13.01.2015 Views

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

селен, "Куз" елещндеп:"кэйыршы шал-кемп1рдей" Teneyi, "сапсиды"<br />

ce3i (Bipey малма сапсиды, салып шн"), немесе жас<br />

катындардьщ "жыртылган" ушн жамауы, кемшр-шалдыц<br />

куржац кдгуы т.т. -6api жеке алганда, сиыксыз KepiHicTep.<br />

Эйтсе де алынган детальдардьщ 6epi Абайдьщ ©Mipfli шынайы<br />

бейнелеу талабынан туып, баска да айкын суреттермен<br />

тогысып жарасуын сараптасак, булардьщ бояу турлппелк'ш,<br />

сол аркылы шыгарма эсерлшйгш непздейтшш дэйектейм1з.<br />

Мше, осы таразымен елшесек, алдында назар аударылган<br />

"ырсылдап" кдна емес, "киратып" (отыз жетшшщеп), "бузып"<br />

(отыз тогызыншьщагы) сездер1 де алдымен карабайырлыгымен<br />

мойын бургызады. Б1ршпцден, зейнетй кершгс каеына<br />

6ipTypni ьщгайсыз, турпайы саналарлык сез ynrici орын Te6yi<br />

карама-карсы рен тудырумен де бгршдеп жокты екшпшл толыкгыруына<br />

экелед1. Екшшщен, бостандыкгьщ, есемдЬсгщ<br />

онайлыкден келмейтшш пайымдау ушш де сол шырайлылыкка<br />

карама-карсы сездер суранып турганын акын ескерген.<br />

Сейтш, жеке алганда, мэнерл! (экспрессивп) немесе карабайыр<br />

делшерлж бул сездер акынньщ шындыкты турл1 бояумен<br />

жан-жакты ернектеу талабынан туып, шыгарма<br />

керкемдтн арттыра тускен-<br />

22. "Асан келдГ десек, бастауышы 6ipiHiiii турып, баянда<br />

уышы екшш1 орынды иеленгеш, ал, муньщ калыпты сез колданысы<br />

саналатыны белгМ. Керкем едебиетте, онын шпнде,<br />

ecipece, поэзияда бул тертш сакгала бермейд1. Кдйта акын<br />

стилше, шыгарма идеясына сай булардьщ орын алмасуы да<br />

ушырасады. Соньщ 6ip айгагы -С.Сейфуллиннщ "Далада"<br />

елецшдеп инверсия, ягни бастауыш пен баяндауыш орны<br />

алмасуы улгшер1. Мэселен:" Акырды асау //Жангырды дала"-<br />

тармакгарында алдымен баяндауыштар:"акырды", "жангырды"<br />

бершген де, соцынан "асау", "дала" бастауыштары орналаскан.<br />

Соньщ нэтижесшде: "акырды", "жангырды"-ездершен<br />

кейш коныс тепкен "асау", "дала" сездерше ерекше мэн<br />

берпзуд1 жузеге асырган. Мундай эсерлшйсп алгашкы сездерден<br />

кейш Kipipie туып, сонгыларына назар аударылуы,<br />

кейшгшер1 тусында ун жогарлауы косьша ербггкен. Бул icneni<br />

niKipfli шыгармадагы:"Тулады, оргыды асау//Дуб1рлеп,<br />

59

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!