You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
селен, "Куз" елещндеп:"кэйыршы шал-кемп1рдей" Teneyi, "сапсиды"<br />
ce3i (Bipey малма сапсиды, салып шн"), немесе жас<br />
катындардьщ "жыртылган" ушн жамауы, кемшр-шалдыц<br />
куржац кдгуы т.т. -6api жеке алганда, сиыксыз KepiHicTep.<br />
Эйтсе де алынган детальдардьщ 6epi Абайдьщ ©Mipfli шынайы<br />
бейнелеу талабынан туып, баска да айкын суреттермен<br />
тогысып жарасуын сараптасак, булардьщ бояу турлппелк'ш,<br />
сол аркылы шыгарма эсерлшйгш непздейтшш дэйектейм1з.<br />
Мше, осы таразымен елшесек, алдында назар аударылган<br />
"ырсылдап" кдна емес, "киратып" (отыз жетшшщеп), "бузып"<br />
(отыз тогызыншьщагы) сездер1 де алдымен карабайырлыгымен<br />
мойын бургызады. Б1ршпцден, зейнетй кершгс каеына<br />
6ipTypni ьщгайсыз, турпайы саналарлык сез ynrici орын Te6yi<br />
карама-карсы рен тудырумен де бгршдеп жокты екшпшл толыкгыруына<br />
экелед1. Екшшщен, бостандыкгьщ, есемдЬсгщ<br />
онайлыкден келмейтшш пайымдау ушш де сол шырайлылыкка<br />
карама-карсы сездер суранып турганын акын ескерген.<br />
Сейтш, жеке алганда, мэнерл! (экспрессивп) немесе карабайыр<br />
делшерлж бул сездер акынньщ шындыкты турл1 бояумен<br />
жан-жакты ернектеу талабынан туып, шыгарма<br />
керкемдтн арттыра тускен-<br />
22. "Асан келдГ десек, бастауышы 6ipiHiiii турып, баянда<br />
уышы екшш1 орынды иеленгеш, ал, муньщ калыпты сез колданысы<br />
саналатыны белгМ. Керкем едебиетте, онын шпнде,<br />
ecipece, поэзияда бул тертш сакгала бермейд1. Кдйта акын<br />
стилше, шыгарма идеясына сай булардьщ орын алмасуы да<br />
ушырасады. Соньщ 6ip айгагы -С.Сейфуллиннщ "Далада"<br />
елецшдеп инверсия, ягни бастауыш пен баяндауыш орны<br />
алмасуы улгшер1. Мэселен:" Акырды асау //Жангырды дала"-<br />
тармакгарында алдымен баяндауыштар:"акырды", "жангырды"<br />
бершген де, соцынан "асау", "дала" бастауыштары орналаскан.<br />
Соньщ нэтижесшде: "акырды", "жангырды"-ездершен<br />
кейш коныс тепкен "асау", "дала" сездерше ерекше мэн<br />
берпзуд1 жузеге асырган. Мундай эсерлшйсп алгашкы сездерден<br />
кейш Kipipie туып, сонгыларына назар аударылуы,<br />
кейшгшер1 тусында ун жогарлауы косьша ербггкен. Бул icneni<br />
niKipfli шыгармадагы:"Тулады, оргыды асау//Дуб1рлеп,<br />
59