epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
epistolarum tam ab 10. cal vino quam ad eum - Archive ouverte UNIGE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
201 1556 TUN. 202<br />
2483.<br />
CALVINUS POLLANO.<br />
Holbraekii laus, qui tandem Francofurtum mitti-<br />
tur, tibi ecclesiae status usque anceps et tristis esse<br />
videtur, ita quidern ut PoUanus munus suum fortasse<br />
resignare debeat.<br />
(Ex thesauro Bezano ed. Genev. p. 176, Lana. p. 371, Hanov.<br />
p. 415, Ohouet p. 238, Amat. p. 109.)<br />
Si liber fuisset OWracus, neque ipse, qua est<br />
pietate, cum ecclesiae vestrae incommodo hue usque<br />
moram traxisset, neque etiam <strong>ad</strong> <strong>eum</strong> stimulandum<br />
defuisset assidua nostra sedulitas. Sed quia bona<br />
spes erat posse tandem dimitti, et neminem reperiebamuB<br />
tarn idon<strong>eum</strong>, coacti sumus vos longius<br />
tenere suspensos. Spero eius <strong>ad</strong>ventum multis modis<br />
fore utilem. Est onim probe in scripturis exercitatus,<br />
suppetit non vulgaris docendi dexteritas,<br />
sincere et ex animo sese Christo <strong>ad</strong>dixit : cordatus est<br />
non minus <strong>quam</strong> <strong>ad</strong> moderationem propensus. *)<br />
Aocedit etiam et prudentia et maturitas, quae non<br />
solum homini autoritatem conciliet, sed plurimum<br />
vaieat <strong>ad</strong> sedandas turbas. Itaque nee gratia nee<br />
ambitione ut spero flectetur, quin ecclesiae aedificationem<br />
fideliter procuret. Sed vereor ne ecclesiae<br />
vestrae morbus curatu sit per<strong>quam</strong> difficilis. Nam<br />
incur<strong>ab</strong>ilem dicere non audeo : 8 ) nee male ante ternpus<br />
ominari libet. Nun<strong>quam</strong> certe de exitu infaustae<br />
huius concertationis fui magis anxius. Nam<br />
quod communibus uteris 8 ) scribitis tanquillum esse<br />
statum, cum vulgari rumore non convenit. Video<br />
equidem nimia pertinacia quibusdam 4 ) propositum<br />
esse digl<strong>ad</strong>iari vel <strong>ad</strong> ultimam usque ecclesiae cl<strong>ad</strong>em:<br />
sed unde implac<strong>ab</strong>ile tui odium contraxerint,<br />
nescio. Si pauci essent non mirarer, et censerem<br />
spernendos esse. Nunc quum multos esse audiam,<br />
et ex illis quosdam non alioqui improbos, 5 ) hoc me<br />
non leviter conturbat. Eateor quidem in hac causa<br />
non uno modo eos peccare, neque <strong>ab</strong> ilia sententia<br />
dimoveor, ipsos proprio iudicio tribuere plus <strong>quam</strong><br />
oportet, morositate impelli, et aliis vitiis l<strong>ab</strong>orare:<br />
sed quia tarn gravium offensionum causae mihi non<br />
satis cognitae sunt, hie perplexus haereo. Itaque<br />
D. (Jlauburgo scripsi, postquain tentata fuerint omnia<br />
remédia, si magnae ecclesiae parti te non pla-<br />
2483.1) In eo vir summits egregie falsus est ut experientia<br />
docuit.<br />
2) Imo fuit, vel post Pollani <strong>ab</strong>dicationem et ipsius<br />
Calvini interventionem.<br />
3) presbyterorum novorum deperditis.<br />
4) Augustino et sociis.<br />
5) Inter guos Secelius.<br />
cere intelligas, cedendum potius esse, <strong>quam</strong> ut te ac<br />
tuum ministerium oontinuis probris exponas, quotidie<br />
excogitentur nova crimina et exitiali dissidio<br />
ecclesia laceretur. Nollem hoo vel factioni pauco-<br />
rum hominum, vel in tumultu concedi: quia res<br />
pessimi exempli foret, importunis clamoribus quasi<br />
violenter deiioi pastorem. Yerum si ita alienatos<br />
esse videas magnae partis animos, ut operam tuam<br />
respuant et doctrinam minus reverenter amplexentur,<br />
expende ipse, annon expédiât ecclesiae iudicium<br />
6 ) semel potius subire, ut si fastidio es te <strong>ab</strong>sque<br />
sinistra nota dimittat, <strong>quam</strong> apud invites gr<strong>ad</strong>um<br />
tenens acerba aegritudine et assiduis molestiis<br />
confioi. Bt hoc parce apud D. Clauhurgum attigi,<br />
quem et tibi penitus esse amicum scio, et causae<br />
tuae patrocinari quo<strong>ad</strong> potest. Nee vero tarn cito<br />
deliberandum censeo, donee ultima nécessitas id extorqueat.<br />
Nam forte Olbraci <strong>ad</strong>ventu net aliqua<br />
mutatio in melius. Imo forte discussis nebulis orietur<br />
serenitas. Tu interea vide "ne animi plus satis<br />
iam exulcerati nova aliqua offensione pnngantur.<br />
Nee vero ignoras, ubi semel eflferbuit contentio,<br />
prae8ertim ubi progressu vires collegit,. pravas suspiciones<br />
regnare et omnia fere in <strong>cal</strong>umniam trahi<br />
Alios 7 ) porro novum bellum vobis movisse doleo:<br />
sed ita scilicet opportunitates suas captât Satan.<br />
Miror etiam quum apud me nuper 8 ) pacem et fraternam<br />
benevolentiam colère in animo sibi esse tes^<br />
tati sunt, repente <strong>ad</strong> tan<strong>tam</strong> atrocitatem sine causa<br />
impulsos fuisse. Hoc etiam magis <strong>ab</strong>surdum quum<br />
blanditi fuerint tan<strong>quam</strong> homini de ecclesia bene<br />
merito, nunc regnum vel tyrannidem odiose obiicere-<br />
Cuperem sane depositis lautitiis eos succedere in<br />
regnum, cui nunc invident. Sed putidior est <strong>cal</strong>umnia,<br />
<strong>quam</strong> ut mihi existimem longa defensione<br />
opus esse. De causa ipsa scripsi <strong>ad</strong> D. Clauburgum:<br />
quo animo acceperit, tu me certiorem faciès.<br />
Apud illos privatim nihil proficerem. Nam istis<br />
fere hominibus hoc esse propositum video, ut voluntario<br />
stupore se oblectent.<br />
De muliere <strong>quam</strong> perfide maritus deseruit, sic<br />
breviter accipe. Sicuti <strong>ad</strong> permittenda divortia nos<br />
faciles esse non convenit, temperandum esse rigorem,<br />
ne quis ubi extra culpam compertus fuerit,<br />
iure suo cum animae exitio fraudetur. Itaque si<br />
certo constet caste earn honesteque vixisse, ac func<strong>tam</strong><br />
esse probae uxoris officio, maritum vero fracta<br />
et violata coniugii fide cum scorto in locum incögnitum<br />
<strong>ab</strong>iis8e: causa legitime cognita, nubendi libertatem<br />
<strong>quam</strong> Dominus permittit, <strong>ab</strong> hominibus<br />
fuit.<br />
6) cuius autoritate posted PoUanus mutiere <strong>ab</strong>dicatus<br />
7) ministros lutheranos.<br />
8) N. 2422.