кулндык, мешьур-жуст

лау” турше, жетшшще--,куану", сепзшшще -"жауын" турше,
тогызыншыда-"сейлеу", оныншыда-"аз, азаю", он б1ршшще
—"тшш" (форма) турше"-деген тор1зд1 мысал турш озгертш,
дамытып отырса, окушы толысуына бул да ип ыкдал етер
едь Осы орайда казак эдебисп гана емес, казак тип сабактарында
да тш байлыгын менгерту басты нысана болу
K e p eK T iri дэлелдеуд!- кажет етпейдь Мэселен, мугал1м
тортшпй сыныпта "сын eciM " такырыбын откенде, туе, рен
сипатын ашарлык он созд1: ак, кара, кок, жасыл, кызыл,
сары, сур, коныр, боз, шубар-жаздырады да, уй тапсырмасы
ретшде туе, рен сипаты турлершщ тагы он, не он бесш
жазып келуд1 усынады. Сонда бул суракка жауап 1здеген
окушы ата-анасына сондай сауал бередг де, сол куш буюл
ауыл, не коше адамдары 6 ip -6 ip iH e хабарласып, 6 ip iH -6 ip i
толыктыру устшде баласымен 6 ip r e ездер1 де казак тшш
мецгере тусер ед1. Ал, ен сонында муталш окушылар T e p in
келген мысалдарды саралап, мына создерд1 окушылар
дэптерлерше жаздыртар ед1: жирен, торы, куба, таргыл,
когшд1р, сепкш, шикш сары, кара кошкыл, кара баркын,
тенбш, кырмызы, баран, кьшац т.б. Осы туста "баран",
"кылан" сездерще дау тумас ушщ, Акан CepiHin o f tr u ii
"К,улагер" эЙ1ШЦ мына 6 i p ж олдарын еске алу
жеткипкп:"Алдынгы ат баран болмай, кылац болды// Жыгылмаса
Кулагер кайда деймш!" Сондай-ак "Етюэтк" такырыбын
откенде, "ceK ip y " c o 3 i синонимдерш терпзее,
’Тстеу" такырыбы кезшде мезгшге байланысты создер шогырын
жинатса, "Ел1ктеупп создер" такырыбын откенде,
айталык , дыбыска байланысты ел1ктеу создерш 1здетсе,
мундай кадам мэнш юм томендете алар ед1!
Мунын бэр1-казак TiniH шындап суйген, щденем деген
маманга арналган усыныстар. Ал, 1здение1 келмейтш
керенау топтьщ карсы дау шыгарып, уакыт OTKi3in, усыные
авторын мукатам деп журш, балгын шэюрттерд1 казак
Tiaii байлыгынан макрум калдырып, ертенп оскелен урпак
каргысына калуы мумюнд1г1н де еске салгымыз келедг.
268