13.01.2015 Views

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст

кулндык, мешьур-жуст

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

5. Тау жуып, тасты кутан содыр суы<br />

Анкылдайд арнасында меруерт астау (48).<br />

Алгашкыдагы "актарыла" сезшщ (аз суды актарылды<br />

демейшз) езшен су кеггпп байкалса, "аркыраган" ce3 i су ашсы<br />

тездопн, демек оньщ екпшш де танытады. Еюншще судын<br />

аркырып кана коймай, кулауы агыстьщ тгк киядан темен<br />

куйылу сипатын, екпшш коса камтиды. Уппшшдей "Тауды<br />

тарпып" TipKeciHeH e p i улттык epH eicri, e p i ат тарпуы тер13Д1<br />

судын екпш кушш де дейектейшз. "Шулап" сещ дыбыс сипатын<br />

ашумен катар "ойнактап, ырги.жосып... тулап" агуы<br />

тусында су K enT iriH де, eK niH iH де кабат айкындайды.<br />

Тертшшще Шелек e3eHi екшш каттылыгы сондай-оньщ тас<br />

органы (егш орумен салыстырсак та, тасты кесу, ору онай<br />

ма) бейнеленедь Бул екпшда осы узвдщеп "булкынады" c e3 i<br />

де e p i дамытып тур. Не зат, не 6 ip кшм т.б. емес, бесшшще,<br />

сонша келемда таудьщ езш жуу да, онымен де тынбай, ежелден<br />

ауырлык белпа ретшде багаланьш келген тасты итерш тез<br />

козгаганы сондай, оны кууы да-бер1 су екпшш кезге урып тур.<br />

YuiiHini сауалга байланысты мысал келпрш ninip айту:<br />

1. Шымырлап 1ле кайнап кумды кезген...(48).<br />

2. Ыстыккел жер айнасы мелтщдещй (47).<br />

Алгашкыдагы "шымырлап" сезшен езен суыньщ агу сипатын<br />

байкасак, "мелтшдейщ" су тазалыгьш б1ршама ашып тур.<br />

TepTiHoii сурак жауаптары:<br />

1. Кектемде кумнан есем жер болсын ба,<br />

Жайкалып жауказыны , ран гулдер... (43).<br />

2. ...Балкашты камыс камап желкщцейда (47).<br />

3. Шалкиды шалгын келдщ камысындай... (50).<br />

4. Селтендеп сепсе курай сырга кддап... (50).<br />

5. Жуалар шайкандаган ол 6ip кербез... (50).<br />

Bipiinui узшдще акын жауказынньщ жайкалып ecyiH накты<br />

ернектесе, еюншще "камап" c e 3 i аркылы камыс кептйтн<br />

(букш кеЩ1 коршап, камау оцай ма), "желюлдеЩц" дегенде,<br />

онын каншалык бийсгеп ескенш (тырбиьш жатса, желюлдеп<br />

керше алар ма еда) кестелеген. Ушшшщеп "Шалкиды" c e 3 i<br />

де шалгыннын каншалык бойлап ескенш байкатса,<br />

тертшшодей курайдьщ селтендеу1 де сол есшддагщ KepiHy<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!