam non modo oonfluere Genevam, sed recipi etiam. Metuisse enim ne inter hos malae fidei homines reciperentur, qui aliquando exitio reipublicae forent, aut certe cives superantibus Gallis 2511. 1) A Calvino ipsi commendati (N. 2505). 2) Haabii. 3) Turicensium patrocinium s. mediationemipostulantes in causa Genevensium contra fugitivos.

249 1556 AUG. 250<br />

8. D. Quod iste nuncius <strong>ab</strong>sque tuis <strong>ad</strong> me literis<br />

non venerit mihi plurimum gratulor, et eo<br />

praesertim nomine quod te denique sentiam consilium<br />

m<strong>eum</strong> non improbare. Nam id mihi cumprimis<br />

ingratum foret si quae ago damnares. Hoc,<br />

mihi crede, <strong>quam</strong> diligentissime liouit providi ne<br />

mea quaererem. Nam si vitae commoda spectanda<br />

fuissent, Argentina minime discedendum fuit. ') Ideo<br />

affectum carnis me hallucinatum fuisse non puto.<br />

Quia tarnen homo Bum errare possem. Yerum toto<br />

pectore confido a Deo emendatum iri, si quid minus<br />

recte a me commissum fuerit.<br />

Quod vero attinet <strong>ad</strong> alteram controversiae caput,<br />

de quo hie divinas mihi fore cer<strong>tam</strong>en, haud<br />

nova narras. Ego quoque id praevidi. Bed in<br />

animo est a veritate fortiter stare. Placitis hominum<br />

me non obstringam, et <strong>ab</strong> illis qui minus recte<br />

sentiunt si aliquid tentari videro quo in servitutem<br />

redigar, ut Italia et Argentina discessi, ita etiam<br />

hinc <strong>ab</strong>ibo. Nam iis migrationibus, quibus praeter testimonia<br />

quae loquendo et scribendo veritati perhibeo,<br />

apertius testificor omnibus quid sentiam. 2 ) Ad<br />

haec me confido tuis et tui similium precibus non<br />

parum sublevandum, quo docendo iusta moderataque<br />

parrhesia valeam quod verum est tr<strong>ad</strong>ere.<br />

De ratione docendi 3 ) hodie primum hie decretum<br />

est ut e<strong>ad</strong>em forma servetur <strong>quam</strong> h<strong>ab</strong>uimus<br />

Argentinae : nimirum ut altérais hebdom<strong>ad</strong>is agamus,<br />

ego ac Bibliander. Die perget in prophetis ut coeperat,<br />

ego vero mea hebdom<strong>ad</strong>a historicos libros V.<br />

T. interpret<strong>ab</strong>or, auspic<strong>ab</strong>orque a priore Samuelis,<br />

quandoquidem Argentorati librum Iudicum <strong>ab</strong>solvi.<br />

Allatus est Lipsia liber novus Ioachimi Camerarn,*)<br />

quo figuras et mutationes loquutionum in<br />

N. T. indicat, ibique obiter de eucharistia ostendit<br />

ut male sentiat. Adiunctus est catechismus graece<br />

conscriptus, 6 ) et ibi similiter in capite de coena<br />

Domini graviter perstringimur. Spero, Deus aliquando<br />

respiciet de coelo et videbit. Valeas, vir<br />

25<strong>10.</strong>1) Erat canonicus <strong>ad</strong> S. Thotnae et minora fortasse<br />

stipendia Turici merebatur.<br />

2) sic.<br />

3) Schmidt p. 191.<br />

4) J. Camerarii Notatio figurarnm orationis in apostolicis<br />

scriptis L. 1556. 8. Sunt scholia satis copiosa in locos<br />

seleetos <strong>ad</strong> ordinem temtuum. Edidit posted similes annotatûmes<br />

