epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
205 1556 IUN. • 206<br />
nifioum vestrum] Consulem reddendas, prudenter<br />
[<strong>ab</strong>s te] factum est. Quod etiam <strong>ab</strong> itinere supersedendum<br />
putas, consilium tuum probo ot amplector.<br />
Nee Tero mihi in animo fuit ultra urgere,,<br />
modo constaret mutuae inter nos pacis fovendae<br />
non defuisse Studium: ae si qua emergat contentio,<br />
imputandum esse eorum culpae quibus oblata conditio<br />
non placuerit. Et humaniter quidem testati<br />
sunt se fore tranquillos. Quamvis autem non dissimulent,<br />
in dootrina se a me discrepare, 14 ) se tarnen<br />
daturos operam promittunt, né cer<strong>tam</strong>inibus turbentur<br />
ecclesiae. Quum vero illi me fidelem Christi<br />
eervum agnoscant, et de ecclesia bene meritum,<br />
valde miratus sum, quum nuper contenderent, domi<br />
potius et a feminis baptisandos esse infantes, <strong>quam</strong><br />
ut e vita migrent <strong>ab</strong>sque baptismo, me odiose in<br />
crimen traxisse. 1S ) Si tantum reprehendissent quod<br />
doceo, ferendum erat: sed dum Gallos iaetant meo<br />
exemplo leges aliis velle imponere, atque <strong>ad</strong>dunt<br />
etiam hie tyrannidem exercere, hoc fraternae benevolentiae<br />
<strong>quam</strong> mihi per literas sunt polliciti minime<br />
respondet. Ac de tyrannide quidem <strong>quam</strong><br />
putida sit <strong>cal</strong>umnia, jiudicium fratribus et collegis<br />
meis defero, qui certe nun<strong>quam</strong> conquesti sunt se<br />
imperio meo premi. Saepe autem mecum expostulant<br />
quod nimis sim timidus, nee satis libère, ubi opus<br />
est, autoritate <strong>quam</strong> probarent omnes utar. TJtinam<br />
vidèrent <strong>quam</strong> duris legibus munus docendi<br />
obeam, et interea <strong>quam</strong> nihil mihi arrogem: certe<br />
ultro eos suae levitatis puderet Etsi autem hao<br />
modestia improborum hominum morsus non effugio,<br />
mihi tarnen sufficit non modo conscientiae, sed rei<br />
ipsius et clarae experientiae testimonium, quo <strong>ab</strong>unde<br />
refellitur quidquid procul malevoli obstrepunt.<br />
Velim tarnen <strong>ab</strong> ipsis scire, quibus tarn procul molesta<br />
est mea potestas, quid in me tyrannicum deprehenderint.<br />
An quia me <strong>ad</strong>rationem reddendam obtuli,<br />
iter longum et difficile paratus fui suscipere in eorum<br />
gratiam, et quum nemo un<strong>quam</strong> verbulo me<br />
salutasset, eos anteverti, ideo regnum appetere visu8<br />
sum? Certe nimis stomachosi sunt si <strong>tam</strong><br />
arnicas conditiones respuere non contenu insuper<br />
exacerbantur. Neque tarnen efficiet eorum inhumanitas<br />
ut me un<strong>quam</strong> suscepti officii poeniteat. Sed<br />
mihi dolet <strong>tam</strong> inconsiderate ipsos ruere in fratrem<br />
innoxium, ut ne <strong>ab</strong> atroci quidem iniuria <strong>ab</strong>stineant.<br />
Quod <strong>ad</strong> rem ipsam spectat, non ignoro<br />
<strong>quam</strong> alte infixa sit multorum cordibus haec persuasio,<br />
qui sine baptismo discedunt ex mundo infantes,<br />
eos a spe salutis excludi. Sed <strong>quam</strong> levi<br />
praetextu invaluerit hic error, simul expendere convenu.<br />
Citatur célèbre illud Christi dictum: Nisi<br />
14) N. 2422.<br />
15) Alludit <strong>ad</strong> Westphali librum de baptismo, Arg. 1556<br />