in Evcmgelia Acta et Apo<strong>cal</strong>ypsin. Quae vetere titulo<br />

Notationis figurarum servato duobus voll, in 4. prodierunt<br />

L. 1572.<br />

5) De natalibus huius catechismi non bene constat.<br />

Catalogus bibl. civ. Turicensis recenset edit. a. 1553. 8. Feuerlinus<br />

bibl. symb. 375 sq. sub N. 81 et 83 duas profert s. a.<br />

Etiam ap. Langemack, hist, catech. II. 266 frustra accuratiora<br />

f<br />

uaeres. 1. O. Walch, introd. in 11. symb. p. 618 annum<br />

562 h<strong>ab</strong>et. Fusius de h. libro agit G. Veesenmeyer, Nachr.<br />

v. einigen Teat. Schriften Ulm. 1830, p. 155 et a. indicat 1563<br />

sed dubium. Abest ille catechismus <strong>ab</strong> edit. a. 1572 modo<br />

laudata; <strong>quam</strong> Vermüius hic offert non vidimus.<br />

Dei, et in Christo felicitur vivito, atquè quüm animi<br />

tum oris tui atque styli fructus videas. 3. Aug. 56.<br />

Tiguri.<br />

2511.<br />

Tui studiosissimus<br />

Petrus Martyr.<br />

BULLINGERUS CALVINO.<br />

Befert quae exsules Genevenses in comitiis B<strong>ad</strong>ensibus<br />

egerint petierint et obtinuerint, et sententiam<br />

suam exponit de modo quo contra eundum sit.<br />

(Ex autographo Arch. Turic. Pint. VI. Vol. 129, olim Serin.<br />

B. Epp Tom. 30, fol. 316. Bullingerns <strong>ad</strong>scripsit: Negotium<br />

exsulum Geneva eiectorum. — Simler. Vol. 88.)<br />

Clarissimo viro D. Ioanni Cal<strong>vino</strong> Genevensis ecclesiae<br />

fido pastori domino meo honorando et fratri<br />

carissimo.<br />

8. D. Optimi hi viri ') per triduum amplissimi<br />

domini Oonsulis 2 ) <strong>ad</strong>ventum (nam in agro erat dum<br />

venirent) exspectare coacti sunt Hodie demum alter<br />

ex eis D. Oarolus IonviUaeus per me vocatus<br />

literas s ) obtulit, ac ego quae videbantur necessaria<br />

<strong>ad</strong> banc rem <strong>ad</strong>ieci. Quid autem audierit Carolus<br />

et quid acceperit responsi, ipse referet melius<br />

<strong>quam</strong> ego scripsero. Ut tarnen Ulis quoque, pro<br />

meo in vos studio, aliquid <strong>ad</strong>dam, ita h<strong>ab</strong>eto.<br />

Mi8si sunt a prbscriptds vestris legati B<strong>ad</strong>aenam<br />

<strong>ad</strong> comitia Helvetiorum, inter quos et Perrynum<br />

fuisse, si recte intellexi, audio. Admissi vero<br />

et auditi sunt pro more. Uli multis causam suam<br />

egerunt.. Bummam * eorum, quantum mea potest<br />

complecti mediocritas, ea fuisse apparet: Recitarunt<br />

se maioribu8 ortos praestantioribus, facultates possedisse<br />

médiocres, et quosdam ipsorum etiam in<br />

magistratu constitutos semper ea egisse et quaesiisse<br />

quae incolumitatis fuerint communis. Atque earn<br />

ob reminiquius tulisse quum vidèrent magnam Gallorum<br />

turbam non modo oonfluere Genevam, sed<br />

recipi etiam. Metuisse enim ne inter hos malae<br />

fidei homines reciperentur, qui aliquando exitio reipublicae<br />

forent, aut certe cives superantibus Gallis<br />

2511. 1) A Cal<strong>vino</strong> ipsi commendati (N. 2505).<br />

2) Ha<strong>ab</strong>ii.<br />

3) Turicensium patrocinium s. mediationemipostulantes<br />

in causa Genevensium contra fugitivos.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!