edito. Cf. Möncheberg p. 67.<br />
quis renatus fuerit aqua et spiritu, non intr<strong>ab</strong>it in<br />
regnum Dei. Sed nego primum, spiritus regeneration!<br />
illic coniungi externum aquae, baptismum,<br />
quia potius res e<strong>ad</strong>em bis dicitur, et nomen spiritus<br />
expositive <strong>ad</strong>ditum est. Absurdum enim fuisset,<br />
quum Christus Nicodemum spoliare vellet carnis<br />
suae ingenio, ut deposita superbia <strong>ad</strong> veram<br />
humilitatem instar pueri se demitteret, a baptismo<br />
incipere. Caeterum, ut concedam de baptismo verba<br />
fieri, non tarnen praecise urgetur nécessitas, sed vitae<br />
novitati externum signum <strong>ad</strong>ditur tan<strong>quam</strong> accessio:<br />
ac si dictum esset, non patere ingressum in<br />
regnum Dei <strong>ab</strong>sque vitae novitate, cuius symbolum<br />
est baptismus. Certe Lutherus, cuius nomen isti<br />
ubique obtendunt, scite notavit, quum dicit Christus<br />
apud Marcum: Quisquis crediderit et baptisatus<br />
fuerit salvus erit, non repetere secundo membro:<br />
Quisquis non fuerit baptisatus condemn<strong>ab</strong>itur.<br />
Nam si <strong>ab</strong>sque baptismo nulla est salus, latronem<br />
qui in regnum Dei <strong>ad</strong>missus est <strong>ab</strong>sque baptismo,<br />
necesse erit inde retrahi. Atque ut melius<br />
tollatur omnis dubitatio, semper tenendum hoc principium<br />
est, non conferri baptismum infantibus ut<br />
filii Dei fiant et haeredes: sed quia iam eo loco et<br />
gr<strong>ad</strong>u censentur apud D<strong>eum</strong>, <strong>ad</strong>optionis gratiam<br />
baptismo obsignari in eorum carne. Alioqui recte<br />
eos a baptismo arcerent An<strong>ab</strong>aptistae. Nisi enim in<br />
eos competat externi signi Veritas, mera profanatio<br />
erit, in signi ipsius participationem eos vocare. Porro<br />
si quis baptismum illis neget, in promptu nobis est<br />
responsio, iam esse ex grege Christi et ex Dei familia,<br />
quoniam foedus salutis, quod Deus cum fidelibus<br />
paciscitur, filiis etiam commune est : sicuti<br />
etiam verba sonant: Ero Deus tuus et seminis tui<br />
post te. (Genes. 17, 7.) Nisi 16 ) praecederet haec<br />
promissio, qua Deus liberos fidelium nondum natos<br />
<strong>ad</strong>optât, perperam illis baptismum conferri certum<br />
est. Iam quaero, an Dei verbum suapte virtute <strong>ad</strong><br />
8alutem sufficiat, an vero aliunde mutuetur subsidium,<br />
quo suppleatur defectus vel infirmitas iuvetur?<br />
Si promissio haec per se non creditur efficax,<br />
non modo virtus Dei, sed etiam gratia et Veritas<br />
externo signo allig<strong>ab</strong>itur. Ita isti homines, dum ornare<br />
baptismum contendunt, gravem Deo ignominiam<br />
irrogant. Iam vero quid tot lotis fiet, ubi<br />
Christus sola fide contentus est? Neg<strong>ab</strong>unt fidem<br />
a baptismo separari. Fateor quidem, ubi eius reoipiendi<br />
datur opportunitas. Verum si quem, ubi<br />
Christi evangelium fuerit amplexus, subita mors<br />
rapiat, an ideo <strong>ad</strong>dicent exitio quia externa lotione<br />
caret? Annon veteres historiae exempla quaedam<br />
martyrum suppeditant, qui prius tracti fuerunt <strong>ad</strong><br />
supplicium a tyrannis, <strong>quam</strong> se <strong>ad</strong> baptismum ob-<br />
16) Sine Calvinus ipse, usque <strong>ad</strong> finem.